هر ساله در نوزدهم ماه اوت، به‌منظور بزرگداشت انسان‌هایی که در عرصه کمک‌های بشردوستانه فعالیت می‌کنند و همچنین یادبود قربانیان حوادث انسان‌ساخت و طبیعی، این روز گرامی داشته می‌شود. این مناسبت در سال ۲۰۰۸ توسط سازمان ملل متحد تصویب شد و سالگرد بمباران دفتر سازمان ملل در بغداد در سال ۲۰۰۳ است؛ حادثه‌ای که در آن ۲۲ کارمند بشردوست جان باختند.
تصویری از فرار کودک فلسطینی از بمباران‌های اسرائیل
ارتباط روز بشردوستی با غزه
در سال‌های اخیر، به‌ویژه با تشدید درگیری‌ها در غزه، اهمیت این روز دوچندان شده است. مردم غزه، تحت محاصره و حملات مکرر نظامی، با کمبود شدید غذا، آب، دارو و امکانات پزشکی مواجه هستند. سازمان‌های بشردوستانه مانند صلیب سرخ، هلال احمر و سازمان ملل متحد، در سخت‌ترین شرایط، تلاش می‌کنند به غیرنظامیان آسیب‌دیده کمک برسانند.
تلفات کمک‌رسانان و کارکنان بشردوستی
-
تا ۲۰ مارس ۲۰۲۵، دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (OCHA) گزارش داده است که حداقل ۳۹۹ کمک‌رسان در غزه کشته شده‌اند؛ شامل ۲۸۹ کارمند سازمان‌های وابسته به سازمان ملل، ۳۴ نفر از کارکنان صلیب سرخ فلسطین و حدود ۷۶ نفر دیگر از کارکنان نهادهای غیردولتی.
-
در ۲ ژوئن ۲۰۲۴، سازمان «مطبخ جهانی» (World Central Kitchen) اعلام کرد که ۷ نفر از کارکنانش بر اثر حمله هوایی جان باختند. همچنین، در آن زمان ۱۷۶ نفر از کارکنان UNRWA (از جمله آموزگاران، پزشکان و پرستاران) از آغاز بحران در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ کشته شده بودند.
-
در ژوئن ۲۰۲۵ نیز گزارش‌هایی از کشته شدن چهار کمک‌رسان در ۲۴ ساعت اخیر منتشر شد.
-
براساس اعلام دفتر حقوق بشر سازمان ملل (OHCHR)، تا ۱۶ ژوئیه ۲۰۲۵، دست‌کم ۱,۵۸۱ پزشک و پرسنل درمانی از آغاز درگیری‌ها کشته شده‌اند.
-
در حملات گسترده به تاسیسات درمانی، ۳۷۴ نفر از کادر پزشکی جان باختند و حدود ۱۲۰ آمبولانس نابود شد.
-
طبق گزارش WHO، از آغاز جنگ تا ۳ اکتبر ۲۰۲۴، بیش از ۱,۰۰۰ نفر از کادر درمانی کشته و ۵۱۶ حمله به تأسیسات درمانی ثبت شده است. همچنین بیش از نیمی از بیمارستان‌ها تنها به‌طور محدود فعالیت دارند.
مقاله‌ای در AP News نیز به تیراندازی به شهروندانی که در جستجوی غذا بودند اشاره کرده است: در این حوادث بیش از ۱,۷۷۸ نفر کشته و نزدیک به ۱۳,۰۰۰ نفر زخمی شدند. بیشتر قربانیان شهروندان عادی بودند، که نشان‌دهنده وخامت وضعیت انسانی و پزشکی در منطقه است.
جانباختگان روزنامه‌نگاران و فعالان رسانه‌ای
-
کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران (CPJ) گزارش داده است که تا ۱۰ اوت ۲۰۲۵، ۲۳۴ روزنامه‌نگار در جریان جنگ غزه کشته شده‌اند، از جمله انیس شریف که در حمله‌ای در ۱۰ اوت جان باخت.
-
دفتر حقوق بشر سازمان ملل (OPT) در ۶ ژوئن ۲۰۲۵ اعلام کرد که تنها در ماه مه ۲۰۲۵، ۱۸ روزنامه‌نگار کشته شدند و شمار کل تلفات روزنامه‌نگاران به ۲۲۷ نفر رسید.
-
گزارش‌های اخیر تأکید می‌کنند که این جنگ، مرگبارترین جنگ برای روزنامه‌نگاران بوده است؛ از آغاز جنگ در ۲۰۲۳ تاکنون، نزدیک به ۲۰۰ خبرنگار کشته و دست‌کم ۴۶ نفر هدف‌گیری مستقیم شده‌اند.
-
نمونه‌ای خاص از این فجایع، حمله نزدیک بیمارستان الشیفا بود که در آن انیس شریف به‌همراه چند خبرنگار کشته شد.
آمار تفکیکی بر اساس جنسیت و سن
طبق گزارش OCHA، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۱۵ ژوئیه ۲۰۲۵، از مجموع ۵۸,۳۸۰ کشته در غزه:
-
کودکان: ۱۷,۹۲۱ نفر (۳۱ درصد)
-
زنان: ۹,۴۹۷ نفر (۱۶ درصد)
-
مردان: ۲۶,۶۵۵ نفر (۴۶ درصد)
-
سالمندان: ۴,۳۰۷ نفر (۷ درصد)
در میان کودکان جانباخته، ۸۲۵ نفر زیر یک‌سال و ۲۷۴ کودک هنگام تولد یا بلافاصله پس از آن کشته شدند.
یونیسف اعلام کرده که در طی ۲۱ ماه جنگ تا ژوئیه ۲۰۲۵، بیش از ۱۷,۰۰۰ کودک کشته و ۳۳,۰۰۰ کودک زخمی شده‌اند؛ معادل روزانه ۲۸ کودک کشته.
روزنامه واشنگتن‌پست گزارش داده که تا ژوئیه ۲۰۲۵، بیش از ۱۸,۵۰۰ کودک در غزه کشته شده‌اند. یونیسف هشدار داده که غزه «خطرناک‌ترین مکان جهان برای کودکان» است و نرخ تلفات نوجوانان نیز بسیار بالاست.
طبق گزارش رویترز، تا ۲۹ ژوئیه ۲۰۲۵، بیش از ۶۰,۰۰۰ نفر در غزه کشته شده‌اند که حدود ۳۱ درصد آن‌ها کودکان زیر ۱۸ سال هستند.
به گزارش وزارت بهداشت غزه، طی ۲۲ ماه جنگ، ۲۲۷ نفر (از جمله ۱۰۳ کودک) در اثر گرسنگی جان باختند.
سازمان عفو بین‌الملل در ۲۷ مرداد، اسرائیل را به اجرای سیاست «گرسنگی عمدی» در غزه متهم کرد. سازمان ملل و نهادهای غیردولتی نیز هشدار داده‌اند که این باریکه در آستانه قحطی قریب‌الوقوع قرار دارد.
عفو بین‌الملل پس از مصاحبه با آوارگان و پزشکان تأیید کرده است که «کارزار گرسنگی عمدی» در غزه جریان دارد و این پدیده نتیجه اجتناب‌ناپذیر جنگ نیست، بلکه سیاستی سیستماتیک برای نابودی سلامت و بافت اجتماعی فلسطینیان است.
برنامه جهانی غذا (WFP) نیز در اوت گزارش داد که گرسنگی و سوءتغذیه در غزه به بالاترین سطح از زمان آغاز جنگ رسیده است؛ به‌طوری‌که «بیش از یک‌سوم جمعیت برای چند روز متوالی غذایی برای خوردن ندارند» و ۳۰۰ هزار کودک در معرض سوءتغذیه حاد قرار دارند. این بحران به دلیل جلوگیری از ورود کافی کامیون‌های حامل کمک‌های بشردوستانه تشدید شده است.
تظاهرات عمومی در اسرائیل علیه جنگ
در حالی که اسرائیل اعلام کرده آماده است غیرنظامیان را از مناطق درگیری به جنوب غزه منتقل کند، هزاران اسرائیلی در اعتراض به ادامه جنگ، به دعوت خانواده‌های گروگان‌ها، روز یکشنبه ۲۶ مرداد به خیابان‌ها آمدند. این اعتراضات در برخی نقاط با درگیری و بازداشت همراه شد.
این اعتراض‌ها تنها یک هفته پس از آن برگزار شد که کابینه امنیتی اسرائیل با طرح‌هایی برای تصرف شهر غزه موافقت کرد؛ جنگی که ۲۲ ماه ادامه داشته و شرایط انسانی فاجعه‌باری برای فلسطینیان ایجاد کرده است.
معترضان در میدان موسوم به «میدان گروگان‌ها» در تل‌آویو، پرچم بزرگی از اسرائیل را که با تصاویر گروگان‌ها پوشانده شده بود، برافراشتند. این میدان در طول جنگ به کانون اصلی اعتراضات علیه دولت نتانیاهو بدل شده است.
معترضان همچنین با آتش‌زدن لاستیک‌ها چندین جاده در تل‌آویو، از جمله بزرگراه اصلی متصل‌کننده تل‌آویو و اورشلیم را مسدود کردند.
انجمن «خانواده‌های گروگان‌ها و مفقودین» در بیانیه‌ای اعلام کرد که معترضان روز یکشنبه «کشور را با یک خواسته روشن فلج خواهند کرد: بازگرداندن گروگان‌ها و پایان جنگ.»
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، پلیس ده‌ها تن از معترضان را بازداشت کرده است.
بتسال‌ئل اسموتریچ، وزیر دارایی، این اعتراضات را «کارزاری زیان‌بار که به نفع حماس است» توصیف کرد.
میکی زوهر، وزیر فرهنگ از حزب لیکود نیز در ایکس نوشت: بستن جاده‌ها و ایجاد اختلال در زندگی روزمره «اشتباهی جدی و پاداشی برای دشمن» است.
طرح جدید اسرائیل برای تصرف شهر غزه و اردوگاه‌های مرکزی پناهندگان، از سوی مقامات این کشور «ضروری» خوانده شده است.
به دلیل تمام آنچه درباره غزه گفته شد، دادگاه بین‌المللی لاهه، نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل را به ارتکاب «نسل‌کشی» در غزه متهم کرده است. او در داخل اسرائیل نیز با پرونده‌های سنگین فساد روبه‌روست که همچنان در دادگاه جریان دارد. بخش بزرگی از مردم اسرائیل خواستار صلح، برکناری نتانیاهو و محاکمه او هستند. از این رو، نتانیاهو آگاه است که تنها با ادامه جنگ میتواند بر قدرت بماند و به همین دلیل قصد دارد غزه را به‌طور کامل اشغال کند.
نوزدهم اوت، روز جهانی بشردوستی یادآور آن است که بشردوستی فراتر از مرزها و سیاست‌هاست و همه انسان‌ها حق دارند از کمک‌های ضروری برخوردار باشند. در شرایطی که غزه با فاجعه‌ای انسانی روبه‌روست، جامعه جهانی باید پاسخ‌گو باشد و از حقوق غیرنظامیان دفاع کند. همچنین ضروری است که جهان، سیاست‌های دولت اسرائیل در زمینه نسل‌کشی و گرسنگی دادن به کودکان را محکوم نماید. اما متأسفانه، با توجه به حمایت قدرت‌های بزرگ و به‌ویژه ایالات متحده آمریکا، هنوز توازن قوا علیه اسرائیل تغییر نکرده و نسل‌کشی و کشتار کودکان در غزه ادامه دارد.
یادآوری اهمیت همبستگی جهانی با قربانیان جنگ‌ها، بحران‌های انسانی و بلایای طبیعی وظیفه‌ای مشترک است.
یاد جانباختگان غزه و همه کمک‌رسانان در جهان گرامی باد!
لینک صوتی این مطلب:
