شوربختانه نوروز امسال به خاطر بارش سیل آسا و بی سابقه باران باعث راه افتادن سیل های گسترده، قربانی شدن عده ای از هم میهنان و آب گرفتگی ها در استان های شمالی، غربی و جنوبی کشور شده و تخریب راه های مواصلاتی، تاسیسات انرژی و در نهایت غرق شدن خانه ها و دارایی مردم، دامداری ها و مرغ داری ها، مراکز صنعتی و تجاری، اموال عمومی در میان امواج آب را در پی داشته است. هنوز وضعیت بحرانی است و ۲۲ استان کشور درگیر برف و باران شدید و کولاک هستند. بر اساس پیشبینی ها مناطق بیشتری از کشور در روزهای آینده در معرض سیلاب ها و سرریز شدن آب سدها خواهند بود. بحرانی ترین مناطق تاکنون شهر آق قلا در استان گلستان به لحاظ وسعت ویرانگری سیل و شیراز از نقطه نظر شمار تلفات انسانی بوده اند. همچنین شهرهای باشت جان، خرم آباد، دورود، کوهدشت، دزفول، شوشتر، اصفهان، اسفراین، زردکوه، کرج، گیلانغرب، یاسوج، سرپل ذهاب، مسجد سلیمان، اهواز، تهران و بخش ها و روستاهای پیرامون آنها گرفتار آب گرفتگی وسیل و بعضا قطعی آب و برق هستند. بر اساس آخرین آمارهای سازمان هلال احمر تعداد جان باختگان تا کنون ۲۳ نفر اعلام شده و ممکن است تعداد آنها افزایش یابد.
اگر چه با توجه به حجم عظیم بارش و افزایش دبی رودخانه ها که حداقل در چهار دههی اخیر بی سابقه بوده است، بخشی از خسارت ها و آسیب ها گریزناپذیر بوده است، اما عواملی چون «عملکرد ضعیف نهادهای حاکمیتی مسئول»، «کندی و ناکارآمدی ساختار مدیریت بحران کشور»، «بی توجهی به هشدارهای فعالان و متخصصان محیط زیست و منابع آبی و کارشناسان بین المللی»، «بی نظمی و تعدد مراکز تصمیم گیر» و «ضعف اطلاع رسانی» در گسترش دامنه تخریب ها و تلفات انسانی نقش انکارناپذیری دارد. علاوه بر مسائل جاری، سیاست های غلط گذشته در سدسازی بیرویه، کاهش چشمگیر پوشش های جنگلی کشور به دلیل سودجویی های زیاده خواهانه، تخریب مسیل ها، بی اعتنایی به لایروبی های ادواری حوضچه های پشت دیوارهی سدها، عدم رعایت حریم رودخانه ها در صدور مجوزهای ساخت وساز و نادیده گرفتن ملاحظات زیست محیطی در اجرا و توسعه پروژه های صنعتی و عمرانی به لحاظ ساختاری باعث آسیب پذیری گسترده شهرهای ایران نسبت به سوانح طبیعی شده است.
مشاهدات و گزارش ها از استان گلستان حاکی است که سوء مدیریت و تاخیر مسئولان دولتی و بهخصوص عدم حضور استاندار باعث گسترش فاجعه شد. عدم لایروبی مخزن پشت سد وشمگیر در گذشته مجال بازشدن دریچه های سد را سلب کرد، و در نتیجه آب های سرریز شده راهی منطقه شدند. اما راهآهن بندر ترکمن به اینچه برون هم چون دیواری بلند مسیر طبیعی آب را تغییر داده و باعث برگشت دوباره سیلاب ها به شهر آق قلا شد. تاخیر در تصمیم گیری پیرامون انفجار خط راه آهن در نهایت باعث شد تا شهر آق قلا در آب غرق شود و خسارت های گسترده ای به مردم و شهر وارد شود که به سادگی قابل جبران نیستند.
در شیراز نیز تصمیم گیری های مشکل ساز قبلی در پرکردن مسیل دروازه قرآن شیراز موسوم به “تنگِ الله اکبر” و تبدیل آنجا به خیابان اسفالت و پارکینگ ماشین در سالیان گذشته، در کنار ضعف مدیریت شهر در جلوگیری از تجمع خودروها هنگام شدید شدن باران فاجعه ساز شد و جان ۱۹ نفر را ستاند.
به باور ما سازمان های جمهوری خواه، تجارب تلخ در رسیدگی به بلایای طبیعی و خسارت های بیش از حد متعارفی که جامعه در سالیان گذشته متحمل شده است، این واقعیت نگران کننده را نمایان می سازد که مدیریت بحران کشور از بحران مزمن رنج می برد. از سوی دیگر پیامدهای سیاست های ویرانگر و بی مبالاتی های جمهوری اسلامی در دهه های گذشته اکنون تاثیرات زیان بار خود را نشان داده که در کنار تغییرات اقلیمی و شروع دوره ترسالی بعد از یک دوره طولانی خشک سالی، مردم و کشور را در مقابله با خشم طبیعت بهشدت آسیب پذیر ساخته است. از اینرو با توجه به اینکه ایران جزو ده کشور اول دنیا از لحاظ حادثه خیزی است، برنامه ریزی برای مدیریت کارامد حوادث غیرمترقبه و ایجاد بازدارندگی موثر برای حداقل سازی آسیب ها نیازی راهبردی است که هر چه زودتر باید تبدیل به مطالبه اصلی در جامعه شود.
ما با ابراز همدردی نسبت به خانواده های جان باختگان از ایرانیان داخل و خارج از کشور دعوت می کنیم تا با راه انداختن پویش ها وحرکت های مردمی به کمک و یاری آسیب دیدگان بشتابند. همچنین شهروندان داخل کشور از حریم رودخانه ها و مناطق دستخوش خطر باید دور شوند. مسئولانی که در اجرای مسئولیت ها کوتاهی کرده اند، باید محاکمه شوند. همچنین از نهادهای بین المللی امدادگر و سازمان های خیریه در کشورهای دنیا انتظار می رود تا از کمک رسانی بهنگام دریغ نورزند.
هیئت های سیاسی– اجرائی
اتحاد جمهوریخواهان ایران
حزب چپ ایران ( فدائیان خلق)
سازمان های جبهه ملی ایران در خارج از کشور
همبستگی جمهوریخواهان ایران
۶ فروردین ۱۳۹۸ (۲۶ مارس ۲۰۱۹)