۵۰ سال پس از “یکشنبه خونین”, ایرلند شمالی یکی از خشونت بار ترین فصل های درگیری چند دهه ای بین کاتولیک ها و پروتستان ها در استان های بریتانیا را گرامی داشته است. در ۳۰ ژانویه ۱۹۷۲, سربازان یک گردان چترباز بریتانیایی,علیه راهپیمایی حقوق مدنی کاتولیک ها در شهر دری تیراندازی کردند. سیزده نفر کشته شدند و یک قربانی دیگر ماه ها بعد جان باخت, اما نه به دلیل جراحاتش, همانطور که تحقیقات اکنون نشان داده است, که توسط پروتستان ها به نام Londonderry انجام شد. امروز,کودکان با گل رز سفید و پرتره قربانیان به این راهپیمایی پیوستند.
اولین بار نخست وزیر ایرلند در مراسم بزرگداشت
در مراسمی در محل یادبود قربانیان, پس از قرائت نام آنها و نثار تاج گل, یک دقیقه سکوت برگزار شد. مایکل مارتین نخست وزیر ایرلند نیز در این مراسم حضور داشت. این اولین بار بود که یک نخست وزیر ایرلند در آن شرکت می کرد. مارتین با وزیر امور خارجه خود سیمون کاونی, تاج گل گذاشت. بوریس جانسون, نخست وزیر بریتانیا نیز از “یکشنبه خونین” یاد کرد که یکی از سیاه ترین روزهای درگیری چند دهه ای بود. جانسون در توییتی نوشت: ما باید از گذشته درس بگیریم, آشتی کنیم و آینده ای صلح آمیز برای مردم ایرلند شمالی بسازیم.
با این حال, منتقدان او را متهم می کنند که علاقه ای به یک عمل واقعی ندارد.حتی دولت لندن در حال برنامهریزی قانونی است که هرگونه تعقیب کیفری, روند مدنی یا حتی تحقیقات عمومی را در رابطه با درگیریهای ایرلند شمالی غیرممکن میسازد. «یکشنبه خونین» بسیاری از کاتولیکهای جوان را در حمایت از ارتش جمهوریخواه ایرلند, تشکیلات شبهنظامی داشت (IRA) ) و دیگر گروه های افراطی مسلح, هدایت کرد. بیش از ۳۵۰۰ نفر در درگیری های سه دهه ای بین کاتولیک ها و پروتستان ها کشته شده اند. و سرانجام, این درگیری ها, با توافق “جمعه خوب” در سال ۱۹۹۸ به پایان رسید.
روشنگری تنها پس از چهار دهه
تقریباً ۴۰ سال طول کشید تا دولت بریتانیا در سال ۲۰۱۰ اعتراف کند که سربازان به سمت جمعیت آتش گشوده اند و نه برعکس و اینکه معترضان مسلح نبودند. پس از انتشار گزارش تحقیقاتی, دیوید کامرون,نخست وزیر وقت, رسماً از این اقدامات “غیر موجه و غیرقابل توجیه” عذرخواهی کرد و تاکنون هیچ سربازی به دلیل تیراندازی مرگبار در “یکشنبه خونین” محکوم نشده است. اگرچه اتهامات قتل علیه یکی از آنها در سال ۲۰۱۹ مطرح شد, اما به دلایل قانونی کنار گذاشته شد.
منبع: مجله آلمانی ” Spiegel “