برادر، تو نمیتوانی در خانه بمانی تو نمیتوانی برق را وصل کنی یا روشن کنی و از خانه بیرون بروی و موقع تبلیغات برای آبجو بیرون نروی، زیرا انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد انقلاب به زودی باز نخواهد گشت بعد از پیامی در مورد گردباد سفید رعد و برق سفید یا مردم سفید نباید نگران کبوتر سفیدی در اتاق خوابتان باشید چون سیاهپوستان در خیابان به دنبال روزی روشنتر خواهند بود انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد هیچ نکته برجستهای در مورد انقلاب وجود نخواهد داشت چون اخبار ساعت یازده آن را پوشش نخواهد داد و هیچ عکسی از زنان مسلح مودار آزادیخواه نیست انقلاب با کوکاکولا بهتر پیش نخواهد رفت انقلاب با میکروبهایی که ممکن است باعث بوی بد دهان شوند مبارزه نخواهد کرد انقلاب شما را در صندلی راننده قرار خواهد داد انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد از تلویزیون پخش نخواهد شد برادران انقلاب باز پخش نخواهد داشت
«انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد» عبارتی است که میتواند نقل قولی از شعر و آهنگ «انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد» اثر گیل اسکات-هرون در سال ۱۹۷۰ اشاره داشته باشد. پیام اصلی این شعر این است که انقلاب واقعی نیازمند مشارکت فعال است، نه مصرف منفعلانه رسانهها.
مورد دیگر انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد The Revolution is not televised[La revolución no será transmitida])) که با نام چاوز-درون کودتا نیز شناخته میشود، یک فیلم مستند ایرلندی محصول سال ۲۰۰۳ است. این فیلم بر رویدادهای ونزوئلا که منجر به کودتای آوریل ۲۰۰۲ و در طول آن شد، تمرکز دارد. کودتایی که منجر به برکناری رئیس جمهور هوگو چاوز به مدت دو روز از قدرت شد. این فیلم با تأکید ویژه بر نقش رسانههای خصوصی ونزوئلا، چندین حادثه کلیدی را بررسی میکند، از جمله راهپیمایی های اعتراضی تحت تبلیغات شبکه های تلویزیونی و خشونتهای پس از آن که ظاهرا انگیزه برکناری چاوز را فراهم کرد؛ تشکیل دولت موقت توسط مخالفان چاوز به ریاست پدرو کارمونا، رهبر تجاری؛ و فروپاشی دولت کارمونا که راه را برای بازگشت چاوز هموار کرد. فیلم انقلاب از تلویزیون پخش نخواهد شد توسط فیلمسازان ایرلندی، کیم بارتلی و دوناچا او بریان، کارگردانی شده است. با توجه به دسترسی مستقیم به چاوز، فیلمسازان قصد داشتند زندگینامهای از رئیس جمهور بسازند. آنها هفت ماه را صرف فیلمبرداری در ونزوئلا کردند، چاوز و کارکنانش را دنبال کردند و با شهروندان عادی مصاحبه کردند. همزمان با وقوع کودتا در ۱۱ آوریل ۲۰۰۲، بارتلی و او بریان هم در خیابانهای پایتخت، کاراکاس و هم در لحظات وقوع کودتا در داخل کاخ ریاست جمهوری از کودتاچیان، معترضان و خشونتهای در حال وقوع فیلمبرداری کردند. بعداً، آنها بسیاری از تحولات سیاسی داخل میرافلورس، کاخ ریاست جمهوری، را نیز به تصویر کشیدند. فیلم در عین حال نشان داد که کودتاچیان چگونه در جریان اجرای کودتا از عوامل سیا و دستگاههای امنیتی ایالات متحده دستورالعمل میگرفتند.
آمریکایی ها عبارتی دارند که میگوید: «هم کیک خود را میخواهد داشته باشد و هم میخواهد ان را بخورد» از نظر لغوی این به این معناست که تمایل به داشتن دو چیز متناقض به طور همزمان یا تلاش برای بهرهمندی از مزایای هر دو طرف یک موقعیت بدون هیچ گونه فداکاری غیر منطقی است. اما این ضربالمثل در واقعیت زندگی برای ایالات متحده امپریالیست معنای دیگری پیدا کرده و ان اینست که اگر تو کیکی داری نمی توانی خودت آن را بخوری! تو میتوانی تا زمانی چیزی را داشته باشی که خوردن آن را به ما واگذار کنی.
از زمان بقدرت رسیدن دولت های چپ در آمریکای لاتین از کوبا و شیلی گرفته تا نیکاراگوئه و بعد ونزوئلا و بولیوی دائما ایالات متحده برای خوردن کیک آنهارا با کودتا یا توطئه های دائمی تحت فشار گذاشته است. هرجا که مانند نیکاراگوئه و برزیل از طریق مداخله نرم و سرمایه گذاری در درون سیستم انتخابات موفق شده تغییر رژیم را انجام داده و هرگاه نیاز داشته از کودتای نظامی مانند شیلی و ونزوئلا استفاده کرده و یا در کوبا بیش از شصت سال است که با تحریم اقتصادی همان اهداف را دنبال کرده است.
پس از کودتای ۲۰۰۲ در ونزوئلا یک بار هم امریکایی ها برای سرنگونی دولت بولیواری ونزوئلا از حربه اغتشاشات داخلی استفاده کرده اند. در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ در سال ۲۰۱۹ نتایج انتخابات سال ۲۰۱۸ را که به پیروزی مادورو منجر شده بود را نپذیرفتند و از رهبر مخالفین «گوایدو» که بریاست مجلس رسیده بود یک رییس جمهور خودخوانده ساختند[i] و او را باتفاق همه شرکای اروپایی بعنوان رییس جمهور برسمیت شناختند.[ii] اموال ونزوئلا در کشورهای غربی را یکبار بنام او توقیف کردند و بعد «کیک» را خودشان خوردند. با وجود اعلام گوایدو و به رسمیت شناخته شدن بینالمللی، مادورو همچنان کنترل نهادهای کلیدی دولتی، نیروهای مسلح و دستگاه دولتی را در دست داشت. این بنبست به یک بحران سیاسی و قانون اساسی بلندمدت تبدیل شد[iii]. سپس با کاهش نفوذش در داخل کشور در ۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، احزاب مخالف به انحلال دولت موقت تشکیل شده تحت ریاست گوایدو و جایگزینی آن با کمیسیونی برای مدیریت داراییهای خارجی پیش از انتخابات رأی دادند[iv].
اکنون هم رییس جمهور ترامپ با حمایت اخلاقی که کمیته نروژی صلح نوبل به رهبر جدید اپوزیسیون ونزوئلا هدیه کرد، نیروی دریایی ایالات متحده را به دریای کارائیب گسیل داشته و حلقه محاصره نظامی حول تنها کشور نفتخیز منطقه را تنگ کرده است. در جهان یک قطبی قاره آمریکا نیروهای نظامی ایالات متحده بدنبال پا پس کشیدن اتحاد جماهیر شوروی از کوبا در ۱۹۶۳ هفت دهه است که رقیبی ندارند.
سخنگوی پنتاگون گفت افزایش چشمگیر قدرت رزمی نه تنها با هدف «مختل کردن قاچاق مواد مخدر» در منطقه، بلکه با هدف «تضعیف و از بین بردن» گروههای جنایتکار فعال در آنجا صورت میگیرد. تمامی کلمات استفاده شده در اعلامیه های وزارت جنگ ایالات متحده تایید این فرضیه است که ترامپ آنچه را در دور اول ریاست جمهوری اش نتوانست در قاره آمریکا انجام دهد در دور دوم مصر است که بانجام برساند بویژه اگر به خوردن «کیک» مربوط باشد.
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) گزارش میدهد که دریای کارائیب «منطقه ترانزیت ترجیحی» برای کوکائین ارسالی از آمریکای جنوبی است و قاچاقچیان «ترجیح میدهند» مواد مخدر کلمبیا را از طریق سواحل طولانی ونزوئلا در دریای کارائیب ترانزیت کنند. تحریم های گسترده اقتصادی بر علیه ونزوئلا در عمل باعث شده است که توانایی های دولت ونزوئلا برای کنترل مرز ها کاهش یابد و در نتیجه قاچاقچیان بتوانند دست به فریب افراد عادی بزنند و در عین حال از فساد در رده هایی از مامورین انتظامی در ونزوئلا سوء استفاده کنند.
اداره آمریکای لاتین واشینگتن (WOLA) یک دفتر کنش های حقوق بشری آمریکایی تحقیقات مستمری درباره آمریکای لاتین و ونزوئلا انجام داده است و از جمله بر مساله ترانزیت مواد مخدر از طریق ونزوئلا به دریای کارائیب و سپس ایالات متحده و اروپا گزارش میدهد که “نهادهای دولتی ونزوئلا رو به زوال رفتهاند و این کشور فاقد یک سیستم قضایی بیطرف، شفاف یا حتی کارآمد است. در این محیط، گروههای مسلح و ساختارهای جنایی سازمانیافته، از جمله گروههای قاچاق مواد مخدر، رشد کردهاند. اما دادههای دولت ایالات متحده نشان میدهد که با وجود این چالشها، ونزوئلا کشور اصلی ترانزیت کوکائین به مقصد ایالات متحده نیست. سیاست ایالات متحده در قبال ونزوئلا باید بر اساس درک واقعبینانه از تجارت فراملی مواد مخدر باشد. دادههای اخیر از پایگاه داده تلفیقی مبارزه با مواد مخدر بین سازمانی ایالات متحده (CCDB) نشان میدهد که در سال ۲۰۱۸، ۲۱۰ تن کوکائین از ونزوئلا عبور کرده است. در مقایسه، وزارت امور خارجه گزارش میدهد که بیش از شش برابر یعنی بیش از ۱۴۰۰ تن کوکائین در همان سال از گواتمالا عبور کرده است”. در همین گزارش آمده است که ” طبق دادههای نظارتی ایالات متحده، میزان کوکائینی که از کلمبیا از طریق ونزوئلا قاچاق میشود، بخش کوچکی از کوکائینی است که از طریق سایر کشورهای ترانزیتی عبور میکند. حدود ۹۰ درصد از کل کوکائین به مقصد ایالات متحده از طریق مسیرهای شرق قاره در اقیانوس آرام قاچاق میشود، نه از طریق دریاهای شرق کارائیب و سواحل ونزوئلا.”[v]
این گروه در پایان گزارش خود درباره قاچاق مواد مخدر از طریق ونزوئلا به دولت و قانونگذاران ایالات متحده توصیه میکند: ” مقامات و اعضای کنگره ایالات متحده باید از تهدید به «گزینه نظامی» یا فشار برای فروپاشی نهایی دولت مادورو تحت تحریمهای اقتصادی شدیدتر خودداری کنند. هر دو استراتژی سختیهای عمیقی را بر مردم ونزوئلا تحمیل میکند و برای همسایگان ونزوئلا و همچنین منافع ایالات متحده مضر خواهد بود. حضور گروههای چریکی کلمبیایی و دیگر بازیگران مسلح طرفدار مادورو در ونزوئلا نشان میدهد که سناریوی «فروپاشی» آشفته و غیرقابل پیشبینی خواهد بود و هرگونه اشغال نظامی خارجی با مقاومت طولانی و خشونتآمیز مواجه خواهد شد. بسیار محتمل است که هر دو سناریو شاهد رشد مداوم فضاهای بدون حکومت و فعالیتهای غیرقانونی در داخل ونزوئلا باشند.” “[vi]
علیرغم همه گزارشها حتی گروه های غیردولتی آمریکایی که دربالا به آن اشاره شد، رییس جمهور ترامپ در رابطه با اعزام واحد های گسترده تر نیروی دریایی ایالا متحده از جمله ناو هواپیمابر فورد به دریای کارائیب و آمریکای مرکزی دستوراتی را صادر کرد[vii] که باعث شد دریاسالار آلوین هالسی، فرمانده فرماندهی جنوبی ایالات متحده، اخیراً استعفا دهد. استعفای هالسی پس از نگرانیهایی که بنا به گزارشها در مورد قانونی بودن حملات اخیر به قایقهای غیرنظامی کارائیب مطرح کرده بود و همچنین مشاجره لفظی پرتنشی که با پیت هگزت، وزیر دفاع، داشت، صورت گرفت. او که سیاه پوست بود، کمتر از یک سال پس از تصدی این سمت که معمولاً سه سال طول میکشد، این سمت را ترک میکند.
این استعفا همزمان با اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، مبنی بر آمادگی او برای تشدید چشمگیر کمپین نظامی مرگباری که تا به امروز بر نابودی قایقهای تندرو کوچک و نیمهزیردریاییهای مظنون به قاچاق مواد مخدر متمرکز بوده است، منتشر شد. اوایل این هفته، او اظهار داشت که «خشکی در مرحله بعدی است» و احتمال حملات به ونزوئلا یا سایر کشورها را افزایش داد.
ناو هواپیمابر فورد بزرگترین ناو هواپیمابر جهان است که معمولاً دهها جت جنگنده، بالگردهای متعدد و بیش از ۴۰۰۰ ملوان را حمل میکند. ناو فورد در ماههای اخیر توقفهای متعددی در اروپا داشته است و ناوشکنهای یو اس اس ماهان، یو اس اس وینستون اس. چرچیل و یو اس اس بینبریج آن را همراهی میکنند. در گزارش های مربوط به اعزام این ناو هواپیمابر مشخص نبود که آیا همه کشتیهای جنگی اضافی با فورد به کارائیب سفر خواهند کرد یا خیر. این ناو به ناوگانی که در هفتههای اخیر در کارائیب مستقر شده است، خواهد پیوست. نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی همچنین با هم متحد شدهاند تا گروه آمادهباش آبی-خاکی ایوو جیما، یک گروه ویژه متشکل از سه کشتی که شامل ملوانان و تفنگداران دریایی بیشتری است، را در سواحل ونزوئلا مستقر کنند.
*****
[i] https://www.aljazeera.com/news/2019/1/24/venezuela-opposition-leader-declares-himself-interim-president?
[ii] https://en.wikipedia.org/wiki/Juan_Guaid%C3%B3
[iii] https://en.wikipedia.org/wiki/Venezuelan_presidential_crisis
[iv] https://www.reuters.com/world/americas/venezuela-opposition-removes-interim-president-guaido-2022-12-31/
[v] https://www.wola.org/analysis/beyond-the-narcostate-narrative-venezuela-report/
[vi] https://www.wola.org/analysis/beyond-the-narcostate-narrative-venezuela-report/
[vii] https://www.washingtonpost.com/national-security/2025/10/24/aircraft-carrier-trump-caribbean-latin-america/
