مـُــقــــد مـــه
نماینده دائمی دولت ایران در سازمان ملل (مـقـر ژنـو) صبح روز جمعه ٢٢ آبان در سخنرانی خود دردومین کنفرانس “حقوق اقلیت ها”یِ سازمان ملل از شورای حقوق ِ بشر سازمان ملل به دلیل دعوت از فعالان وابسته به مذاهب مختلف، اقوام و “ملیت های” ایرانی و از جمله سخنرانی بنده و دیگران در این مجمع شدیداً اعتراض نمود. دومین همایش اقلیت های قومی و مذهبی و زبانی سالانه شورای حقوق بشر ِ سازمان ملل در روزهای پنجشنبه ٢١ و جمعه ٢٢ آبان در مقر سازمان ملل در ژنو برگزار شد. موضوع اصلی این گردهمایی نسبتاً بزرگ “حق مشارکت سیاسی اقلیت های قومی و مذهبی و زبانی در تعیین سیاست کشور متبوع خویش” بود. علاوه بر مسئولین سازمان ملل و کارشناسان مسئله تبعیض، بیش از پانصد نماینده از سازمانها و گروههای وابسته به اقلیت های قومی، مذهبی و زبانی تحت تبعیض و همچنین فعالان حقوق بشر و نمایندگان اقلیت های تحت ستم مضاعف، مدافعان حقوق زنان به همراه نمایندگان دائمی بیش از هشتاد کشور جهان در سازمان ملل و حدود صد نهاد غیر دولتی شناخته شده و سازمان های بین المللی در این گردهمایی دو روزه در سالن مجمع عمومی سازمان ملل در ژنو شرکت کرده بودند. موضوعات محوری مورد بحث حاضرین در همایش عبارت بودند از: ” تشخیص چالش ها و مشکلات عدیده ای که اقلیت ها و کشورها با آن روبرو هستند”؛ شناسایی و بازتولید روش ها و استراتژی های کارا و موثر در رابطه با رفع تبعیض و بسط مشارکت سیاسی”؛ “بررسی فرصت ها، اقدامات مبتکرانه و راه حل های موجود برای حل معضل تبعیض و اجحاف دوگانه بر علیه اقلیت های مذهبی و قومی و زبانی و همچنین زنان. نماینده ایران در مقر سازمان ملل در ژنو نیز در سخنرانی خویش همانند سال پیش جهانیان را به یادگیری و تبعیت از منش ضد تبعیضی و گستره “الگوهای مساوات و برابری انسانی و سیاست های موفقیت آمیز “عدالت پروری” و “الهی” رژیم جمهوری اسلامی ایران برای محو کامل هر نوع تبعیض و ستم در جهان، دعوت کرد.
زمــیــنــه تــــاریــخــی کــنــفــرانس
منشور جهانی حقوق افراد وابسته به ملیت های قومی و اقلیت های مذهبی و زبانی (Declaration on the Rights of Persons Belonging to National or Ethnic, Religious and Linguistic Minorities) هفده سال پیش توسط مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد. بر طبق ماده یک این منشور حکومت ها موظف هستند که نه تنها از موجودیت و هویت ملی، قومی، فرهنگی، مذهبی و زبانی اقلیت ها در کشور خود حمایت کرده بلکه مقید هستند تا شرایط لازم برای رشد و شکوفایی این گونه هویت ها را نیز فراهم کنند. طبق بند دو ماده یک منشور، حکومت ها موظف هستند برای پیشبرد اهداف ذکر شده قانونگزاری لازم را برای رفع تبعیض بکنند. مــاده دو صراحتا اعلام می دارد “این افراد در رابطه با مسائل فرهنگی، قومی، مذهبی و زبانی خود باید کــاملا آزاد باشند و دولت حق هیچگونه دخالت و یا تبعیض در این امور را ندارد. بند چهار مـاده دو منشور تصریح می کند که افراد وابسته به اقلیت ها حق احداث اتحادیه و سازمان های قومی (ملیتی)، زبانی و مذهبی را دارند. این حق تشکل و سازمان قومی و یا مذهبی و زبانی در ماده سه منشور نیز تاکید شده است. وانـگـهی بند پنج ِ ماده دو ِ مـنـشـور این حق را به افراد و ابسته به اقلیت های ذکر شده می دهد تا با افراد و گروههای “هم قوم”، همزبان ، هم مذهب و هم زبان در کشورهای دیگر و در فراسوی مرزهای شناخته شده بین المللی ارتباط و همیاری داشته باشند. در متن گزارش اولین همایش اقلیت های قومی و مذهبی و زبانی شورای حقوق بشر ِ سازمان ملل که سال پیش برگزار شد، موضوع اصلی بحث در مورد آموزش ودوگانگی در سیستم آموزشی و تبعیض بر علیه آموزش به زبان مادری بود. حق ذاتی و انکار ناپذیر آزادی آموزش به زبان مادری در بیانه ها و منشور های مختلفی بین المللی مورد تاکید قرار گرفته است. بر طبق قوانین متعدد بین المللی از جمله بند ٢۵معاهده بین المللی حقوق مدنی و سیاسی(International Covenant on Civil and Political Rights)، و بند ٢١ منشور جهانی حقوق بشر (Universal Declaration of Human Rights)، هر فردی، به طور مستقیم و یا از طریق نمایندگان خود ،حق دارد که در دولت و حکومت کشور خویش شرکت کند. بر طبق بند ١۶ مصوبه گردهمایی سال پیش که منطبق با قوانین بین المللی می باشد، تمام کشورهای عضو سازمان ملل موظف هستند تا از طریق سیاست های اعمالی مثبت ((Affermative Actions تمام قوانین، زمینه ها و شرایط تبعیض آمیز را بر طرف کنند.
بــرنــامــه و مــطــالــب مــطــرح شــده در جــلــســه
جلسه صبح روز پنجشنبه با سخنرانی رئیس شورای حقوق بشر سازمان ملل (UN Human Rights Council) آغاز شد. بعد از وی خانم گئی مکدوگال کارشناس ارشد سازمان ملل در امور اقلیت ها گزارشی ارائه نمود. سپس خانم باربرا لـــی نماینده کـنـگـره آمریکا و رئیس انجمن نمایندگان سیاه پوست کـنـگـره آمریکا، در جایگاه رئـیس کنفرانس در مورد تجربه مبارزه سیاه پوستان برای کسب حقوق مساوی در آمریــکـا به تفصیل سخن گفت. معاون کمیسر عالی حقوق بشر ِ سازمان ملل نیز در نطق خود به نکات مثبت و دست آورد های اولین کنفرانس که در دسامبر سال ۲۰۰۸ برگزار شده بود پرداخت. چند تن از نمایندگان سیاه پوست کنگره آمریکا و نمایندگان مجالس کشورهای مختلف جهان در مورد تجارب خود و چگونگی امکان بازتولید شیوه ها و روش های مفید تجربه شده در زمینه گسترش و افزایش مشارکت سیاسی و بهبود وضع اقلیت ها در کشورهای متعدد سخن گفتند. سخنرانی نماینده سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی در مورد اجحاف و ستم به اقلیت های مسلمان در کشورهای غیر مسلمان قابل توجه و تامل بود. نماینده دولت پاکستان که خود یک شیعه است، از حقوق اقلیت های مسلمان در کشورهای غیر مسلمان دفاع نمود، اما اشاره ای به حدود بیست تا سی درصد مسلمان سـُنـی مذهب در ایران نکرد. یکی از نمایندگان از یــمـن نیز خاطر نشان کرد “علیرغم تعداد نسبتاً کم اقلیت کوچک شیعه مذهب حوتی در یــمـن، بسیاری از شیعیان این کشور در مسندهای عالی رتبه کشوری و نظامی قرار دارند. بعنوان مثال علاوه بر مقامات متعدد، رئیس جمهور فعلی یــمـن نیز شیعه حوتی می باشد”. این در حالی است که سـُنـی های ایران نمی توانند حتی در استان خود استاندار بشوند. بنده نیز در آغاز سخنرانی خود به این حقیقت تلخ اشاره کردم که بعنوان مثال بنده علیرغم اینکه ایرانی و مسلمان هستم، اما بر طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی از کاندیدا شدن برای مقام های عالی کشوری نظیر ریاست جمهوری محروم هستم، آنهم در کشوری که سنگ اسلام را به سینه می زند و خود را اُم القرای جهان اسلام می داند، اُم القرایی که در آن ســُنی ها حتی اجازه ساخت مسجد در تهران ندارند در حالیکه شیعیان حتی در روستاهای دوردست بلوچستان مسجد ویژه خود را دارند، اگـرچه در این روستا ها شیعه ای وجود ندارد، و این مساجد برای گاهاً برای استفاده موقتی توسط گشت های سـپاه و یا نیروهای انتظامی می باشد.. سپس با استناد به سخنان نماینده ایران در همین گردهمایی در سال پیش که گفته بود در ایران همه مذاهب آزاد و مساوی هستند و اجحافی وجود ندارد، به دورویی و عوامفریبی بعضی از کشورها و بخصوص ایران اشاره کردم و به مثابه شعر “بــِـبَـری مال ِ مسلمان و چو مالت بــِـبَـرند ؛ بانگ و فریاد برآری که ای وآی مسلمانی نیست”، و پرسیدم که “تـوبه فرمایان چرا خود توبه کمتر می کنند”. سپس با اشاره به وجود مذاهب، اقوام و “ملیت های” مختلف در ایران ، برای حضار تشریح کردم که چگونه حکومت جذم اندیش و تام گرای جمهوری اسلامی برتری مذهبی تشیع اثنی عشری ِ معتقد به ولایت فقیه و ستم مضاعف بر علیه اقوام و ملیت های ایرانی را قانونمند و نهادینه کرده است. آنگاه به تشریح برنامه، اصرار ومکانیسم دخالت “غیر قانونی” دولت برای تحت کنترل درآوردن مدارس مذهبی اهل سنت و مساجد در بلوچستان و دستگیری و زندانی کردن بسیاری از علمای بیگناه و طراز اول ســُنـی بلوچ پرداختم. بنده از سازمان ملل و بخصوص رئیس شواری حقوق بشر سازمان ملل (در سخنرانی و حضوراً) درخواست کردم تا دولت ایران را از اعمال فشار نابخردانه بر علیه بلوچ های ســُنـی ، زندانی کردن علمای بلوچ و تحت کنترل درآوردن مدارس آنان برحذر دارد. سخنرانی من با اعتراض شدید نمایندگان جمهوری اسلامی صورت گرفت.
خشم و اعتراض جمهوری اسلامی
در پایان روز اول کنفرانس به نماینده جمهوری اسلامی اجازه سخنرانی داده نشد، که این امر باعث خشم و اعتراض آنها شد. در اواخر جلسه نماینده دولت ایران با بالا بردن دست و سپس پلاکاردی که اسم ایران برروی آن نوشته شده بود، تلاشی نافرجام نمود تا به روند و نحوه اداره جلسه اعتراض کند. اما خانم باربرا لـی با بی تقاوتی از کنار این حرکت اعتراضی گذشت و ختم جلسه روز اول را اعلام نمود. بعد از اختتام جلسه ِ پنجشنبه، نمایندگان ایران مراتب اعتراض خود را به مسئولین کنفرانس اعلام نمودند. نماینده جمهوری اسلامی در دومین روز کنفرانس (جمعه ٢٢ آبان) اجازه سخنرانی یافت. وی علاوه بر اعتراض خود مبنی بر اینکه چرا به اصطلاح “ضد انقلاب تروریست و مطرود از جامعه” اجازه یافته بود که قبل از نماینده جمهوری اسلامی که یک عضو رسمی سازمان ملل است، در این کنفرانس سخنرانی کنند؛ تاکید کرد که در ایران هیچگونه ظلم و ستمی بر علیه اقوام و یا مذاهب وجود ندارد و مسئولین سازمان ملل نباید برای سم پاشی و “دروغ پراکنی” بر علیه جمهوری اسلامی ایران به “ضد انقلاب” و “تروریست ها” پلاتفرم تبلیغاتی بدهد. البته از آنجایی که سخنرانی من یک روز قبل از سخنرانی نماینده دولت ایران بود. سخنرانی که در آن نماینده رژیم مخالفان حکومت را متهم به تروریسم نمود، لازم است که این نوشتار کوتاه مجددا تـــاکــــیــد کــنــم که من با خشونت در هر شکل آن و با تروریسم و اعدام و کشتار از هر نوع آن و تحت هر بهانه ای شدیداً مخالف بوده و هستم. علاوه بر بنده تعدادی از نمایندگان سازمان ها و گروه های وابسته به اقوام و “ملیتهای” ایرانی از جمله کــنگره ملیت های ایران فدرال و سازمان مردم بدون نماینده (UNPO) نیز در این کنفرانس دو روزه سخنرانی کردند و با شرح برخورد دوگانه جمهوری اسلامی در مورد مسائل سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و زبانی به تشریح مسائل و مصائب مردم بلوچ؛ ترک آذری، کـرد، عرب؛ ترکمن؛ بختیاری، زنان و اقلیت های مذهبی و غیره پرداختند. سخنرانی متین اما بـُرّای یک خانم جوان بلوچ به نام منیره سـُلیمانی در لباس زیـبای بلوچی، در رابطه با ستم دوگانه بر علیه مردم بلوچ و دیگر اقوام و “ملیتهای” ایرانی و سیستم فدرال در ایران، مورد تشویق فراوان صدها نماینده ِ حاضر در جلسه شد. یکی از سوالات مطح شده در کنفرانس این بود که چگونه می توان حکومتی را که هیچ گونه وقعی به منشورهای سازمان ملل نمی گزارد و هیچگونه اعتباری برای قراردادهای بین المللی قائل نیست، متقاعد نمود تا مصوبات و یا پشنهادات این کنفرانس را در عمل ارج نهد؟