در هفته ها و روزهای گذشته شاهد چند رویداد پرتنش و موضع گیری های علی خامنه ای و فرماندهان نظامی بودیم که تا حدودی فضای سیاسی کشور در ماه های آتی و انتخابات ریاست جمهوری را نشان می دهد.
رویداد اول لغو سخنرانی مطهری نایب رئیس اول مجلس توسط دادستان مشهد در روز اربعین است. دادستان بعد از دریافت نامه از فرماندهان سپاه، دستور لغو سخنرانی مطهری را صادر کرد. دفاع ائمه جمعه و نایب رئیس مجلس خبرگان از این اقدام و نامه فرماندهان سپاه، نشان داد که تصمیم به لغو سخنرانی توسط جریان حاکم اتخاذ شده و دادستان مشهد آن را ابلاغ کرده است. رویداد دوم، محکومیت سنگین احمد منتظری و خلع لباس او است. او به خاطر انتشار فایل صوتی در مورد کشتار زندانیان سیاسی در سال ۶۷ به ۲۱ سال زندان محکوم شده ولی “به خاطر خون برادر شهیدش” ۱۵ سال از زندان را کم کرده‌اند. به گفته احمد منتظری: “قاضی در دادگاه با توضیحات من کاملا قانع شده بود و قطعا این حکم نظر ایشان نبوده و از جای دیگری دیکته شده است” مشخص است که حکم از حلقه بالای قدرت دیکته شده است.
رویداد سوم اقدام قوه قضائیه برای دستگیری محمود صادقی است که با مقاومت او روبرو شد. پخش خبر در شبکه های اجتماعی و حضور گروهی از فعالان سیاسی و مدنی و تعدادی از نمایندگان فراکسیون امید در مقابل منزل او، قوه قضائیه را در دستگیری نماینده مجلس ناکام گذاشت. حکم دستگیری محمود صادقی به خاطر سئوال از رییس‌قوه قضاییه درباره دلیل واریز بودجه‌های عمومی به حساب‌های شخصی‌اش بوده است.
در روزهای گذشته، علی خامنه ای علیه روحانی موضع گرفته و از عجله دولت برای دست یابی به توافق هسته ای صحبت کرده و از روشن نشدن تکلیف حقوق های نجومی گلایه کرده است. این در حالی است که او نسبت به فساد رئیس قوه قضائیه و شهردار تهران سکوت کرده است. به نقل از فرمانده سپاه قدس گفته می شود که روحانی نباید دو دوره ای شود. به نظر می رسد گرایشی که می خواهد روحانی رئیس جمهور یک دوره ای شود و یا در دوره دوم در موقعیت ضعیف قرار گیرد، روزبروز قوی تر می شود. ادبیات کانال های تلگرامی و سایت های وابسته به نیروهای امنیتی ـ نظامی، این ظن را تقویت می کند. برخوردهای آن ها با روحانی خصمانه و مشابه برخورد با بنی صدر قبل از عزل اوست.
بلوک قدرت از یکسو با منتقدینی چون احمد منتظری و محمود صادقی و از سوی دیگر با مجلسی و رئیس جمهوری مواجه است که مطلوبش نیست. بلوک قدرت با محکوم کردن احمد منتظری، از منتقدین زهر چشم می گیرد که آن ها اسرار را برملا نکنند، فسادهای حکومتی را به رسانه نکشانند و سکوت برگزینند. با مجلس هم می خواهد چنین برخورد کند.
حلقه اصلی قدرت حتی از مجلسی که همه نمایندگان آن خاموشند و فقط دو تن از آن ها گاه صدای اعتراض خود را بلند می کنند و یا فساد این و یا آن ارگان را برملا می سازند، وحشت دارد و می خواهد مجلس به موجود تمامأ بی خاصیت تبدیل شود و نمایندگان در نگرانی از احضارها و بازداشت ها به سربرند تا لب به اعتراض نگشایند و گوشه ای از فساد حکومتگران را افشاء نکنند.
در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۲ و انتخابات مجلس در سال ۹۴، جریان حاکم با باخت روبرو شد و نتوانست کاندیدای خود را در مقام ریاست جمهوری بنشاند و مجلس همانند مجلس نهم شکل دهد. اکنون می خواهد مجلس خاموش بماند، روحانی یک دوره ای شود و یا تضعیف و تحت تبعیت خامنه ای در بیآید.
در هفته های گذشته در سطح بین المللی هم رویدادی بس مهمی رخ داده است. پیروزی دونالد ترامپ که بی تردید بر تحولات سیاسی کشور ما تاثیرات جدی خواهد گذاشت. گرچه راست افراطی و برخی فرماندهان سپاه از این انتخاب خشنود هستند و در تعدادی از پادگان ها شیرینی پخش کرده اند. اما شواهد نشان می دهد که بلوک قدرت به شدت نگران آینده و سیاست های ترامپ است. انتخاب های او برای کابینه اش که عمدتأ ضدجمهوری اسلامی اند، براین نگرانی ها افزوده است. هنوز معلوم نیست که ترامپ چه سیاستی نسبت به جمهوری اسلامی اتخاذ خواهد کرد. اما با توجه به این که هم سنا و هم کنگره و ریاست جمهوری در اختیار جمهوریخواهان است و با در نظر گرفتن موضع ترامپ در مورد ایران و انتخاب های او برای کابینه اش، این اختمال وجود دارد که جمهوری اسلامی تحت فشار شدید قرار گیرد. به ویژه اینکه اگر برجام توسط ترامپ لغو شود و جمهوری اسلامی هم برجام را بی اعتبار اعلام کند، وضعیت بحرانی به وجود خواهد آمد. بی شک این وضع برانتخابات ریاست جمهوری و فضای سیاسی کشور تاثیرات جدی خواهد داشت.
جریان حاکم، وضعیت بحرانی و افزایش فشارهای امریکا را در چشم انداز می بیند و به همین خاطر فضای سیاسی کشور را تنگتر کرده و صدای منتقدین در داخل و بیرون از مجلس را خفه می سازد. رویکردی که در گذشته بارها به آن متوسل شده است. به نظر می رسد که ما در ماه های آتی با فضای پرتنش و نگران کننده ای روبرو خواهیم بود.
