توضیح کار آنلاین: فوروم جهانی اقتصاد، که به کنفرانس داووس مشهور است، این روزها در داووس (سوئیس) برپا است. موضوع انرژی و چشم اندازهای آتی آن یکی از مباحث امسال کنفرانس داووس است. این فوروم، چنان که می توان انتظار داشت، تدارک مفصلی را زیر عنوان “آیندۀ انرژی” برای این مبحث فراهم آورده است. مطلب حاضر نمونۀ کوچکی از این تدارک است.
***
هزینۀ انرژیهای تجدیدپذیر، مثل انرژیهای خورشیدی و بادی، همچنان به سرعت کاهش می یابند و این که چه زمانی این انرژیها قطعاً و برای همیشه از انرژیهای فسیلی ارزانتر تمام خواهند شد، دیگر مسئلۀ یکی-دو سال آینده است. آژانس بین المللی انرژی تجدیدپذیر، بر اساس آخرین گزارش خود، اعلام کرده است که این اتفاق در سال ۲۰۲۰ رخ خواهد داد. بر اساس این گزارش در خلال دو سال آینده هزینۀ انرژی باد ساحلی و خورشیدی فوتوولتائیک می تواند به ۳ سنت در کیلووات ساعت تقلیل یابد.
هم اکنون قیمت متوسط انواع انرژیهای تجدیدپذیر، سرجمع، کاملاً از توان رقابت با هزینۀ انرژی فسیلی برخوردار است. هزینۀ انرژی آبی ۵ سنت در کیلووات است، هزینۀ انرژی باد ساحلی ۶ سنت، بیوانرژی و منابع حرارتی ۷ سنت. هزینۀ انرژی خورشیدی هنوز بالنسبه بالاست: ۱۰ سنت در هر کیلووات ساعت، اما این هزینه در خلال ۷ سال گذشته ۷۳ درصد کاهش یافته است. این کاهش، منجر به ارزانی سیستمهای اماکن مسکونی به میزان ۶۷ درصد شده است.
هزینۀ انرژی باد ساحلی در همین بازه زمانی ۷ ساله ۲۳ درصد کمتر شده است. بر اساس پروژه هائی که مناقصه گذاشته شده و در خلال یکی-دو سال آینده به انجام خواهند رسید، انرژیهای تجدیدپذیر تا سال ۲۰۲۰ به لحاظ هزینه با انرژیهای فسیلی برابری خواهند کرد و حتی از آنها هم ارزانتر خواهند شد.
قیمت مناقصه ای انرژی خورشیدی فوتوولتائیک و باد ساحلی در کشورهائی چون دوبی، مکزیک، برزیل، کانادا و آلمان هم الان هم به رکود ۳ سنت در هر کیلووات رسیده است.
آژانس بین المللی انرژی تجدیدپذیر در گزارش نامبرده اعلام می دارد: “تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر به زودی و برای همیشه از بیشترین سوختهای فسیلی ارزانتر خواهد شد. انتظار می رود تمام تکنولوژیهای تولید برق توسط انرژیهای تجدیدپذیر، که در حال حاضر کاربرد تجاری یافته اند، تا سال ۲۰۲۰ در میدان قیمت تکنولوژیهای با سوخت فسیلی قرار گیرند و با آن برابری کنند و غالب آنها از این تکنولوژی ارزانتر هم بشوند.
گزارش آژانس سه عامل را موجب اصلی این روند می داند: پیشرفت تکنولوژی، بازار رقابتی، و توسعه دهندگان مجربتر.
پیشرفتهای تکنولوژیک موجب افزایش کارائی سیستمهای تبدیل انرژیهای تجدیدپذیر شده اند. چنان که دیده ایم، دانشمندان همچنان در کار فرابردن مرزهای تولید برق از انرژی خورشیدی و ساختن پانلهائی اند که قادر به تبدیل نور بیشتری به برق اند.
توربینهای بزرگتر بادی قدرت باد بیشتری را به برق تبدیل می کنند، و تناوب کار این دو با استفاده از باتریهای بزرگ ابعاد برای ذخیره انرژی، می تواند بهینه شود. انتخاب رقابتی توسعه دهندگان از طریق مناقصه گذاشتن پروژه ها نیز در کاستن از موانع و تحقق رکوردهای گفته شده در سال گذشته نقش داشته است.
در حالی که در حال حاضر هم شاهد هزینۀ ۳ سنت در هر کیلووات ساعت برای انرژی باد ساحلی هستیم، اما این کف هزینه است و انتظار می رود متوسط هزینه تا سال ۲۰۲۰ به حوالی ۵ سنت برای باد ساحلی و ۶ سنت برای انرژی خورشیدی فوتوولتائیک کاهش یابد.
اگرچه بیشترین تمرکز روی خورشید و باد ساحلی است اما دیگر انواع انرژیهای تجدیدپذیر مثل انرژی آبی، بیوانرژی، و زمین گرمائی نیز همگی در روندی که به ارتقاء این نوع انرژی به گزینۀ پایدار انجامیده، نقش داشته اند. طبق تحقیق آژانس، در سطح جهانی بیش از یک تریلیارد (هزارمیلیارد) دلار در این صنعت سرمایه گذاری شده، که به ایجاد ۱۰میلیون فرصت شغلی انجامیده است.
هرچه ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر افزایش یابد، هرینۀ تولید برق پائینتر خواهد آمد. با دوبرابر شدن ظرفیت، از حجم سرمایۀ لازم ۹ درصد و از هزینۀ تولید برق ۱۵ درصد کاسته می شود. انرژیهای تجدیدپذیر دیگر نه فقط برای محیط زیست به صرفه اند، بلکه در یکی-دو سال آینده به گزینۀ اقتصادی مقرون به صرفه ای برای بسیاری از مشاغل و اماکن مسکونی تبدیل خواهند شد.