عایشه بریم در پشت صحنه دنیای سینما و تلویزیون ترکیه تلاش می کند تا نا شناخته ها و مسائل پشت پرده را به جامعه نشان دهد. می شود گفت که او در حال حاضر, تقریباً بیشتر از هر کسی در این صنعت در ترکیه به موفقیت رسیده است. اکنون عایشه بریم با یک فیلم هیجانی که کاملا قانونی ساخته شده و خودش نیز به دلیل شرایط موجود, نقش اصلی را بازی می کند، به تیتر خبرها تبدیل شده است. عایشه بریم هفته گذشته دستگیر شد. او از جمله متهم به دست داشتن در تلاش برای سرنگونی دولت است.
همه چیز با شایعاتی در صنعت سینما شروع شد. به عنوان مثال، در مقطعی ادعا شد که شیوه ای که او نمایندگی می کرد، در ازای دریافت میلیون ها یورو با یک تاجر ثروتمند رابطه جعلی برقرار کرده بود تا تمایلات جنسی خود را پنهان کند. گزارشهای دولتی, او را در راس یک سیستم بازیگری پر نفوذ نشان می دهد که چگونه به برخی امکانات پیشرفت می دهد و راه دیگری را محدود می کند. در نهایت، بحث بر سر یک سری ممیزی های مالیاتی از جمله شرکت های تولیدی و آژانس های استعداد یابی کشیده شد. عایشه باریم در ابتدا به دلیل رقابت ناعادلانه مورد بازجویی قرار گرفت. اما این پرونده در آخر با یک چرخش کاملا سیاسی به جهت دیگری هدایت شد.
در واقع, داستان از این جا آغاز می شود:
دوشنبه گذشته ،از طرف یک قاضی دستور بازداشت عایشه بریم صادر گردید. دادگاه در این جلسه, دیگر صرفا بر اتهامات فساد متمرکز نبود. بلکه علیه او و دیگرهنرمندانی است که در سال ۲۰۱۳ در اعتراض های وسیع ” گیزی پارک” استانبول شرکت کرده بودند. اعتراضات عمدتا مسالمت آمیز در اوایل تابستان ۲۰۱۳ در ابتدا علیه یک پروژه ساختمانی در پارک گیزی استانبول و سپس علیه سیاست های اقتدارگرایانه نخست وزیر وقت و رئیس جمهور فعلی رجب طیب اردوغان انجام شد. همچنین گفته می شود که عایشه بریم با افرادی که بعداً در ارتباط با اعتراضات متهم شدند، مانند عثمان کاوالا، در تماس بوده است.او از چهره های شناخته شده و حامیان فرهنگی است که از سال ۲۰۱۷ در زندان به سر می برد. او به اتهام تلاش برای کودتا در ارتباط با اعتراضات پارک گیزی به حبس ابد محکوم شد. این امر با انتقادهای تند جامعه بین المللی مواجه شده است. عثمان کاوال از فعالان محیط زیست و از مخالفان قطع درختان و ساختمان سازی در پارک گیزی بود.
پیامی به صنعت سینما
عایشه باریم اتهامات علیه خود را رد می کند. بسیاری از مردم ترکیه تعجب می کنند که چرا اتهامات علیه بریم تنها اکنون، تقریبا دوازده سال پس از اعتراضات” گیزی پارک“، مطرح می شود. منتقدان بر این باورند که دولت تلاش می کند تا با برچسب عنصر نا مطلوب, خود را از شر یک فعال پر تلاش فرهنگی, خلاص کند. و از طرفی دیگر, پیامی از ارعاب و وحشت به فعالان صنعت سینما ارسال نماید. نا گفته نماند که بسیاری از تولیدات موفق عایشه باریم, با ارزش های اخلاقی صاحبان قدرت مطابقت ندارد. داستان های مربوط به زنان مجرد مستقل، خانواده های از هم پاشیده و افراد جامعه LGBTQ+, چیزهایی نیستند که اردوغان و حزب عدالت و توسعه محافظه کار او می خواهند در تلویزیون ببینند. آنها از تأثیر این فیلم ها بر جامعه ترکیه می ترسند.
اخیراً دولت اردوغان بار دیگر فشار بر مخالفان در کشور را افزایش داده است. این امر نه تنها فرهنگیان و هنرمندان، بلکه سیاستمداران را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. در حال حاضر، تقریبا هفته ای نیست که تعدادی از نمایندگان مخالفان دولت ترکیه بازجویی یا بازداشت نشده باشند. اکرم امام اوغلو، شهردار استانبول، تحقیقات جدید در مورد اعتراضات پارک گیزی در سال ۲۰۲۳ را به عنوان “مواردی دیگر که اعتماد عمومی به قوه قضاییه را تضعیف می کند” توصیف کرد. سیاستمدار حزب کمالیست CHP و مخالف اردوغان روز دوشنبه در مقابل روزنامه نگاران حاضر شد تا درباره موج اخیر دستگیری اعضای مخالف در ترکیه اظهار نظر کند.
هفته گذشته اومیت اوزداغ، رئیس حزب افراطی راست ظفر بود که مورد اصابت قرار گرفت. وی به ظن توهین به رئیس جمهور بازداشت شد. یک هفته قبل، ریزا آکپولات عضو حزب کمالیست و شهردار یکی از مناطق استانبول، دستگیر شد. او متهم به رشوه است. در ماه اکتبر، شهردار منطقه اسنیورت، که او هم یکی از اعضای حزب کمالیست بود، به عنوان بخشی از همین تحقیقات دستگیر و برکنار شد. همچنین پرونده های متعددی علیه امام اوغلو در جریان است. او یک بار به اتهام توهین به بیش از دو سال زندان محکوم شد. روند تجدید نظرخواهی بارها به تعویق افتاده تا فشار بیشتری بر او وارد شود. او را حکم ممنوعیت فعالیت سیاسی تهدید می کند.
هدف اردوغان
امام اوغلو روز دوشنبه از اقدامات علیه خود و دیگران به عنوان انگیزه سیاسی انتقاد کرد. کمتر از یک ساعت پس از کنفرانس مطبوعاتی شهردار استانبول، دادستان کل تحقیقات دیگری را مانند ماه گذشته علیه وی آغاز کرد. اتهام جدید او توهین و اتهام است.
تانجو توسون، دانشمند علوم سیاسی از دانشگاه اژه در ازمیر، ارتباطی بین تحقیقات اخیر پارک گیزی و موج جدید دستگیری ها در میان سیاستمداران مخالف می بیند. هدف هر در تضعیف مخالفان است. او گفت: ” این ابتکارات در مورد محدود کردن هر چه بیشتر فضای باز علیه مخالفان، جلوگیری از روی آوردن رای دهندگان قشر خاکستری به احزاب مخالف، حمایت از انشعاب در میان حامیان امام اوغلو شهردار محبوب استانبول، تقویت قدرت دولت در چشمان عمومی و تضعیف مخالفان است.”
داستان از این قرار است که رجب اردوغان می خواهد یک بار دیگر در قدرت ریاست جمهوری باقی بماند اما, بر اساس قانون اساسی، وی از کاندیداتوری مجدد منع شده است. پس باید راه دیگری پیدا کند. برای اصلاح یا تغییر قانون اساسی، او به ۶۰ درصد آرای پارلمان نیاز دارد. اکثریتی که در حال حاضر ندارد و در چشم انداز نیست. اما در صورت برگزاری انتخابات زودهنگام، رئیس جمهور می تواند دوباره در انتخابات شرکت کند. رأی گیری زودهنگام از حمایت بزرگترین حزب مخالف CHP * برخوردار خواهد بود. اما انتخانات زود هنگام می تواند به تضعیف حزب کمالیست منجر شود و پیشرفتی را که در انتخابات گذشته به دست آورده بود, زیر سؤال ببرد. اردوغان یک استراتژی دوگانه را دنبال می کند. او از یک سو تلاش می کند تا روند صلح جدیدی را با کردها آغاز کند و تا از این طریق رای به دست آورد و رقیب قدرتمند خود را تضعیف کند. از طرفی سعی می کند مخالفان را بدنام کند و منتقدان را ساکت نماید. برای انجام این کار، او هشدارهایی را در همه جهات ارسال می کند. علاوه بر تحقیقات در صنعت سینما و علیه اعضای مخالف، یک بار دیگر روند شدید تری علیه متخصصان رسانه ها و شبکه های مجازی جدید و در حال ظهور اعمال می کند.. تنها روز سهشنبه، سه روزنامهنگار پخش کننده مخالف Halk TV بازداشت شدند. پرونده های آنها همگی مربوط به پوشش خبری کنفرانس مطبوعاتی امام اوغلو شهردار استانبول است.
* ( CHP ). یک حزب کمالیست ” Cumhuriyet Halk Partisi ” و از دهه ۱۹۶۰ یک حزب سوسیال دموکرات در ترکیه است. این حزب در سال ۱۹۲۳ توسط بنیانگذار دولت و اولین رئیس جمهور ترکیه، مصطفی کمال آتاتورک تأسیس شد و از این رو قدیمی ترین حزب فعال در این کشور است.
منبع: اشپیگل ” Spiegel “