امانوئل ماکرون دیگر نمی‌خواهد منتظر بماند. او جمعه شب اعلام کرد: «من تصمیم گرفته‌ام که فرانسه کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد.» او در ماه سپتامبر، در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، اقدام خواهد کرد. او کاملاً با راه حل دو کشوری که دهه‌ها مورد بحث بوده اما اکنون توسط اسرائیل و ایالات متحده به شدت رد شده است، موافق است. ماکرون در رسانه‌های اجتماعی می‌نویسد: «اینگونه است که ما به صلح دست خواهیم یافت.»
با توجه به ویرانی‌های وحشیانه و کشتار فزاینده غیرنظامیان در نوار غزه، فرانسه اولین کشور گروه صنعتی هفت است که فلسطین را به عنوان یک کشور به رسمیت می‌شناسد. کشوری که عمدتاً در نوار غزه ویران شده و در کرانه باختری تحت تهدید الحاق اسرائیل است.
ماکرون مدت‌ها تردید داشت، اما اکنون با تعهد محکمی به میدان آمده است. اعلامیه او بسیار فراتر از یک نماد است, اهمیت سیاسی جهانی دارد: رئیس دولت فرانسه حاضر است ریسک ایجاد شکاف در گروه قدرتمند کشورهای گروه هفت را بپذیرد. در واقع اعلامیه او باعث تحریک و درگیری با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا است. ماکرون یک هدف اصلی دارد: در مبارزه خود با ترامپ و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، می‌خواهد تا حد امکان نظر سران کشورهای غربی را جلب کند. کی‌یر استارمر نخست وزیر انگلستان اولین کسی است که تحت فشار قرار می‌گیرد. به گفته محافل آگاه در پاریس، استارمر باید قبل از مجمع عمومی سازمان ملل تصمیمی بگیرد: آیا او از ترامپ و نتانیاهو پیروی خواهد کرد؟ یا در مورد مسئله خاورمیانه که مملو از درگیری‌های داخلی نیز هست و از متحد اروپایی خود ماکرون، پیروی خواهد کرد؟
فرانسوی‌ها مخفیانه در حال محاسبه هستند: اگر استارمر مردد با او متحد شود، سایر کشورهای گروه هفت از جمله کانادا, مانند دومینو به سمت فرانسه سقوط خواهند کرد. شاید ژاپن نیز همینطور. آلمان، که به گفته یوهان وادفول، وزیر امور خارجه، هنوز “در کنار اسرائیل” ایستاده است، در پاریس خیلی مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
کریستوف لوموان، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه، می‌گوید: «ما می‌خواهیم یک پویایی ایجاد کنیم. امید ما این است که دیگران نیز کشور فلسطین را به رسمیت بشناسند. ما می‌خواهیم به اسرائیل فشار بیاوریم تا عملیات نظامی خود در نوار غزه را پایان دهد.» راه‌حل مناقشه خاورمیانه را نمی‌توان تنها از طریق نظامی به دست آورد؛ بلکه باید سیاسی باشد.
اما زمان اعلام به رسمیت شناختن توسط ماکرون از هر نظر مناسب به نظر نمی‌رسد: این همزمان با آزادی ژرژ ابراهیم عبدالله از زندان توسط فرانسه در شب جمعه است. این مرد لبنانی در سال ۱۹۸۷ محکوم شد. این حامی سابق تروریست طرفدار فلسطین، زمانی در قتل دو دیپلمات – یکی آمریکایی و دیگری اسرائیلی – دست داشت.
اسرائیل و ایالات متحده با عصبانیت به این طرح واکنش نشان دادند. نتانیاهو می‌گوید: «چنین اقدامی پاداش ترور است.» نخست وزیر اسرائیل ماه‌هاست که رئیس جمهور فرانسه را به حمایت مؤثر از گروه تروریستی فلسطینی حماس متهم می‌کند که با قتل عام اسرائیلی‌ها در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ جنگ خاورمیانه را آغاز کرد. نتانیاهو گفت: «یک کشور فلسطینی تحت این شرایط، سکوی پرتابی برای نابودی اسرائیل خواهد بود.» مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، نیز به ماکرون حمله کرد و گفت: «این تصمیم بی‌ملاحظه فقط به تبلیغات حماس خدمت می‌کند و صلح را به عقب می‌اندازد.»
تقریباً ۱۵۰ کشور از ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد، از جمله کشورهای عضو اتحادیه اروپا، اسپانیا و ایرلند، کشور فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند. فرانسه و بریتانیا نیز به نوبه خود، دهه‌هاست که از راه‌حل به اصطلاح دو کشوری حمایت می‌کنند، راه‌حلی که حتی نتانیاهو نیز زمانی از آن حمایت کرده بود, مدت‌ها قبل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳.
در ژوئن امسال، ماکرون به همراه محمد بن سلمان، پادشاه عربستان سعودی، کنفرانسی را در سازمان ملل متحد برنامه‌ریزی کردند. هدف این کنفرانس متقاعد کردن استارمر و دیگر سران دولت‌ها برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین بود؛ در عین حال، کشورهای عربی نیز قرار بود روابط خود را با اسرائیل عادی‌سازی کنند.
اما نتانیاهو این کنفرانس را به هم زد: این کنفرانس به دلیل حملات اسرائیل به ایران لغو شد. اکنون این کنفرانس برای اوایل هفته آینده، البته فقط در سطح وزرا، برنامه‌ریزی خواهد شد. به همین دلیل است که ماکرون می‌خواست روشن کند که به رسمیت شناختن وعده داده شده برای مدت طولانی – در ماه سپتامبر – همچنان اتفاق خواهد افتاد. لموین، سخنگوی وزارت، به رادیو فرانس اینفو گفت: «اکنون زمان آن فرا رسیده است. اکنون زمان آن فرا رسیده است.» در حالی که فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، پس از ابتکار فرانسه به صورت دیپلماتیک اعلام کرد که «در کوتاه‌مدت از این طرح پیروی نخواهد کرد»، استارمر تماس تلفنی سه‌جانبه با ماکرون و مرتس را که قرار بود روز جمعه در اطلاع‌رسانی کوتاهی انجام شود، به «تماس اضطراری» در مورد غزه ارتقا داد.
نخست‌وزیر بریتانیا تاکنون نخواسته به پیروی از ماکرون با سیاست شناسایی فلسطین همراه باشد. او می گوید در زمان مناسب تصمیم خواهد گرفت. در واقع منظور اصلی او این است: الان مناسب نیست.
او جنگ گرسنگی اسرائیل در غزه را «باورنکردنی و غیرقابل توجیه» می‌نامد. اما در مورد مسئله دو کشور، او اصرار دارد که ابتدا باید آتش‌بس در غزه برقرار شود. ماکرون تا همین اواخر این کار را انجام داده بود. اما دیپلمات‌های هر دو طرف موافقند که فقط دونالد ترامپ می‌تواند آتش‌بس را علیه نتانیاهو اجرا کند.
اکنون ماکرون نخست‌وزیر بریتانیا را تحت فشار قرار می‌دهد. بخش‌های بزرگی از حزب کارگر استارمر و کابینه‌اش آشکارا از به رسمیت شناختن فوری و بی‌قید و شرط فلسطین حمایت می‌کنند. برخی از نمایندگان مجلس در حال جمع‌آوری امضا هستند و برخی دیگر در پشت صحنه با او لابی می‌کنند. وس استریتینگ، وزیر بهداشت و یکی از چهره‌های برجسته دولت، از رئیس خود می‌خواهد که «تا زمانی که هنوز کشوری به نام فلسطین برای به رسمیت شناختن وجود دارد»، آن را به رسمیت بشناسد. اکثریت نمایندگان مجلس در کمیته منتخب امور خارجه پارلمان به صراحت از این فرمول حمایت می‌کنند. طبق گزارشی در روز جمعه، به رویکرد سختگیرانه‌تری نیاز است.
استارمر در یک دوراهی قرار دارد: جرمی کوربین، رهبر سابق حزب کارگر، در تلاش است تا حزب چپ خود را تأسیس کند. او عمدتاً بر یک موضوع تمرکز دارد: خشم از جنایات جنگی در غزه. انتخاب مجدد استارمر نیز در خطر است. از سوی دیگر، استارمر همیشه توجه زیادی به منافع آمریکا نشان داده است.این آخر هفته، ترامپ به اسکاتلند سفر می‌کند. رئیس جمهور ایالات متحده قصد دارد چند دور گلف در زمین گلف ترنبری خود بازی کند. استارمر روز دوشنبه به او ملحق خواهد شد. شواهد کمی وجود دارد که نخست وزیر بخواهد قبل از این دیدار مهمان آمریکایی خود را ناراحت کند. اما به محض رفتن ترامپ، بسیاری از چهره‌های حزب کارگر امیدوارند که استارمر تسلیم شود و به ماکرون بپیوندد.
در این اقدام، ماکرون امتیازات قابل توجهی به موضع قبلی خود می‌دهد. تاکنون، فرانسه در مورد به رسمیت شناختن کشور فلسطین ملاحظاتی را در نظر گرفته بود. برای مثال، اینکه حماس تمام گروگان‌های باقی‌مانده از حمله ۷ اکتبر را آزاد کند، این گروه تروریستی از قبل خلع سلاح شود و در هیچ دولت آینده‌ای مشارکت نداشته باشد.
با این حال، اکنون، ماکرون در نامه‌ای به محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، مسئولیت این امر را به عهده می‌گیرد. انتظار می‌رود کنفرانس هفته آینده سازمان ملل متحد طرحی را برای چگونگی برآورده کردن خواسته‌های حماس, البته تنها پس از به رسمیت شناختن یک کشور فلسطینی, تعیین کند.
نوشته لئو کلیم و استفان لودکه، پاریس و لندن – Leo Klimm – Steffan Lüdke
منبع: اشپیگل:
