پنجشنبه ۱ آبان ۱۴۰۴ - ۰۲:۳۸

پنجشنبه ۱ آبان ۱۴۰۴ - ۰۲:۳۸

آنجا که بودم
به آن دورترها نگاه می‌کنم، آنجا که هنوز با من است. فراموش نکردم — مرا با خود تا مرزِ امروز آورده است. زمانی‌ست طولانی، از هجرتِ سایه‌های گذشته، چیزی باقی...
۳۰ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رحمان
نویسنده: رحمان
تداوم کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» در هفته نودویکم در ۵۲ زندان مختلف
کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»: کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» در حالی وارد نودویکمین هفته خود می‌شود که زندانیان واحد ۲ زندان قزلحصار پس از یک هفته اعتصاب غذا و...
۲۹ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: کارزار "سه‌شنبه‌های نه به اعدام"
نویسنده: کارزار "سه‌شنبه‌های نه به اعدام"
یک زن برای اولین بار رهبری دولت ژاپن را بر عهده گرفت
سانای تاکایچی وزیر سابق امنیت اقتصادی بارها منتقد صریح چین و تقویت نظامی آن در منطقه آسیا و اقیانوسیه بوده و مسائلی مانند اقتصاد و دفاع را در اولویت قرار...
۲۹ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
از رویای مسکن تا قسطی شدن نان شب, تورم خوراکی ها از حقوق کارگران جلو زده است.
برخلاف گذشته نه چندان دور دیگر خانوار ایرانی تنها برای خانه و خودرو قسط نمی‌دهد، بلکه لبنیات، صیفی‌جات و حتی تخم‌مرغ هم در فهرست خرید‌های اقساطی قرار گرفته‌اند. شرایط به...
۲۹ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: گزارش
نویسنده: گزارش
خاطرات کنراد ولف در ارتش سرخ 
کنراد ولف در سال ۱۹۵۴ برای همیشه ار مسکو به جمهوری دموکراتیک آلمان بازگشت. او به خاطر فیلم‌هایی مانند «بهشت تقسیم‌شده»، «من نوزده ساله بودم» و «سولو سانی» یکی از...
۲۹ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
نویسنده: برگردان: رضا کاويانی
حزب اتحاد ملت در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور؛ سیاست خارجی ایران نیازمند بازنگری راهبردی در قبال آمریکاست
جمهوری اسلامی ایران تاکنون فاقد یک راهبرد منسجم، واقع‌بینانه و بلندمدت در قبال آمریکا بوده و مسیر طی‌شده دستاورد مطلوبی برای کشور نداشته است. تحلیل صادقانه‌ی این روند، بدون تردید...
۲۹ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: حزب اتحاد ملت ایران اسلامی
نویسنده: حزب اتحاد ملت ایران اسلامی
رضا پهلوی؛ از شعار آزادی تا ائتلاف با سپاهی؟
بهروز ورزنده: در سال‌های اخیر، رضا پهلوی کوشیده است خود را در هیئت «منجی ملی» و نماد گذار از جمهوری اسلامی معرفی کند؛ اما رفتارها و مواضع او، شکافی عمیق...
۲۹ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
جامعه معترض

جامعهٔ معترض و توهم «عفاف و حجاب»

فضای عمومی جامعه به سود جنبش تغییر است. حاکمیت هر روز تعدادی از برگ‌هایی را که با تکیه بر آن اعمالش را توجیه می‌کند، از دست می‌دهد. در روزهای اخیر در تجمعات ایام محرم بار دیگر نشان داده شد که جامعهٔ ایران از هر فرصتی برای اعلام نظرش استفاده می‌کند؛ که جامعه، اگر چه منتظر است، اما معترض است....جامعهٔ ایران آمادگی هم‌گامی و هم‌راهی همهٔ آحاد ملت را دارد.

شرایط کشور امروز به نحوی‌ست که به جز کسانی که تصمیم گرفته‌اند، آگاهانه نابسامانی‌ها را نبینند، همه نگران این اوضاع دهشتناک‌اند.

بخش اعظم نیروهای میهن‌دوست امروز به ایران به مانند مادری مظلوم و دوست‌داشتنی نگاه می‌کنند که در بیشه‌ای مملو از کفتاران گرسنه، خود را پنهان کرده است. حفظ جان و نجات این مادر، این جانِ جانان، آنان را مجبور به صبر و تفکر و مدارا کرده است.

در طول چهار دههٔ گذشته میهن ما دو واقعهٔ اسفبار و غم‌انگیز را از سر گذرانده است؛ یکی جنگ ویرانگر عراق علیه ایران و دیگری دههٔ خونبار شصت. کارشناسان، نیروها و دست‌اندرکاران منصف بر این نظراند که این هر دو واقعه «هم قابل پیش‌بینی و هم قابل پیش‌گیری بود». همهٔ علائم و شواهد نشانگر این واقعیت است که اراده‌ای، به ویژه در حاکمیت جمهوری اسلامی، برای پیش‌گیری از این وقایع مهلک ‌وجود نداشت. در هر صورت جمهوری اسلامی به اتکاء جوان بودن انقلاب، امید مردم به آیندهٔ بهتر، حمایت مردمی، رهبری کاریزماتیک آیت‌الله خمینی و … علی‌رغم تحمیل هزینه‌های انسانی و ملی غیرقابل جبران به کشور و مردم، از این دو ابرچالش جان سالم به در برد.

در طول رهبری آیت‌الله خامنه‌ای اگر چه ابرچالش‌هایی چون جنگ و دههٔ خونبار شصت وجود نداشته، اما با تقابُل میان تفکر ولایت‌فقیهی با اصلاحات در دههٔ هفتاد و هشتاد، از سال ۸۸ به بعد ما شاهد علنی شدن دو موضوع بودیم؛ یکی پایان گرفتن دوران فصل‌الخطابی سخن و نظر ولی فقیه در عیان جامعه که پس از جنبش سبز رخ داد و دیگری بروز خیزش‌های اجتماعی پی‌درپی.

در طی سالیان متمادی شیوهٔ مدیریت و رفتار حاکمیت وجدان عمومی جامعه را آن‌چنان نسبت به خود بی‌اعتماد کرده که آتشفشان خفته و ساکت جامعه دیری‌ست بیدار و فعال گشته و هر لرزشی، ولو ناچیز، امکان فوران آتشفشانی را در گوشه‌ای به همراه دارد. اکنون ما هیچ اطمینانی نداریم که آرامش امروز فردا هم وجود خواهد داشت و دلیل این عدم اطمینان در درجهٔ اول گسستی‌ست که بین حاکمیت و جامعه به وجود آمده است؛ گسستی که روزبه‌روز تعدادی از پنجره‌های امید را در دل و بر دل مردم می‌بندد.

دوست‌داران ملک و ملت که کنش سیاسی را جزء ضروریات زندگی خود می‌دانند و نه کنشی تجملاتی، به نیکی می‌دانند که تحول مثبت ثمرهٔ دوران رشد و امید است و نه دوران ورشکستگی و سرکوب، لذا با قلبی پرطپش و چهره‌ای مضطرب بیش از هر چیز نگران مام میهن و سلامت و امنیت فرد فرد افراد این کهن‌دیار، فارغ از مذهب، عقیده، قومیت، جنسیت، زبان و دیگر تمایلات و تعلقات می‌باشند و از این رو اعمال حاکمان را در همهٔ سطوح زیر نظر دارند.

در روزهای اخیر مجلس اصول‌گرا با استعانت و برای اثبات حکایتِ گلستان سعدی که «ظلم اول در جهان اندک بود، هر که آمد بر آن مزید کرد تا بدین غایت رسید». لایحهٔ ۹ماده‌ای قوهٔ قضاییه که در هیئت دولت به ۱۵ ماده افزایش یافته بود را اولاً تغییر نام داد و ثانیاً به ۷۰ ماده ارتقاء داد؛ هفتادبندی که هر کدام برای به ویرانی کشاندن یک کشور کافی‌ست.

با نگارش لایحهٔ هفتادماده‌ای کمیسیون قضایی مجلس و انتخاب نام «لایحهٔ حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب» به نظر می‌رسد بیش از همه گروهی در درون حاکمیت خواستار خروش و اعتراض و در ادامه به خون کشیده شدن سطح جامعه می‌باشند. در شرایطی که طی ماه‌های اخیر حضور زنان با پوشش‌های انتخابی نه تنها هیچ آسیبی به جامعه نرسانده، بلکه نشان داده است که آرامش جامعه و خانواده‌ها نسبت به تابستان گذشته تا چه میزان بیشتر شده است. عرضهٔ چنین لایحه‌ای به جز تشویش جامعه و اذهان عمومی چه معنی دیگری می‌تواند داشته باشد؟

در جامعه اگر هنوز رفتار مداراگرایانه‌ای وجود دارد، اگر بخش اعظم نخبگان و گروه‌های مرجع از سویی و قشر خاکستری جامعه از سوی دیگر به عملی کردن نظرات درونی‌شان در مقابله با حکومت فقها نرسیده‌اند. اگر در خیزش «زن، زندگی، آزادی» هم‌دلی‌شان با خیزش را به هم‌راهی با آن فرانرویانیدند و فقط به حمایت نظری مبادرت کردند، فقط و فقط از باب پیش‌گیری از فاجعه‌ای‌ست که از وقوع آن بیمناک‌اند. اینان جویای انتخاب مطمئن‌ترین و در عین حال کم‌هزینه‌ترین راه برای عبور از این سیاه‌چاله بودند و هستند. اقشار فوق با توجه به عزم‌شان برای پیش‌گیری از فاجعه‌ای که قابل پیش‌بینی‌ست در همهٔ کنش‌ها چونان راننده‌ای در جاده‌ای یخ‌زده حرکت می‌کنند. نگارنده بر این نظر است که جامعهٔ ایران اکنون مدت‌هاست در زیر پوست خود لشکر خود را «با تیغ حلم که قطعاً از تیغ آهن تیزتر و از صد لشکر ظفرانگیزتر است»، آماده کرده است. جامعهٔ پرتکاپو توانسته پایگاه اجتماعی حاکمیت را روزبه‌روز کوچک‌تر کند؛ حاکمیت را در درون دل و خانه‌های مردم بی‌اعتبار کند، حتی گوش عناصر سالم حاکمیت را به شنیدن وادار سازد و از طرفی خود در طی یک روند آزمایش و خطا به تجربیات گران‌بهایی دست یابد.

یکی از این تجربیات اعتراضات بومی و همه‌گیر به تصمیمات حاکمیتی‌ست. طی روزهای اخیر و پس از انتشار لایحهٔ نوشته‌شده توسط کمیسیون قضایی مجلس و در واکنش به آن اظهار نظرهای معترضانهٔ مبسوطی در سطح مطبوعات و فضای مجازی صورت گرفته که مشتی نمونهٔ خروار و مایهٔ خوشحالی‌ست، اما شایسته است به ادامهٔ اعتراضات در سطح نخبگان و فضای مجازی اکتفا نکرد، این نارضایتی را به سطح جامعه انتقال داد و از جامعه خواست به شیوه‌ای معترضانه افشاگر این تهی‌مغزی و بی‌مبالاتی کمیسیون قضایی مجلس باشد و به این ترتیب کوشید تا نارضایتی از این لایحه را به یک گفتمان اعتراضی تبدیل کرد و این اقدام توهین‌آمیز و خطرناک را به استهزاء گرفت.

هم‌زمان با انتشار این طرح، از سوی دیگر در روزهای اخیر برای برون‌رفت از بحران پیش‌نهادهای کارشناسانه‌ای با مقدمه‌ای از آقای محمد خاتمی منتشر شده که حاصل کار گروهی از کارشناسان حقوقی، جامعه‌شناسی و دینی‌ست، طرحی که از سویی با دلایل متقن بی‌پایه بودن دلایل شرعی و دینی را برای اجرای حجاب اجباری اثبات می‌کند و نشان می‌دهد این اعمال فقط به خاطر امیال سیاسی‌ست و از سویی نشان می‌دهد بخش عظیمی از شخصیت‌های طراز اول باورمند ایرانی در امر انتخاب پوشش اختیاری در کنار مردم‌اند، موضوعی که شایسته است نسبت به آن توجه ویژه و از آن استفادهٔ بهینه صورت گیرد. فضای عمومی جامعه به سود جنبش تغییر است. حاکمیت هر روز تعدادی از برگ‌هایی را که با تکیه بر آن اعمالش را توجیه می‌کند، از دست می‌دهد. در روزهای اخیر در تجمعات ایام محرم بار دیگر نشان داده شد که جامعهٔ ایران از هر فرصتی برای اعلام نظرش استفاده می‌کند؛ که جامعه، اگر چه منتظر است، اما معترض است. تجمعات ده روزهٔ اول ماه محرم نشان داد جامعهٔ ایران آمادگی هم‌گامی و هم‌راهی همهٔ آحاد ملت را دارد. هم‌گامی و هم‌راهی‌ای که ضمن قبول تفاوت‌ها به آن احترام می‌گذارد و آن را می‌پذیرد.

این امکان هم‌گامی و هم‌راهی تفاوت‌ها با هم در امر طرد حکومت فقها بزرگ‌ترین سرمایهٔ اجتماعی جامعهٔ ماست. به آن افتخار کنیم!

تاریخ انتشار : ۱۳ مرداد, ۱۴۰۲ ۲:۳۶ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

فلسطین و وجدان بشریت، فراموش نمی‌کنند؛ صلح را فریاد می‌زنند!

می‌توان و باید در شادمانی مردم فلسطین و صلح‌خواهان واقعی در جهان به خاطر احتمال پایان نسل‌کشی تمام عیار در غزه شریک بود و در عین حال، هر گونه توهم در بارۀ نیات مبتکران طرح جدید را زدود. می‌توان و باید طرح ترامپ را به زانو درآمدن بزرگترین ماشین آدم‌کشی تاریخ بشر در برابر مردم مقاوم غزه دانست.

ادامه »

در حسرت عطر و بوی کتاب تازه؛ روایت نابرابری آموزشی در ایران

روند طبقاتی شدن آموزش در هماهنگی با سیاست‌های خصوصی‌سازی بانک جهانی پیش می‌رود. نابرابری آشکار در زمینۀ آموزش، تنها امروزِ زحمتکشان و محرومان را تباه نمی‌کند؛ بلکه آیندۀ جامعه را از نیروهای مؤثر و مفید محروم م خواهد کرد.

مطالعه »

پیمان ابراهیم؛ از نمایش صلح تا استمرار بحران

شهناز قراگزلو: هیچ بخش الزام‌آوری در متن پیمان ابراهیم وجود ندارد که تشکیل کشور مستقل فلسطین را تضمین کند. به همین دلیل، این پیمان بیش از آن‌که زمینه‌ساز صلحی پایدار باشد، به ابزاری برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل بدون حل مسئله‌ی فلسطین تبدیل شد. صلح پایدار در خاورمیانه تنها زمانی ممکن است که بر پایه‌ی به‌رسمیت شناختن دو دولت مستقل و برابر حقوق میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها بنا شود

مطالعه »

مصونیت اسرائیل از مجازات برای جنایات جنگی، قتل روزنامه‌نگاران بیشتری را دامن می‌زند…

گرچه من و سایر هم‌کارانم در شورای سردبیری سامانه کار به هیچ عنوان خود را خبرنگار یا ژورنالیست حرفه ای نمی دانیم ولی نمی‌توانیم درد و نگرانی عمیقمان را از آنچه بر سر راویان تاریخی این دوران منحوس وسیله دولت اسراییل و رژیم نسل کش نتانیاهو آمده است را پنهان کنیم. ما به همه روزنامه نگاران و عکاسان شریفی که در تمامی این دو سال از میدان جنایات غزه گزارش فرستاده اند درود می‌فرستیم و یاد قربانیان این نبرد نابرابر را گرامی می‌داریم.

مطالعه »
پادکست هفتگی
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

آنجا که بودم

تداوم کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» در هفته نودویکم در ۵۲ زندان مختلف

یک زن برای اولین بار رهبری دولت ژاپن را بر عهده گرفت

از رویای مسکن تا قسطی شدن نان شب, تورم خوراکی ها از حقوق کارگران جلو زده است.

خاطرات کنراد ولف در ارتش سرخ 

حزب اتحاد ملت در نامه‌ای خطاب به رئیس‌جمهور؛ سیاست خارجی ایران نیازمند بازنگری راهبردی در قبال آمریکاست