هوگو چاوز رئیس جمهور ۵٨ سالە ونزوئلا و بە عبارتی محبوبتترین و مردمی ترین رئیس جمهوری کە ونزوئلا بە خود دیدە بود، سرانجام پس از ٢سال نبرد با بیماری سرطان در در روز سە شنبە ۵ مارس٢٠١٣، در بیمارستان نظامی کاراکاس پایتخت ونزوئلا در گذشت و با مرگ خویش نە تنها اکثریت مردم ونزوئلا، بلکە مردم بسیاری در آمریکای لاتین و جهان را سوگوار کرد.
کودک فقیری کە توانست رئیس جمهور شود و «رئیس جمهور فقرا» باقی بماند
هوگو چاوز۵٨ سال پیش در یک خانوادە فقیر پراولاد در شمال غربی ونزوئلا بدنیا آمد. دوران کودکی را درمیان کودکان همانند خویش، درگیردر فقر و تهیدستی خانواده طی کرد. چاوز در دوران کودکی بە بیسبال کە در ونزوئلا بە اندازە فوتبال دربرزیل و در میان نوجوانان و جوانان محبوب عام و خاص است علاقە مند شد، و به منظور پیوستن بە تیم بیس بال آکادمی نظامی و بازی در آن، بە ارتش پیوست. از قول او گفتە شدە کە وی علاوە بر ورزش بیسبال بە تاریخ نظامی نیز علاقە وافری داشتە و مطالعات وسیعی در این زمینە داشتە است.
علاقە چاوز بە تاریخ نظامی سبب مطالعە تاریخ جنگ های سیمون بولیواربا استعمارگران اسپانیایی می گردد و داستان مبارزات بولیوار و نقش این مبارزبرجستە و محبوب کارآکاسی در رهایی ونزوئلا و تعداد دیگری از کشورهای آمریکای لاتین از قید استعماراسپانیا، الهام بخش چاوز در مبارزه علیە فقر و سلطە آمریکا و طبقات ممتاز حاکم در ونزوئلا، و بە یک معنی در آمریکای لاتین میگردد.
چاوز تصمیم می گیرد سیمون بولیوار دیگری شود
اندیشە بولیوار شدن بر ذهن و جان چاوز می نشیند و اومصمم می شود کە شانس خودش را دراین عرصه بیازماید. میزان محبوبیت، میهن پرستی وعدالت خواهی وجسارت و ارادە قوی وی سبب میگردند تا عدەای از افسران ونظامیان کە ازفساد طبقات ممتاز و فقرو فلاکت اکثریت مردم بە تنگ آمدە بودند وتحت تاثیرافکار و شخصیت چاوز قرار گرفتە بودند گرد اوجمع شوند وبە فکر درآوردن قدرت ازچنگ طبقات ممتاز حاکم بیافتند.
درسال ١٩٩٢ چاوزوهمدستانش برای پیادە کردن نقشە هایشان مبادرت بە کودتا یی ناکام کردند وبە زندان افتادند. دوسال بعد چاوز بە شرط کنارە گیری ازارتش بدون اینکە خللی در اندیشە وتصمیمش وارد شود، پس ازآزادی بە اتفاق همرزما نش، حزب سوسیال دمکرات خودشان را تشکیل دادند وبرای جلب آرای مردم فقیر روانە شهرها وروستاهای بزرگ وکوچک شدند وبا شعار مبارزە علیە طبقە ممتاز حاکم وامپریالیسم توانستند حزب سوسیالیست را بە پرنفوذ ترین حزب کشورتبدیل کنند.
تنها ۶سال پس ازکودتا، حزب سوسیالیست تحت هدایت چاوز توانست دریک انتخابات آزاد برندە وچاوزرا بە عنوان نخستین رئیس جمهوری کە اصل و نسب اشرافی نداشت وازمیان فقرا برخاستە بود، با بسیج فقرا بە قدرت برساند.
با وجود کشف ذخایرعظیم نفتی درسال ١٩١۴وافزایش درآمدهای نفتی ونزولا پس از تشکیل اوپک، جامعە ونزوئلا تا پیش از تشکیل دولت سوسیالیست چاوز، یکی ازقطبی ترین جوامع جهان بود. این قطب بندی بی تردید درشکل گیری افکار چاوزو انتخاب شدن پیاپی وی بە ریاست جمهوری از طریق انتخابات دمکراتیک و در شکست کودتایی کە باعث شکست کودتا چیان و بازگشت بە قدرت وی توسط مردم گردید نقش مهمی داشت. اما آنچە سبب محبوبیت وپیروزیهای پیاپی چاوز در ۴ دورە انتخابات دمکراتیک گردید، تلاشهای پر ثمر وی و حزب سوسیال دمکرات برای بهبود ملموس شرایط زندگی فقرا و کارگران ونزولا درعین حفظ دمکراسی از طریق برنامە و اصلاح قوانین بە سود زحمتکشان وبا کمک درآمدهای نفتی در کشوراست.
بر خلاف احمدی نژاد کە از عدالت صحبت می کند ولی در عمل تمام قوانین را بە زیان کارگران و بە سود سرمایەداران تغییر می دهد در ونزوئلا اصلاح قوانین با نیت بهبود شرایط زندگی و حقوق زحمت کشان و گسترش خدمات اجتماعی، بهداشتی وآموزشی و تقویت سندیکاها و دیگر نهادهای دمکراتیک انجام گرفتە کە در نتیجە آنها سطح زندگی، بهداشت و آموزش بهبود یافتەاند.
واکنش اکثریت مردم نسبت بە مرگ چاوز و احترام وارزشی کە مردم برای وی قایل هستند نیز نشانە رضایت آنها از رئیس جمهوری است کە بە قول و قراری کە بە مردم فقیر برای بهبود شرایط زندگی آنها دادە بود وفادار ماند و توانست بە رغم موانع متعددی کە بر سر راه دولت چپگرای حاکم بە وجود آوردند بطور نسبی سطح زندگی فقرا را بدون توسل بە دیکتاتوری و منزوی کردن ونزوئلا در دنیا وبدون اینکە بە سرنوشت آلندە مبتلا گردد بە شکل ملموسی بهبود بخشد.
گفتەای کە در مورد چاوز صحت ندارد
لنین گفته است:” بگو دوستانت کە هستند تا بگویم خودت کە هستی”، (نقل بە معنی) اما این گفتە لنین در مورد دوستان اسمی چاوز صدق نمی کند، زیرا چاوزعلاوە بر داشتن دوستی عمیق با رهبران چپ گرایی آمریکای لاتین، با احمدی نژاد نیز در ظاهر روابط نزدیکی داشتە است، این در حالیست کە احمدی نژاد از جنس چاوز و لولا، مورالس و… نیست؛ و برخلاف آنکە مسایل واعتقادات مشترک بسیار و نزدیکی بین چاوزو رهبران دولتهای چپگرا درآمریکای لاتین وجود دارند کە آنها را بە هم پیوند می دهند، در مورد احمدی نژاد عامل مخالفت احمدی نژاد با آمریکا، انزوای رژیم ایران درجهان و درمیان مردم و فرصت طلبی است کە اورا با چاوز برای مدتی نزدیک کرد. متاسفانە این نزدیکی کە مورد مخالفت نیروهای دمکراتیک ایرانی قرار دارد، بهانەای شدە است برای عدەای از کشورهای خارجی کە با دولت ایران اختلاف دارند وپارەای نیروهایی داخلی کە بە لحاظ فکری و اجتماعی ضد چپ هستند برای همسان سازی چاوز، کە محبوب اکثریت مردم کشورش است با شخص فریبکارو محافظە کاری ماننداحمدی نژاد. درحالی کە سیاستها، گرایش اجتماعی، عملکردها ونتایج ی حاصلە این دوبکلی متضاد هستند.
تجربە چاوز در ونزوئلا، لولا در برزیل مورالس در بولیوی و سایر دولتهای چپ گرا برای نیروهای چپ ایرانی کە برای عدالت اجتماعی، آزادی و دمکراسی فعالیت و تلاش می کنند در واقع بە رغم پارەای انتقادات کە بە نحوە مناسبات برخی از آنها با رژیم استبدادی حاکم بر ایران وجود دارد، از اهمیت اساسی برخوردار و قابل تقدیراست. اگرچە باید که هموارە این بخش از روابط آنها، مورد انتقاد نیروهای چپ دمکراتیک ایرانی قرار گیرد، ولی نباید بە این بهانە خللی درهمبستگی استوار ما با آنها وارد شود. در حال حاضر اینها الگوهای نیروهای چپ دمکرات در جهان، برای انجام تغییروتحول دمکراتیک مسالمت آمیز اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هستند.
گرچە سرنوشت انتخاباتی کە قرار است جانشین آیندە چاوز را تعیین کند هنوز نا روشن است وپیروزی حزب سوسیالیت چاوز قطعی نیست، ولی ایدە وآرمانهای چاوز همانگونە کە اکثریت مردم ونزوئلا درپی مرگ رئیس جمهور محبوب و مردمی و شجا ع شان بر زبان می رانند، مادامی کە بی عدالتی، فقر، استبداد و زورگویی وجود دارد نە تنها در ونزوئلا وسایر کشورهای آمریکای لاتین، بلکە درهمه جهان، زندە وچون اخگری سوزان شعلە ورخواهد ماند. دشمنان آزادی وعدالت بگذار هرچە می خواهند علیە چاوزبگویند، اصل قضاوت مردم وپایبندی آنها بە آرمانهای انسانی است کە آنها پام بگام بە همراه رئیس جمهورشان برای پیادە کردن آنها جنگیدند و به این نبرد ادامه خواهند داد. فقرا طعم پیروزی را در ونزوئلا تحت رهبری چاوز چشیدند. چنین مردمی را بە آسانی نمی توان از میدان بدر کرد. اگر چنین چیزی ممکن بود چاوز نمی توانست چهار بار پیاپی رییس جمهور شود و مردمی و متعهد بە وعدە هایش دوام بیاورد.
با آرزوی پیروزی حزب سوسیال دمکرات چاوز و عدالت اجتماعی در ونزوئلا وکامیابی دولتهای مردمی چپگرا درآمریکای لاتین و تسلیت مرگ هوگوچاوزرئیس جمهور جسورو وفادار فقرا بە همە عدالت خواهان راستین.
