گزارش سال ۲۰۰۵ سازمان ملل در مورد وضعیت زندگی جوانان در کشورهای مختلف جهان با تکیه بر اموال مختلفی نظیر جوانان و امنیت اجتماعی و جوانان و خانواده به کوفی عنان دبیرکل سازمان ملل متحد ارایه شد.
دربیستم دسامبر سال ۲۰۰۳ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در قطعنامه شماره ۱۳۳/۵۸ خود از دبیرکل خواست در شصتمین اجلاس عمومی سازمان ملل که درباره موضوع توسعه اجتماعی تشکیل خواهد شد گزارش کاملی از وضعیت زندگی جوانان در سال ۲۰۰۵ عید شود تا این گزارش به طور مشروح در جریان چهل و سومین اجلاس توسعه اجتماعی سازمان مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
از سال ۱۹۹۵ در چارچوب برنامه جناح توسعه، سازمان ملل طرح هایی را برای اجرا شدن در نواحی برگزیده شده ای از جهان ترسیم نمود و از دبیر کل سازمان ملل خواسته شد که با توجه به تاثیرات جهانی شدن بر روی زنان و مردان جهان چاره ای اندیشیده شود که با استفاده از فن آوری های پیشرفته اطلاعاتی و با توجه به تلاش برای جلوگیری از گسترش بیماری های خطرنکاک به صورت اپیدمی نظر ایدز بتوان زندگی جوانان را از خطر مرگ نجات داد.
مقدمه
۱ـ گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد درباره وضعیت زندگی جوانان در سال ۲۰۰۵ نگاهی است بر نتایج ده ساله فعالیت برنامه جهانی جوانان که از سال ۱۹۹۵ تاکنون به دست آمده است.
2_ در خلال سال های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ به جمعیتی از جهان، جوان گفته می شود که بین سنین پانزده تا ۲۴ سال باشند که تعداد این عده از ۱۰۲۵ میلیون نفر به ۱۱۵۳ میلیون نفر رسیده است. در حال حاضر ۱۸% کل جمعیت جهان را جوانان تشکیل می دهند که ۸۵% از این افراد در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند بنابر این با توجه به ارقام فوق می توان گفت که افزایش اندکی در جمعیت جوانان جهان از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ به چشم می خورد.
3_ براساس بررسی های انجام شده ۳۰% جوانان جهان زیر پانزده سال سن دارند و می توان نتیجه گرفت که در ده سال گذشته تعداد جمعیت جوان بیشتر از هر زمان دیگر بوده است.
4_ قابل ذکر است جوانان که از آغاز برنامه توسعه سازمان ملل در سال ۱۹۹۵ مورد آمارگیری و بررسی قرار گرفته اند اکنون جای خود را به نسلی جدیدی داده اند بنابر این مجموع آمار و ارقام به دست آمده صرفا حالتی نسبی دارد.
5_ لازم به ذکر است که از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ تغییرات اقتصادی و اجتماعی زیادی در جهان حادث شده که حداقل باعث به وجود آمدن پنج مورد نگرانی جدید شده است که به شرح زیر هستند:
ـ جهانی شدن: با توجه به آزاد سازی جریان مبادلات اطلاعاتی و درگیر بیشتر جوانان جهان در این زمینه متاسفانه آسیب های روان زیادی آنها را تهدید می کند.
ـ درگیر شدن جوانان در رقابت های تسلیحاتی:
در این منظر، جوانان ممکن است یا به صورت فعالان نظامی و یا به صورت قربانیان جنگ در معرض این عامل باشند.
ـ ایدز؛ شیوع ویروس بیماری مهلک ایدز یکی دیگر از نگرانی های مربوط به جوانان را تشکیل می دهد.
ـ ازیاد گازهای گلخانه ای و تاثیر منفی آنها بر جوانان
ـ مشکلات روان جوانان در هزاره سوم
6_ سه عامل یکی در برخورد جوانان جهان که هر یک از فرهنگ خاص خود برخوردارند با موضوعات اجتماعی دیده می شود:
ـ جوانان و اقتصاد جهانی؛ این مبحث شامل موضوعاتی نظیر گرسنگی، فقر، آموزش اشتغال، جهانی سازی، اطلاعات و فن آوری های ارتباطی می شود.
ـ جوانان در جامعه مدنی؛ این مبحث نیز شامل موضوعات نگران کننده ای است که به بررسی ارتباط آنان با یکدیگر، نحوه مشارکت اجتماعی آنان و استفاده از اوضات فراغت می شود.
ـ جوانان در خطر؛ در این مبحث به اقداماتی اشاره شده که جوان در برخورد با ایدز و مواد مخدر باید از خود نشان دهد و همچنین راهکارهای مفیدی که جوان باید برای تندرستی و بهداشت خود عملی کند.
7_ جهانی سازی تاثیر خود را بر محیط های کاری می گذارد و افراد جوان نخستین گروههایی هستند که از تغییرات در محیطهای تجارت بین المللی و سرمایه گذاری تاثیر می پذیرد.
8_ با توجه به نمونه گیری ها و بررسی های ساختاری انجام گرفته بر روی نسل جوان سال ۱۹۹۵ می توان گفت که بیشتر نگران ها در مورد سلامت جوان به خصوص در زمینه بیماری مهلک ایدز می تواند نسل جوان سال ۲۰۰۵ را نیز به چالش بکشد.
9_ در چارچوب برنامه جهانی رسیدگی و بررسی زندگی جوانان جهان، جمعیت جوان کشورهای آذربایجان، فنلاند، ژاپن، قرقیزستان، لوک امبورگ، مکزیک، موناکو، فدراسیون روسیه، افریقای جنوبی، سوئد و اوگاندا مورد تحقیق قرار گرفته اند که در گزارش تسلیمی جوانان سال ۲۰۰۵ به دبیر کل سازمان ملل متحد به آمار برگرفته شده از این کشورها نیز اشاره شده است.
قسمت دوم: نگاهی به مسایل جوانان در ۱۱ کشوری که در چارچوب برنامه جهانی جوانان از سال ۲۰۰۰ تا کنون مورد تحقیق قرار گرفته اند.
10_ توسعه پایدار اقتصادی بر مشارکت جوانان در بخش های توسعه پویای اجتماعی وابسته است و تا حد زیادی لزوم به کارگیری جوانان در شغل های آبرومندانه مدنظر بازارهای جهانی است.
الف. جوانان در اقتصاد جهانی: فقر، تحصیلات و اشتغال
فقر
در حدود ۲۹۹ میلیون نفر از مردم جهان در خطر فقر قرار دارند که ۱۸ درصد آنان را جوانان تشکیل می دهند که عمدتا در آمدی کمتر از یک دلار آمریکا در روز دارند و متاسفانه در حدود ۴۵۵ میلیون نفر جوان نیز در آمدی کمتر از دو دلار در روز دارند.
کشورهای جنوب آسیا مکانی است که در آنجا جوانان فقیر زیادی زیر خط فقر زندگی می کنند و شرایط یکسانی نیز برای جوانان؟؟ آفریقا وجود دارد.
براساس تحقیقات انجام گرفته موضوع فقر در کودکانی که بعدها پای به سن جوانی می گذارند قرابت تنگاتنگی با میزان درآمد خانواده آنان دارد و معمولا در کشورهای فقیر جهان خدمات عمومی و دسترسی به آب آشامیدنی سالم در حد صفر است.
در حدود یک سوم کودکانی که در کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند در فقر مطلق قرار دارند و به خصوص در قاره آفریقا ۲۰۷ میلیون کودک فقیر وجود دارند که این کودکان ۶۷ درصد کودکان فقیر جهان را تشکیل می دهند.
میزان کودکان فقیر در کشورهای حوزه دریایی کار؟، شرق آسیا و آمریکای لاتین خوشبختانه در حد پاشینی قرار دارد و تنها بین هفت تا ۱۷ رصد این کودکان در فقر به سر می برند البته کودکان روستایی بیشتر از کودکان شهری بار سنگین فقر را بر روی شانه های خود احساس می کنند.
در روستاها به دلیل کمبود منابع سرمایه و هجوم سرمایه گذاران به شهرها برای سرمایه گذاری در صنوف مختلف صنعتی، میزان فقر بیشتر از شهرهاست و به همین منظور برنامه جوانان جهان که در سال ۲۰۰۵ به دبیر کل سازمان ملل ارایه شده است با هدف رسیدگی به وضعیت زندگی جوانان روستایی به عنوان یک عامل در کنار دهها عامل دیگر مورد توجه قرار گرفته است.
تحقیقها ثابت کرده اند که یک دولت هر چه بیشتر بر روی نیروی جوان خود سرمایه گذاری کند استفاده بیشتر و سود افزونتری خواهد دید و در صورت رسیدگی نکردن به وضعیت جوانان و کودکان آنان از اولین گروههای اجتماعی خواهند بود که در زیر فشار فقر خرد خواهند شد.
در استراتژی های افزای نیروی انسانی می توان تا حد زیادی از آمار و ارقام گزارش جوانان در سال ۲۰۰۵ استفاده کرد تا بتوان برای سال های آینده خطوط اشکال ها را شناخت و به رفع آنها اقدام نمود.
در بخش دیگری از گراش جوانان در سال ۲۰۰۵ آمده است که برای ریشه کنی فقر باید از جوانان روستایی فقیر آغاز کرد و سطح درآمد و اشتغال آنان را افزایش داد تا آنان از مهاجرت به شهر ما منصرف شوند و وزارت خانه های کشاورزی در کشورهای مختلف جهان باید خود را متعهد به اصول مندرج در این گزارش نمایند تا بتوان در روستاها به اقدامات گسترده زیر بنایی دست زد.
برای ریشه کنی فقر از زندگی کودکان و جوانان علاوه بر تحقیق های کیفی به نتایج آماری نیز احتیاج است.
آموزش و سواد
خوشبختانه از سال ۱۹۹۵ تاکنون شمار دانش آموزان که موفق به گذراندن دوران تحصیلی ابتدایی شده اند در حال افزایش است و در دهه پایانی قرن بیستم نیز شمار فارغ التحصیلان از مدارس راهنمایی نیز از ۵۶ درصد به ۷۸ درصد افزایش یافته است.
متاسفانه همه کشروهای جهان در امر آموزش به جوانان و کودکان خود موفق نبوده اند و تا حد زیادی کمبودهای اقبتصادی و کسر بودجه در این کشور ها عامل عدم رسیدگی آنان به وضع تحصیلی جوانان بوده است.
بنابر این فقر دشمن اصلی سواد آموزی به شمار می رود و اگر والدین فقیر بخواهند از میان پسر و دختر خود یکی را روانه مدرسه کنند ترجیح می دهند فرزند پسر خود را به مدرسه بفرستند و این شکاف تحصیلی که ناشی از جنسیت است بیشتر در افریقا و جنوب آسیا دیده می شود.
افزایش کیفیت آموزش گام دوم در فرآیند تحصیل دانش آموزان جوان محسوب می شود.
و با توجه به جهانی شدن انقلاب تکنولوژی که این امر تا حد زیادی با عدم تساوی رشد جهانی جوانان در آمیخته است دول ما را بر آن می سازد که به نیازهای نوین جوانانشان پاسخ گویند.
هماهنگونه که اشاره شد قر دشمن اول سواد آموزی است و در سوی مقابل افزایش تحصیلات هم دشمن اصلی مبارزه با فقر است در ۱۹۹۰ اقدام گسترده ای از سوی دول تایلند با حمایت سازمان ملل متحد انجام گرفت که نتیجه مثبت این اقدام کاهش قابل توجه میزان بی سوادی در این کشور بود.
اشتغال
در بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳ میزان به کارگیری جوانان در شغل های مختلف کاهش چهاردرصدی داشته است. این امر به دلیل افزایش سالهای تحصیل جوانان است که قصد دارند ادامه تحصیل دهند و بیشتر در محیط های آموزشی بمانند و متاسفانه دغدغه فکری جوانان به تحصیلات باعث می شود که کارفرمایان تمایلی به استخدام دانش آموزان و دانشجویان در محیط های کار نداشته باشند.
براساس آمار منتشره از سوی سازمان بین المللی کار(ILO) میزان بیکاری جوانان جهان از ۷/۱۱ درصد در سال ۱۹۹۳ به ۴/۱۴ درصد در سال ۲۰۰۳ یعنی رقمی در حدود ۸۸ میلیون نفر افزایش یافته است.
در سال ۲۰۰۳، میزان بیکاری جوانان بالاترین میزان ها را در شمال آفریقا و غرب آسیا نشان می داد( ۵/۲۶ درصد) و این میزان در کشورهای صنعتی رقمی در حدود ۴/۱۳ درصد بود.
ب: جوان در جامعه مدنی
محیط، فرصت های و مشارکت جوانان جزیی تاثیر گذار در جامعه مدنی هستند و مشارکت آنان در جامعه خود به آن معنی است.
که جوان قبصد دارد در ساخت آینده ای روشن برای کشور خود دخیل باشد.
جوانان می خواهند در توسعه اجتماعی و اقتصادی کشورشان دارای نقش بارزی شوند و از ده سال گذشته تاکنون جوانان جهان به تناوب در شمار زیادی از فعالیت های اجتماعی و سیاسی جوامع متبوع خود مشارکت داشته اند.
جوانان و محیط
دولت ما با تعیین سیاست های داخلی خود، خواه ناخواه جوانان را نیز درگیر سیاست های خود می کنند جوانن علاقه زیادی به مراقبت و محافظت از منابع طبیعی کشورشان دارند و ما این مخالفت ها را در اجلاس جهانی توسعه پایدار سازمان ملل متحد دیدیم که چگونه جوانان در قالب تشکل های مختلف با سیاست های تخریب آمیز محیط زیست به مخالفت برخواستند.
بنابر این تجهیز و حمایت از سازمان های محلی جوانان از سوی سازمان ملل دولت های جهان می تواند آن ها را برای رسیدن به اهداف کلان در هزاره سوم راهنمایی کند.
جوانان و فرصت ها
دولت های جهانی به خصوص در دهه گذشته دریافتندکه باید فرصت ها و موقعیت های زیادی را در اختیار جوانان قرار دهند تا بتوانند از نها بهره کاری درستی را بگیرند.
همانگونه که در برنامه جهان جوانان در سال ۲۰۰۳ و بازی ها می توانند به درستی از سوی دولت ها به جوانن ارایه شوند تا اعمال جوانان درجامعه بازدهی مثبت خود را بروز دهد.همچنین آماده کردن و آگاهی دادن جوانها به خطرات ناشی از بیماری های اپیدمی نظیر ایدز می تواند در این زمینه مثر ثمر باشد.
جوانان و تصمیم گیری
دعوت از جوانان به تصمیم گیری و تصمیم سازی در دهه گذشته مورد توجه دولتها قرار دانسته است واغلب دولت هاه جوانان را به مثابه باتری های انرژی زایی می دانند که که فرم سیاسی آن را تشکیل می دهند.در واقع جوانان یک کشور هستند که تاثیر قابل توجهی بر روی اصول و قوانین مربوط به حقوق بشر می گذارند و جوانان می توانند تشکیل دهنده دموکراسی در جامعه خود باشند.
کارشناسان ارایه دهند گزار جهانی جوانان در سال ۲۰۰۵ به سازمان ملل توصیه می کنند که نمایندگان جوان از سوی کشورهای مختلف جهان در قالب هیات های نمایندگی ملی در مجمع ملی سازمان ملل متحد حضور داته باشند.
ج _ جوانان در خطر
جوانان برای سالم گذاشتن از سن جوانی به بزرگ سالی با خطرات زیادی در جامعه روبرو هستند و اگر حمایت کافی و لازم از سوی خانواده، محیط های تحصلیلی و سایر نهادهای مدنی جامعه وجود نداشته باشد خطرات زیادی جوانان را تهدید خواهد کرد.
در قسمت آسیب های اجتماعی می توان به ایدز، مواد مخدر باندهای فحشاء و مواردی از این دست اشاره کرد.
نتیجه گیری
با نگاهی اجمالی به ارقام و آمارهای اعلامش ده در گزارش جوانان جهان در سال ۲۰۰۵ معلوم می شود که در شرایط حاضر بی از ۲۰۰ میلیون جوان در سراسر در فقر به سر می برند در حدود ۱۳۰ میلیون جوان بی سوادند، ۸۸ میلیون جوان بیکار هستند و متاسفانه ده میلیون جوان دختر و پسر نیز مبتلا به بیماری ایدز می باشند.بنابر این با نگاه به این آمارها می توان گفت که اهداف گزارش زندگی جوان در سال ۲۰۰۵ بر روی مبارزه با عواملی نظیر فقر، بی سوادی، بیکاری و ایدز استوار است.
در چارچوب برنامه توسعه انسانی ملل متحد گامی که باید از سوی دولت ما و سازمانها برای حل مشکلات جوانان برداشته شود واضح است و در نواحی جنوب آسیا و شمال آفریقا اولویت های زیادی وجود دارد که باید در چارچوب برنامعه توسعه انسان ملل متحد مورد توجه قرار گیرند.
از خبرگزلری سینا
