آشنایی با روز جهانی محیط زیست

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال۱۹۷۲ با تصویب مادهای، ۵ ژوئن را روز جهانی محیط زیست اعلام کرد

هدف از نامگذاری این روز، افزایش آگاهی مردم برای حفظ محیط زیست و ترغیب مسئولان به اتخاذ تدابیری برای مقابله با تخریب محیط زیست و گونههای زیستیجانوری است.

به مناسبت روز جهانی محیط زیست در ایران ۱۵ تا ۲۱خرداد به عنوان هفته محیط زیست نامگذاری شده است.

رشد روزافزون آلودگی و تخریب محیط زیست و بروز بحرانهای پی در پی زیست محیطی باعث شد دولتها به طور جدی به تکاپو افتاده تا چارهایی بیندیشند.

عزم جهانی برای حفاظت محیط زیست با تشکیل نخستین کنفرانس جهانی سازمان ملل متحد درباره انسان و محیط زیست که به کنوانسیون استکهلم معروف است، در سال ۱۹۷۲در سوئد جنبه عینی پیدا کرد. بعدها این کنوانسیون در وجوه بسیاری گسترش یافت. در زیر متن کنوانسیون مذکور در مورد “آلاینده های آلی پایدار”، که جمهوری اسلامی ایران نیز از دولتهای متعهد به آن است، از نظر خوانندگان می گذرد.

 

کنوانسیون مدیریت زیستمحیطی

آلایندههای آلی پایدار

(استکهلم)

CONVENTION ON THE PERSISTENT

ORGANIC POLLUTANTS (POPs)

(STOCKHOLM)

 

هدف معاهده:

هدف این کنوانسیون حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست در مقابل آلاینده های آلی پایدار که دارای خصوصیات سمیَت، مقاومت در برابر تجزیه، تجمع در بدن موجودات و انتقال از طریق هوا، آب و گونه های مهاجر است، می باشد.

اعضای این کنوانسیون:

با شناخت این که آلایندههای آلی پایدار دارای خصوصیات سمیت، مقاومت در برابر تجزیه، در بدن موجودات زنده تجمع یافته و از طریق هوا، آب و گونههای مهاجر، در بین مرزهای بینالمللی جابجا شده و در مکانهای بسیار دورتر از محل رها شدن آنها در اکوسیستمهای آبی و خشکی انباشته شده و رسوب میکنند،

با اطلاع از مخاطرات بهداشتی خصوصاً در کشورهای در حال توسعه در اثر تماس مستقیم با آلایندههای آلی پایدار به ویژه اثرات آنها روی زنان و متعاقباً روی نسلهای آینده،

با تصدیق این که زیست بوم اقیانوسها و جوامع بومی به خاطر تأثیرات سوء آلایندههای آلی پایدار در معرض خطر بوده و آلودگی مواد غذایی بومی آنان نیز به عنوان یک موضوع بهداشت عمومی مدنظر میباشد،

با اذعان به نیاز به اقدامات جهانی در خصوص آلایندههای آلی پایدار،

با توجه خاص به تصمیمگیری ۱۹/۱۳ (C) مورخه ۷ فوریه ۱۹۹۷ شورای حکام برنامه محیطزیست سازمان ملل در خصوص شروع اقدامات بینالمللی در جهت حفاظت سلامت انسانها و محیطزیست از طریق اتخاذ تدابیری که سبب کاهش و یا حذف انتشار و تخلیه آلایندههای آلی پایدار میشود،

با یادآوری مقررات مناسب در ارتباط با معاهدات زیست محیطی بینالمللی مرتبط، خصوصاً کنوانسیون روتردام در خصوص آئین اعلان رضایت قبلی برای آفت کشها و برخی مواد شیمیایی خطرناک در تجارت بینالمللی و کنوانسیون بازل در خصوص کنترل حمل و نقل برون مرزی پسماندهای ویژه و دفع آنها از جمله موافقتنامههای منطقهای که در چارچوب ماده ۱۱ آن کنوانسیون تدوین شده است،

همچنین با یادآوری بیانیه اجلاس ریو در خصوص محیطزیست، توسعه و دستور کار ۲۱،

با تصدیق این که احتیاطات لازم در خصوص نگرانیهای همه اعضای تحت شمول این کنوانسیون مورد توجه قرار میگیرد،

با شناخت این که این کنوانسیون و دیگر توافقنامههای بینالمللی در زمینه تجارت و محیطزیست همدیگر را متقابلاً حمایت میکنند،

با تایید این که کشورها بر طبق منشور سازمان ملل و اصول حقوق بین الملل در خصوص بهرهبرداری از منابع اختصاصی مطابق با سیاستهای توسعهای و زیست محیطی خود حق حاکمیت داشته، مسئول تضمین این که فعالیتهایی که در قلمرو یا کنترل آنها انجام میشود، سبب صدمه زدن به محیطزیست دیگر کشورها یا مناطق آنسوی مرزهای ملی نخواهد شد، میباشند،

با احتساب مقتضیات و خصوصاً الزامات کشورهای در حال توسعه، مخصوصاً کشورهای کمتر توسعه یافته و کشورهایی با اقتصاد در حال گذار، که بطور خاص نیاز به تقویت تواناییهای آنان برای مدیریت مواد شیمیایی و از جمله انتقال فنآوری، تأمین کمکهای فنی و مالی و ارتقاء سطح همکاریهایی بین بخشی دارند،

با احتساب کامل برنامه اقدام برای توسعه پایدار کشورهای در حال توسعه و جزیرهای کوچک، که در باربادوس در تاریخ ۶ می ۱۹۹۴ به تصویب رسید،

با توجه به تواناییهای کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته بصورت متعارف و مسئولیتهای کلی و متمایز کشورها بنحوی که در اصل ۷ اجلاس ریو در خصوص محیطزیست و توسعه بیان شده است،

با شناسایی مشارکت بخشهای خصوصی و سازمانهای غیردولتی که میتواند سبب دستیابی به کاهش و یا حذف انتشار و تخلیه آلایندههای آلی پایدار گردد،

با تأکید بر اهمیت تقبل مسئولیت تولیدکنندگان آلایندههای آلی پایدار به منظور کاهش اثرات زیانآور ایجاد شده توسط محصولات آنان و اطلاعرسانی به مصرفکنندگان، دولتها و عموم مردم مرتبط با خصوصیات مخاطرهآمیز این مواد شیمیایی،

با توجه خاص به لزوم اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از اثرات زیانبار ایجاد شده توسط آلایندههای آلی پایدار در تمام مراحل چرخه عمر آنها،

با تأکید مجدد بر اصل ۱۶ بیانیه ریو در خصوص محیطزیست و توسعه که بیانگر این مطلب است که مقامات ملی بایستی به منظور جهانی شدن هزینههای زیست محیطی داخلی و استفاده از ابزار اقتصادی با مد نظر قرار دادن این نگرش که ایجادکنندگان آلودگی بایستی هزینههای آلودگی را بر طبق خواستههای عمومی و بدون لطمه زدن به تجارت و سرمایهگذاری بینالمللی تحمل نمایند،

با تشویق، اعضایی که دارای مقررات و طرحهای ارزیابی توسعهای برای آفتکشها و مواد شیمیایی صنعتی نمیباشند به منظور تدوین چنین طرحهایی،

با شناخت اهمیت توسعه و کاربرد فرآیندها و مواد شیمایی جایگزین سازگار با محیطزیست و تعیین اهمیت حفاظت از سلامت انسان و محیطزیست از اثرات مضر آلایندههای آلی پایدار،

به شرح زیر موافقت مینمایند که:

 

ماده ۱: هدف

با توجه به نگرش محتاطانهای که در اصل ۱۵ اجلاس ریو در خصوص محیطزیست و توسعه بیان شده هدف این کنوانسیون حفاظت سلامت انسان و محیطزیست در مقابل آلایندههای آلی پایدار میباشد.

 

ماده ۲: تعاریف

از نظر این کنوانسیون:

الف) عضو به یک کشور یا یک سازمان وحدت اقتصادی منطقهای اطلاق میشود که محدودیتهای این کنوانسیون و اجرای آن را تقبل نموده است.

ب) سازمان وحدت اقتصادی منطقهای به یک سازمان متشکل از کشورهای مستقل از یک منطقه گفته میشود که اعضای آن اختیارات خود در خصوص مسائل ناشی از این کنوانسیون را بدان تفویض نموده و بر اساس آن، سازمان اختیار دارد بر طبق مقررات داخلی برای امضاء، تصویب، تقبل یا تایید یا رضایت این کنوانسیون اقدام نماید.

ج) اعضای حاضر و رایدهنده به معنای اعضای حاضر و دارای یک رای مثبت یا منفی میباشد.

 

ماده ۳: تدابیر لازم برای کاهش یا حذف انتشار از تولید و استفاده عمدی

۱ـ هر عضو باید:

الف) فعالیتهای زیر را ممنوع و یا تدابیر رسمی و قانونی لازم را برای جلوگیری از موارد زیر انجام دهد:

۱ـ تولید و استفاده از مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) براسا مقررات آن ضمیمه، و

۲ـ واردات و صادرات مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) بر طبق مقررات پاراگراف ۲

ب) تولید و استفاده از مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (ب) بر طبق مقررات آن ضمیمه محدود شود.

۲ـ هر عضو باید اقداماتی انجام دهد تا اطمینان حاصل آید که:

الف) واردات یک ماده شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) انجام شده فقط:

۱ـ با هدف دفع کاملاً زیست محیطی بنحوی که در پاراگراف ۱ (د) از بند ۶ بیان شده، یا

۲ـ برای یک کاربرد یا منظور خاص که برای عضو مشمول ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) مجاز شمرده شده است.

ب) مواد شیمیایی مشمول ضمیمه (الف) برای هرگونه تولید یا کاربرد بصورت معافیت ویژه یا مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (ب) برای هرگونه تولید یا کاربرد بصورت معافیت ویژه یا منظور قابل قبول که مشمول هرگونه مقررات مرتبط در اسناد موجود در خصوص «آیین اعلان رضایت قبلی بینالمللی» میباشد، فقط در صورتی میتواند صادر گردد که:

۱ـ به منظور دفع کاملاً زیست محیطی بنحوی که در پاراگراف ۱ (د) بند ۶ بیان شده .

۲ـ به یک عضو که مجاز به کاربرد این مواد شیمیایی براساس ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) باشد و یا

۳ـ به یک کشور غیرعضو این کنوانسیون که یک گواهینامه سالیانه برای عضو صادرکننده تهیه کرده است.

آن گواهینامه باید مشخصکننده کاربرد مورد نظر مواد شیمیایی بوده و شامل پاراگرافی باشد که با توجه به آن ماده شیمیایی، کشور واردکننده متعهد شده است به:

الف) حفاظت از سلامت انسان و محیطزیست از طریق اتخاذ تدابیر لازم برای کاهش یا حذف انتشار،

ب) انطباق با مقررات پاراگراف ۱ ماده ۶ و

ج) انطباق در جای مناسب با مقررات پاراگراف ۲ از بخش ۲ ضمیمه (ب)

گواهینامه همچنین باید شامل تمامی مستندات مناسب، نظیر اسناد و قوانین، مقررات یا دستورالعملهای مدیریتی یا استراتژیکی باشد. عضو صادرکننده باید گواهینامه را تا ۶۰ روز بعد از صدور به دبیرخانه کنوانسیون تسلیم نماید.

ج) مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) برای هرگونه تولید و استفاده بصورت معافیتهای ویژه که برای هیچ کدام از اعضا معتبر نیست برای آن کشور صادر نشده بجز به منظور دفع اصولی زیستمحیطی همانطوری که در پاراگراف ۱ (د) ماده ۶ شرح داده شده است.

د) برای نیل به اهداف این پاراگراف، اصطلاح کشورهای غیر عضو این کنوانسیون در خصوص یک ماده شیمیایی خاص شامل یک کشور یا یک سازمان وحدت اقتصاد منطقهای میشود که با ممنوعیت مواد شیمیایی مطروحه در این کنوانسیون موافقت ننموده است.

۳ـ هر عضو که دارای یک یا بیشتر طرح رسیدگی و ارزیابی برای آفتکشهای جدید یا یک ماده شیمیایی صنعتی جدید باشد، باید تدابیری را برای جلوگیری از تولید و کاربرد آفتکشها و مواد شیمیایی صنعتی جدید به منظور قانونمند کردن این مواد انجام دهد، به نحوی که با توجه به معیار موجود در پاراگراف ۱ ضمیمه (د) از بروز خصوصیات مخرب آلایندههای آلی پایدار ممانعت به عمل آورد.

۴ـ هر عضو که دارای یک یا بیشتر طرح رسیدگی و ارزیابی برای آفتکشها یا مواد شیمیایی صنعتی میباشد باید در جای مناسب با در نظر گرفتن معیار موجود در پاراگراف ۱ ضمیمه (د)، ارزیابی آفتکشها یا مواد شیمیایی صنعتی که اخیراً مورد استفاده قرار گرفتهاند را مورد ملاحظه قرار دهد.

۵ـ به جز مواردی که در این کنوانسیون آورده شده، پاراگرافهای ۱ و ۲ نباید برای مقادیری از مواد شیمیایی که در تحقیقات مقیاس آزمایشگاهی یا مواردی که به عنوان استاندارد مرجع مورد استفاده قرار میگیرند، رعایت گردد.

۶ـ هر عضو که دارای معافیتهای ویژه بر طبق ضمیمه (الف) یا معافیت ویژه یا یک منظور قابل قبول بر طبق ضمیمه (ب) باشد، باید اقدامات مناسب را برای حصول اطمینان از هرگونه تولید و کاربرد بر طبق این معافیت یا منظور که به روشی انجام میشود تا از تماس مستقیم با انسان و رها شدن در محیطزیست جلوگیری نماید یا آن را کاهش دهد، انجام دهد.

برای کاربردهای خاص یا مقاصد قابل قبول که سبب انتشار عمدی مواد در محیطزیست به واسطه استفاده متداول آن میگردد، این مواد منتشره باید در حداقل ممکن بوده، یا منطبق با استاندارد و دستورالعملهای کاربردی مورد شناسایی قرار گیرد.

 

ماده ۴ـ ثبت معافیت ویژه

۱ـ ثبت اطلاعات به منظور شناسایی اعضایی که معافیت ویژه مندرج در ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) دارند، ایجاد گردیده است. این ثبت اطلاعات، اعضایی که از شروط ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) استفاده میکنند را شامل نمیشود که میتواند توسط تمامی اعضا اجراء گردد. عمل ثبت باید توسط دبیرخانه کنوانسیون انجام شده و برای عموم قابل دسترسی باشد.

۲ـ ثبت یا شامل:

الف) فهرستی از انواع معافیت ویژه تهیه شده براساس ضمیمه (الف) و (ب)

ب) فهرستی از اعضا که یک معافیت ویژه مندرج در ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) دارند.

ج) فهرستی از تاریخ سررسید برای هر معافیت ویژه ثبت شده.

۳ـ هر کشور میتواند از طریق تسلیم یک نامه به دبیرخانه، برای ثبت یک یا انواع بیشتر معافیت ویژه مندرج در ضمیمه (الف) یا ضمیمه (ب) اقدام نماید.

۴ـ بجز در زمانی که تاریخ زودتر توسط عضو در برگه ثبت مشخص شده، یا یک متمم پیرو پاراگراف ۷ اعطاء گردد، تمامی معافیتهای ویژه ثبت شده باید پنج سال پس از تاریخ اجرایی شدن کنوانسیون در ارتباط با مواد شیمیایی مذکور باطل گردد.

۵ـ در اولین اجلاس، مجمع اعضا باید در خصوص روش بازنگری برای موارد ثبت تصمیمگیری نماید.

۶ـ قبل از بازنگری در خصوص ثبت، عضو مورد نظر باید یک گزارش توجیهی دال بر ادامه نیاز به ثبت آن معافیت به دبیرخانه تسلیم نماید. این گزارش باید توسط دبیرخانه به تمامی اعضا ارایه گردد. بازنگری یک ثبت باید براساس تمامی اطلاعات موجود انجام گردد. نهایتاً مجمع اعضا میتواند توصیههایی به عضو مورد نظر بصورت راهکارهای مناسب ارائه دهد.

۷ـ مجمع اعضا میتواند براساس درخواست هر عضو، در خصوص تمدید تاریخ سررسید یک معافیت ویژه برای یک دوره حداکثر پنج ساله اقدام نماید. در ارتباط با این تصمیمگیری، باید شرایط خاص اعضای کشورهای در حال توسعه و اعضای با اقتصاد در حال گذار نیز لحاظ گردد.

۸ـ یک عضو میتواند در هر زمان معافیت ویژه ثبت شده را از طریق تسلیم یک نامه به دبیرخانه، پس بگیرد. این باز پسگیری باید در تاریخ قید شده در نامه مذکور مورد ترتیب اثر قرار گیرد.

۹ـ در صورتی که هیچ کدام از اعضا برای نوع خاصی از معافیتها ثبتنام ننمایند، هیچ گونه ثبت جدید نباید انجام شود.

 

ماده ۵ـ تدابیر لازم برای کاهش یا حذف انتشار از طریق تولید غیرعمدی

هر عضو باید حداقل تدابیر زیر را به منظور کاهش کل انتشار انجام شده از طریق منابع ناشی از فعالیتهای انسانی برای هر کدام از مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (ج) با هدف کاهش آنها و در صورت امکان جلوگیری نهایی انجام دهد. این تدابیر عبارتند از:

الف) تهیه یک طرح اقدام یا در صورت امکان یک طرح اقدام منطقهای یا بخشی در دو سال پس از اجرایی شدن کنوانسیون که متعاقباً آن را به عنوان بخشی از طرح استقرار تعیین شده و در ماده ۷ اجرا نماید. این طرح به منظور شناسایی، تعیین خصوصیات و محلهای انتشار مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (ج) و برای تسهیل استقرار زیر پاراگرافهای ب تا ه طراحی میشود. طرح اقدام باید شامل عناصر زیر باشد:

۱ـ برآوردی از منابع انتشار موجود و قبلی شامل تهیه و نگهداری سیاهه منابع و برآورد مقادیر انتشار که با توجه به دستهبندی منابع تعیین شده در ضمیمه (ج) انجام میشود.

۲ـ برآوردی از وضعیت قوانین و استراتژیهای مرتبط عضو برای مدیریت انتشار این مواد.

۳ـ تعیین خط مشی به منظور رعایت الزامات این پاراگراف، که براساس برآوردهای بند ۱ و ۲ انجام میشود.

۴ـ ارتقاء سطح تعلیم و تربیت با توجه به آگاهی از استراتژیها.

۵ـ انجام بازنگری هر پنج ساله برای این استراتژیها و میزان موفقیت آنها در رعایت الزامات این پاراگراف، که این بازنگریها باید در گزارشهایی تسلیم شده مطابق بند ۱۵ قید گردد.

۶ـ زمانبندی برای استقرار طرح اقدام، شامل استراتژیها و تدابیری که در آن تعیین شدهاند.

ب: ترویج بکارگیری تدابیر ممکن و عملی موجود که میتواند دستیابی به یک سطح واقعی و معنادار برای کاهش انتشار یا جلوگیری منابع را تسریع بخشد.

ج: ترویج توسعه و درجایی که مناسب باشد، الزام به کاربرد مواد جایگزین یا محصولات و فرآیندهای اصلاح شده، به منظور جلوگیری از تشکیل و انتشار مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (ج)، که با توجه به رهنمودهای کلی در خصوص فعالیتهای جلوگیری و کاهش انتشار در ضمیمه (ج) و راهنماهای فنی که توسط مجمع اعضا تایید شده است.

د: ترویج و بر طبق زمانبندی استقرار طرح اقدام، الزام به کاربرد بهترین روشهای موجود برای منابع جدید بر طبق دستهبندی منابع که یک عضو به عنوان تضمین آن اقدامات در طرح اقدام با یک تاکید خاص به چارچوب منابع تعیین شده در قسمت دوم ضمیمه (ج)، تعیین کرده است. در هر صورت، الزام به استفاده از بهترین روشهای موجود برای منابع جدید در چارچوب مندرج در قسمت دوم آن ضمیمه باید در حداقل زمان ممکن بصورت مرحلهای اجرا گردد. امّا این موضوع نباید بیش از ۴ سال پس از اجرایی شدن کنوانسیون برای آن عضو طول بکشد. برای چارچوب تعیین شده، اعضا باید کاربرد بهترین اقدامات انجام شده زیست محیطی را گسترش دهند. در هنگام اجرای بهترین روشهای موجود و بهترین تجربیات زیست محیطی، اعضا بایستی به رهنمودهای عمومی در خصوص اقدامات جلوگیری و کاهش انتشار در ضمیمه (ج) توجه نموده و راهنماهای فنی در خصوص بهترین روشهای موجود و بهترین تجربیات زیستمحیطی نیز باید از طریق تصمیمگیری مجمع اعضا به روز گردد.

ه) گسترش استفاده از بهترین روشهای موجود و بهترین تجربیات زیست محیطی بر طبق طرح اقدام:

۱ـ برای منابع موجود قید شده در دستهبندی منابع مندرج در بخش دوم ضمیمه (ج) و دستهبندی منابع نظیر آنهایی که در قسمت سوم همان ضمیمه قید گردیده و

۲ـ برای منابع جدید با توجه به دستهبندی منابع نظیر آنچه که در بخش سوم ضمیمه (ج) قید گردیده در صورتیکه یک عضو در زیر پاراگراف (ه) قید نشده باشد.

در هنگام تدارک بهترین روشهای موجود و بهترین تجربیات زیستمحیطی، اعضا بایستی به رهنمودهای کلی مرتبط با اقدامات کاهش و جلوگیری از انتشار قید شده در ضمیمه (ج) توجه نمایند. دستورالعملهای فنی در خصوص بهترین روشهای موجود و بهترین اقدامات انجام شده زیستمحیطی باید از طریق تصمیمگیری مجمع اعضا به روز گردد.

و) به منظور نیل به اهداف این پاراگراف و ضمیمه (ج):

۱ـ «بهترین روشهای موجود» به معنای مؤثرترین و پیشرفتهترین مرحله در توسعه فعالیتها و روشهای بهرهبرداری از آنها میباشد که بیانگر تجربیات مفید بدست آمده از برخی روشها برای طراحی اصولی محدودیتهای انتشار میباشد که برای جلوگیری و در جاهایی که مقدور نیست به صورت کلی کاهش انتشارات مواد شیمیایی مندرج در قسمت اول ضمیمه (ج) و اثر آنها روی محیطزیست بطور کلی میباشد. در این خصوص:

۲ـ «فنون» که شامل هر دو نوع فناوری استفاده شده و در حال استفاده است که تاسیسات بر پایه آن طراحی، ساخته، نگهداری، بهرهبرداری و از رده خارج میگردد.

۳ـ «در دسترس بودن» فنآوریها به معنای آن دسته از فن آوریها است که برای بهرهبرداری قابل دستیابی بوده و در مقیاسی وسیع وجود داشته که در بخش صنایع مرتبط، تحت شرایط حیاتی فنی و اقتصادی با در نظر گرفتن هزینهها و مزایا برای اجرا مجاز شمرده میشوند و :

۴ـ «بهترین» به معنای مؤثرترین در دستیابی به یک سطح عمومی بالا برای حفاظت محیطزیست بطور کلی بوده،

۵ـ «بهترین تجربیات زیستمحیطی» به معنای کاربرد ترکیبی از مناسبترین استراتژیها و اقدامات کنترلی زیستمحیطی میباشد.

۶ـ «منابع جدید» به معنای هر منبع که بنحو مطلوبی ساخته شده یا جایگزین گردیده اطلاق میشود که حداقل یک سال پس از تاریخ:

الف) اجرایی شدن کنوانسیون برای عضو مورد نظر، یا

ب) اجرایی شدن کنوانسیون برای عضو مورد نظر برای ارایه اصلاحیه به ضمیمه (ج) در جایی که منبع مذکور از شرایط این کنوانسیون فقط به واسطه آن اصلاحیه پیروی میکند.

ز) مقادیر حد انتشار یا استانداردهای اجرایی میتواند توسط یک عضو برای عمل به تعهدات آن جهت دستیابی به «بهترین روشهای موجود» تحت این پاراگراف استفاده گردد.

 

ماده ۶ـ اقدامات لازم برای کاهش یا جلوگیری انتشار آلودگی از وسایل از کار افتاده و پسماندها

۱ـ هر عضو به منظور حصول اطمینان از این که وسایل از کار افتاده تشکیل شده از یا حاوی مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) یا (ب) و پسماندها شامل محصولات و وسایلی که بصورت زاید درمیآیند، تشکیل شده، حاوی یا آلوده شده با یکی از مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف)، (ب) یا (ج) میباشند، از طریق یک روش حافظ سلامت انسان و محیطزیست مدیریت میشوند، باید:

الف) خط مشی مناسبی به منظور شناسایی موارد زیر دارا باشد:

۱ـ وسایل از کار افتاده تشکیل شده یا حاوی مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) یا (ب)،

۲ـ محصولات و وسایلی که در حال استفاده میباشند و پسماندهای تشکیل شده، حاوی یا آلوده شده با یک ماده شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف)، (ب) و (ج).

ب) تا حد امکان، وسایل از کار افتاده تشکیل شده یا حاوی مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) یا (ب) براساس خط مشی بیان شده در زیر پاراگراف (الف) را شناسایی نماید.

ج) وسایل از کار افتاده به نحو مناسب از طریق یک روش زیستمحیطی جامع، امن و کارا مدیریت گردد. وسایل از کار افتاده حاوی مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف)، یا (ب)، پس از این که بر طبق معافیت ویژه تعیین شده در ضمیمه (الف) یا هر معافیت ویژه یا هدف قابل قبول تعیین شده در ضمیمه (ب) مجاز به استفاده نیستند، بجز وسایل از کار افتادهای که به منظور صادرات بر طبق پاراگراف ۲ بند ۳ مجاز شمرده شدهاند، باید به عنوان پسماند به حساب آمده و طبق زیر پاراگراف (د) با آنها رفتار شود.

د) انجام تدابیر مناسب برای آن دسته ازپسماندها شامل محصولات و وسایلی که در شرف تبدیل به پسماند میباشند، شامل:

۱ـ پسماندهایی که بر طبق روشهای صحیح زیستمحیطی جابجا، جمعآوری، حمل و نقل و نگهداری شدهاند.

۲ـ پسماندهای دفع شده به روشی که آلایندههای آلی پایدار موجود یا تخریب شود و یا بشکل برگشتناپذیر تغییر ماهیت دهد و در نتیجه خصوصیات مواد آلاینده آلی پایدار را از خود نشان ندهد. در غیر اینصورت چنانچه این روشهای دفع انتظارات و اولویتهای زیستمحیطی را برآورده نسازد، یا مقدار آلایندههای آلی پایدار در حد پایین باشد، بایستی دستورالعملها، استانداردها و قوانین بینالمللی شامل مواردی که پیرو پاراگراف ۲ میتواند تدوین و ایجاد گردد، و نظامهای مرتبط منطقهای و جهانی حاکم بر مدیریت پسماندهای ویژه مدنظر قرار گیرد.

۳ـ پسماندهایی که مجاز به انجام عملیات دفع به روش بازیافت، بازیابی، احیاء، استفاده مجدد مستقیم یا کاربردهای دیگر آلایندههای پایدار نمیباشد، و

۴ـ پسماندهایی که بدون در نظر گرفتن دستورالعملها، استانداردها و قوانین بینالمللی مرتبط نمیتوان از طریق مرزهای بینالمللی حمل و نقل نمود.

ه) به منظور تدوین راهکارهای مناسب برای شناسایی مکانهای آلوده به مواد شیمیایی مندرج در ضمیمه (الف) و (ب) یا (ج) تلاش گردد. در صورتی که پاکسازی این مکانها بر عهده گرفته شود، باید این عمل بر طبق اصول صحیح زیستمحیطی اجرا گردد.

۲ـ مجمع اعضا باید با بخشهای مناسب کنوانسیون بازل در خصوص کنترل نقل و انتقالات برون مرزی پسماندهای ویژه و دفع آنها همکاری نزدیک داشته باشد تا در این میان:

الف) اندازه یا سطح لازم برای تخریب یا تغییر ماهیت برگشتناپذیر به منظور حصول اطمینان از عدم بروز خصوصیات آلایندههای آلی پایدار به شکلی که در پاراگراف ۱ ضمیمه (د) مشخص شده، ایجاد گردد.

ب) تعیین گردد منظور از روشهای دفع صحیح زیستمحیطی که در بالا به آن اشاره شد، چه میباشد و

ج) تلاش گردد تا غلظت مواد شیمیایی مندرج در ضمیمههای (الف)، (ب) و (ج) آنطوری که در پاراگراف ۱ (د) ( ii ) بدان اشاره شده، به نحو مناسب ایجاد گردد.

 

ماده ۷ـ طرحهای استقرار (اجرایی)

۱ـ هر عضو باید:

الف) طرحی تدوین و تلاش نماید تا در جهت عمل به تلاش در قبال این کنوانسیون آن را اجرا کند.

ب) طرح استقرار خود را ظرف دو سال از تاریخ اجرایی شدن کنوانسیون برای آن کشور، به مجمع اعضا تسلیم نماید، و

ج) بصورتی مناسب طرح اجرایی خود را براساس جدول زمانی و به شکلی که با تصمیم مجمع اعضا مشخص خواهد شد مورد بازنگری قرار داده و به روز درآورد.

۲ـ اعضا بطور مستقیم یا از طریق سازمانهای منطقهای، زیر منطقهای و جهانی در جای مناسب همکاری نموده و با گروههای مرتبط و مسئول ملی خود از جمله گروههای زنان و گروههای درگیر در امر بهداشت کودکان به منظور تسهیل تدوین، استقرار و به روز درآوردن طرحهای استقرار آنان مشورت نماید.

۳ـ اعضا باید به منظور کاربرد و در جای مناسب ایجاد ابزار لازم برای وحدت نظر در طرحهای استقرار ملی برای آلایندههای آلی پایدار برای تعیین خط مشی توسعه پایدار خود تلاش نمایند.

 

ماده ۸ـ فهرستبندی مواد شیمیایی در ضمائم الف، ب، ج

۱ـ یک عضو ممکن است پیشنهادی را برای درج یک ماده شیمیایی در ضمائم (الف)، (ب) و یا (ج) به دبیرخانه ارائه دهد. این پیشنهاد شامل اطلاعات مشخص شده در ضمیمه (د) خواهد بود. در تدوین یک پیشنهاد، یک عضو میتواند از سوی دیگر اعضا یا از سوی دبیرخانه مساعدت گردد.

۲ـ دبیرخانه باید تعیین نماید آیا پیشنهاد شامل اطلاعات مشخص شده در ضمیمه (د) میباشد یا خیر. چنانچه دبیرخانه تایید نماید که پیشنهاد شامل اطلاعات مذکور میباشد، باید پیشنهاد را به کمیته تجدید نظر آلایندههای آلی پایدار تسلیم نماید.

۳ـ کمیته مذکور باید پیشنهاد را بررسی و چارچوب تعیین شده در ضمیمه (د) را به شکلی شفاف و قابل انعطاف بکار برده، همه اطلاعات تهیه شده را به روشی متوازن و منسجم مد نظر قرار دهد.

۴ـ اگر کمیته تصمیم بگیرد که:

الف) قانع شده که چارچوب تعیین شده رعایت شده باید از طریق دبیرخانه پیشنهاد را ارایه و ارزیابی کمیته را در اختیار همه اعضا و ناظرین قرار داده و آنان را به ارایه اطلاعات تعیین شده در ضمیمه (ه) دعوت نماید و یا

ب) قانع نشده که چارچوب تعیین شده رعایت شده باید مراتب را از طریق دبیرخانه به همه اعضا و ناظرین اطلاع و پیشنهاد را به همراه ارزیابی کمیته در اختیار اعضا قرار داده و پیشنهاد باید کنار گذارده شود.

۵ـ هر عضو ممکن است پیشنهاد را مجدداً براساس پاراگراف ۴ به کمیته که پیشنهاد را کنار گذاشته، ارایه دهد. این ارایه مجدد میتواند شامل هرگونه ابراز نظر عضو و همینطور استدلال برای ملاحظات فوقالعاده کمیته باشد. اگر به دنبال این مرحله کمیته مجدداً پیشنهاد را رد نماید، کشور عضو میتواند نسبت به تصمیم کمیته اعتراض و از مجمع اعضا تقاضا نماید که موضوع را در اجلاس آتی خود بررسی نماید. مجمع اعضا میتواند براساس چارچوب تعیین شده در ضمیمه (د) و با احتساب ارزیابی کمیته و هرگونه اطلاعات اضافی دیگری که از سوی هر کشور عضو یا ناظر ارایه شود، آن پیشنهاد را مورد ارزیابی قرار دهد.

۶ـ در جایی که کمیته تصمیم گرفته که چارچوب مشخص رعایت شده یا مجمع اعضا تصمیم بگیرد که پیشنهاد باید مورد ارزیابی قرار گیرد، کمیته پیشنهاد را مورد بررسی دقیقتر قرار داده و با در نظر گرفتن دیگر اطلاعات مرتبط دریافت شده، باید یک طرح اولیه نماید خطر براساس ضمیمه (ه) تهیه نموده و پیش نویس آن را از طریق دبیرخانه در اختیار همه اعضا و ناظرین قرار داده، نظرات فنی آنان را جمعآوری و با مد نظر قرار دادن آن طرح نمایه خطر را تکمیل نماید.

۷ـ اگر براساس طرح نمایه خطر که مطابق با ضمیمه (ه) تهیه شده، کمیته تصمیم بگیرد که:

الف) به نظر میرسد که آن ماده شیمیایی در نتیجه انتقال دراز مدت در محیطزیست، اثرات سوء بر سلامت انسان و یا اثرات محیطزیست در مقیاس جهانی برجای میگذارد، باید پیشنهاد مورد ارزیابی قرار گیرد. فقدان اطمینان علمی کامل، طبعاً پیشنهاد را از پیشرفت باز نخواهد داشت. کمیته از طریق دبیرخانه همه اعضا و ناظرین را دعوت خواهد کرد با ملاحظات مشخص شده در ضمیمه (ه)، اطلاعات مربوطه را ارایه نمایند. سپس نتیجه ارزیابی مدیریت خطر که شامل تجزیه و تحلیلی از تدابیر کنترلی احتمالی در خصوص این مواد شیمیایی است را براساس آن ضمیمه تهیه خواهد، یا

ب) اگر قرار است پیشنهاد به پیش برده نشود، کمیته از طریق دبیرخانه طرح اولیه نمایه خطر را در اختیار اعضا و ناظرین قرار داده و سپس پیشنهاد را کنار خواهد گذاشت.

۸ـ باری هر پیشنهاد کنارگذاشته شده براساس پاراگراف ۷ (ب) یک عضو میتواند از مجمع اعضا درخواست نماید که به کمیته تکلیف نماید که اطلاعات اضافی و فوق العادهای از کشور پیشنهاددهنده و دیگر اعضا در ظرف مدتی که بیش از یک سال طول نخواهد کشید درخواست نماید. پس از این مدت و براساس هرگونه اطلاعات دریافتی، کمیته پیشنهاد را براساس پاراگراف ۶ و با الویتهایی که از سوی مجمع اعضا تصمیمگیری و ارایه خواهد شد، مورد تجدیدنظر قرار میگیرد. چنانچه پس از طی این مرحله کمیته مجدداً پیشنهاد را باطل نماید، آن عضو میتواند نسبت به تصمیم کمیته اعتراض و مجمع اعضا مسئله را در جلسه آتی خود مورد بررسی قرار میدهد. مجمع اعضا میتواند براساس طرح نمایه خطر که براساس ضمیمه (ه) تهیه شده تصمیمگیری نموده و با احتساب ارزیابی کمیته و هرگونه اطلاعات فوق العاده که از سوی اعضا و ناظرین ارایه میشود، تصمیم بگیرد که پیشنهاد به پیش برود. اگر مجمع اعضا تصمیم بگیرد که پیشنهاد باید به پیش برود کمیته باید آنگاه طرح برآورد مدیریت خطر را تهیه نماید.

۹ـ کمیته براساس طرح نمایه خطر با توجه به پاراگراف ۶ و برآورد مدیریت خطر که در پاراگراف ۷ (الف) و یا پاراگراف ۸ توصیه شده، میتواند توصیه نماید که آیا آن ماده شیمیایی توسط مجمع اعضا در فهرستبندی ضمایم (الف)، (ب) و یا (ج) مورد توجه قرار گیرد.

مجمع اعضا با احتساب توصیههای کمیته و از جمله هرگونه عدم اطمینان علمی باید به شکلی احتیاطآمیز در خصوص در فهرست قرار گرفتن ماده شیمیایی و تعیین تدابیر کنترل مرتبط با آن در ضمایم (الف)، (ب) و یا (ج) تصمیم بگیرد.

 

ماده ۹ـ تبادل اطلاعات

۱ـ هر کشور عضو باید تبادل اطلاعات مرتبط با موارد زیر را تسهیل یا برعهده گیرد:

الف) کاهش و یا حذف تولید، استفاده و یا انتشار آلایندههای آلی پایدار.

ب) جایگزینهای آلایندههای آلی پایدار شامل اطلاعات مربوط به خطرات آنها به همراه هزینههای اقتصادی و اجتماعی آن.

۲ـ کشورها باید با توجه به پاراگراف ۱ مستقیماً یا از طریق دبیرخانه اطلاعات را مبادله نمایند.

۳ـ هر کشور عضو، یک مرجع ملی را برای تبادل اینگونه اطلاعات تعیین خواهد کرد.

۴ـ دبیرخانه به عنوان ساز و کار شفافسازی اطلاعات در خصوص آلایندههای آلی پایدار از جمله اطلاعات تهیه شده توسط اعضا، سازمانهای دولتی و غیردولتی ارایه خدمات نماید.

۵ـ برای نیل به اهداف این کنوانسیون، اطلاعات موجود در خصوص ایمنی و بهداشت انسان و محیطزیست به عنوان اطلاعات محرمانه تلقی نخواهد شد. کشورهای عضو که اطلاعات دیگر مرتبط با این کنوانسیون را مبادله میکنند باید براساس توافقنامه دو جانبه، هرگونه اطلاعات محرمانه را حفظ نمایند.

 

ماده ۱۰ـ اطلاعات عمومی، آگاهی و آموزش

۱ـ هر عضو باید در حد توان خود نسبت به تشویق و تسهیل موارد زیر اقدام نماید:

الف) ارتقاء آگاهی سیاستگذاران و تصمیمگیران مرتبط با آلایندههای آلی پایدار

ب) در اختیار عموم گذاشتن کلیه اطلاعات موجود در خصوص آلایندههای آلی پایدار با ملحوظ نمودن پاراگراف ۵ از ماده ۹.

ج) تدوین و اجرای برنامههای آموزشی و اطلاع رسانی عمومی خصوصاً برای زنان، کودکان و طبقه کم سواد در مورد آلایندههای پایدار و همین طور شامل اثرات بهداشتی و محیطزیستی و جایگزینها.

د) مشارکت عموم در رسیدگی به آلایندههای آلی پایدار و اثرات بهداشتی و محیطزیستی آن و توسعه در چارهجویی لازم و از جمله ایجاد موقعیتهایی برای تهیه دادهها در سطح ملی با توجه به اجرای این کنوانسیون،

ه) تعلیم کارگران، متخصصین علمی، مربیان و کادر فنی و مدیریتی،

و) توسعه و مبادله موارد لازم برای آگاهی عمومی و آموزشی در سطح ملی و بینالمللی،

ز) توسعه و اجرای برنامههای آموزشی و تعلیماتی در سطوح ملی و بینالمللی.

۲ـ هر کشور عضو باید در چارچوب توان خود اطمینان حاصل نماید که عموم مردم به اطلاعات عمومی مورد نظر در پاراگراف ۱ دسترسی داشته و این اطلاعات را مرتباً به روز درآورد.

۳ـ هر کشور عضو باید در حد توان خود به تشویق استفادهکنندگان در صنعت و حرف مختلف پرداخته تا موجبات و تسهیلات لازم برای تامین اطلاعات مورد اشاره پاراگراف ۱ را در سطح ملی و بصورتی مناسب در سطوح زیر منطقهای و جهانی، فراهم آورد.

۴ـ در تامین اطلاعات در خصوص آلایندههای آلی پایدار و جایگزین آنها اعضا میتوانند از برگههای اطلاعات بهداشتی، گزارشات، رسانههای گروهی و دیگر ابزار اطلاع رسانی استفاده کرده و مراکزی اطلاعاتی را در سطح ملی و منطقهای ایجاد کنند.

۵ـ هر کشور عضو باید ملاحظاتی منسجم نسبت به توسعه ساختارهایی چون انتشار مواد آلاینده و ثبت حمل و نقل آنها داشته و نسبت به جمعآوری و انتشار اطلاعات در خصوص برآورد مقادیری که در هر سال از مواد مندرج در ضمیمه (الف)، (ب) یا (ج) انتشار و یا در معرض تماس قرار گرفته، داشته باشد.

 

ماده ۱۱ـ تحقیق، توسعه و نظارت

۱ـ کشورهای عضو باید در چارچوب توان خود در سطوح ملی و بینالمللی به تشویق پرداخته و یا تحقیقات مناسب، توسعه، نظارت و همکاری در خصوص آلایندههای آلی پایدار را به عهده گرفته و در جای مناسب نسبت به مواد جایگزین و موادی که بتواند جانشین آلایندههای آلی پایدار و از جمله موارد ذیل اقدام نمایند:

الف) منابع و انتشار مواد در محیطزیست

ب) نحوه حضور، مقادیر و سرنوشت آن در انسان و محیط زیست

ج) جابجایی در محیطزیست، سرنوشت و تغییر شکل آن

د) آثار مواد بر بهداشت و سلامت انسان و محیط زیست

ه) تبعات اقتصادیـ اجتماعی و فرهنگی

و) کاهش انتشار و یا حذف

ز) روشهای هماهنگ برای تهیه سیاهه منابع تولیدکننده و روشهای تجزیه برای اندازهگیری میزان انتشار.

۲ـ نسبت به عهده گرفتن اقدامات تحت پاراگراف ۱، هر عضو باید در حد توان خود به شرح ذیل اقدام نماید:

الف) حمایت و توسعه بیشتر برنامههای بینالمللی، شبکهها و سازمانهایی در جهت شناسایی، هدایت، تشخیص و تامین بودجه تحقیقاتی، جمعآوری اطلاعات و نظارت با احتساب نیاز به کاهش تلاشهای موازی، آن طور که مناسب باشد،

ب) حمایت از تلاشهای ملی و بینالمللی در جهت گسترش توانهای تحقیقاتی علمی و فنی در جهت تشویق به رسیدگی و مبادله اطلاعات و تجزیه و تحلیلها، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه و کشورهای با اقتصاد در حال گذار،

ج) تأمل بر نگرانیها و نیازها خصوصاً در زمینه منابع فنی و مالی در کشورهای در حال توسعه و کشورهای با اقتصاد در حال گذار و همکاری در بهینهسازی توان این کشورها در ایجاد زمینه مشارکت در فعالیتهای مورد اشاره در زیر پاراگرافهای (الف) و (ب).

د) به عهده گرفتن امور تحقیقاتی در جهت از بین آثار آلایندههای آلی پایدار بر بهداشت تولید مثل.

ه) در اختیار گذاشتن نتایج تحقیقات و فعالیتهای توسعه و نظارت که در این پاراگراف بدان اشاره شده برای عموم براساس برنامه زمانبندی و منظم.

و) تشویق و یا به عهده گرفتن همکاری، با توجه به ذخیرهسازی و تامین اطلاعات، ناشی از تحقیق توسعه و نظارت.

 

ماده ۱۲ـ کمکهای فنی

۱ـ اعضا معتقدند که کمکهای به موقع و مناسب در پاسخ به درخواست کشورهای در حال توسعه و کشورهای با اقتصاد در حال گذار، در اجرای موفق این کنوانسیون بسیار حیاتی است.

۲ـ اعضا باید برای تأمین کمک مناسب فنی به کشورهای در حال توسعه عضو و کشورهای با اقتصاد در حال گذار همکاری نموده و برای کمک به آنان با احتساب نیاز خاص آنان نسبت به توسعه و گسترش توان اجرایی آنان در اجرای تعهدات ناشی از این کنوانسیون برای آنان اقدام خواهند نمود.

۳ـ در این زمینه، کمک فنی تأمین شده از سوی کشورهای پیشرفته صنعتی عضو و دیگر اعضا مطابق توان هر کدام و شامل کمکهای دو جانبه آن طور که مناسب بوده و مورد توافق قرار گرفته و یا بصورت کمک فنی برای توانمندسازی این کشورها در رابطه با اجرای تعهدات این کنوانسیون میباشد. دستورالعمل بیشتر در این زمینه از سوی مجمع اعضا تهیه و تدوین خواهد شد.

۴ـ اعضا باید بطور مناسب ترتیباتی به منظور تأمین کمکهای فنی و تشویق انتقال دانش فنی و تکنولوژی به کشورهای عضو در حال توسعه و اعضای با اقتصاد در حال گذار، در رابطه با اجرای این کنوانسیون، اتخاذ نمایند. این ترتیبات شامل ایجاد مراکزی در سطح منطقهای و زیر منطقهای برای توانمندسازی و انتقال دانش فنی و برای کمک به کشورهای عضو در حال توسعه و اعضا با اقتصاد در حال گذار و در راستای اجرای وظایف آنان تحت این کنوانسیون خواهد بود. رهنمودهای بیشتری نیز در این مورد از سوی مجمع اعضا فراهم خواهد شد.

۵ـ اعضا براساس فهوای این ماده و با احتساب کامل نیازهای خاص و شرایط خاص، کشورهای کمتر توسعه یافته و کشورهای جزایر کوچک را در اقداماتشان در رابطه با کمکهای فنی ملحوظ خواهند نمود.

 

ماده ۱۳ـ رویه و منابع مالی

۱ـ هر عضو در سطح توان خود حمایت و تشویقهای مالی با توجه به فعالیتهای ملی، که برای حصول اهداف این کنوانسیون بر طبق اولویتها طرحهای ملی و برنامههای آن کشور حاصل آید، را به عهده میگیرد.

۲ـ کشورهای توسعه یافته عضو، منابع جدید و فوقالعادهای برای توانمندسازی کشورهای در حال توسعه عضو و کشورهای با اقتصاد در حال گذار برای رسیدن به حد تأمین هزینههای امحاء و تدابیری اجرایی که بتواند تعهدات این کنوانسیون را بین کشور عضو دریافتکننده و نهاد شرکتکننده بر طبق ساز و کار تشریح شده در پاراگراف ۶ که بین آن دو توافق شده، تأمین خواهند نمود. دیگر اعضا نیز همچنین به صورت داوطلبانه و مطابق توان خود این گونه منابع مالی را تأمین خواهند نمود. ایجاد مشارکتهایی از سوی دیگر منابع نیز باید تشویق گردد. در اجرای این گونه تعهدات باید لزوم مناسبت، قابل پیشبینی بودن و انتقال به موقع منابع و اهمیت دادن مشارکت اعضا در به عهده گرفتن بار این تعهدات در بین کشورهای عضو مد نظر قرار گیرد.

۳ـ کشورهای توسعه یافته عضو و دیگر اعضا براساس توان خود و براساس برنامهها اولویتهای طرحهای ملی ممکن است همچنین برای اعضای در حال توسعه و اعضای با اقتصاد در حال گذار منابع مالی را در جهت کمک به اجرای این کنوانسیون از طریق منابع و یا موافقتنامههای دو جانبه منطقهای و چند جانبه دیگر در اختیار قرار دهند.

۴ـ میزانی که کشورهای عضو در حال توسعه به صورت مؤثر به اجرای تعهداتشان تحت این کنوانسیون خواهند پرداخت بسته به اجرای مؤثر آن از سوی کشورهای توسعه یافته و انجام به تعهدات آنان تحت این کنوانسیون در رابطه با منابع مالی، کمکهای فنی و انتقال دانش فنی است. واقعیت این است که توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار و امحاء فقر از اولویتهای اول و بارز کشورهای در حال توسعه است و زمانی به طور کامل به حساب خواهد آمد که نیاز به حفظ سلامت انسان و محیطزیست مورد توجه لازم قرار گیرد.

۵ـ اعضا با توجه به نیازهای خاص و نیاز به توجه خاصی که باید به کشورهای کمتر توسعه یافته و کشورهای جزیرهای در راستای اقدام برای تأمین بودجه آنان بشود، اقدام خواهند نمود.

۶ـ رویه برای تأمین منابع مالی کافی و پایدار در کشورهای در حال توسعه و کشورهای با اقتصاد در حال گذار به صورت کمک و یا به صورت منابعی براساس تخصیص امتیاز به کشورهای در حال توسعه و کشورهای با اقتصاد در حال گذار در جهت اجرای کنوانسیون در اینجا تعریف میگردد. این عملکرد با اقتدار، در حد مناسب و به صورتی پاسخگو به مجمع اعضا عمل خواهد کرد و عملکرد آن بسته به یک واحد و یا بیشتر و از جمله واحدها و ارگانهای موجود بینالمللی که تامین کمکهای چند جانبه منطقهای و دو جانبه مالی و فنی را به عهده دارند، سپرده خواهد شد. مشارکت در این رویه نسبت به دیگر عملکردها به صورت پرداخت کمکهای مالی به اعضای در حال توسعه و اعضای با اقتصاد در حال گذار آن طوری که در پاراگراف ۲ منعکس گردیده بوده انجام شده و بر این اساس به عنوان کمکهای اضافی محسوب خواهد شد.

۷ـ به منظور نیل به اهداف این کنوانسیون و پاراگراف ۶، مجمع اعضا در اولین اجلاس خود برای تدوین این رویه دستورالعمل مورد نیاز را تهیه و باید با ارگان و یا ارگانهای مشارکتکننده در این ساز و کار مالی براساس توافقاتی که جنبه اجرایی خواهد داشت به توافق برسد. این رهنمودها در این میان به مسائل ذیل خواهد پرداخت:

الف) راسخ بودن سیاستها، استراتژی و اولویتهای برنامه و همینطور چارچوب روشن و مشروح و دستورکاری در رابطه با مجاز بودن دسترسی و استفاده از منابع مالی و از جمله نظارت و ارزیابی ادواری از اینگونه بهرهبرداریها،

ب) از سوی یک یا چند نهاد، گزارشهای ادواری در مورد کفایت و تداوم و پایداری این تامین بودجه تهیه و در جهت فعالیتهای مربوط به اجرای این کنوانسیون، به مجمع اعضا داده خواهد شد،

ج) تشویق و تمهید گرایش به سوی تامین بودجه چند جانبه،

د) چگونگی تصمیمگیری به روش قابل پیش بینی و مشخص برای میزان تأمین بودجه لازم و موجود برای اجرای این کنوانسیون، با در نظر گرفتن این که امحای آلایندههای آلی پایدار ممکن است نیازمند تامین بودجه مداوم باشد و شرایطی که تحت آن مقدار بودجه باید به صورت ادواری مورد بازنگری قرار گیرد،

ه) چگونگی تأمین کمک به اعضای علاقمند با بررسی نیاز آنها، کسب اطلاعات در مورد منابع تأمین مالی و الگوهای تأمین بودجه در جهت تسهیل هماهنگی در بین این اعضا.

۸ـ مجمع اعضا در کمتر از زمان برگزاری دومین مجمع خود و بنابراین به صورت مرتب مؤثر بودن رویه بوجود آمده تحت این بند را مورد بررسی مجدد قرار داده و توان رسیدگی به نیازهای در حال تغییر کشورهای عضو در حال توسعه و اعضا با اقتصاد در حال گذار را در چارچوب دستورالعمل مورد اشاره در بند ۷، میزان تأمین بودجه و همینطور مؤثر بودن عملکرد نهادهای موجود که در جهت اجرای رویه مالی کار میکنند را ارزیابی خواهد نمود. براساس این بازنگری و در صورت لزوم باید نسبت به اتخاذ تدابیر لازم در خصوص ارتقاء کارایی این ساز و کار از جمله با ارائه توصیهها و دستورالعملهایی در خصوص تدابیر لازم برای حصول اطمینان از تأمین بودجه کافی و پایدار برای رفع نیاز اعضا، اقدام نماید.

 

ماده ۱۴ـ موافقتنامههای مالی در دوران واسط

ساختار نهادی تسهیلات زیست محیطی جهانی که مطابق موازین تأسیس تسهیلات زیستمحیطی جهانی بازسازی شده در دوران گذار، نهادی خواهد بود که اقدامات مربوط به رویه مالی که در ماده ۱۳ بدان اشاره شده را برای دوره ما بین زمان اجرایی شدن این کنوانسیون و برگزاری اولین مجمع اعضا براساس ماده ۱۳ انجام خواهد داد. ساختار نهادین این تسهیلات زیستمحیطی جهانی باید تکافوی اقدام از طریق تدابیر اجرایی و عملی مربوط به خصوصاً آلایندههای آلی پایدار را نموده و ترتیبات جدیدی که در این ارتباط ممکن است مورد نیاز باشد را مورد ملاحظه قرار دهد.

 

ماده ۱۵ـ گزارشدهی

۱ـ هر عضو گزارشی از تدابیر اتخاذ شده در جهت اجرای تدارکات این کنوانسیون و میزان مؤثر بودن این اقدامات در رسیدگی به اهداف این کنوانسیون، ارایه خواهد داد.

۲ـ هر عضو مطالب ذیل را برای دبیرخانه تهیه خواهد نمود:

الف) اطلاعات آماری در مورد میزان کل تولید، واردات و صادرات هر یک از مواد شیمیایی مندرج در فهرست ضمیمه (الف) و ضمیمه (ب) و یا تخمین معقولی از اینگونه اطلاعات،

ب) در حدی که عملی باشد فهرستی از کشورهایی که هر یک از اینگونه مواد را وارد کرده و کشوری که هر یک این مواد به آن صادر شده ارایه خواهد شد.

۳ـ اینگونه ارایه گزارش در فاصله زمانی معین وبه شکلی که در مجمع اعضا تصمیمگیری خواهد شد، در اولین مجمع ارایه خواهد شد.

 

ماده ۱۶ـ برآورد میزان تأثیرگذاری

۱ـ با شروع چهار سال پس تاریخ اجرایی شدن این کنوانسیون در فواصل زمانی که مدت آن توسط مجمع اعضا تصمیمگیری خواهد شد مجمع به بررسی مؤثر بودن این کنوانسیون خواهد پرداخت.

۲ـ به منظور تسهیل این برآورد، مجمع اعضا باید در اولین نشست خود، ایجاد ترتیباتی که بتواند برای خود اطلاعات پایش مقایسهای در مورد وجود مواد مندرج در ضمیمه ضمایم (الف)، (ب) و (ج) و همینطور جابجایی و انتقال محیطزیستی منطقهای و جهانی را آغاز نماید، تهیه خواهد نمود.

این ترتیبات:

الف) بایستی از سوی اعضا براساس منطقهای در هنگام مناسب و براساس توان فنی و مالی آنان و با استفاده از برنامهها و سازوکارهای پایشی موجود به منظور بالا بردن امکان و افزایش هماهنگیها در رویهها به اجرا درآید.

ب) در جایی که لازم باشد با احتساب اختلافات بین مناطق و توان آنها برای اجرای فعالیتهای پایشی ضمیمه گردد.

ج) شامل گزارشات مجمع اعضا در مورد نتایج فعالیتهای پایش در سطح منطقه و جهانی و در فواصل زمانی تعیین شده توسط مجمع اعضا، میگردد.

۳ـ نوع برآورد که در بند ۱ توصیف شد، باید براساس اطلاعات علمی، محیطزیستی، فنی و اقتصادی موجود باشد، از جمله:

الف) گزارشات و دیگر اطلاعات پایش تهیه شده پیرو بند ۲.

ب) گزارشات ملی ارایه شده پیرو بند ۱۵.

ج) اطلاعات مبنی بر ناهمخوانی که پیرو مراحل ایجاد شده در ماده ۱۷ تهیه شده است.

 

ماده ۱۷ـ ناهمخوانی

مجمع اعضا در اولین فرصت عملی خود مراحل و رویههایی نهادین را برای مشخص کردن ناهمخوانیها با پیش بینیها و تدارکات این کنوانسیون و برای تصحیح عملکرد اعضا در مواردی که ناهمخوانی اطلاق میشود، تدوین و به تصویب خواهد رسانید.

 

ماده ۱۸ـ سامان دادن مشاجرات

۱ـ اعضا باید هرگونه مشاجره بین آنان در مورد تفسیر و یا اجرای این کنوانسیون را از طریق مذاکره از طرق صلحآمیز و به انتخاب خود آنان مسئله را حل و فصل نمایند.

۲ـ در هنگام تصویب، قبول، تایید و یا پیوستن به این کنوانسیون و یا در هر زمان بعد از آن یک عضو که عضو یک سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای نباشد، میتواند به صورت کتبی و ارایه یادداشت به امانتدار این کنوانسیون، در رابطه با هرگونه مشاجره در خصوص تفسیر و یا کاربرد این کنوانسیون، از طریق یک و یا هر دو ابزار ذیل برای حل مشاجره در ارتباط با هر عضو که آن تعهدات را میپذیرد، اقدام نماید:

الف) داوری براساس مراحلی که از سوی مجمع اعضا بصورت یک ضمیمه در اولین فرصت عملی به تصویب خواهد رسید:

ب) ارایه مورد مشاجره به دادگاه عدالت بینالمللی.

۳ـ یک عضو که متشکل از سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای باشد میتواند بیانیهای با محتوای مشابه در رابطه با داوری براساس مراحلی که در پاراگراف (الف) ۲ به آن اشاره شده، ایراد نماید.

۴ـ بیانیهای که پیرو پاراگراف ۲ یا پاراگراف ۳ به قوت خود باقی بماند و تا آن زمان که براساس شرایط و یا تا سه ماه پس از ارایه یادداشت رسمی در خصوص لغو آن به امین سپرده شود جنبه اجرایی خواهد داشت.

۵ـ سررسید بیانیه / یادداشت فسخ و یا اظهارنامه جدید، به هیچ وجه نباید در مراحل پیشرفت موضوع مطروحه در یک دادگاه عادل بینالمللی اثری داشته باشد، مگر این که طرفین دعوی به نحو دیگری موافقت کنند.

۶ـ چنانچه طرفین یک مشاجره با هیچ راه حل و یا همان مرحله پیرو پاراگراف ۲ به توافق نرسند و چنانچه آنها نتوانسته باشند دعوی خود را ظرف ۱۲ ماه پس از تذکر ارایه شده از سوی یکی از طرفین به دیگری که بین آنها مشاجره وجود دارد سامان ندهند، این دعوی براساس درخواست هر یک از طرفین دعوی به نحوی به کمیسیون ارائه داده خواهد شد. کمیسیون ساماندهی سپس باید نسبت به تهیه یک گزارش به همراه توصیههایی اقدام نماید. دیگر مراحل در رابطه با کمسیون ساماندهی شامل ضمیمهای خواهد بود که از سوی مجمع اعضا در زمانی قبل از برگزاری دومین اجلاس به تصویب خواهد رسانید.

 

ماده ۱۹ـ مجمع اعضا

۱ـ به موجب این سند مجمع اعضا تشکیل گردید.

۲ـ اولین نشست مجمع اعضا توسط مدیر اجرایی برنامه محیطزیست سازمان ملل قبل از اجرایی شدن این کنوانسیون برگزار خواهد شد. سپس جلسات عادی مجمع اعضا در فواصل منظمی که در مورد آن تصمیمگیری خواهد شد برگزار خواهد گردید.

۳ـ اجلاسهای فوق العاده مجمع اعضا در زمانهایی که لازم به نظر برسد از سوی مجمع و یا به درخواست هر عضو به نحوی که مورد حمایت حداقل یک سوم اعضا باشد، برگزار خواهد شد.

۴ـ مجمع اعضا به اتفاق آرا در اولین اجلاس خود در مورد آییننامه اجرایی و قوانین مالی خود و در مورد هرگونه ارگان فرعی و همین طور تدارکات مالی حاکم بر عملکرد دبیرخانه تصمیمگیری و اصولی را به تصویب خواهد رسانید.

۵ـ مجمع اعضا بررسی مداوم و ارزیابی اجرای این کنوانسیون را تحت نظر خواهد داشت. این مجمع امور واگذار شده از سوی کنوانسیون را انجام و به این منظور،

الف) براساس نیازهای پاراگراف ۶، نهادهای فرعی، آنطور که لازم برای اجرای این کنوانسیون باشد را تشکیل خواهد داد.

ب) در جای مناسب با سازمانهای بینالمللی ذیصلاح و ارگانهای بینالدولی و غیردولتی همکاری خواهد نمود.

ج) به صورت دورهای همه اطلاعات پیرو ماده ۱۵ در دسترس اعضا قرار گرفته و از جمله ملاحظات در مورد میزان مؤثر بودن پاراگراف ۲ (ب) iii از ماده ۳ را بررسی خواهد نمود.

د) هرگونه اقدام فوق العاده که برای حصول اهداف این کنوانسیون ممکن است لازم باشد را مورد توجه قرار داده و به عهده خواهد گرفت.

۶ـ مجمع اعضا در اولین نشست خود ارگانی فرعی به عنوان کمیته بررسی آلایندههای آلی پایدار را با هدف انجام اقداماتی که آن کمیته از سوی کنوانسیون بدان مکلف شده را بوجود خواهد آورد و در این رابطه:

الف) اعضای کمیته بررسی آلایندههای آلی پایدار از سوی مجمع اعضا منصوب خواهند شد. اعضای این کمیته متشکل از متخصصین گمارده شده از سوی دولتها جهت بررسی و مدیریت شیمیایی خواهد بوده و بر اساس توزیع عادلانه جغرافیایی منصوب خواهند شد.

ب) مجمع اعضا در مورد نحوه رسیدگی، سازماندهی و عملکرد کمیته تصمیم خواهد گرفت.

ج) کمیته از هرگونه تلاش برای تصویب توصیههای خود به اتفاق آرا دریغ نخواهد ورزید. چنانچه همه تلاشها انجام و توافق حاصل نشد این توصیهها باید نهایتاً از سوی دو سوم اکثریت اعضای حاضر و با رایگیری به تصویب برسد.

۷ـ مجمع اعضا در سومین نشست خود، نیاز مداوم برای مراحل مشمول در پاراگراف (ب) ۲ از ماده ۳ شامل ملاحظه میزان تأثیرگذاری را ارزیابی خواهد نمود.

۳ـ سازمان ملل و سازمانهای تخصصی آن و سازمان بینالمللی انرژی اتمی و همینطور هر حکومت غیر عضو این کنوانسیون میتواند در جلسات مجمع اعضا به عنوان ناظر شرکت نماید. هر نهاد و یا آژانس، اعم از ملی و بینالمللی، دولتی و یا غیردولتی، با صلاحیت در امور مشمول این کنوانسیون که تمایل خود برای شرکت در یک اجلاس مجمع اعضا به عنوان ناظر را داشته باشد، میتواند مورد پذیرش واقع شود. مگر این که حداقل یک سوم از اعضای حاضر بر این امر مخالفت نمایند. پذیرش و شرکت ناظرین بسته به آییننامه مصوب مجمع اعضا خواهد بود.

 

ماده ۲۰ـ دبیرخانه

۱ـ به موجب این سند دبیرخانه تشکیل گردید.

۲ـ وظایف دبیرخانه عبارت خواهد بود از:

الف) ترتیبات لازم برای مجمع اعضا و ارگانهای جنبی و تدارک خدمات برای آنها در صورت لزوم.

ب) تسهیل کمک به اعضای خصوصاً در حال توسعه و اعضای با اقتصاد در حال گذار بر حسب درخواست برای اجرای کنوانسیون.

ج) اطمینان از هماهنگی لازم با دبیرخانه دیگر نهادهای بینالمللی

مربوط.

د) تهیه و در دسترس گذاشتن گزارشات ادواری مبتنی بر اطلاعات دریافت شده پیرو ماده ۱۵ و دیگر اطلاعات موجود.

ه) برای ورود به ترتیبات اداری و قراردادی آنطور که برای اجرای مؤثر وظایف آن لازم باشد براساس رهنمون کلی مجمع اعضا اقدام خواهد نمود.

و) برای انجام امور دیگر دبیرخانه که در کنوانسیون در مورد آن تصریح شده و کارهای دیگر به نحوی که مجمع اعضا تعیین خواهد کرد.

۳ـ امور دبیرخانه برای این کنوانسیون توسط مدیر اجرایی برنامه محیطزیست سازمان ملل به اجرا در خواهد آمد مگر این که مجمع اعضا تصمیم بگیرد که با سه چهارم اکثریت اعضای حاضر و با رایگیری کارهای دبیرخانه را به یک یا چند سازمان بینالمللی دیگر محول کند.

 

ماده ۲۱ـ اصلاحیه کنوانسیون

۱ـ اصلاحات در مورد این کنوانسیون میتواند از سوی هر عضو پیشنهاد شود.

۲ـ اصلاحات در مورد این کنوانسیون در نشست مجمع اعضا به تصویب خواهد رسید.

متن هرگونه اصلاحات پیشنهادی به اعضا از سوی دبیرخانه حداقل ۶ ماه قبل از نشست که پیشنهاد در آن برای تصویب مطرح میگردد، تسلیم خواهد شد. دبیرخانه نیز همچنین اصلاحات پیشنهادی را جهت اطلاع به امضاءکنندگان این مجمع و به امانتدار این کنوانسیون ارائه خواهد داد.

۳ـ تمامی اعضا سعی خود را به کار خواهند بست تا در مورد هر پیشنهاد اصلاحی به این کنوانسیون به اتفاق آرا به توافق برسند. چنانچه تمامی تلاشها برای اجماع انجام و توافق حاصل نشد، اصلاحیه در آخرین مرحله با سه چهارم اکثریت آرای اعضا و با رایگیری به تصویب خواهد رسید.

۴ـ اصلاحات از سوی امانتدار جهت تصویب یا قبول و یا تایید به همه اعضا فرستاده خواهد شد.

۵ـ تصویب، قبول یا تایید یک اصلاحیه به صورت کتبی به اطلاع امانتدار کنوانسیون خواهد رسید. اصلاحیهای که براساس پاراگراف ۳ به تصویب برسد موقعی برای اعضا جنبه اجرایی خواهد گرفت که ظرف ۹۰ روز از تاریخ ارایه آن را تصویب، قبول و یا تایید و قبولی آن توسط حداقل سه چهارم اعضا مورد تصویب قرار گرفته باشد. سپس اصلاحیه برای هر عضو دیگر پس از روز نودم بعد از تاریخی که آن عضو مراتب تصویب، قبول و یا تایید آن اصلاحیه را ارایه دهد، جنبه اجرایی خواهد گرفت.

 

ماده ۲۲ـ تصویب و اصلاحیه ضمایم

۱ـ ضمایم این کنوانسیون به جز مواردی که به نحو دیگری معین شود به عنوان بخشی جدا نشدنی از آن محسوب خواهند شد. اشاره به این کنوانسیون به منزله اشاره به ضمایم آن نیز میباشد.

۲ـ هرگونه ضمایم اضافی باید به امور علمی، فنی، اداری و یا روند کار محدود شود.

۳ـ روند ذیل باید در مورد پیشنهاد، تصویب و اجرایی شدن ضمایم اضافی این کنوانسیون به کار برده شود.

الف) ضمایم اضافی باید براساس مراحل مندرج در پاراگرافهای ۱، ۲ و ۳ از ماده ۲۱ پیشنهاد شود.

ب) هر عضوی که قادر به قبول ضمایم اضافی نباشد باید عدم قبول خود را کتباً ظرف یک سال از تاریخ تسلیم اطلاعیه تصویب آن ضمیمه اضافی، به اطلاع برساند. امانتدار باید این اطلاعیه دریافتی را بدون تأخیر به اطلاع همه اعضا برساند. یک عضو میتواند در هر زمان اطلاعیه عدم قبول خود نسبت به ضمیمه اضافی و ضمیمهای که برای آن عضو جنبه اجرایی به خود گرفته و عدم موافقت خود در رابطه با موضوع پاراگراف (ج) را پس بگیرد.

ج) پس از سررسید یک سال از تاریخ مکاتبه امین کنوانسیون در مورد تصویب ضمیمه اضافی، آن ضمیمه باید برای اعضایی که اقدام به تسلیم اطلاعیه براساس مفاد پاراگراف فرعی (ب) نکرده باشند جنبه اجرایی به خود بگیرد.

۴ـ پیشنهاد تصویب و اجرایی شدن اصلاحات نسبت به ضمیمه (الف)، (ب) یا (ج) باید موکول به طی همان مراحلی شود که برای پیشنهاد، تصویب و اجرایی شدن ضمایم اضافی به این کنوانسیون وجود دارد، مگر این که اصلاحیهای که نسبت به ضمیمه (الف)، (ب) یا (ج) در رابطه با هر عضوی که اظهارنامه در رابطه با اصلاحیه به آن ضمایم براساس پاراگراف ۴ ماده ۲۵ ارایه داده باشد. در آن صورت، هرگونه اصلاحیه این چنین برای آن عضو، در روز نودم بعد از ارایه همراه با یادداشت تصویب، قبول و با الحاق با توجه به آن اصلاحیه، جنبه اجرایی به خود خواهد گرفت.

۵ـ مراحل ذیل باید نسبت به پیشنهاد تصویب و اجرایی شدن هر اصلاحیه نسبت به ضمایم (د)، (ه) یا (و) بکار برده شود:

الف) اصلاحیهها باید مطابق مراحل پاراگراف ۱ و ۲ ماده ۲۱ ارایه شود.

ب) اعضا باید در مورد اصلاحیه نسبت به ضمایم (د)، (ه) یا (و) با اجماع تصمیم بگیرند.

ج) تصمیمگیری برای اصلاح ضمایم (د)، (ه) یا (و) باید به دنبال اطلاع اعضا توسط امانتدار کنوانسیون انجام گردد. آن اصلاحیه باید برای تمامی اعضا در تاریخی که تصمیمگیری مشخص میشود اجرایی گردد.

۶ـ چنانچه ضمایم اضافی یا اصلاحیهای نسبت به یک ضمیمه مربوط به اصلاحیه نسبت به این کنوانسیون باشد، ضمیمه اضافی یا اصلاحیه تا زمانی که اصلاحیه نسبت به کنوانسیون وارد مرحله اجرایی نشود، جنبه اجرایی نخواهد داشت.

 

ماده ۲۳ـ حق رای

۱ـ هر عضو به این کنوانسیون یک رای خواهد داشت مگر در مواردی که پاراگراف ۲ پیش بینی کرده است.

۲ـ یک سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای در مورد مسایل مورد صلاحیت خود میتواند حق رای خود معادل رای تعداد اعضای آن اتحادیه که اعضای این کنوانسیون باشند، استفاده کند.

 

ماده ۲۴ـ امضاء

این کنوانسیون برای امضاء در استکهلم از سوی همه کشورها و سازمانهای همگرایی اقتصادی منطقهای در تاریخ ۲۲ مه ۲۰۰۱ و در مقر سازمان ملل در نیویورک از ۲۴ مه ۲۰۰۱ لغایت ۲۲ مه ۲۰۰۲ مفتوح خواهد بود.

 

ماده ۲۵ـ تصویب، قبول، تایید یا الحاق

۱ـ این کنوانسیون موکول به تصویب، قبول، تایید، کشورها و سازمانهای همگرایی اقتصادی منطقهای خواهد بود، جهت الحاق کشورها و سازمانهای همگرایی اقتصادی منطقهای، از روز پس از تاریخی که کنوانسیون برای امضاء گذاشته میشود، الحاق به آن آزاد خواهد بود. اعلامیه تصویب، قبول، تایید و یا الحاق باید به امانتگذار سپرده شود.

۲ـ هر سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای که عضو این کنوانسیون شود بدون این که هیچ کدام ازکشورهای عضو آن عضو شوند، نسبت به تعهدات این کنوانسیون مقید خواهد بود. در صورتی که این گونه سازمانها یک و یا تعداد بیشتری از اعضایش به عضویت این کنوانسیون درآیند، سازمان و اعضایش در مورد مسئولیتهای خود برای اجرای تعهدات تحت این کنوانسیون، تصمیم خواهند گرفت. در اینگونه موارد، سازمان و اعضایش از حق خود تحت این کنوانسیون تواماً استفاده خواهند کرد.

۳ـ در اعلامیه تصویب، پذیرش، تایید و یا الحاق یک سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای، آن سازمان نسبت به اظهار صلاحیت خود در خصوص مسایل مورد حل و فصل در این کنوانسیون، اقدام خواهد نمود. هر یک از این سازمانها همچنین نسبت به ارایه اظهارنامه تصویب خود و همچنین در مورد هرگونه تغییر مربوط به میزان صلاحیت مراتب را به اطلاع اعضا خواهد رسانید.

۴ـ در اعلامیه تصویب، پذیرش، تایید و یا الحاق، هر عضو میتواند اظهار نماید که در مورد آن عضو، هر گونه اصلاحیه نسبت به ضمیمه (الف)، (ب) و (ج) صرفاً در صورت ارایه اظهارنامه تصویب، پذیرش، تایید و یا الحاق با توجه به آن کنوانسیون جنبه اجرایی خواهد گرفت.

 

ماده ۲۶ـ اجرایی شدن

۱ـ این کنوانسیون در روز نودم پس از ارایه پنجاهمین اعلامیه تصویب، پذیرش، تایید و الحاق جنبه اجرایی به خود خواهد گرفت.

۲ـ برای هر کشور یا سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای که پس از ارایه پنجاهمین اظهارنامه تصویب، پذیرش و تایید، این کنوانسیون را تصویب، پذیرش و تایید نموده یا بدان ملحق شود، این کنوانسیون در روز نودم پس از تاریخ ارایه اظهارنامه آن کشور یا سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای، دایر بر تصویب، پذیرش، تایید و یا الحاق جنبه اجرایی بخود خواهد گرفت.

۳ـ به منظور نیل به اهداف پاراگرافهای ۱ و ۲، هرگونه اظهارنامه ارایه شده از سوی یک سازمان همگرایی اقتصادی منطقهای به عنوان مورد اضافه بر اعضای آن سازمان تلقی نخواهد شد.

 

ماده ۲۷ـ تحفظها

هیچ گونه تحفظی نسبت به این کنوانسیون انجام نخواهد گرفت.

 

ماده ۲۸ـ بازپسگیری

۱ـ در هرزمان پس از سه سال از تاریخی که این کنوانسیون برای یک عضو جنبه اجرایی به خود میگیرد، آن کشور میتواند با دادن اعلامیه کتبی به امانتدار از کنوانسیون کنارهگیری کند.

۲ـ هرگونه کنارهگیری باید تا مدت یکسال از تاریخ دریافت اظهارنامه بازپسگیری و یادداشت مربوط به آن، به حساب نیامده و یا در مدتی دیرتر چنانچه در اظهارنامه کنارهگیری مشخص شده، صورت خواهد گرفت.

 

ماده ۲۹ـ امانت

امین و امانتدار این کنوانسیون همان دبیرکل سازمان ملل خواهد بود.

 

ماده ۳۰ـ سندیت متن

نسخه اصل این کنوانسیون که از آن به زبانهای عربی، چینی، انگلیسی، فرانسه، روسی و اسپانیولی نیز تهیه شده موثق بوده و در نزد دبیرکل سازمان ملل به امانت گذارده خواهد شد.

با شهادت امضاکنندگان ذیل، با کسب صلاحیت قبلی در مورد آن، نسبت به امضای این کنوانسیون اقدام نمودهاند.

 

استکهلم ۲۲ مه ۲۰۰۱