همە ما هتاکی های خامنەای رهبر جمهوری اسلامی را در سخنرانی اش نسبت بە اسرائیلی ها شنیدیم. واژە “سگ نحس” از جملە کلماتی بود کە ایشان بکاربردند.
در عالم سیاست مجاز است کە کسی مخالف کسی دیگر باشد و بە هر طریق قانونی و در چهارچوب اخلاق نظرات خودش را نسبت بە طرف مقابل ابراز دارد. مخالفت نە غیرانسانی و نە غیراخلاقی است، اما آنجا کە سخن بر سر شیوە ابراز این مخالفت است آنگاە معیارهای انسانی و اخلاقی بە میان می آیند.
البتە شاید گفتە شود کە با عروج مدرنیسم و با نظرات ماکیاولی کە عرصە سیاست را از اخلاق جدا کرد، بازگشت بە مقولە اخلاق در سیاست، بە ظاهر کردار و اندیشەای سنتی بنماید، اما نباید فراموش کرد کە علیرغم گسترش نظرات ماکیاولی کە بە قطع رابطە سنتی سیاست و اخلاق مذهبی موجود در سدەهای میانی انجامید، در تاریخ مدرن یکی از تلاشهای بشر این بودە است کە این رابطە را بە نوعی دیگر دوبارە برقرار کند، و این بار بە جای اخلاق مذهبی اخلاقهائی را جایگزین کند کە ریشە در تفکرات فلسفی خود بشر داشتند. شاید از این منظر بتوان گفت کە یک پایە دولت رفاە در غرب همانا پایە اخلاقی آن است کە از جملە بە نوعی در مبانی حقوق بشر گنجانیدە شدە است. بنابراین علیرغم قطع رابطە سنتی سیاست و اخلاق، در عصر مدرن بشر کماکان درگیر بازسازی این رابطە بودە و سعی کردە در خطوط و موازینی دیگر آن را احیا کند. زبان متعارف سیاسی کە سیاستمداران سعی می کنند خود را در چهارچوب آن تعریف کنند از جملە یکی از همین معیارهای اخلاق سیاسی است کە عمدتا رعایت می شود. پرهیز از کلمات رکیک و نامحترمانە هم اکنون بە عرفی خدشە ناپذیر تبدیل شدە است.
اما هنوز در کشور ما فرهنگ منحط سیاسی بیداد می کند، و این انحطاط بویژە در سطح رهبران و مسئولان نظام جمهوری اسلامی کاملا نمایان است و هر روز بە شکلی از اشکال خود را بروز می دهد، و نمونە سخنان اخیر خامنەای، تازەترین مورد فاکتی آن است.
در تحلیل این برخورد پرخاشگرانە و غیراخلاقی سخنان بسیاری گفتە شدە است: استیصال، نمایش انقلابیگری، گویا سازش ناپذیری و سرانجام ارضای روحیە بسیجیها از جملە موارد مطروحە بودند، اما در همین رابطە موارد دیگری هستند کە می توانند قابل توجە باشند:
ـ خامنەای، انسانی را بە سگ تشبیە می کند و درست طبق روایت اسلامی کە سگ نجس است، صفت نجس را هم برای تاکید بیشتراضافە می کند.
در فرهنگ مدرن، نسبت دادن یک انسان بە حیوان بخودی خود توهین نیست، بویژە آن کە حالا در تعدادی کشورها حتی حیوانات هم بە سمبل احزاب سیاسی تبدیل شدەاند، بنابراین طبق فرهنگ مدرن، نسبت دادن ناتانیاهو بە سگ خودبخود مسئلە ناپسندیدەای نیست، اما مشکل آنجا بروز می کند کە اولا یک فرد غیرمدرن از این تعبیر استفادە می کند کە خودبخود نقطە شروع آن را بسیار غیراخلاقی می کند (بستر حرکت یک پارادیم پیشامدرن است)، و دوم این کە با بکاربردن صفت نجس کە صفت کاملا ناپسندیدەای است، کل پروسە توهین بە نحوە خارق العادەای تکمیل می شود. دقت شود کە فردی این را بکار می برد کە بە علی امام اول شیعیان بە ظاهر خیلی معتقد است، امامی کە او را سمبل رشادت، فداکاری، پاک سرشتی و اخلاق می داند!
ـ در حالی کە در اندیشە فلسفی ـ اخلاقی غرب، بە علت نوع نگاە انسان بە حیوان (حیوان بە عنوان یک موجود کە دارای حقوق مسلم خودش است)، بحث یک فلسفە اخلاقی منحصر بە غرب مطرح می شود، هنوز در کشورهائی مثل کشور ما از دیدگاە رهبران سیاسی، زوایائی مطرح می شوند کە کماکان بشدت پا در اندیشە و نوع نگاە غیرانسانی و غیرحیوانی دارند. نگاهی کە آنقدر خود را در همە چیز محق می داند کە همە چیز را برای خود مجاز ارزیابی می کند. در این نگاە رابطە مستقیم و سادە میان حق و گفتار چنان برجستە است کە هر نوع گفتاری را حق می داند، حتی گفتار غیر اخلاقی،
ـ سرانجام این کە این زبان بی ادبانە رهبر مذهبی ـ سیاسی نظام، بە خوبی دم خروس را نشان می دهد. همە بە یاد داریم چگونە خامنەای زیر فشار افکار عمومی و جنایتهای انجام و افشا شدە، مسئلە کهریزک را مورد انتقاد قرار داد و یا از توهین های لباس شخصی ها نسبت بە فائزە هاشمی اظهار ناخشنودی کرد. تشابە زبان خامنەای با لباس شخصی ها بخودی خود عمق واقعیت را نشان می دهد، این کە شاگردان از کلاس و دانشگاە چە استادی در حقیقت فارغ التحصیل می شوند!
