توضیح سردبیر: انفجار معدن طبس تنها حادثه و فاجعۀ تلخ انفجار معادن به ناخطر ناامنی محیط کار نبود. اما گستردگی فاجعه و جان باختن بیش از ۵۰ کارگر، توجه‌ها به مشکلات کارگران معادن را بیش از پیش جلب و زنجیره‌ای از حوادث پس از آن، اعتراض معدن‌چیان را در نقاط مختلف برانگیخت.کلکتیو سندیکایی فرانسه شامل پنج اتحادیۀ کارگری نیز در بیانیه‌ای در حمایت از کارگران معدنجو این حادثه و مرگ کارگران را اجتناب‌پذیر دانسته، از آن به عنوان «قتل‌عام ۵۲ معدنچی» نام برده و جمهوری اسلامی را مسئول مرگ این کارگران دانسته‌اند.(۱)
گزارش زیر از کانال تلگرامی سندیکای کارگران فلزکار مکانیک ایران در این زمینه است:
بعد از مرگ ۵۲ معدنچی طبس و یک معدنچی در طرزه دامغان، روز ۱۸ مهر هم انفجاری در معدن سنگ هفتگل- باغملک ۳ مصدوم برجای گذاشت که به بیمارستان «مادر» رامهرمز منتقل شدند. این اتفاقات زنجیره‌ای نشان از ایمن نبودن معادن ایران دارد و از بی‌مسولیتی کامل مسئولین شهری و وزارت کار و صنعت و معدن و بی‌شرافتی مالکین معدن، حکایت دارد.
از سوی دیگر ۸ روز است معدن‌چیان شرکت آسفالت طوس چادرملو در اعتصاب هستند و ۴ کارگر بازداشتی پس از پیگیری همکاران‌شان و گزاردن وثیقه آزاد شدند. این در حالی است که برای بسیاری از کارگران پیامک احضار به دادگاه آمده است. روز جمعه (۲۰ مهر) کارگران به همراه خانواده‌های خود در محوطۀ معدن دست به تجمع زده بودند.
این کارگران خواستار همسان شدن دستمزدهای‌شان با کارگران قرارداد مستقیم و بالا رفتن کیفیت بیمه‌های تکمیلی خود هستند.
در یک اقدام غیر‌اخلاقی، کارفرما با توجه به موقعیت معدن که در ۸۰ کیلومتری با اولین شهر قرار دارد، از دادن غذا به ۱۵۰۰ معدنچی خودداری کرده است، تا بتواند این اعتراضات را به شکست بکشاند.
از روز گذشته نیز معدن‌چیان سنگ‌آهن مرکزی بافق و سه چاهون اعتراضات خود را آغاز کرده‌اند و با وجود حضور در نماز جمعه بافق یزد و قول نیروهای مسئول به کارگران جهت توافق، مدیرعامل شرکت سنگ آهن مرکزی زیر بار خواسته‌های قانونی کارگران نرفت و بدون توافق محل مذاکره را ترک کرد. در حال حاضر سه معدن در اعتصاب هستند.
افزایش حقوق، ایمن بودن محل کار که بخشی از دستمزد کارگران است، درمان با کیفیت و حضور نمایندۀ تشکل کارگری حقیقی کارگران در مذاکرات، از خواسته‌های اصلی کارگران می‌باشد.
در شرایط کنونی که فضای سیاسی جامعه در یک تلاطم جنگی به سر می‌برد، نپذیرفتن خواسته‌های قانونی کارگران و ناراضی کردن آنان در راستای اهداف دشمن و ضد منافع ملی است. کارفرمایان و مسئولین نئولیبرال نه جان کارگران برای‌شان اهمیت دارد، نه منافع ملی کشور، آنان فقط در خدمت مافیای زر و زور و تزویر قرار دارند.
سندیکای کارگران فلزکار مکانیک ایران ضمن حمایت از خواسته‌های معدن‌چیان که یک خواست قانونی و انسانی است از همۀ کارگران می‌خواهد به حمایت از این کارگران رنج‌کشیدۀ اعماق زمین ادامه دهند. امید که کارگران همۀ معادن با هم تماس گرفته و خواسته‌های بر حق خود را به صورت یکپارچه اعلام و بخواهند.
حمایت از معدن‌چیان معترض و داغ‌دیده، عین منافع ملی است.
سندیکای کارگران فلزکار مکانیک ایران
۲۱ مهر ۱۴۰۳
منبع: کانال رسمی سندیکای کارگران فلزکارمکانیک ایران
۱- بیانیۀ کلکتیو سندیکایی فرانسه در رابطه با فاجعه معدن طبس:
ایران: قتل‌عام قابل اجتناب ۵۲ معدنچی
در ۲۲ سپتامبر، انفجار گار متان در عمق ۷۰۰ متری در معدن زغال سنگ طبس دستکم ۵۲ نفر را کشت و ۲۰ نفر را هم زخمی کرد.
قبل از وقوع فاجعه، کارگران مدیریت را از وجود بوی متان در فضای معدن مطلع کرده بودند، اما با این حال کارگران را مجبور کردند سر کار بروند. بنابراین مرگ این کارگران کاملا قابل پیشگیری بود.
ما این قتل‌عام واقعی را به شدت محکوم می‌کنیم.
ما به معدن‌چیان و خانواده‌های آن‌ها تسلیت گفته و همبستگی خود را ابراز می‌داریم.
این فاجعۀ معدن یک رویداد منفرد نیست:
– در سال ۲۰۰۹ ، ۲۰ معدنچی در چندین حادثه کشته شدند ،
– در سال ۲۰۱۳، در دو حادثه جداگانه ۱۱ نفر جان خود را از دست دادند،
– در سال ۲۰۱۷، در جریان یک انفجار در معدن آزادشهر حداقل ۴۲ نفر حان باختند.
– در ماه مه ۲۰۲۱ در دامغان، دو معدنچی در یک انفجار جان خود را از دست دادند و هم‌چنین شش معدنچی دیگر در سال ۲۰۲۳ در یک انفجار کشته شدند.
تکرار این حوادث مرگبار در معادن به وضوح نشان می دهد که ما با یک مسئلۀ سیستماتیک و فقدان ارادۀ سیاسی برای رسیدگی به آن روبرو هستیم:
– از یک سو، عدم رعایت استانداردهای ایمنی برای تضمین ایمنی کارگران؛
– از سوی دیگر، ناکافی بودن خدمات اضطراری در مناطق معدنی.
وجود اتحادیه‌های کارگری مستقل نیز نظارت بر شرایط ایمنی را تا حد زیادی تسهیل می کند. احتمال چنین حوادثی به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
مسئولیت دولت کاملاً آشکار است. آمارهای رسمی منتشر شده در سال ۲۰۲۳ نشان می‌دهند که در سال ۲۰۲۳ بیش از ۲۱۱۵ نفر در حوادث کار کشته و۲۷۰۰۰ نفر زخمی شدند.
بر طبق معاهدات بین‌المللی کار، دولت و کارفرمایان بخش خصوصی موظف به تأمین ایمنی و حفاظت از جان کارگران در محل کار هستند.
ما از رژیم ایران می‌خواهیم اقداماتی را برای محافظت از جان معدن‌چیان انجام دهد، از جمله بازرسی‌های لازم.
سلامت و ایمنی معدن‌چیان را نمی‌توان به اختیار کارفرمایان واگذار کرد.
پاریس، ۱۰ اکتبر ۲۰۲۴
کنفدراسیون دموکراتیک فرانسوی کار (س. اف. د. ت.) : CFDT
کنفدراسیون عمومی کار (س. ژ. ت.) : CGT
کنفدراسیون متحده سندیکایی (اف. اس. او) : FSU
اتحاد سندیکایی همبستگی (سولیدر) : Solidaires
اتحاد ملی سندیکاهای مستقل (او. ان. اس. آ) : UNSA
