نقطه عطف
درست ۴۰ سال پیش در ماه مه ۱۹۸۱، بابی سندز زندانی عضو IRA، پس از یک اعتصاب غذای طولانی درگذشت. مرگ بابی سندز بر فضای سیاسی آن روزها، تاثیر زیادی از خود به جا گذاشت و منجر به تغییر جهت مبارزه ایرلندی ها از فاز نظامی به مبارزه سیاسی شد. روزی در کلوپ اجتماعی Felons در Falls Road بلفاست غربی، او خودش را به ما معرفی کرد. آن روز دور میزی که نشسته بودیم هنوز یک جای خالی باقی مانده بود، او روبروی من نشست و دستش را بلند کرد و گفت: همه مهمان من هستید، همانطور که در ایرلند مرسوم است. او درست مثل من ۲۲ ساله بود.
سپتامبر۱۹۷۶ بود. من تازه مشغول به کار تدریس زبان آلمانی در لیسبورن، جنوب پایتخت ایرلند شمالی شده بودم. از آنجا که در بلفاست زندگی می کردم، معمولا به کلوپ Felons می رفتم. زیرا آبجو در آنجا ارزان بود. بر دیوار کلوپ، تابلویی نصب شده بود که بر آن نوشته شده بود”یک”Felon” یک جنایتکار است”، اما در واقع معنی واقعی آن این بود:” اعضای باشگاه مبارزان مجرم ارتش جمهوری خواه ایرلند (IRA)”، نلسون ماندلا هم عضو افتخاری آنجا برگزیده شده بود. مرد جوانی که پشت میز ما نشست به دلیل حمل اسلحه سه سال در زندان بود و در همان بهار آزاد شده بود.
خانه ما تا لیسبورن محل تدریس من، ده مایل بود و من تمام روزهای هفته را می بایست این فاصله را طی می کردم. جاده از حومه
Finaghy و Dunmurry عبور می کرد و از کنار یک شرکت مبل سازی می گذشت. یک روز در ماه اکتبر فقط یک خرابه از شرکت مبل سازی باقی مانده بود. IRA شب قبل، آن را منفجر کرده بود. پلیس خیلی سریع در صحنه حضور پیدا کرده بود و چهار مرد IRA پس از یک درگیری و تیراندازی دستگیر شده بودند. روزنامه ها، گزارش مفصلی درباره این حادثه، همراه با عکس دستگیر شدگان را منتشر کرده بودند. من بلافاصله یکی از آنها را شناختم. آن مرد جوان از کلوپ Felons بود.همانی که درست روبروی من نشسته بود، نام او بابی سندز بود. وی و سه نفر دیگر به ۱۴ سال زندان محکوم شدند.
آنها را به زندان لانگ کش در نزدیکی لیسبورن بردند. در مارس ۱۹۷۶،موقعیت و هویت سیاسی زندانیان IRA از آن ها سلب شده بود. آنها در سلولهای خود فقط با پتو نشسته بودند، زیرا از پوشیدن لباس زندان خودداری کردند. پس از سالها مبارزه ناموفق علیه سیاست جرم انگاری، زندانیان به آخرین چاره ای که داشتند متوسل شدند. آنها اعلام اعتصاب غذا کردند. بابی سندز آغاز کننده بود. وی ۴۰ سال پیش، در ۵ مه ۱۹۸۱، پس از ۶۶ روز اعتصاب غذا درگذشت. بیش از صد هزار نفر در مراسم خاکسپاری او در گورستان میلتون در بلفاست شرکت کردند. سرانجام پس از مرگ ۹ نفر دیگر از اعتصاب کنندگان، بقیه زندانیان بر اساس توافقی در ۳ اکتبر ۱۹۸۱ اعتصاب خود را قطع کردند. مارگارت تاچر نخست وزیر انگلیس که به بانوی آهنین مشهور بود، سرانجام اعلام کرد که آماده پذیرفتن شروط زندانیان می باشد. اوضاع تغییر کرده بود، وضعیت سیاسی به طور واقعی احیا شد.
بابی سندز در چهلمین روز اعتصاب غذا در یک انتخابات میان دوره ای مجلس عوام، به عنوان نماینده انتخاب شد. بعد از او یک اعتصاب کننده دیگر در انتخابات پارلمان دوبلین پیروز شد.” شین فین”، شاخه سیاسی وقت IRA، متوجه شد که یک استراتژی سیاسی در کنار مبارزه مسلحانه می تواند امیدوار کننده باشد. در سال ۱۹۸۶ یک کنگره حزب تصمیم گرفت تحریم پارلمان دوبلین را کنار بگذارد و کرسی ها را تصاحب کند. اما تحریم مجلس عوام لندن تا امروز نیزادامه دارد.
دنی موریسون، معاون وقت “Sinn Féin”،تئوریسین استراتژی دوگانه “صندوق های رای در یک دست، تفنگ در دست دیگر“، کارزار انتخاباتی بابی سندز را رهبری کرد. ماری لو مک دونالد رئیس Sinn Féin ، دوازده ساله بود که بابی سندز درگذشت. وی می گوید: “انتخاب وی به مجلس عوام نقطه عطفی بود در شیوه سیاست گذاری حزب ما، این نه تنها پایه و اساس توسعه سیاسی شین فنین را بنا نهاد، بلکه زمینه ساز روند صلح و هر آنچه در پی آن بود نیز شد.
به نظر می رسد صلح بیش از هر زمان دیگری شکننده شده است
به نظر می رسد امروز صلحی که با توافق نامه بلفاست در آن جمعه خوب سال ۱۹۹۸ بسته شد، بیش از هر زمان دیگری شکننده به نظر می رسد. پروتستان ها،هفته ها با پلیس درگیر شده اند، سن برخی از مهاجمان بیشتر از دوازده سال نیست. دلیل اصلی، پروتکل ایرلند شمالی برای معاهده Brexit است. این قانون تنظیم می کند که ایرلند شمالی همچنان بخشی از بازار داخلی اتحادیه اروپا است و بنابراین باید به قوانین گمرکی اتحادیه اروپا پایبند باشد و به همین دلیل، برای جلوگیری از تعیین گمرک بین مرز ایرلند و اروپا به سختی مبارزه می کند. اما بر اساس قراداد “برکسیت”، برعکس، دولت انگلیس بین ایرلند شمالی و انگلیس، مرز گمرکی ایجاد کرده است.
روز دوشنبه گذشته، صدمین سالگرد تقسیم ایرلند بود. در انتخابات سال آینده، حزب شین فین می تواند به قوی ترین نیرو تبدیل شود. سناریویی غیر قابل تصور برای اتحاد دو ایرلند. آیا رویای بابی سندز در مورد ایرلند متحد می تواند طی چند سال آینده محقق شود؟
یک دیوار زیر شیروانی در جاده فالز، با پرتره ای از او تزئین شده که توسط دوستش دنی دونی که در سال ۱۹۷۳با او در زندان دیدارداشت کشیده شده است که آرزوی او را منعکس کرده است. این دو،امکان آموزش زبان ایرلندی را برای سایر زندانیان ترتیب دادند. دونی در استودیوی خود کنار کلوپ Felons در جاده فالز به من گفت: “ما علایق یکسانی داشتیم. ما، تی رکس، بیتلز و بازیکن فوتبال جورج بست را دوست داشتیم. اینطوری ما با هم دوست شدیم.+
کنسرت ها، کنفرانس های مطبوعاتی، روزهای تولد، عروسی و مراسم خاکسپاری امروز در کلوپ اجتماعی Felons برگزار می شود. روزگار ترس و وحشت که پس از هر حمله، ما برای جستجوی اجساد می گشتیم، گذشته است. و دیگر حملات مداوم ارتش و پلیس انگلیس وجود ندارد. این ساختمان که قبلاً متعلق به متدیست “اصول گرا های مسیحی” ها بود، با یک سنگ علامت گذاری شده، ازگورستان میلتون، جایی که بابی سندز دفن شده است فاصله دارد.
+گفتگوی رالف اشتوکشن با دنی دونی، دوست بابی سندز در ایرلند شمالی
پنجشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ – ۶ مای ۲۰۲۱
