جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۸

جمعه ۲۰ تیر ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۸

روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم
قصد این نوشته بررسی شرایطی که به جنگ اخیر ختم شد، سیاست‌های مرگبار رهبران جمهوری اسلامی و یا جنایات اسرائیل در منطقه نیست. بلکه یافتن راهی برای تقویت جنبش ضدجنگ...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رضا جاسکی
نویسنده: رضا جاسکی
شوخیِ تلخِ تاریخ!
اگر به‌فرض در جهان وارونۀ کنونی شانسی هم برای ربودن جایزۀ صلح نوبل برای یک صلح‌طلب قلابی چون ترامپ و به قول خود وی استقرار صلح از موضع اقتدار وجود...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: تقی روزبه
نویسنده: تقی روزبه
ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن
هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.
جبهه اصلاحات ایران با انتشار بیانیه‌ای مصوبه اخير مجلس به منظور تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را برخلاف مصالح ملی، امنیت کشور و منافع مردم ایران خواند و...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
نویسنده: جبهه اصلاحات ایران
بیانیه مجامع اسلامی ایرانیان در باره دستگیریها، اعدامهای اخیر و برخورد با مهاجران افغانستانی
فرصتی فراهم آمد تا بنا بر حافظه تاریخی، ایرانیان در مقابل تهاجم بیگانه، همبستگی ملی کم نظیری را به نمایش بگذارند که افکار عمومی را درجهان تحت تاثیر قرار داد...
۱۸ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان
نویسنده: مجامع اسلامی ایرانیان

درسگفتارهای تئوری‌ دموکراسی با محمدرضا نیکفر

ما در این درس در مورد دسته‌های اصلی تئوری دموکراسی بحث می‌کنیم. نگاه ما به موضوع از موقعیت ایرانی خودمان است. از دل این موقعیت که به موضوع بنگریم طبعاً بیشتر به مشکل‌ها و مسئله‌هایی برمی‌خوریم که دموکراسی پاسخ به آنهاست. سویه‌ی دوم پرسش دموکراسی به آن صورتی برای ما مطرح نیست که مثلا برای شهروند یک کشور دارای یک نظام جاافتاده‌ی دموکراتیک مطرح است.
برای ورود به  وب سایت آکادمی روی لینک آبی رنگ زیر  کلیک کنید:

درسگفتارهای «تئوری‌ دموکراسی» – محمدرضا نیکفر

 

شرح دوره

در کانون این درس، پرسش دموکراسی قرار دارد. پرسش دموکراسی در درجه‌ی نخست پرسشی در این‌باره است که دموکراسی پاسخ به چه مشکل‌ها و مسئله‌هایی است.

دموکراسی، نظام سیاسی پیچیده‌ای است، بسی پیچیده‌تر از یک نظام نمونه‌وار استبدادی که در آن سلطان دستور می‌دهد و بقیه باید اطاعت کنند. دموکراسی افزون بر اینکه پاسخ است، خود نیز درگیر مشکل‌های فراوانی است. پس پرسش دموکراسی می‌تواند طرح این مشکل‌ها هم باشد.

تئوری‌های دموکراسی معمولا به این هر دو سویه‌ی پرسش دموکراسی پرداخته‌اند، البته نه به یک نسبت.

ما در این درس در مورد دسته‌های اصلی تئوری دموکراسی بحث می‌کنیم. نگاه ما به موضوع از موقعیت ایرانی خودمان است. از دل این موقعیت که به موضوع بنگریم طبعاً بیشتر به مشکل‌ها و مسئله‌هایی برمی‌خوریم که دموکراسی پاسخ به آنهاست. سویه‌ی دوم پرسش دموکراسی به آن صورتی برای ما مطرح نیست که مثلا برای شهروند یک کشور دارای یک نظام جاافتاده‌ی دموکراتیک مطرح است. برای ما بسیار مهم مسئله‌های ویژه‌ی دوره‌ی گذار به دموکراسی‌ هستند. این مسئله‌ها خودویژه هستند. به این خاطر می‌توانیم از یک سویه‌ی سوم پرسش دموکراسی هم سخن گوییم. در این زمینه هم بحث‌های نظری‌ای صورت گرفته که در دوره‌ی اخیر عمق و دامنه‌ی چشمگیری یافته‌اند. از آنها می‌توان بهره برد، اما طبعا خود ما باید درنگریم که مشکل‌هایمان چیست و چه راه حل‌هایی دارند.

در کلاس «تئوری دموکراسی» ما به هر سه سویه‌ی پرسش دموکراسی خواهیم پرداخت. دامنه‌ی بحث ما در حد آشنایی عمومی است. موضوعی چون سویه‌ی سوم پرسش، که تئوری‌های گذار در آن مطرح است، خود نیاز به کلاس ویژه یا حتا چند دوره دارد.

منابع دوره

متون اصلی

منبع یکم:

دیوید بیتهام و کوین بویل: دموکراسی چیست؟ (آشنایی با دموکراسی)، از انتشارات یونسکو

این کتاب برای آشنایی با مفهوم‌هایی که مدام در بحث دموکراسی مطرح می‌شوند، مفید است. توصیه می‌شود ابتدا این کتاب خوانده شود.

منبع دوم:

Frank Cunningham: Theories of Democracy. A critical introduction. Routledge 2002

ترجمه فارسی کتاب نیز با عنوان «نظریه‌های دموکراسی» در دسترس است.

این کتاب مستقیماً به موضوع نظریه‌های دموکراسی مربوط است. مخاطب آن خواننده‌ی انگلیسی زبان غربی است و تا حدی آشفته است. برای برخی بحث‌ها به آن رجوع می‌کنیم.

منابع دیگر:

ارسطو: سیاست

جان استوارت میل: رساله درباره آزادی

کارل مارکس: نقد فلسفه حق هگل – مقدمه

مقاله‌ای از علی‌اکبر دهخدا

کانت: روشنگری چیست

حسین بشیریه: آموزش دانش سیاسی

حسین بشیریه: درس‌های دموکراسی برای همه

بنیامین آسک پاپماتسِن: جمهوریخواهی سوسیالیستی در قیاس با دموکراسی رادیکال

سعید رهنما: دموکراسی؛ تناقض‌ها و پیش‌شرط‌ها

سعید رهنما: بررسی تطبیقی نظام‌های سیاسی و قوانین اساسی

 

کلیه این متون در منوی جانبی کلاس در بخش منابع در دسترس قرار گرفته اند.

 

اگر قبلا درسی درباره تاریخ اندیشه‌های سیاسی نگذرانده‌اید، روی لینک آبی رنگ زیر کلیک کنید و ویدیوهای تاریخ اندیشه‌های سیاسی را ببینید:

درسگفتارهای اندیشه انتقادی – محمدرضا نیکفر

 

تاریخ انتشار : ۲۸ خرداد, ۱۴۰۲ ۱:۴۳ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

1 Comment

  1. مهرداد دارستانی گفت:

    ایده دموکراسی ایده بسیار زیبا و قابل گفتگو برداشت و تکامل است .

    اما اگر واقعیت دموکراسی اتحادیه فاشیستی اروپاست شخصا آن را نه تنها نمیخواهم بلکه آن را دشمن شماره یک انسان و طبیعت میدانم و مبارزه با آن و نابودی آن به هر طریق و وسیله را همچون تنفس ضروری میدانم و درین راه فریب هیچیک از مکاتب فکری شکل گرفته براساس ایده و تخیل دموکراسی را نخواهم خورد .

    همه راهها به رم ختم می‌شود .

    ایده دموکراسی در عصر جدید مانند الفبا و آموزش پرورش جهانی براساس تعالیم کلیسای کاتولیک بناگردیده و نهایتا باید که به تفوق برتری و استیلای روم غربی بیانجامد .(معنای حقیقی کلمه )
    تنها نگاه مختصری به اینان و سابقه انان از بلژیک گرفته تا همگی انان گواه این نکته است که حتی ایده دموکراسی نیز نمیتواند که ریشه و حتی کشتگاه اروپایی داشته باشد چنین چیزی امکان ناپذیر است .
    حتی در محدوده ایده و تخیل .

    واقعیت دموکراسی در اروپا به هیچ راه و مقصدی به جز فاشیسم حاکم بر اتحادیه اروپا ختم نخواهد شد .(و نه ایده دموکراسی)

    درود بر شما

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

روایت زنان افغانستانی از رد مرز

در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند

عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم

شوخیِ تلخِ تاریخ!

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کشور را منزوی‌تر می کند.