وقتی کارگردان ایرانی رخساره قائممقامی نخستین بار با مهاجر ۱۶ سالهی افغان، سونیتا علیزاده در تهران دیدار کرد، هیچ یک از آنها تصور نمیکرد که این دیدار زندگیشان را تغییر خواهد داد. این فیلم قصهی شگفتآور سونیتا را در دورهای سه ساله ثبت کرده است. سونیتا کودکی را در فقر در تهران سپری میکند، اما از طریق موسیقی شخصیت مییابد و رویایش این است که خوانندهی مشهور رپ بشود. با وجود اینکه مشکلات فلجکنندهای زنان را در ایران از اجرای موسیقی ـ چه رسد به رپ ـ باز میدارد، او به نوشتن آهنگها و رویاپردازی میآغازد. زمانی که خانوادهی سونیتا میخواهد او را از طریق ازدواج بفروشد، رخساره قائممقامی مستقیم درگیر میشود و با پرداخت ۲۰۰۰ دلار به مادر او، فرصتی گرانبها برای سونیتا ایجاد میکند. او فیلم ویدیویی نیرومند و تکاندهندهای از آهنگ رپ سونیتا به نام «دختر فروشی» میسازد که در سطح بینالمللی توجه زیادی جلب میکند، بهویژه توجه گروه غیرانتفاعی استرانگهارت را. آنها به سونیتا بورسی برای تحصیل در آمریکا اهدا میکنند. سونیتا رویاهایش را در همهی زمینهها دنبال میکند.
«۲۸ دختری که در ۶۰ ثانیهی آتی ناگزیر از ازدواج خواهند شد، لطفا بدانند که من در راه ایجاد تغییری بزرگ فعالیت میکنم. امیدوار باشید. وقتی دختری جوان مجبور به ازدواج میشود، چیزهای مهم زیادی را از دست میدهد: کودکی، خانواده و امید. او حمایتی دریافت یا احساس نمیکند. حس تنهایی او کامل است. این را میدانم، چون من میتوانستم یکی از آنها باشم. و بسیاری از دوستان من در کودکی عروس شدند. کودکانِ عروس را لمس و به کارهایی وادار میکنند که نمیخواهند انجام دهند. این کار تعدی است. خوشبختانه من راه گریزی پیدا کردم. اکنون آزاد هستم. حق دارم خود تصمیم بگیرم و آینده ام را بسازم. هم اکنون، سه چیز مهم در زندگی من تحصیل، موسیقی و فعالیت برای پایان دادن به ازدواج کودکان است. امیدوارم این کارها در زندگی من در آینده ادامه یابند.»
با اهدای این جایزه، فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر مایل است بر کارِ فوقالعادهی سونیتا، فعالیت او بهعنوان مبارزی سرسخت علیه ازدواج کودکان و دستاورد فیلمساز ایرانی رخساره قائممقامی که اثری مهمتر از یک مستند ساخته، تأکید بگذارد.
سونیتا
بهترین فیلم در جشنوارهی آزادیها ۲۰۱۶ (FESTIVAL DES LIBERTÉS 2016)
هیأت داوران: کاترین اَبسالوم (فدراسیون)، اِلِنا کرِسپی (فدراسیون)، گِیل دوسِپولچِر (فدراسیون)، اینگویلد جِنسن (سازمان غیردولتی Shipbreaking Platform)، جولی ماجِرزاک (گزارشگران بدون مرز)، وینسنت مِتِن (کمپین بینالمللی تبت)
فیلم: ویدیوی سونیتا «دختر فروشی«