ترکیە با در پیش گرفتن سیاست پان ترکیستی و نوعثمان گرائی در منطقە بیش از پیش بە یک مدعی تغییرات ژئوپولیتیکی تبدیل می شود. ترکیە فعالیتهای خود در خاورمیانە، شاخ آفریقا و آسیای میانە را شدت بخشیدەاست.
چنین سیاستی، دولت این کشور را بە نوعی رودرروی ایران قرار دادەاست. رقابت تنگاتنگ این کشور با ایران در سوریە، عراق و اخیرا قفقاز نشان می دهد کە روابط دوستانە و تاریخی این دو کشور کم کم دارد مختصات دیگری را هم بخود می گیرد. دیگر از آن آرامش سالهای قبل خبری نیست. بویژە اگر سدسازی های ترکیە را بە کل تصویر بیافزائیم، و اخیرا با افتتاح سد ایلیسیو کە تاثیرات بلاواسطە منفی بر روی ورودی آب بە حورالعظیم دارد، آنگاە نیات اردوغان و گرایش مسلط بر سیاست خارجی این کشور همسایە بیشتر خود را نشان می دهد.
اما دولت ابراهیم رئیسی، کە از همان ابتداء برای مقابلە با آمریکا و دور زدن تحریمها، سیاست استراتژیکی تعامل و گسترش روابط با همسایگان ایران را در پیش گرفت، کماکان علیرغم همە تعرضات لفظی و میدانی ترکیە بە منافع کشور، باز سیاست تعامل و گفتگو با این کشور را در پیش گرفتەاست و مایل نیست با انتقام گیری دست بە وخامت بیشتر اوضاع بزند. دولت سیزدهم در نظر دارد بە هر طریقی کە شدە نە تنها سطح معینی از روابط را حفظ کند، بلکە حتی دست بە توسعە آن هم بزند. سخنان رئیسی در خصوص گسترش روابط تجاری و اقتصادی در سفر وزیر خارجە ترکیە بە ایران، بخوبی موید این امراند.
ضمن تائید و تاکید بر حفظ تلاش دیپلماتیک و سیاسی برای حڵ مسائل مابین کشورها، خوب بود کە جمهوری اسلامی از همین روش هم برای حل مسائل خود بویژە با آمریکا تاکید می کرد. چطور است کە سیاستهای تعرضی ترکیە در منطقە در حوزە رقابت سیاسی و استراتژیک با ایران، کە اخیرا از جملە خود را در انتخابات عراق هم، با توجە بە حمایت ترکیە از جریانات سنی نشان داد، منجر بە واکنش ایدئولوژیک و عصبی از طرف ایران نمی شود، و اما در برابر آمریکا چنین مشی اتخاذ می شود!؟ آیا نمی توان منطق همین دیپلماسی را بە روابط خود با ایالات متحدە آمریکا هم تسری داد؟
دو گانگی عقلانیت سیاسی در میان سران جمهوری اسلامی، پدیدەای است کە بە هیچ عنوان با روح روابط کشورها در دوران کنونی نمی سازد. درست همانگونە کە این روش، علیرغم همە اختلافات و تضاد منافع با ترکیە می تواند از وخامت اوضاع و نگەداشتن سطح معینی از روابط تاثیرگذار باشد، پیگیری آن در رابطە با ایالات متحدە آمریکا هم می تواند منافع کشور را تضمین کند. بە جرات می توان گفت کە اتفاقا بە علت نیاز حیاتی جمهوری اسلامی بە نگەداشتن کشورهای همسایە، جهت پیشبرد مقابلە خود با آمریکا، مسئولان نظام حتی در مواردی در مقابل آنها عقب بنشینند و آن طوری کە نیاز هست نتوانند از منافع کشور دفاع کنند. مورد روابط کشور با روسیە بخوبی این را نشان می دهد. یک بام و دو هوا عمل نکنید!
