در تاریخ ۲۵ سپتامبر مردم اقلیم کردستان عراق برای کسب حقوق خود، یعنی تعیین سرنوشت، به‌پای صندوق‌های رأی که یکی از ابزارهای مؤلفه دمکراسی و دنیای مدرن و متمدن است، رفتند و با بیش از هفتاد درصد در این رفراندوم سرنوشت‌ساز مشارکت کردند. مشارکتی با احتمال بالای آری. مردم فهیم و ستمدیده اقلیم بار دیگر در سنگر سیاسی حماسه آفریدند و پیام خود را به گوش حکومت بغداد و سایر دولت‌های جهان که مخالف این همه‌پرسی بودند، رساندند و خواستار تعیین سرنوشت خود شدند.
دستاوردهای این رفراندوم را می‌توان این‌گونه برشمرد:
۱ـ رسانیدن پیام ملت کرد به گوش جهانیان، مبنی بر اینکه ملتی هستند پایبند به مؤلفه‌های دمکراسی، صلح‌دوست و آزادیخواه؛
۲ـ اعتبار بخشیدن به وجهه و هویت خود در سطح بین‌المللی؛
۳ـ ایجاد حداکثر وفاق و همدلی کلیه احزاب و جریانات سیاسی حول پروسه همه‌پرسی؛
۴ـ آفریدن حماسه‌ای دیگر در سنگر سیاسی و ورق زدن برگه‌ای دیگر از مبارزات تاریخی خود.
مردم فهیم اقلیم با روشی متمدنانه و به‌دوراز هرگونه غوغاسالاری و خشونت، در فضایی کاملاً آرام، رسالت و وظیفه انسانی خود را به نحو مطلوب به انجام رساندند، و جشن و سروری ملی برای ملت کرد در بخش‌های دیگر کردستان به وجود آوردند.
اما همزمان پیامدهایی نگران‌کننده از فردای رفراندوم در ذهن هر کرد و غیر کرد نیز، نقش بسته است؛ این نگرانی‌ها عبارتند از:
۱ـ از سخنان دولتمردان اقلیم، بخصوص مسعود بارزانی، چنین استنباط می‌شود که از رفراندوم به‌عنوان ابزاری برای چانه‌زنی بر سر مطالبات قانونی معوقه ازجمله ماده ۱۴۰ و سهمیه بودجه و فروش نفت و سایر حقوق باقیمانده با مقامات حکومت بغداد استفاده می‌شود؛ اما آیا حکومت بغداد راه دیالوگ و گفتگو را باز نگه‌می‌دارد و متعهد به چانه‌زنی و دادن امتیاز به دولت خودمختار اقلیم خواهد شد یا نه؟
۲ـ آیا در آینده، اقلیم کردستان به مانند سوریه، به میدان جنگ نیابتی بین روسیه و امریکا و کشورهای منطقه تبدیل نخواهد شد؟
۳ـ با توجه به کارنامه منفی ۲۵ سال حکمرانی پارتی و اتحادیه میهنی در دولت اقلیم درزمینهٔ فسادهای مالی و اقتصادی و رانتی، آیا وضعیت با همان روال قبلی ادامه خواهد یافت، و یا اینکه برای ریشه‌کن کردن و یا تعدیل آن بازنگری و مبارزه خواهد شد؟
۴ ـ آیا اجازه فعالیت و مشارکت به احزاب اپوزیسیون در دولت آینده را خواهند داد؟
۵ ـ منشوری که برای آینده دولت اقلیم تهیه و تدوین نموده‌اند، مفاد آن در چارچوب دولتی دمکراتیک است، لذا با توجه به سوابق گذشته و کارنامه منفی آن حکومت، آیا دولت آینده اقلیم باوجود چنین قدرتی خود را تا چه میزان پایبند به اجرای آن خواهد دانست؟
۶ـ آیا پارلمان کردستان با مشارکت نمایندگان همه احزاب، بار دیگر فعال و کارا می‌شود، و چقدر پایبند به اجرای قانون
اساسی می‌شوند و شخصی و جناحی با آن برخورد نمی‌شود؟
