۱. گزارش از روند برگزاری کنفرانس کلن
کنفرانس پیرامون مبانی وحدت چپ، در روزهای شنبه ۳۰ نوامبر و یکشنبه اول دسامبر ۲۰۱۳ (۹ و ۱۰ آذرماه ۱۳۹۲)، در شهر کلن آلمان برکزار گردید.
کنفرانس با شرکت تعداد قابل توجهی از اعضای سه سازمان: اتحاد فدائیان خلق ایران، فدائیان خلق ایران (اکثریت) و شورای موقت سوسیالیستهای چپ ایران، گروهی از کنشگران چپ و تعدادی ازفعالین چپ علاقه مند به سرنوشت این پروژه از ساعت ۱۰ صبح روز شنبه کار خود را آغاز کرد.
تعدادی ازاعضاء سازمان ها و کنشگران چپ که بدلایل مختلف موفق به شرکت در جلسه کنفرانس نشده بودند، از طریق اتاق پالتاکی در مباحث شرکت داشتند. اتاق پالتاکی دومی نیز به علاقه مندان این مباحث اختصاص یافته بود که ازطریق حضور در این اتاق می توانستند مباحث کنفرانس را دنبال کنند.
برای مدیریت جلسه، ترکیب رفقا: فرزانه عظیمی، امیر بهبودی، هرمز هوشمند و علی پورنقوی به عنوان هیئت رئیسه کنفرانس به جلسه پیشنهاد شده بودند. این پیشنهاد مورداستقبال حاضرین قرار گرفت.
هیئت رئیسه، از شرکت کنندگان در جلسه تقاضا کرد که به احترام جانباختگان راه آزادی، دمکراسی و سوسیالیسم بپا خاسته و یک دقیقه سکوت کنند. بعد از این ادای احترام، کنفرانس کار خود را رسمأ شروع کرد.
در آغاز رفیق علی پورنقوی از طرف گروه کار تدارک و سازماندهی، گزارش مختصری از چگونگی پیشرفت پروژه و تدارک عملی کنفرانس به جمع شرکت کنندگان ارائه داد و سپس رفیق نادرعصاره، از طرف گره کار نظری ـ برنامه ای، گزارشی از روند تدارک نظری این کنفرانس رابه سمع حاضرین رساند.
دو موضوع در دستور کار کنفرانس قرار داشت:
۱. کدام چپ؟ و کدام سوسیالیسم؟
۲. کدام حزب (الگوی حزبی)؟
بر اساس برنامه ریزی که انجام گرفته بود، دو پانل برای بحث “کدام چپ؟ کدام سوسیالیسم؟” و یک پانل برای بحث “کدام حزب (الگوی حزبی) ؟” در نظرگرفته شده بود. پانل اول و دوم در روز شنبه و پانل دوم در روز یکشنبه برگزار گردید. در این پانلها رفقائی که قبلأ مقالاتی نوشته و در سایت های مختلف از جمله در سایت وحدت چپ منتشر کرده بودند، شرکت داشتند. در پانل اول رفقا: احسان دهکردی، بهروز خلیق، شیدان وثیق و منوچهر مقصودنیا هر کدام به مدت ۱۵ دقیقه به تشریح نظرات خود پرداختند. سپس شرکت کنندگان در کنفرانس در دو دور متوالی نظرات خود را بیان کردند.
ظهر روز شنبه خبر تأسف بار در گذشت مادر سلاحی ها دریافت شد. جلسه بعد از ظهر شنبه با یکدقیقه سکوت به احترام این مادر مبارز و بزرگوار شروع بکار کرد. در آغاز جلسه، پیشنهاد شد که پیامی برای بزرگداشت مادر سلاحی ها تهیه و از طرف شرکت کنندگان در این کنفرانس منتشرگردد. این پیشنهاد باتفاق آراء مورد تائید قرار گرفت و پیام تهیه و انتشار یافت.
در پانل دوم رفقا: رسول آذرنوش، بهزاد کریمی، مهدی فتاپور و نادر عصاره هرکدام به مدت ۱۵ دقیقه به توضیح نظرات خود پرداختند. شرکت کنندگان در کنفرانس نیز، در دو دور صحبت کردند. جلسه روز اول کنفرانس در ساعت ۷ بعد از ظهر بکار خود پایان داد.
شرکت کنندگان در کنفرانس شب دور هم جمع شده و با بیان خاطرات گذشته، یاد رفقائی را که جایشان خالی بود زنده کردند و تا پاسی از شب را به خواندن سرود و آواز گذراندند.
روز یکشنبه جلسه ساعت ۱۰ صبح کار خود را شروع کرد و رفقا بهروزخلیق، شیدان وثیق و علی پورنقوی به عنوان سخنرانان پانل سوم، ” کدام حزب (الگوی حزبی)؟” به تریبون دعوت شدند تا هر کدام نظرات خود را بیان کنند. سپس طبق روال روز قبل تریبون در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت تا در دو دور متوالی به اظهار نظر و یا نقد نظرات دیگر بپردازند.
در این کنفرانس حدود ۳۵ نفر از شرکت کنندگان، حداقل یکبار پشت تریبون قرار گرفته و به طرح نظرات خود پرداختند.
در بخش پایانی کنفرانس، رفیق نادر عصاره از طرف گروه کار نظری ـ برنامه ای ضمن تشکر از همه شرکت کنندگان اعم از حضوری و یا پالتاکی، و تصریح این که این گروه جمعبندی از کنفرانس را تهیه و انتشار خواهد داد، از جمع در خواست کرد که پیشنهادات خود را در رابطه با چگونگی ادامه کار، ارائه کنند. بدنبال این در خواست لیستی باز شد و داوطلبین پیشنهادهای خود را طرح کردند که توسط گروه کار نظری ـ برنامه ای، برای ادامه کار ثبت گردید.
آخرین صحبت از طرف هیئت رئیسه بود که از همه دست اندرکاران که در تدارک این کنفرانس شرکت داشتند، سپاس گزاری به عمل آورد و به ویژه از همه شرکت کنندگان در سمینار که در نهایت صمیمیت و دوستی به بیان نظرات خود پرداختند و فضائی را بوجود آوردند که حاکی از عزم و اراده شرکت کنندگان برای به سرانجام رساندن این پروژه بود.
در کنفرانس بحث های مفید انجام گرفت. نظرات در کمال صراحت و روشنی بیان گردید. فضای حاکم براین کنفرانس حاکی از بلوغ سیاسی شرکت کنندگان در این نشست بود که گفتگوها در محیطی مملو از صمیمیت و رفاقت و احترام متقابل نسبت به نظرات همدیگر صورت گرفت.
۲. گزارش از سمت گیری های نظری در کنفرانس کلن
گروه کار نظری ـ برنامه ای که تدارک کننده نظری کنفرانس کلن بود، نشست کوتاهی را در محل کنفرانس تشکیل داد ولی به جهت فرصت اندک قادر نشد گزارشی از نکات اصلی مطروحه در کنفرانس را ارائه دهد. گروه کار بعد از کنفراس فرصت آن را یافت که جمع بندی خود را از نکات اصلی بحث های مطرح شده در کنفرانس تهیه کند. بدیهی است که این گزارش نمی تواند جمع بندی همه جانبه و بدون نقص باشد.
در کنفرانس کلن بر باور به ارزش های چپ چون آزادی و برابری، به دموکراسی و سوسیالیسم به عنوان هویت چپ و مولفه هائی از مبانی وحدت تاکید گردید. در کنفرانس مشخص گردید که اشتراکاتی میان فعالین این پروژه وحدت چپ وجود دارد، در عین حالی که تفاوت زاویه برخورد با چپ و سوسیالیسم و تشکل چپ در بحث و گفتگوها مشاهده گردید.
در کنفرانس تعدادی از شرکت کنندگان بر برنامه تشکل چپ در مقابل راست اجتماعی تاکید داشتند و خواستار آن بودند که هرچه زودتر مباحث حول مسائل برنامه ای و سیاسی متمرکز گردد و به مسائل مشخص ایران پرداخته شود. از جانب برخی شرکت کنندگان تاکید شد که سوسیالیسم مسئله امروز جامعه ما نیست، امروز لازم است که به بیان نشانه ها و خطوط کلی در مورد سوسیالیسم اکتفا کرد و اجازه نداد که قرائت های مختلف از سوسیالیسم مشکلی در پروژه وحدت به وجود آورد.
وجوه مشترک و تفاوت ها پیرامون “کدام چپ؟ کدام سوسیالیسم؟”
۱. شرکت کنندگان مخالف و ناقد سرمایه داری بودند و به این باور داشتند که سرمایه داری پایان تاریخ نیست. آن ها بر ضرورت گذار از سرمایه داری به سوسیالیسم تاکید کردند.
۲. از نظر شرکت کنندگان، چپ با ارزش ها تعریف می شود. ارزش هائی چون: آزادی، برابری، عدالت اجتماعی، حقوق بشر، دمکراسی، تبعیض ستیزی، جمهوریت، جدائی دین و دولت، حفظ محیط زیست، برابر حقوقی زن و مرد، دفاع از بخش عمومی و همبستگی.
۳. گسست از نگرش حاکم بر ” سوسیالیسم واقعا موجود “، نظر مشترک شرکت کنندگان در کنفرانس بود.
۴. شرکت کنندگان در کنفرانس تاکید داشتند که تحقق سوسیالیسم بدون تامین دموکراسی امکان پذیر نیست و دموکراسی از سوسیالیسم جدائی ناپذیر است.
علاوه بر وجوه مشترک، در گفتگوها، تفاوت های زیر نیز قابل مشاهده بودند:
۱. نظری که خود را با “اکو سوسیالیسم” تعریف کرده و با ارایه یک پلاتفرم مبانی برنامه چپ آن را به عنوان تامین کننده سمت گیری جامعه ما بسوی اکوسوسیالیسم مطرح می کند.
۲. نطری که خود را سوسیالیست (رهایی خواه) می نامد و بر گسست از “سوسیالیسم واقعا موجود”، “سوسیال دموکراسی”، “سیاست واقعا موجود” و “تحزب واقعا موجود” تاکید دارد.
۳. نظری که خود را سوسیال دمکرات می داند و بر این باور است که برای ایران کنونی برنامه سوسیالیستی در دستور نیست و برنامه چپ دمکرات باید برای ساختن ایرانی آزاد، دمکراتیک و سکولار تهیه گردد.
۴. نظری که خود را در گسست از “سوسیالیسم واقعا موجود” و باور به سوسیالیسم دمکراتیک به عنوان آلترناتیو سرمایه داری تعریف می کند و معتقد است که کشور ما در مرحله نوسازی دموکراتیک قرار دارد و نه نوسازی سوسیالیستی.
الگوی تشکل چپ
دو نظر در بحث های کنفرانس حول سازماندهی چپ وجود داشت:
۱. نظری که به “حزب برنامه ای” معتقد است.
۲. نظری که بر “تشکل جنبشی ـ اپوریسیونی با برنامه” باور دارد.
۳. نظری بر کسب قدرت سیاسی و نظری دیگر بر اجتناب از کسب قدرت سیاسی تاکید داشت. اما هر دو ضرورت برخورد با قدرت سیاسی به عنوان موضوع فعالیت تشکل چپ را نفی نمی کردند.
گروه کار تدارک و سازماندهی پروژه وحدت چپ
۱۶ دسامبر ۲۰۱۳ (۲۵ آذر ۱۳۹۲)
