روند برخورد با فعالان مدنی و فرهنگی آذربایجانی در ایران همچون ماههای گذشته در آوریل ۲۰۰۹ نیز ادامه داشته است. فعالان خود سرانه بازداشت و بدون محاکمه، تفهیم اتهام و بدون اجازه برای گرفتن وکیل و برخورداری از حق ملاقات در خطر شکنجه و یا سایر انواع بد رفتاری قرار دارند.
انتقال رامین صادقی به زندان اردبیل
رامین صادقی اصل، فعال مدنی آذربایجانی که روز ۱۷ بهمن ۸۷ (۵ فوریه ۲۰۰۹) در منزل پدری اش در اردبیل بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات انتقال یافته بود، از روز یکشنبه۲۳ فروردین ۸۸ (۱۲ آوریل ۲۰۰۹) به بند عمومی زندان این شهر منتقل شده است.
خانواده این فعال بازداشتی، که مراجعات مکرر آنها به دادگاه و زندان جهت اطلاع از اتهامات فرزندشان و ملاقات با او تا کنون بی نتیجه مانده است، معتقدند که او بشدت «شکنجه شده» و هم اکنون «تحت شرایط نامناسبی » به سر می برد. پیش از این منابع خبری از شکنجه شدید جسمی و روحی این زندانی سیاسی آذربایجانی به منظور گرفتن اعترافات دروغین و تمدید قرار بازداشت موقت صادقی بدلیل رد اعترافات اخذ شده از سوی وی خبر داده بودند.
شایان ذکر است رامین صادقی پیش از این نیز در جریان مراسمات روز جهانی زبان مادری در ۲ اسفند ۸۵ بازداشت و پس از مدتی به قید وثیقه از زندان آزاد شده بود. همزمان سازمان عفو بین الملل طی بیانیه ای رامین صادقی را زندانی عقیدتی نامیده بود وخواهان آزادی وی شده بود.
صدور احکام حبس
ابراهیم نوری دانش آموز ۱۷ ساله و مدافع هویت آذربایجانی در اهر به تحمل ده ماه حبس تعلیقی به مدت پنج سال محکوم شد. نوری ۱۷ فروردین ۸۸ ( ۶ آوریل ۲۰۰۹) به صورت غیر علنی و بدون برخورداری از وکیل مدافع در شعبه یک دادگاه انقلاب اهر به اتهام “تبلیغ علیه نظام” از طریق شرکت در تظاهرات خرداد ۸۵ آذربایجان محاکمه شده بود. نوری به حکم صادره از سوی دادگاه انقلاب اهر اعتراض و درخواست تجدید نظر کرده است.
این دانش آموز ۱۷ ساله آذربایجانی بارها به خاطر فعالیتهای هویت طلبانه احضار و بازداشت شده است. او بار اول ۱۷ اردیبهشت ۸۶ (۷ می ۲۰۰۷) به اداره اطلاعات اهر احضار و پس از ۳ روز بازداشت به قید کفالت از زندان آزاد شده بود. او برای بار دوم ۳۱ اردیبهشت همان سال (۲۱ می ۲۰۰۷) به اتهام پخش اعلامیه فراخوان شرکت در تجمعات غیر قانونی دستگیر و پس از یک هفته به قید کفالت آزاد شده بود. سال گذشته نیز نامبرده به دلیل فعالیت های هویت طلبانه اش از طرف مدیر مدرسه محل تحصیل اش به مدت ۳ روز از مدرسه اخراج گردیده بود.
شعبه ششم دادگاه تجدید نظر آذربایجان شرقی به ریاست قاضی ایمانی طی حکمی محمد جراحی، از فعالین کارگری آذربایجانی را به چهار ماه حبس تعلیقی محکوم نمود.
جراحی پیش از این در سال ۸۶ در رابطه با توزیع نشریه ای مرتبط با حقوق کارگران و به اتهام تبلیغ علیه نظام به چهار ماه حبس تعزیری محکوم شده بود .در پی صدور این حکم، جراحی در ۳۰ شهریور ۸۷ در تبریز دستگیر شد. مامورین اجرای احکام پس از دستگیری او را به زندان تبریز منتقل نموده و اعلام کردند که حکم چهار ماه او قطعی شده است. این در حالی بود که حکم دادگاه بدوی به نامبرده ابلاغ نشده بود و حق اعتراض به حکم از او سلب شده بود. بدنبال اعتراض وکیل مدافع نامبرده به حکم صادره، پرونده به شعبه ششم دادگاه تجدید نظر استان آذربایجانشرقی ارجاع و جراحی پس از تحمل ۲۰ روز بازداشت موقت از زندان تبریز آزاد شد. دادگاه تجدید نظر نیز پس از مطالعه پرونده طی حکمی در اسفند ماه ۸۷ ، جزای چهار ماه حبس تعزیری جراحی را به مدت دو سال به حالت تعلیق در آورد. گفتنی است محمد جراحی به دلیل بازداشت در شهریور ۸۷ از محل کارش اخراج شده است.
زندان
علی حسین نژاد از فعالین حقوق فرهنگی و زبانی آذربایجان٬ روز شنبه ۱۵ فروردین ٨٨ (۴ آوریل ۲۰۰۹) بازداشت و برای اجرای حکم هشت ماه حبس به زندان ماکو فرستاده شد. این فعال آذربایجانی در رابطه با دعوت مردم به شرکت در تجمع اولین سالگرد تظاهرات اعتراض آمیز خرداد۸۶ شهرهای آذربایجان، بازداشت شده بود. او به اتهام تبلیغ علیه نظام محاکمه و به یکسال حبس تعزیری محکوم شد که حکم صادره در دادگاه تجدید نظر به هشت ماه حبس تعزیری کاهش یافت.
لازم به ذکر است که حسین نژاد پیش از این نیز در خرداد ۸۵ بازداشت شده بود. وی پس از تحمل یک ماه بازداشت موقت٬ از طرف دادگاه انقلاب به پرداخت پانصد هزار تومان جرای نقدی محکوم گردید.
بازداشت
به گزارش منابع موثق نقی احمدی آذر نویسنده و از فعالین فرهنگی در تبریز روز پانزدهم فروردین ۸۸ (۴ آوریل ۲۰۰۹) توسط نیروهای امنیتی، بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات تبریزانتقال یافته است.
خانواده احمدی آذر که هنوز از اتهامات وارده مطلع نیستند، احتمال می دهند که بازداشت این نویسنده و مترجم آذربایجانی در ارتباط با آثار و کتاب های منتشره او بوده باشد.
احمدی آذر مقدم نویسنده و مترجم چندین کتاب در حوزه زبان، ادبیات و تاریخ آذربایجان از جمله ” ساخلاما ایزیمی دونیا”، “دیوان عاشق شمشیر”، “دیوان علی آقا واحد”، “هامیسی قوچاقلیقداندی”، “زبان ترکی و تاریخ آذربایجان”، “سلطان محمد و مکتب مینیاتور تبریز ” و “وقایع مشروطیت” می باشد. او همچنین عضو انجمن نویسندگان ایران و عضو افتخاری انجمن نویسندگان آذربایجان است.
آزادی حجت الاسلام عظیمی قدیم روحانی هویت طلب آذربایجانی
حجت الاسلام عبدالعزیز عظیمی قدیم روحانی هویت طلب آذربایجانی، روز پنجشنبه ۲۷ فروردین ۸۸ (۱۶ آوریل) پس از اتمام دوره حبس یکساله از زندان لنگرود قم آزاد شد. عظیمی قدیم فروردین ۱۳۸۴ (آوریل ۲۰۰۵) توسط دادگاه ویژه روحانیت با اتهام «هتک حرمت روحانیت» محاکمه و به ۱۰ سال محرومیت از پوشیدن لباس روحانیت محکوم شد، اما وی این حکم را اجرا نکرد و به دلیل تخلف از حکم و پوشیدن لباس روحانیت از طرف دادگاه ویژه روحانیت قم با اتهام قبلی به یک سال حبس تعزیری محکوم شد. او ۱۴ اردیبهشت ۱٣٨۷(۳ مای ۲۰۰۸) در پی احضار به دادگاه ویژه روحانیت قم بازداشت و جهت گذاراندن دوران محکومیت اش به زندان لنگرود قم فرستاده شد.
عظیمی قدیم، طی سالهای گذشته بارها دستگیر و به زندان فرستاده شده است. از آن جمله او روز جمعه چهاردهم مردادماه ۱۳۸۴ (۵ اگوست ۲۰۰۵) به هنگام شرکت در مراسم گرامیداشت سالروز مشروطیت که در پارک طوبی تبریز در کنار مزار باقرخان سالار ملی، برگزار شده بود دستگیر و بعد از حدود سه ماه با قرار وثیقه از زندان آزاد گشته بود. او بعد از محاکمه در دادگاه ویژه روحانیت تبریز به ۱۸ماه زندان تعزیری با احتساب ایام بازداشت، پنج سال نفی بلد، تبعید از استانهای آذربایجان و ۱۰ سال خلع لباس محکوم شد. این روحانی آذربایجانی برای گذراندان مدت حبس در فروردین ۸۵ به زندان تبریز فرستادند. او ۶ ماه بعد و با احتساب مدت سه ماهه بازداشت موقت به صورت عفو مشروط از زندان آزاد شد.
سازمان عفو بین الملل در تاریخهای ۲۴ آوگوست ۲۰۰۵ – چهار مه ۲۰۰۶ و ۲۷ اکتبر ۲۰۰۶ سه بیانیه جداگانه در مورد عبدالعزیز عظیمی قدیم صادر کرده است.
اعتصاب غذای زندانیان اهل حق – علوی
سهند علی محمدی٬ بخشعلی محمدی و عبادالله قاسم زاده سه تن از علویان آذربایجان که در زندان یزد بسر می برند در وضعیت نامناسبی قرار دارند. آنها در اعتراض به آنچه نقض حقوق اولیه خود از طرف مسئولین زندان عنوان نموده اند از روز سه شنبه یکم اردیبهشت ۱۳۸۸ (۲۱ آوریل ۲۰۰۹) دست به اعتصاب غذا زده اند.
به گفته خانواده این افراد مسئولین زندان یزد از عبادت عبادالله قاسم زاده در شب هنگام ممانعت نموده اند و هنگامی که با اصرار وی به منظور انجام عبادت شبانه مواجه شدند او را کتک زده و به سلول انفرادی منتقل کرده اند. به دنبال انتقال قاسم زاده به سلول انفرادی ماموران متوجه عبادت وی در داخل سلول انفرادی شده و با ورود به داخل سلول و پاشیدن اسپری فلفل به صورت وی او را به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده اند.
بدنبال این واقعه سهند علی محمدی٬ بخشعلی محمدی در اعتراض به ممانعت از عبادت و نقض حقوق اولیه شان توسط مسئولین زندان دست به اعتصاب غذا زده اند و از وضعیت عبادالله قاسم زاده که در بند انفرادی زندان یزد به سر می برد خبری در دست نیست.
این سه تن به همراه یونس آقایان و مهدی قاسم زاده از علویان آذربایجان و پیروان فرقه آتش بیگی و از اهالی روستای “اوچ تپه” (میاندوآب) هستند که در پی درگیریهای مسلحانه مهرماه ۱۳۸۳ بین نیروی انتظامی و جمعی از پیروان این فرقه در میاندوآب دستگیر شده و بعد از محاکمه به اعدام محکوم شدند. پس از اعتراض نامبردگان به حکم صادره در دادگاه تجدید نظر حکم اعدام سهند علی محمدی ، بخشعلی محمدی و عباداله قاسم زاده به ۱۳ سال حبس و تبعید به زندان یزد کاهش یافت اما حکم اعدام مهدی قاسم زاده و یونس آقایان در دادگاه تجدید نظر تایید شد که مهدی قاسم زاده در ۹ اسفند ۸۷ ( ۲۸ فوریه سال ۲۰۰۹ )اعدام شد و یونس آقایان که در زندان ارومیه بسر میبرد در انتظار اجرای حکم اعدام می باشد.
سازمان عفو بین الملل روز دوشنبه ۲۷ آوریل ۲۰۰۹، با انتشار اطلاعیه ای نسبت به خطر اعدام قریب الوقوع یونس آقایان ابراز نگرانی کرده و خواستار لغو این حکم شد.
برگزاری دادگاه
جلسه رسیدگی به پرونده صالح ملاعبا سی و محرم کامرانی از فعالین مدنی و فرهنگی آذربایجانی در اهر روز شنبه ۲۲ فروردین ۱٣٨٨ (۱۱ آوریل ۲۰۰۹) در دادگاه انقلاب این شهر برگزار شد. ملاعباسی و کامرانی، فروردین ۸۵ درشهر اهر بازداشت شده بودند که هر کدام به ترتیب پس از تحمل ۴۵ و ۲۰روز بازداشت موقت در بازداشتگاههای اداره اطلاعات شهرهای اهر و تبریزبه قید وثیقه از زندان آزاد شدند. اتهام نامبردگان تبلیغ علیه نظام از طریق پخش اعلامیه و تبلیغ پان ترکیسم و شرکت در تجمعات غیر قانونی عنوان شده است.
مهندس ملاعباسی فارغ التحصیل رشته کشاورزی از دانشگاه تبریز واز فعالین سابق دانشجویی در این دانشگاه و دکتر محرم کامرانی نیز فارغ التحصیل رشته دامپزشکی از دانشگاه ارومیه، عضو شورای مرکزی کانون شهریار، مدیر مسئول نشریه دانشجویی توقیف شده اویانیش و عضو کانون نشریات آذربایجانی است.
ملاعبا سی پیش از این نیز در اولین سالگرد تظاهرات اعتراض آمیز خرداد ۸۵ بازداشت و پس از یک هفته بازداشت موقت از زندان آزاد شده بود. سازمان عفو بین الملل طی دو بیانیه جداگانه در دوم و سوم می ۲۰۰۶ به دستگیری صالح ملاعبا سی و محرم کامرانی اعتراض کرده بود و خواهان آزادی آنها شده بود.
