جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۱۹:۵۸

جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۱۹:۵۸

روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم
قصد این نوشته بررسی شرایطی که به جنگ اخیر ختم شد، سیاست‌های مرگبار رهبران جمهوری اسلامی و یا جنایات اسرائیل در منطقه نیست. بلکه یافتن راهی برای تقویت جنبش ضدجنگ...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رضا جاسکی
نویسنده: رضا جاسکی
شوخیِ تلخِ تاریخ!
اگر به‌فرض در جهان وارونۀ کنونی شانسی هم برای ربودن جایزۀ صلح نوبل برای یک صلح‌طلب قلابی چون ترامپ و به قول خود وی استقرار صلح از موضع اقتدار وجود...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: تقی روزبه
نویسنده: تقی روزبه
ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن
هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.
جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه‌ای مصوبه اخير مجلس به منظور تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برخلاف مصالح ملی، امنیت کشور و منافع مردم ایران خواند و...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی
فرصتی فراهم آمد تا بنا بر حافظه تاریخی، ایرانیان در مقابل تهاجم بیگانه، همبستگی ملی کم نظیری را به نمایش بگذارند که افکار عمومی را درجهان تحت تاثیر قرار داد...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان

چپ ها و یک روحانی مسیحی ایده آلیست

برکلی کوشید تا از تجربه گرایی خاص خود یک فلسفه مذهبی و ایده آلیستی بسازد و می گفت چیزی وجود دارد که بصورت آگاهی انسان درآمده باشد و ایده های بشر زیر پوشش قوای حسی وادراکی او هستند. برکلی نه تنها به واقعیات مادی بلکه به دو مقوله زمان و مکان نیز باور نداشت و وجود مستقل یا مطلق آنان را رد می کرد. او یک تجربه گرای دگماتیست و یک پوزیویتیست تجربه گراست که اشیاء مادی پشت این تجربه ها را انکار می کند.

قهرمان کتاب فلسفی ممنوعه “ژرژ پولیتسر” در پیش از انقلاب، یک روحانی مسیحی ایرلندی بنام جرج برکلی (George  Berkeley 1685-1753) بود که مدافع ایده آلیسم ذهنی در مقابل ماتریالیسم و منکر جهان عینی و محیط اطراف انسان است. آن زمان اشاره می شد که ساواک برای مطالعه یا داشتن آن کتاب به مبارزان اجتماعی حکم “۱۰ -۳سال” زندان می داد.

جرج برکلی، روحانی اسقف، فیلسوف، نماینده ایده آلیسم مذهبی و منفی کلیسا، می خواست که موضوع خدا و خالق را در مرکز فلسفه زمان خود قرار دهد. او مخالف ماده گرایان بود و می گفت که دین مسیح باید بر اساس اخلاق بنا گردد. وی ماتریالیسم، علم و فلسفه زمان خود را دشمن جهان بینی مسیحی می دید و بدلیل نفی مادی محیط و جهان اطرافش مورد تمسخر نزدیکان مذهبی خود قرار گرفت و لقب سفسطه گر گرفت.

برکلی زیر پوشش مبارزه با آته ایسم و شکاکی به مبارزه با آزاداندیشان زمان خود پرداخت. او را، چون می گفت که جهان فقط از ایده ها و تصورات انسان ناظر تشکیل شده، پایه گذار ایده آلیسم ذهنی مدرن نامیدند. گرچه پوزیویتیسم وی غیرمادی بود، او خود را ایده آلیست نمی دانست. در نطر برکلی جهان فقط از ایده ها تشکیل شده و خارج از آگاهی انسان هیچ شیئ و هیچ نوع هستی وجود ندارد. او می گفت که جهان مادی و محیط اطراف فقط در تصور ما وجود دارند.

جهان بینی برکلی گرچه ایده آلیستی، ولی مخلوطی است از نظرات احساس گرایی و مشاهده تجربه ها. او به قصد خدمت به دین و مسیحیت، از تجربه گرایی در مقابل ماده گرایی استفاده می کرد و مدعی بود که متفکر معمولاً در منطق و سبک اش بشکل مثالی می اندیشد.

برکلی به نقد ماتریالیسم هابس و اسپینوزا پرداخت و متکی به عقلگرایی دکارت  و تجربه گرایی لاک بود. با توجه به تاثیر برکلی روی هیوم گفته می شود که او یک مثبت گرا و پوزیویتیست انتقادی است. برکلی همچون لاک می گفت که تنها قوای حسی، اساس و منبع شناخت انسان اند. گرچه نظرات برکلی پایه مذهبی دارند، اما او را در کنار لاک و هیوم از نمایندگان فلسفه تجربه گرایی انگلیسی هم به شمار می آورند.

نظر برکلی در باره خالق شبیه نظر “موناد” های لایبنیتس است. او با انکار جهان خارج در ذهن، به ساختار جهانی تفکر فیشته و جهان تصوری شوپنهاور نزدیک می شود. او احساسات را منبع شناخت می دانست و به نفی آثار مادی اشیاء می پرداخت و همچون لاک شناخت را فقط بر اساس قوای حسی ممکن می دانست. برکلی غیر از مخالفت با عقلگرایان دینی و آزاداندیشان اجتماعی به انتقاد از تجربه گرایی لاک نیزپرداخت. کانت یکی از منقدین نظرات برکلی بود. لاک و دکارت و اسپینوزا خلاف برکلی، جهان طبیعی و خارجی را یک واقعیت می دانستند.

جرج برکلی فرزند یک زمیندار مرفه بود و در دانشگاه در رشته های الهیات و فلسفه و منطق و زبان درس خوانده بود و غیر از شغل اسقفی مدتی معلم زبانهای یونانی و عبری بود. او سالها میسیونر و مبلغ مسیحیت در امریکا در میان بومیان و سیاهان و سرخپوستان و انگلیسی های مهاجر بود. وی درپایان عمر علاقه خاصی به افکار متافیزیک و الاهیات و فلسفه مسیحی نوافلاتونی پیدا کرد. برکلی یکی از اصلاح گرایان اجتماعی زمان خود نیز بود و می گفت با حاکمان باید از موضع اطاعت منفی برخورد کرد. او با سفارش سویفت به محافل ادبی دربار آن زمان راه یافت.

برکلی کوشید تا از تجربه گرایی خاص خود یک فلسفه مذهبی و ایده آلیستی بسازد و می گفت چیزی وجود دارد که بصورت آگاهی انسان درآمده باشد و ایده های بشر زیر پوشش قوای حسی وادراکی او هستند. برکلی نه تنها به واقعیات مادی بلکه به دو مقوله زمان و مکان نیز باور نداشت و وجود مستقل یا مطلق آنان را رد می کرد. او یک تجربه گرای دگماتیست و یک پوزیویتیست تجربه گراست که اشیاء مادی پشت این تجربه ها را انکار می کند.

از جمله اثار برکلی “اطاعت منفی”، “۹۰۰ نکته و یادداشت فلسفی”، “فیلسوف کوچک”، “کوشش برای نگریستن”، “در باره اصول شناخت”، “سه دیالوگ میان یک ماتریالیست” و “فیلون ایده آلیست” اند.

تاریخ انتشار : ۷ بهمن, ۱۳۹۵ ۰:۴۷ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

روایت زنان افغانستانی از رد مرز

در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند

عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم

شوخیِ تلخِ تاریخ!

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.