جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۰۴:۵۷

جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۰۴:۵۷

روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم
قصد این نوشته بررسی شرایطی که به جنگ اخیر ختم شد، سیاست‌های مرگبار رهبران جمهوری اسلامی و یا جنایات اسرائیل در منطقه نیست. بلکه یافتن راهی برای تقویت جنبش ضدجنگ...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رضا جاسکی
نویسنده: رضا جاسکی
شوخیِ تلخِ تاریخ!
اگر به‌فرض در جهان وارونۀ کنونی شانسی هم برای ربودن جایزۀ صلح نوبل برای یک صلح‌طلب قلابی چون ترامپ و به قول خود وی استقرار صلح از موضع اقتدار وجود...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: تقی روزبه
نویسنده: تقی روزبه
ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن
هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.
جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه‌ای مصوبه اخير مجلس به منظور تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برخلاف مصالح ملی، امنیت کشور و منافع مردم ایران خواند و...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی
فرصتی فراهم آمد تا بنا بر حافظه تاریخی، ایرانیان در مقابل تهاجم بیگانه، همبستگی ملی کم نظیری را به نمایش بگذارند که افکار عمومی را درجهان تحت تاثیر قرار داد...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان

جامعه شناسی و تئوری سازان بورژوازی

اگرجرج زیمل از تراژدی فرهنگ شکایت میکرد، وماکس وبرانسان را اسیردریک کلبه آهنین در جامعه می دید، وآدرنووهورکهایمرفاشیسم را دلیل مرگ احساسات شاعرانه انسان میدانستند ، نوربرت الیاس امید به دخالت انسان در تاریخ و تغییر آن داشت .

درمقاله کوتاه زیر به دو جامعه شناس آلمانی زبان، یهودی تبار؛ آلفرد شوتس و نوربرت الیاس اشاره میشود.  شوتس درسال ۱۸۹۹ دراطریش بدنیا آمد ودرسال ۱۹۵۹ درآنجا درگذشت.  او به سبب یهودی بودن، با بقدرت رسیدن فاشیسم ، درسال ۱۹۳۹ به آمریکا فرارنمود .

شوتس جامعه شناسی را جهان زندگی نامید. درنظراوجهان اجتماعی وجهان زندگی انسان ازآغاز جهانی است فرهنگی. اوکوشید تا به تجزیه وتحلیل ساختاری جهان اجتماعی بپردازد. گرچه اودر آمریکا به محفل جدید فنومنولوگی پدیده شناسانی مانند تالکوت و پارسون پرداخت ، نظراتش ولی بعدها درمقابل نظرات حاکم پارسون قرار گرفت.

دردهه ۴۰ قرن گذشته پراگماتیسم وعمل گرایی فیلسوفانی مانند ویلیام جیمزوجیمزدیوی درآمریکا حاکم بود. سبک کارشوتس ازمشاهده به شناخت، او را درآغازهوادارهنری برگسن و فلسفه زمان نمود.  اوهمچون نیچه ودیلتای میگفت که واقعیت همیشه یک واقعیت تفسیروتبیین ومعنی شده خصوصی و شخصی است.

یکی از دلایل مشهوریت بعدی آلفرد شوتس کتاب هابرماس ” پیرامون منطق علوم اجتماعی ” بود . از جمله آثارشوتس، ” ساختارمعنی دار جهان اجتماعی ” است . او از طریق این اثر با جنبش فنومنولوگی و پدیده شناسی هوسرل رابطه برقرار نمود. وی درمقاله ” نماد، واقعیت وجامعه ” سمبل ها را پلی میان حوزه های مختلف واقعیت می داند. از جمله دیگر آثار او – مسائل شخصیت درجهان اجتماعی ، ومجموعه مقالات هستند.

      جامعه شناس مورد نظر دیگر دراینجا، آلفرد الیاس نام دارد. او در سال ۱۸۹۷ درشهر برسلاو در شرق دولت پروس آنزمان درخانواده ای مرفه یهودی آلمانی تباربدنیا آمد ودرسال ۱۹۹۰ درهلند درگذشت. چون درسال ۱۹۳۳ با به قدرت رسیدن فاشیسم، دانشگاههای آلمان از وجود یهودیان وعلوم انتقادی پاکسازی شد، اوبه انگلیس فرار کرد و مدت ۳۲ سال درآنجا زیست.

وی درسال ۱۹۱۹ ازرشته پزشکی به رشته فلسفه تغییر رشته داد وشاگرد کلاس درس کاسپارس و هوسرل گردید. او درآثارش به ناتوانی فرد درجامعه وجایگاه فرد درتاریخ میپردازد وبه سئوالاتی جواب میگوید که ازآغاز کاررشته جامعه شناسی یعنی ازآغاز فعالیت کار آگوست کنت وکارل مارکس برای جامعه شناسان مهم بودند ؛ از آنجمله تغییرات روابط اجتماعی و سرنوشت انسان.

مهمترین اثر او ” تئوری پروسه تمدن ” است. او مدعی است که تغییر رفتار انسانی بخشی از پروسه تمدن است ودر نتیجه تغییرات درازمدت، جبرهای بیرونی به جبرهای درونی تبدیل میشوند و ترس از دست دادن حیثیت اجتماعی قوی ترین موتور برای تغییر اجبارهای بیرونی به اجبارهای درونی است، یعنی چیزی که ازاراده وعمل انسان قوی تراست. امروزه ادعا میشود که نظریه پروسه تمدنها بخش مهم و ثابتی درجامعه شناسی غرب شده است.

اگرجرج زیمل از تراژدی فرهنگ شکایت میکرد، وماکس وبرانسان را اسیردریک کلبه آهنین در جامعه می دید، وآدرنووهورکهایمرفاشیسم را دلیل مرگ احساسات شاعرانه انسان میدانستند ، نوربرت الیاس امید به دخالت انسان در تاریخ و تغییر آن داشت .

بعدها از جامعه شناسی الیاس انتقاد شد که او بورژوازی و دوره سرمایه داری را فراموش کرده است . موضوع آثاراوغالباموضوعات جامعه شناسانه جامعه جهانی، فاجعه های تاریخ آلمان بدلیل ناسیونالیسم و فاشیسم ، و بررسی جامعه شناسانه آثار هنری است .

آلفرد الیاس درسال ۱۹۷۷ نخستین جایزه آدرنو را از آن خود ساخت. تا سال ۱۹۷۶ آثاراو به بیست زبان خارجی ترجمه شدند ودرطول یکسال، بیست هزار جلد از کتاب ” نظریه پروسه تمدن ” او به فروش رفت. تا زمانیکه جنبش اجتماعی درغرب با نقد وبحث روی آثارمارکس ازجمله تئوری ماتریالیسم تاریخی مشغول بود، امکانی برای معروفیت وتوجه به آثار جامعه شناسی آلفرد الیاس وجود نداشت. موضوعات پایان نامه دکترای الیاس بعدها زمینه کاراغلب تحقیقات جامعه شناسانه او شدند .

از جمله آثار آلفرد الیاس، یادداشتهایی درباره جریان زندگی، ایده وفرد؛ جستاری انتقادی در باره مفهوم تاریخ، تنهایی درزمان مرگ، انسان وجامعه درباری، درباره پروسه تمدن، درباره جامعه افراد ، اصول نظری پروسه اجتماعی، بازگشت جامعه شناسان به زمان حال، موتسارت ؛ جامعه شناسی یک نبوغ ، و تئوری نماد، هستند.

درکتاب موتسارت انگار او به شرح بیوگرافی خود می پردازد. درکتاب تئوری نماد مینویسد که در جامعه شناسی وعلوم انسانی دیگر، باید بردوئالیسم طبیعت وفرهنگ غالب شد. اودرزمان تبعید در انگلیس مانند مارکس که کتاب سرمایه را در سالن مطالعه موزه بریتانیا نوشت، سالها به مطالعه و تجسس برای کتاب دو جلدی ” پروسه تمدن ” پرداخت که تحقیقی است روانشناسانه جامعه شناسانه .

                                       ——————————————————

Alfred Schütz 1899 – ۱۹۵۹

Norbert  Elias 1897 – 1990

تاریخ انتشار : ۲۹ اسفند, ۱۳۹۱ ۹:۱۹ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

روایت زنان افغانستانی از رد مرز

در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند

عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم

شوخیِ تلخِ تاریخ!

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.