چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۰:۲۲

كار، ارگان سازمان فداييان خلق ايران (اكثريت)

چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۰:۲۲

طبقاتی تر شدن جامعە کردستان

اما ظهور یک جامعە طبقاتی کە در یک سوی آن تجار کلان و بزرگ بازاریان قرار دارند و در سوی دیگر تهیدستان و کولبران، مانع از آن نشدە است کە در جریان اعتراضات اخیر مردم بانە کە بە درگیری میان مردم و نیروهای امنیتی کشیدە شد، پای خود بازاریان هم بە این اعتراضات کشیدە نشود و در آن مشارکت نکنند.

شهرستان بانە در دە بیست سال گذشتە به علت تبدیل‌شدنش بە یک شهر تجاری، نسبت بە دورانی کە یک شهر بن‌بست مرزی با حداقل امکانات توسعە و گسترش بود، تحولات قابل ملاحظەای را از سر گذراندە است. این تحولات کە خود را در گسترش فضای شهری، رونق و گسترش بازار و ایجاد مراکز تجاری در شکل بازارچه‌های متنوع و فراوان یافتە است، با خود طبقە بورژوازی تجاری ـ بازاری‌ای را بە همراە آوردە است کە ظهورش، بنابە ماهیت جامعە سرمایەداری، همراە با خود طبقە وسیعی از زحمتکشان و اقشار فرودست را هم به وجود آوردە کە بخشی از آنان در مرزها بە شغل کاذب کولبری و حمل کالا مشغول‌اند. همچنین بخشی از بورژوازی تجاری موجود در این شهر (بخش کلان آن)، از رانت حکومتی بهرە می‌برد کە با خود نوعی از ادغام میان حکومتیان و آنان بهمراە آوردە است کە خود را در شکل مافیاهای قدرتمندی بازمی‌یابند کە سعی می‌کنند انحصار تجارت کالا را در سطح وسیع در دستان خود بگیرند.

با توجە بە اینکە تجارت با کردستان عراق بشدت تابع وضعیت سیاسی و تصامیم حکومتیان است و از قوانین عرفی اقتصاد تبعیت نمی‌کند، وضعیت بازار بانە شرایط متفاوتی را در این سال‌ها از سر گذراندە است. گاهی وقت‌ها وضعیت مراودە مناسب بودە است و گاهی نامناسب. واقعیت این است هیچگاە روش و دیدگاە همگون سیاسی و مدیریتی در این منطقە ملاحظە نشدە است. آخرین نمونە، شاید تصمیم حکومتیان در خصوص تبدیل کردن بانە بە منطقە آزاد تجاری باشد کە علیرغم پیشرفت بعضی از تمهیدات آن، اما متوقف شد و نتوانست عملی شود

به‌طور خلاصە می‌توان گفت کە جامعە شهرستان بانە بە علت ظهور یک طبقە بورژوازی تجاری ـ بازاری قوی و در کنار آن ظهور طبقە وسیع فرودستان، بشدت طبقاتی شدە است.

در تمامی سال‌های گذشتە علیرغم رشد بافت شهری و ظهور این بورژوازی، اما ازلحاظ فرهنگی و اجتماعی جامعە بانە بابەپای فراوانی ثروت در فرم سرمایە تجاری ـ بازار، رشد نداشتە است و شاهد آن نیستم کە به‌عنوان‌مثال مراکز فرهنگی بە اندازە لازم ایجاد شدەباشند و یا مردم در سطح وسیع درگیر امور اجتماعی ـ فرهنگی بشوند. کە البتە این ذاتی ظهور بورژوازی تجاری ـ بازاری است کە برخلاف  بورژوازی صنعتی بە قوی شدن بنیە فرهنگی ـ اجتماعی منجر نمی‌شود. رشد اختاپوسی و خلق‌الساعە سرمایە و سود در فرم تجارت، چنان بر اذهان تأثیر گذاشتە است کە تقریباً سرمایە گذاری بر کارهای درازمدت کە با خود بهینە شدن بنیان‌های ذهنی و فرهنگی ـ اجتماعی را می‌آورند، تقریباً بە صفر رسیدە است.

چنانکە در بحث بدان اشارە شد یکی از پیامدهای مدل سرمایە تجاری در این شهر ظهور کولبران به‌عنوان اقشار زحمتکشی هستند کە در فرم فروش نیروی کار خود بە گردش کالا از دو سوی مرز کمک می‌کنند. کولبران کە بخشی از طبقە کارگر کردستان هستند و بشدت فاقد حقوق کارگری بویژە در بعد امنیت جان و مال خود، در سال‌های اخیر وضعیتشان بشدت از لحاظ جانی درخطر بودە است. این درخطر بودن کە بخشی از خود حکومتیان آن را بە کار مافیاهای اقتصادی در همین منطقە نسبت می‌دهند (مافیاهای تجاری کە نیروهای امنیتی و مسلح را در نوار مرزی تحت اختیاردارند)،  در سال‌های اخیر چنان سیر صعودی داشتە کە بارها در طول نوار مرزی با اقلیم کردستان برای خود حاکمیت ایران هم دردسرساز شدە است. کشتارهای بی رویە و جنایتکارانە مردم فقیر و بی پناە  و عدم برخورد مناسب حکومتیان، دیگر ورد زبان همگان شدە است

اما ظهور یک جامعە طبقاتی کە در یک‌سوی آن تجار کلان و بزرگ بازاریان قرار دارند و در سوی دیگر تهیدستان و کولبران، مانع از آن نشدە است کە در جریان اعتراضات اخیر مردم بانە کە بە درگیری میان مردم و نیروهای امنیتی کشیدە شد، پای خود بازاریان هم بە این اعتراضات کشیدە نشود و در آن مشارکت نکنند. درواقع در دومین و سومین روز اعتراضات، شاهد اعتصاب بازار و بستن مغازەها بودیم کە این بدان معناست همە طبقات و اقشار مردم در آن شرکت کردند.

اما چرا چنین اتحاد عملی‌ای در جریان اعتراضات شکل گرفت؟ واقعیت این است کە به علت همان ادغام مسئولین نیروهای امنیتی با بخشی از بازار و تسلط آنان بر تجارت کالا، و عرصە را بر دیگران تنگ کردن و نیز اعمال محدودیت‌های گاەبگاە و طولانی‌مدت در نوار مرزی کە بشدت تابع تصامیم سیاسی حکومتیان و وضعیت سیاسی منطقە است، نارضایتی وسیعی را در میان بازاریان هم به وجود آوردە است. چنانکە قتل وحشیانە کولبران در مقطع خاصی باعث شعلەورشدن آتش خشم مردم شد و آنان را بە خیابان کشانید. درواقع اعتراض طبقاتی جوانان و مردم فرودست شهر، به‌سرعت باعث همدلی و همراهی بازاریان هم شد و بدین ترتیب کل شهر را درگیر مقابلە با رژیم ساخت.

بی‌گمان در این میان همچنان بیشتر کلان تاجران و بزرگ بازاریان‌اند کە تلاش می‌کنند از حرکت اعتراضی اخیر به دور باشند، اما این مانع از آن نشد کە وفاقی همگانی شکل نگیرد.

جامعە بانە و البتە جامعە کردستان در سال‌های اخیر بشدت طبقاتی شدە است. و اعتراضات مردم بانە نشان داد کە تا چە اندازە همین تضادهای طبقاتی و ظلم حکومتیان در حق مردم می‌تواند منشأ اصلی جنبانیدن مردم برای شکل دادن اعتراضات تودەای و مردمی باشد. واقعیت این است کە آگاهی طبقاتی رشد کردە و شاید این زمینە ساز گستردە شدن فعالیت‌های فرهنگی ـ اجتماعی در جامعەای باشد کە از لحاظ وفور ثروت بشدت رشد کردە، اما در بعد اعتراضی خود، ضرورت بازنگری در بنیان‌های فرهنگی ـ اجتماعی را ندا سر می‌دهد.

جامعە کردستان هم‌اکنون به علت تضاد طبقاتی، از خود شکل مردمی و تودەای در بعد اعتراضی بروز می‌دهد، و این در جامعەای کە بسیاری اصرار دارند مشکل اساسی آن مسئلە ملی است، درخور توجە است. مردم کردستان بە نظر می‌رسد کە حال بیشتر درگیر ماهیت زندگی خود هستند تا شکل آن. نان، کار و آزادی آن سە رکن اساسی هستند کە حتی مسئلە ملی هم باید تابعی از آنان باشد و نە برعکس.

 

 

تاریخ انتشار : ۱۵ شهریور, ۱۳۹۶ ۱۱:۰۴ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سخن روز

دادگاه نیلوفر حامدی و الهه محمدی، دو خبرنگار بازداشت‌شده، باید علنی برگزار شود!

بازداشت وکیفر خواست علیه الهه محمدی و نیلوفر حامدی فاقد وجهه قانونی است. کیفر خواست مملو از اتهاماتی است که هیچگونه پیوند و ارتباطی با موضوع پوشش اعتراضات ندارد. اگرپوشش خبری این دو، حتی نشر اکاذیب، تشویش اذهان عمومی، تبلیغ علیه نظام بوده باشد، بازداشت نه ماهه آنان فاقد هرگونه دلیل حقوقی است، زیرا که قانونگذار برای این گونه جرائم، حداکثر یک ماه بازداشت موقت و قابل تمدید برای یک ماه دیگر درنظر گرفته است

مطالعه »
یادداشت

از زندان به پارلمان؟ چرا در ایران امکان ندارد!

کان آتالای که اولین نامزد حزب کارگران ترکیه در منطقه زلزله زده هاتای بود به عنوان نماینده پارلمان انتخاب می شود و بر طبق قوانین ترکیه پس از نهایی شدن نتایج انتخابات از زندان آزاد خواهد شد تا به خدمت در پارلمان بپردازد.

مطالعه »
آخرین مطالب

از شیوه‌های جدید سرکوب تا سنگ ‌اندازی در مسیر تشکیل شورای صنفی در دانشگاه علم و صنعت

دانشگاه حق داشتن نهاد شورای صنفی را از دانشجویان می‌گیرد و در مسیر تشکیل آن سنگ اندازی می‌کند. این سنگ اندازی‌ها از امروز شروع نشده. نزدیک به ۴ سال است که عدم همکاری و سنگ‌ اندازی مسئولین باعث تشکیل نشدنِ شورای صنفی در این دانشگاه شده است.

تکه ای پیتزا

دیشب مادرش به مناسبت تولدش برایش پیتزا درست کرده بود. یک تکه اش را با خود به مدرسه آورده بود و با هیجان به من نشان داد. همکلاسی هایش نیز دیدند. همه دورش جمع شده بودند و با لذت و هیجان، پیتزا خوردن دوست شان را تماشا می کردند.

دزدی مدارس انتفاعی معروف تهران از معلم ها و دانش‌آموزان

شهریه‌ای که امسال مدارس به خانواده‌ها اعلام کرده‌اند برای مقطع دبستان حدودا ۷۰ میلیون تومان و برای مقاطع متوسطه این مبلغ بالای صد میلیون تومان اعلام شده. درصد قبولی کنکور در این مدارس، ویترین آنها برای رقابت در جذب مشتری‌هایی است که نگران آینده فرزندان‌شان هستند؛ و چون آموزش و پرورش از زیر بار آموزش با کیفیت شانه خالی کرده، والدین به این مدارس پناه می‌برند و جذب نام و رزومه معلم‌های مدارس می‌شوند. 

درباره اظهارات سید حسین مرتضوی زنجانی

سخنان آقای سید حسین مرتضوی زنجانی رئیس زندان های اوین و گوهر دشت در برنامه “کلاب هاوس” درباره جنایت های رخ داده در دهه ۶۰ در زندان های جمهوری اسلامی ایران، موجی از اظهار نظرها را در بین خانواده های قربانیان دادگاه های مرگ، زندانیان سیاسی، احزاب، سازمان ها و فعالان سیاسی و همچنین طرفداران رژیم بدنبال داشته است.

یادداشت

از زندان به پارلمان؟ چرا در ایران امکان ندارد!

کان آتالای که اولین نامزد حزب کارگران ترکیه در منطقه زلزله زده هاتای بود به عنوان نماینده پارلمان انتخاب می شود و بر طبق قوانین ترکیه پس از نهایی شدن نتایج انتخابات از زندان آزاد خواهد شد تا به خدمت در پارلمان بپردازد.

مطالعه »
بیانیه ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
پيام ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
بیانیه ها

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!

تاریخ جنبش مشترک ما و تجارب برگرفته از آن، ما را به این باور و عزم راسخ رسانده است که علیرغم تفاوت‌های نظری، رزم مشترک ما و نیروهای ترقی‌خواه میهن‌مان درمان درد مشترک دیرینۀ مردم را تسهیل و تسریع خواهد کرد.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

از شیوه‌های جدید سرکوب تا سنگ ‌اندازی در مسیر تشکیل شورای صنفی در دانشگاه علم و صنعت

علیه فراموشی، با یاد کنشگران صادق صنفی فرهنگیانِ ایران

تکه ای پیتزا

دزدی مدارس انتفاعی معروف تهران از معلم ها و دانش‌آموزان

درباره اظهارات سید حسین مرتضوی زنجانی

برگزاری موفقیت‌آمیز کنگرهٔ سوم حزب چپ ایران (فداییان خلق) را آرزومندیم!