عراق و به تبع آن اقلیم کردستان در شرف تحولات جدیدی قراردارد. از سرگیری روابط میان ایران و عربستان که دو رقیب سرسخت در عراق محسوب میشوند، مستقیماً بر اوضاع داخلی این کشور و از جمله بر اقلیم کردستان تأثیر خواهد گذاشت. همچنین توافق حکومت اقلیم با حکومت مرکزی بر سر صادرات نفت این منطقه از طریق «سومو» و تحت نظارت حکومت فدرال به منزلهٔ گشایش فصل جدیدی از روابط میان اقلیم کردستان و حکومت فدرال است که به سالها اختلاف میان آنها در حوزهٔ نفت پایان میدهد. در واقع توافق جدید میان آنها به منزلهٔ بازگشت حکومت اقلیم کردستان به مسیری است که بغداد در انتهای آن قرار دارد. به بیانی دیگر نوعی همگرایی جدید شکل گرفته که بیشتر از قبل امکان تفاهم میان این دو جزء تشکیلدهندهٔ نظام فدرال در این کشور را فراهم میآورد.
از طرف دیگر شاهد آنیم که اخیراً هیئتی از ایران به اربیل و سلیمانیه سفر کرده که در آن ضمن دیدار با دو حزب اصلی این منطقه، با دیگر احزاب هم ملاقات داشتهاند. طبق گزارشها هدف اصلی این سفر، پیگیری درخواست خلع سلاح احزاب و سازمانهای کرد ایرانی مستقر در اقلیم است که بعد از خیزش انقلابی موسوم به «زن، زندگی، آزادی» و نقش این احزاب و سازمانها در آن، جان تازهای گرفته است. طبق خبر غیررسمی دیگری گویا حکومت اقلیم کردستان از احزاب و سازمانهای کرد ایرانی خواسته که اردوگاههای خود را ترک کرده و در استان موصل در اردوگاههای دیگری اسکان داده شوند.
البته تعدادی از جریانهای سیاسی کرد ایرانی، ضمن رد درخواست خلع سلاح، در صورت تلاش برای عملی کردن از طرف مقامات ذیربط، از ارسال نیرو و تشدید فعالیتهای نظامی خود در کردستان ایران گفتهاند.
گمانی در این نیست که نزدیکی ایران و عربستان به همدیگر، ثبات بیشتر میان حکومت اقلیم کردستان با دولت فدرال و منافعی که ایران میتواند از کانال این تفاهمات کسب کند، وضعیت نیروهای سیاسی کرد ایرانی را در اقلیم دشوارتر خواهد کرد. اینکه نهایتاً این مسیر به کدام سو پیش برود را البته آینده نشان خواهد داد، اما به نظر میرسد دورانی از فعالیت این احزاب که در آن حضور مسلحانه از تضمین بیشتری برخوردار بود، به پایان رسیده و آنها با دشواریهای بیشتری مواجه خواهند شد. اگرچه هیچ تضمینی برای تحقق صد در صدی آنچه در شرف وقوع است وجود ندارد. خاورمیانه همیشه آبستن تحولات غیرمترقبه است.
