ترجمه و تلخیص: نرگس
ریما حسن، ۳۲ ساله، کنشگر و محقق علم حقوق، اولین نماینده فرانسوی-فلسطینی پارلمان اروپا و شخصیتی تاریخ ساز شده است.
حزب او، جناح چپ «فرانسه تسلیم ناپذیر»۱، ۹.۸۹ درصد از آراء در انتخابات اتحادیه اروپا را به دست آورد و اکنون ۹ نماینده به پارلمان اروپا در بروکسل می فرستد. در انتخابات اروپا در کشور فرانسه حزب راست افراطی اجتماع ملی۲ با دریافت ۳۱.۳۷ درصد آرا برنده شد. این به معنای ۳۰ کرسی از ۸۱ کرسی فرانسه است.
حسن، که برای عموم مردم ناشناس بود، متخصص حقوق بینالملل است. او با قرار گرفتن در خط مقدم دفاع از آرمان فلسطین و محکوم کردن اشغال و جنگ اسرائیل در غزه، به سرعت در میان اقشار مردمی حزب «فرانسه تسلیم ناپذیر» به شهرت و محبوبیت دست یافت.
جناح راست فرانسه القاب زیادی را به ریما حسن که در اردوگاه نیرب۳ در سوریه به دنیا آمده، و این روزها به «بانو غزه» معروف است، داده.
ریما که پس از هفتم اکتبر در فرانسه به شهرت رسید، پیوسته در کنار مردم فلسطین ایستاده و به صراحت اعلام کرده است که آنچه در غزه اتفاق میافتد «نسلکشی» است. او اخیراً رهبری تظاهراتی را در مقابل کانال تلویزیونی فرانسوی TF1 که میزبان بنیامین نتانیاهو بود را نیز به عهده داشته است. او قبلا به یهودستیزی متهم شده و توسط پلیس به اتهام “حمایت از تروریسم” برای بازجویی احضار شده بود.
ریما حسن و حزب «فرانسه تسلیم ناپذیر» از معدود صداهای سیاسی در اروپا هستند که در میان حمایت گسترده اکثر کشورهای اروپایی از اسرائیل، به وضوح از حقوق فلسطینیان حمایت کرده اند. به عنوان مثال نگاه کنیم به گفته صدراعظم آلمان شولتز که گفته است: “امنیت آلمان با امنیت اسرائیل مرتبط است.” آنچه برای ما اهمیت دارد این است که ریما حسن یک فعال و کاندیدای پارلمان اروپاست. مانند دیگر شخصیت های اجتماعی، آنچه میگوید و هر کاری که انجام می دهد، از جمله انتخاب لباس هایش، با محاسبه قبلی است.
ریما حسن تا سن ده سالگی در سوریه زندگی میکرد و سپس به فرانسه مهاجرت کرد. او مدرک سفر سوریه و تابعیت فرانسه را دارد. او در سال ۲۰۲۲ در مصاحبه ای گفته بود که «به محض ورود به مدرسه فرانسوی ای، صحبت به زبان عربی را برای حفظ بقا متوقف کرد،» اما این مانع از حضور او در کانال المیادین و صحبت به زبان فرانسوی در مورد جنگ غزه نشد.
علت پرداختن ما به موضوع چند زبانی بودن او این است که تأکید بر «تسلط ریما حسن به زبان فرانسه» عموما یکی از نکاتی است که در فرانسه از آن ستایش میشود، گویی این مهارت نتیجه طبیعی زندگی در فرانسه بوده و نوعی دستاورد است. البته این “ستایش” نگرش تحقیرآمیز فرانسوی ها را نسبت به مهاجران تقویت می کند، خواه آنها به خوبی فرانسوی صحبت بکنند یا نه.
موضع ریما حسن در مورد رویکرد کشور فرانسه در جنگ غزه تزلزل ناپذیر است. این موضع ارتش اسرائیل را به حدی تحریک کرده که نام او را روی یکی از موشک هایی که در بمباران غزه استفاده شد نوشتند. او تا کنون تهدیدهای زیادی را دریافت کرده و آنها را در شبکه های اجتماعی هم به اشتراک گذاشته است. علاوه بر بازدیدهای قبلی او از اردوگاه های آوارگان فلسطینی در اردن و لبنان، او امسال به سوریه رفت و از اردوگاه نیرب در حلب بازدید کرد.
ریما حسن هدف حمله جناح راست فرانسه است. آنها از زیر سوال بردن هویت فرانسوی او ابایی ندارند. هم زمان، حامیان اسرائیل نیز از تهدید و توهین به او کوتاهی نمیکنند. حضورش در کانال المیادین تشات میدهد که اکنون او به صدایی برای مقاومت فلسطینیان تبدیل شده است، این یه ویژه برای جاح چپ «فرانسه تسلیم ناپذیر» که نمایندگان شان در یک جلسه پارلمان پرچم فلسطین را بر روی لباس شان به نمایش گذاشتند، صحت دارد.
مناقشات مرتبط به هویت و مواضع ریما حسن سبب شده که هرگونه تلاش برای انتقاد از او، به عنوان یک شخصیت سیاسی، نیز با اتهامات مختلف از جمله اتهام مرتبط بودن با جناح راست افراطی، طرفداری از صهیونیسم، و داشتن تردید در مورد حقوق فلسطینیان، مقایسه انواع قربانیان نقض حقوق بشر با یکدیگر، یا خیانت کردن به حقوق سوریه برای حمایت از حقوق فلسطینیان، خواهد شد. هر گونه اشاره ای به سفر ریما حسن به سوریه نیز منجر به اتهام خیانت به حقوق سوریه برای منافع شخصی قرار میگیرد.
در جواب هایش، ریما مردد به نظر میرسد. او رژیم سوریه را «مشکل ساز» توصیف میکند و البته از «داعش» یاد میکند، مترسکی اروپا را به وحشت وا میدارد. او میگوید که که «فرانسوی ها) انقلاب سوریه و جزئیات آن را درک نمی کردند» و «او در آن زمان ۲۰ سال داشت». او همچنین بیان می کند که «بشار اسد از دید فرانسوی ها یک جنگجوی داعش است» و تأکید می کند که «این اشتباه است»
خاورمیانه امن
ریما حسن مبارزه برای آرمان فلسطین در فرانسه و اروپا را انتخاب کرده است. انتخابی که میتوانست در شرایط کنونی جنگ برای او مشکل ساز و خطرناک باشد. همین هم اتفاق افتاد. اگر چه، در خاورمیانه یا در کشورهای اطراف اسرائیل، مبارزه امن ترین گزینه ها است.
در خاور میانه، هیچ کس، در سطح مردم، با حقوق فلسطینیان مخالف نیست. مشکل ولی نزد شبهنظامیان و دیکتاتورها است که از آرمان فلسطین سوءاستفاده کرده اند و حتی فلسطینیها را در اردوگاههای خود به قتل رساندهاند. از این رو کسانی که در کنار فلسطینیان و حقوقشان می ایستند اقلیتی هستند در معرض تهدید دائمی و فاقد اهرم های سیاسی نزدیک به خود در اروپا.
تا کنون انتخاب های ریما حسن در رابطه با خاورمیانه بی خطر بوده است. او به اسد نزدیک نشده و مسئله فلسطین را در برهه ای حساس که به حضور او نیاز بود پذیرفته است. اما آیا این ما را به قبل از سال ۲۰۱۱ نمی برد؟ مردم خاورمیانه به خاطر آرمان هایشان، دیکتاتوری و ظلم را تحمل کردند. بعد از ۲۰۱۱ نیز هیچ کس از این هدف دست نکشید، اما مشخص شد که شبه نظامیانی که مدعی مبارزه برای فلسطین بودند به کشتن مردم دست زدند.
برای زندگی امن و احساس امنیت
ریما حسن تاکید می کند که او یک پناهنده فلسطینی است که در کودکی وارد فرانسه شده و تابعیت فرانسه را گرفته است. با وجود ادغام شدن او در جامعه فرانسه، هویت پناهندگی هرگز او را رها نکرده است. از دید او، ادغام باید تجربه و زندگی شود، و نه آنکه تحمیل شود. این نکته شاید مرتبط باشد با تصمیم او برای توقف استفاده از زبان عربی در سن ده سالگی.
ریما حسن تا کنون با تهدیدهای جدی مواجه شده است. از جمله او به خاطر علنی شدن آدرس خانه اش برای مدتی مجبور به ترک فرانسه شد. به همین دلیلِ نداشتن امنیتی که قرار است فرانسه برای شهروندان و پناهندگان خود فراهم کند، ریما به راه حل بازدید از اردن، یا سوریه اسد روی برد، چرا که این اماکن حد اقل از دید نظری امن ترین جا برای کسانی است که حامی فلسطین هستند و از اسد و شبه نظامیان منطقه انتقاد نمی کنند.
طنز ماجرا این است که ریما حسن به دلیل عدم امنیت مجبور به ترک فرانسه شد، و در عین حال مردم سوریه و سوری های فلسطینی به خاطر عدم امنیت از سوریه فرار میکنند!
ولی برای ریما حسن، سوریه یکی از ایستگاه های پناهندگی نیست. اردوگاه نیراب خاطرات نوستالژیک دوران کودکی او را در خود جای داده است. هویت او به عنوان یک پناهنده در فرانسه با قدیمیترین داستان آوارگی، بعنی واقعه «نکبه» شروع میشود و پس از آن در فرانسه و با اخذ تابعیت فرانسه ادامه پیدا میکند. او به خاطر غم غربت و برای نداشتن حس امنیت در فرانسه به سوریه سفر می کند، این حس کمبودی است که دیگر پناهندگان سوری مقیم فرانسه را نیز تهدید می کند.
منبع: نشریه The Fire Next Time
لینک و نام مقاله (به زبان انگلیسی):
Rima Hassan: The Controversial Advocate of Palestinian Rights in France
زیر نویس:
۱. La France Insoumise, LFI
۲. Rassemblement National, RN
۳. Neirab camp