جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۵:۲۸

جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۵:۲۸

رد خشتی برای یک سال باقیمانده

“کابینۀ بی رسالت” عنوانی است که در پاره ای از کشورهای دموکراتیک، هنگامی که کابینه ای سقوط کرده اما تا برگزاری انتخابات هنوز باید بر سر کار باشد، به آن کابینه اتلاق می شود. کابینه ای که فاقد اختیار اخذ تصمیمات استراتژیک است و منحصراً باید امور جاری را پیش ببرد. کابینۀ بی رسالت بیان مناسبی برای احوال فعلی ریاست جمهوری احمدی نژاد و به بیشترین احتمال سیر یکسالۀ آتی آن است.

روز سه شنبه، ۱ ماه می، تنها یک روز پس از برگزاری چهارمین اجلاس “ارتقای سلامت نظام اداری” با حضور و سخنرانی رؤسای سه قوه در جمهوری اسلامی، احمدی نژاد با صدور بخشنامه ای به دستگاه های تابعۀ دولت، ابلاغیه های یکی-دوماه اخیر لاریجانی، رئیس مجلس، دایر بر مغایرت برخی از مصوبات دولت با قانون اساسی را مغایر با قانون اساسی و فاقد وجهۀ قانونی اعلام کرد و به دستگاه های مذکور دستور داد که به ابلاغیه های رئیس مجلس توجهی نکنند. در اینجا لزومی به شرح مناسباتی که از چند سال پیش میان مجلس هشتم و دولت به طور کلی و میان رؤسای این دو قوه به طور خاص و شخصی جریان دارد، نیست. شاید در متن و تداوم این مناسبات مریض صدور بخشنامۀ گفته شده ، آن هم توسط کسی چون احمدی نژاد، خیلی هم غیرمترقبه نباشد. با این حال برخلاف تعبیری که مثلاً اکرمی، نماینده دورۀ هشتم مجلس، از اقدام احمدی نژاد به دست می دهد و آن را نشان “کم آوردن” احمدی نژاد و کوشش او برای “حاشیه سازی جهت پوشاندن ناتوانیهای دولت در حل مشکلات مردم …” می داند، قراین حاکی از آنند که اقدام احمدی نژاد را باید در کادر وسیعتری، فراسوی مناسبات او و مجلس، مورد بررسی قرار داد. این کادر وسیعتر همانا مناسبات ممکنۀ احمدی نژاد در مدت باقیمانده از دورۀ دوم ریاست جمهوری اش با ترکیب کلی حاکمیت کنونی جمهوری اسلامی است و نه فقط با مجلس آن. چنان که اشاره شد، یک روز پیش از صدور بخشنامه، رؤسای سه قوه در اجلاس “ارتقای سلامت نظام اداری” حضور داشتند و احمدی نژاد در سخنرانی خود در این اجلاس نیز طریق تعرض آشکار را به “ارگانهای نظارت”، یعنی مشخصاً و مقدمتاً مجلس، برگزید و این ارگانها را به رفتارهای “فسادآور”، “سلطه گرانه” و … منتسب کرد. البته علی و صادق لاریجانی هم به نوبه خود احمدی نژاد را مستتراً به “فرار بی قباحت از مقررات” و “همدستی با فساد بزرگ” متصف کردند. بسیار بعید است که این دو حملۀ صریح به مجلس (و البته همچنین به قوۀ قضائیه) در دو روز پشت سرهم و خاصه صدور بخشنامه به ارگانهای اجرائی دایر بر عدم التفات به ابلاغیه های رئیس مجلس، یعنی کشاندن اصطکاکات به حوزۀ عمل و اجرا، چنان که اکرمی اظهار می کند صرفاً “حاشیه سازی برای پوشاندن ناتوانی” باشند. ممکن نیست احمدی نژاد نداند که عواقب چنین بخشنامه ای از حیطۀ مناسبات دولت و مجلس فراتر خواهند رفت و پای انواع ارگانهای موجود در جمهوری اسلامی را نیز به میان خواهند کشید. از این رو است که در این اقدام می توان و باید رد خشتی را که احمدی نژاد برای یک سالۀ باقیمانده از دوره ریاست جمهوری اش در ارتباط با تمامی این ارگانها می زند، تشخیص داد. به نظرمی رسد که تقلای احمدی نژاد انجام “کاری باشد کارستان”؛ چیزی چون رعدوبرق در آسمان بی ابر، به معنای کاری شگفت. او که روزگاری “خبر خوش هسته ای” می داد، وزیر امور خارجه را در حین مأموریت عزل می کرد، بر درآمد نفت تسلط داشت، دم از مشارکت در مدیریت جهانی می زد و … اکنون رئیس جمهوری است که در یکی از گرهی ترین روندهای روز، یعنی مذاکرات اتمی، حتی نامی از او در میان نیست. تسلط اش بر درآمدهای نفتی، اگر زائل نشده باشد، فوق العاده ضعیف شده است و او که اینها را پذیرفته بود تا مگر سیاست اش را در انتخابات نهمین دورۀ مجلس پیروزمند ببیند، اکنون با چنان نتایجی از این انتخابات مواجه است که اطمینانی را برای تداوم سیاست او فراهم نکرده اند. پس زمان کاری است کارستان. اما شگفت تر از این کارستان آن است اگر او تشخیص نداده باشد که چنین تقلائی به مراتب به رعدوبرق در آسمان بی ابر، به معنای کاری بعید، شبیه تر است تا به کاری شگفت. بست نشینی بیحاصل یازده روزه احمدی نژاد در جریان مخالفتهایش با وزارت مصلحی در مقام وزیر اطلاعات، قاعدتاً باید محدودیتها و محاسبات اشتباه او را بر خودش آشکار کرده باشد. شق دیگر، پایان پیشرس دورۀ دوم ریاست جمهوری او است: در مقام رئیس جمهور بر گسلهای حقیقی و حقوقی جمهوری اسلامی چندان گوه زدن، که عاقبت دیگران، و خاصه “رهبر” را به کنار گذاشتن او از حاکمیت، علیرغم هزینه های بالای آن، راغب کند. چنین شقی برای احمدی نژاد که رسالت سپردن کار به دست امام زمان را برای خود قائل بوده است، از شق سومی که همانا تداوم “بی رسالت” ریاست جمهوری اش تا پایان طبیعی دوره است، مطلوبتر به نظر می رسد. در این حالت حداقل این خواهد بود که او به تمکین تن نداده است. اما بیشترین قراین از آن حکایت دارند که این شق درست نامطلوبترین شق مورد نظر دیگرانی است که محتملاً احمدی نژاد در صدد ترغیب آنان به دست یازیدن به آن است. دورۀ یکسالۀ پیش رو دوره ای است که جمهوری اسلامی بیشتر از هر موقع نیاز دارد به عنوان حاکمیتی باثبات جلوه کند تا مگر موضوع مذاکرات با “جهان خارج” بر سر پروندۀ اتمی ایران را به سرمنزلی قابل توجیه برساند. عزل احمدی نژاد، صرف نظر از ریسکهای داخلی اش، بیشترین ریسک را برای این طرح کلی حاکمیت دربر دارد. شاید تنها در یک موقعیت حاکمیت به عزل احمدی نژاد اقدام کند و آن این که مصالحه با “غرب” چندان اولی گردد که خوشایند غرب از قربانی شدن احمدی نژاد بر لزوم جلوۀ ثبات غلبه کند. “کابینۀ بی رسالت” عنوانی است که در پاره ای از کشورهای دموکراتیک، هنگامی که کابینه ای سقوط کرده اما تا برگزاری انتخابات هنوز باید بر سر کار باشد، به آن کابینه اتلاق می شود. کابینه ای که فاقد اختیار اخذ تصمیمات استراتژیک است و منحصراً باید امور جاری را پیش ببرد. کابینۀ بی رسالت بیان مناسبی برای احوال فعلی ریاست جمهوری احمدی نژاد و به بیشترین احتمال سیر یکسالۀ آتی آن است. در این ارتباط واکنش علی سعیدی نسبت به اقدام احمدی نژاد به صدور بخشنامه، از دو جهت قابل توجه است: ۱- این، علی سعیدی یعنی “نماینده رهبر” است و این، “نماینده رهبر” در سپاه پاسداران است، که واکنش نشان می دهد؛ ۲- سعیدی از احمدی نژاد می خواهد که “در یک سال باقیمانده از دورۀ ریاست جمهوری اش، حریم مجلس را حفظ کند”. در این پیام تهدیدی به عزل وجود ندارد، برعکس حتی باقیمانده دوره تضمین هم شده است، اما احمدی نژاد هم باید بداند: این را “نماینده رهبر” می گوید، آن هم در سپاه.

تاریخ انتشار : ۱۶ اردیبهشت, ۱۳۹۱ ۱:۳۷ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

سخن روز

حملۀ تروریستی در مسکو را محکوم می‌کنیم!

روشن است که چنین حمله‌ای نیاز به تیمی حرفه‌ای و سازماندهی و تدارکی نسبتاً طولانی و گسترده دارد. در عین حال، زود است که بتوان تحلیل جامع و روشنی از ابعاد پشت پردۀ این جنایت و اهداف سازمان‌دهندگان آن ارائه داد. هدف از این یادداشت کوتاه نیز  در وهلۀ نخست مکثی است بر قربانیان این حمله و حملاتی از این دست. قربانیانی که تنها سهم‌شان از سازمان‌دهی و تدارک چنین جنایاتی و علل پشت پردۀ آن، هزینه‌ای است که با جان و سلامتی‌شان می‌پردازند.

مطالعه »
یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

عصر جهانی شدن اقتصاد، نقش دولت ها را کاهش نداده است، بلکه برعکس دولت ها عهده دار نقش محوری و مهمی در پاسداری، رشد و نهادینه کردن منافع کشوری، منطقه ای و جهانی شده اند.
در سراسر دوران موجودیت نظام سرمایه داری، میان اندیشمندان و پیروان اقتصاد سرمایه بنیان، بیشتر دو گروه روبروی هم قرار گرفته اند: پیروان اقتصاد مبتنی بر دولت رفاه و هواداران اقتصاد نئولیبرالیستی.

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

اکنون با خرسندی از اعضای تشکیلات، از یاران سازمان، از صاحب‌نظران، از کلیۀ احزاب و سازمان‌ها و کنش‌گران سیاسی مردمی دعوت می‌کنیم با شرکت در نخستین نشست بحث عمومی در بارۀ “اصول و محورهای حداقلی برای حکومت”، ما را یاری کنند سندی سودمند برای ارتقای کشور به وضعیتی درخور ایران تدوین کنیم. روند کار … نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)
در سامانه زوم …

چشمان بیدار

… شهامتِ آن زن پشتِ میله ها,
درونم را می کاود,
و گاه و بی‌گاه,
صدای پرندۀ همیشگی،
آغاز صبح را در من می‌خواند.

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

برخلاف نظر سیاستمداران و قانون‌گذاران، ممانعت والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیل دارد. سهم عمده را باید در «عدم دسترسی به امکانات آموزش و فقر» جست و برای آن چاره‌اندیشی کرد.
امتناع آگاهانه‌ی والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیلِ کودکان دارد، و این در حالی است که به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، «دسترسی به امکانات آموزشی و محرومیت اقتصادی سهم عمده‌ای در بازماندگیِ کودکان ایفا می‌کند.»

یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
پيام ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

چشمان بیدار

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

زمین برای همه!