جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۰۳:۲۲

جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۰۳:۲۲

روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم
قصد این نوشته بررسی شرایطی که به جنگ اخیر ختم شد، سیاست‌های مرگبار رهبران جمهوری اسلامی و یا جنایات اسرائیل در منطقه نیست. بلکه یافتن راهی برای تقویت جنبش ضدجنگ...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رضا جاسکی
نویسنده: رضا جاسکی
شوخیِ تلخِ تاریخ!
اگر به‌فرض در جهان وارونۀ کنونی شانسی هم برای ربودن جایزۀ صلح نوبل برای یک صلح‌طلب قلابی چون ترامپ و به قول خود وی استقرار صلح از موضع اقتدار وجود...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: تقی روزبه
نویسنده: تقی روزبه
ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن
هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.
جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه‌ای مصوبه اخير مجلس به منظور تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برخلاف مصالح ملی، امنیت کشور و منافع مردم ایران خواند و...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی
فرصتی فراهم آمد تا بنا بر حافظه تاریخی، ایرانیان در مقابل تهاجم بیگانه، همبستگی ملی کم نظیری را به نمایش بگذارند که افکار عمومی را درجهان تحت تاثیر قرار داد...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان

جنبش سبز و حقوق بشر

شش ماه پس از 22 خرداد و در تکاپوی رئوسی برنامه ای برای جنبش سبز، این جنبش می تواند "حقوق بشر" را بر تارک رئوس برنامه ای خود قرار دهد. برنامه، نه فقط به عنوان مجموعه ای از مطالبات، بلکه همچنین و مهمتر به عنوان روش و راهبردی برای تحقق آن مطالبات.

۱۹ آذر (۱۰ دسامبر) روز جهانی حقوق بشر است و امسال مصادف با شصت و یکمین سالگرد تصویب “اعلامیه جهانی حقوق بشر” توسط مجمع عمومی سازمان ملل.

سه روز (در تقویم میلادی دو روز) پس از آن هم روزی است که شش ماه از ۲۲ خرداد، روز “انتخابات” دهمین دورۀ ریاست جمهوری اسلامی، خواهد گذشت. “انتخاباتی” که در جریان آن و در اعتراض به نقض یکی از ابتدائی ترین حقوق انسانی، یعنی حق انتخاب، جنبش سبز شکل گرفته است.

مقارنت روز جهانی حقوق بشر و گذشت ۶ ماه از اعتراض مردم ایران به پایمال حق انتخابشان توسط حاکمان جمهوری اسلامی، بگونه ای “طبیعی” این سؤال را بر می انگیزد که “رابطۀ جنبش سبز و حقوق بشر چیست، حقوق بشر و اعلامیه جهانی آن در بارۀ جنبشهائی چون جنبش سبز چگونه قضاوت می کنند و جای حقوق بشر در جنبش سبز کدام است و کدام باید باشد؟”

با اطمینان و مبتنی بر مصرحات “اعلامیه جهانی حقوق بشر” می توان گفت که جای جنبش سبز در جنبش حقوق بشر، بسیار روشن و تضمین شده است. سوای دو مدرنترین جنبش نیمۀ دوم قرن بیستم، یعنی جنبش محیط زیست و جنبش حقوق حیوانات، که انسان موضوع بلافصل آنها نیست و اگر بتوان مبدأئی برای حرکتهای اجتماعی قایل شد، می توان گفت که هر دوی این جنبشها به دوران پس از تصویب “اعلامیه جهانی حقوق بشر” متعلق اند، هر جنبش حق طلبانۀ دیگری پای محکمی در جنبش حقوق بشر دارد و در پیکر آن حامی نیرومندی را یافته و خواهد یافت.

حتی، برخلاف تعبیر نسبتاً مرسوم در میان برخی عدالتخواهان، جنبشهای عدالتخواهانه نیز، که ظاهراً به لحاظ تنیدگی شان با منافع طبقات متخاصم و قطبیت آمیخته با مفهوم “عدالت”، به دشواری می توانند یا اصلاً نمی توانند “انسان شمول”، “جهان شمول”، “ملت شمول” و … باشند، می توانند حمایت وسیع و استواری را در “اعلامیه …” و در جنبشهای جاری حقوق بشری برای خود بیابند؛ مشروط به آن که از تعریف ویژه ای از عدالت و خاصه طریق تحقق آن حرکت نکنند. صرفنظر از میثاقهای الحاقی به “اعلامیه …”، خاصه “میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی”، که مناقشه حاد بین المللی در میان نیروهای عدالتخواه و عدالت گریز و ستیز بر سر تصویب آن، گویای اهمیت این میثاق بشری است، تنها نگاهی به مواد ۲۵ و ۲۶ “اعلامیه …”، که در آنها حق برخورداری از سلامتی، رفاه، تأمین اجتماعی، و آموزش و پرورش برای همگان تصریح شده است، عیار بالای عدالتخواهی را در اعلامیۀ مذکور آشکار می کند. پرتوفیق ترین نطامهای عدالتخواه دستاوردهائی فراتر از تأمین همین حقوق برای شهروندان شان نداشته اند.

اما آبشخورهای درون جنبش حقوق بشر، به عنوان حامی مطمئنی برای جنبش سبز، به مراتب از این فراتر می روند. نخستین جلوه های مطالباتی جنبش سبز در شعارهای “دروغ ممنوع!” و سپس “رأی من کجاست؟” بروز یافتند. شعار “رأی من کجاست؟”، مبین اعتراض به نقض حق انتخاب مردم ایران و نفی حق مشارکت آنان در ادرۀ امور کشور، توسط حکام جمهوری اسلامی است. مادۀ ۲۱ “اعلامیه جهانی حقوق بشر” در بارۀ این حق چنین صراحت دارد: “هر کس حق دارد مستقیماً و یا توسط نمایندگانی که آزادانه انتخاب شده باشند، در ادارۀ امور کشور خود مشارکت جوید”.

شعار “دروغ ممنوع!” نیز، که در روند انتخابات و در جریان مناظره های انتخاباتی ابتکار شد، چنان که به درستی گفته اند، نه صرفاً شعاری افشاگرانه علیه احمدی نژاد و دروغگوئیهای او در مناظره های تلویزیونی، بلکه اعتراضی اخلاقی علیه رفتار موهنی بود که احمدی نژاد طی چهار سال نسبت به مردم و شأن آنان اعمال کرده بود. “توهین به خرد جامعه” یکی از پررنگترین و مکررترین اعتراضات به رفتار “انتخاباتی” خامنه ای، احمدی نژاد و دیگر همسلکان شان با مردم بوده، که در این شش ماه پس از “انتخابات” ۲۲ خرداد به میان آمده است؛ و این همانا مادۀ نخست “اعلامیه …” است که با اعلام برابرحقوقی آحاد افراد، تصریح شأن برابر آنان و برخورداری شان از “موهبت خرد”، اعتراضات مذکور را محق می دارد و مورد حمایت قاطع قرار می دهد.

انتقامکشی از مردم و تهدید به آن، کشتارهای خیابانی، بازداشتهای بی دلیل، حبس و شکنجه و تجاوز، محروم کردن بازداشت شدگان از داشتن وکیل و سایر حقوق، راه انداختن دادگاه های نمایشی و توسل به انواع توهین و ترفندها برای خرد کردن شخصیت افراد، … سخن کوتاه این که، براستی جنبه ای حق طلبانه در جنبش سبز نیست که “حقوق بشر” آن را تصریح و تصدیق نکرده باشد و وجهی از رفتار حاکمان و کیفیت مقابلۀ آنان با این حق طلبی نیست که “حقوق بشر” بر آن انگشت انتقاد نگذاشته باشد.

مقارنت سالروز تصویب “اعلامیه جهانی حقوق بشر” و ششمین ماه از ۲۲ خرداد، موجبی است برای انداختن نگاهی بیغرضانه به رابطۀ میان جنیش سبز و حقوق بشر. نگاهی بیغرضانه به قضاوتی که “حقوق بشر” در بارۀ جنبش سبز دارد، آشکار می کند که “چیزی امپریالیستی” در حقوق بشر وجود ندارد. بالاتر از این، آنانی که جنبش سبز را به امپریالیسم و توطئۀ خارجی نسبت می دهند، “اتفاقاً” درست حقوق بشر را نیز به امپریالیسم نسبت می دهند و آن را توطئه معرفی می کنند. شاید نیاز به بیطرفی مطلق باشد دریافت این نکته که “حقوق بشر اسلامی” هم توسط افراد و تمایلاتی در برابر “حقوق بشر” به طور کلی قرار داده می شود که اگر نگویم در تقابل با جنبش سبز بوده اند، اما همدلی و همزبانی ای هم با مطالبات آن نداشته اند. شش ماه پس از ۲۲ خرداد و در تکاپوی رئوسی برنامه ای برای جنبش سبز، این جنبش می تواند “حقوق بشر” را بر تارک رئوس برنامه ای خود قرار دهد. برنامه، نه فقط به عنوان مجموعه ای از مطالبات، بلکه همچنین و مهمتر به عنوان روش و راهبردی برای تحقق آن مطالبات.

تاریخ انتشار : ۱۹ آذر, ۱۳۸۸ ۹:۴۳ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

روایت زنان افغانستانی از رد مرز

در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند

عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم

شوخیِ تلخِ تاریخ!

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.