شنبه ۲۱ تیر ۱۴۰۴ - ۰۵:۰۹

شنبه ۲۱ تیر ۱۴۰۴ - ۰۵:۰۹

کرامت کارگران افغانستانی را پاس بدارید؛ آنان پناهنده‌اند نه جاسوس!
کارگران افغانستانی مانند بسیاری دیگر از کارگران مهاجر غیرقانونی، قربانی سیاست‌های غلط مهاجرتی دولت میزبان، به مثابه یک نیروی کار ارزان، از سوی سرمایه‌داران در شرایطی به کار گرفته می‌شوند...
۲۱ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
ما راویان قصه‌های رفته‌‌ از‌ یادیم
بیاییم رنجِ این روزهای دشوار را کم کنیم. با تغییر در نگرش، با چه باید کردِی دیگر… با عشق و زنده‌باد زندگی… نکبتِ جنگ، خانمان‌سوز است… بیانِ خواستِ یک‌صدایِ برقراری...
۲۱ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: پهلوان
نویسنده: پهلوان
اعلامیه هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر): «جبهه کردستانی»، ائتلافی علیه جنبش «زن، زندگی، آزادی»
این هفت جریان کردستانی، در جریان تهاجم بسیار کارشده، هدفمند و برنامه ریزی شده برای لیبیایی کردن ایران، از سوی “جامعه جهانی” به رهبری آمریکا و نیروی نیابتی اش اسرائیل،...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر)
نویسنده: هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر)
بیانیۀ میرحسین موسوی از زندان اختر
مردم پس از آنچه گذشت انتظاراتی از حکومت دارند... در کوتاه‌مدت، اقداماتی سریع و نمادین چون آزادی زندانیان‌ سیاسی و تغییر واضح در رویکردهای رسانۀ ملی کمترین توقعات است. برگزاری...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: میرحسین موسوی
نویسنده: میرحسین موسوی
روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
عظمت را دوباره به جنبش ضدجنگ برگردانیم
قصد این نوشته بررسی شرایطی که به جنگ اخیر ختم شد، سیاست‌های مرگبار رهبران جمهوری اسلامی و یا جنایات اسرائیل در منطقه نیست. بلکه یافتن راهی برای تقویت جنبش ضدجنگ...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: رضا جاسکی
نویسنده: رضا جاسکی

انقلاب بهمن، جنبش سبز و شعار “ایران برای همۀ ایرانیان”

جنبش سبز فقط زائیدۀ شوخ چشمی مردم ایران نیست که خواسته باشند از خلل در ساختار جمهوری اسلامی مفری برای عبور از آن بسازند. انقلاب بهمن و جنبش سبز نه در برابر هم که مکمل یکدیگر اند و برای نسلی که این دو حرکت را به چشم دیده است، یک استراتژی واقعبینانه برای تغییر تنها با نگاه به این دو به عنوان مکمل حاصل خواهد شد.

امروز ۲۵ بهمن، ۲ سال از راهپیمائی هواداران جنبش سبز در همبستگی با مردم تونس و مصر می گذرد. مقامات جمهوری اسلامی این راهپیمائی را دستاویزی برای اعمال حبس خانگی، علیه خانم رهنورد و آقایان کروبی و موسوی قرار دادند و به آن دست زدند. تقارن شگفت انگیزی است که در روزهای گذشته شاهد برگزاری مراسم بزرگداشت سی و چهارمین سالگرد انقلاب بهمن و بالتبع نوشته ها و اشاراتی در نیک و بد آن نیز بودیم. انقلاب بهمن، که به گواهی گزارشهای تاریخی یکی از گسترده ترین انقلابات تاریخ بوده است، حرکتی بود در تداوم غلیان پیوستۀ تاریخ معاصر ما برای نیل به استقلال، آزادی و پیشرفت. اما این واقعیت که این حرکت گسترده به سرعت به استقرار نظامی اسلامی، با انواع تناقضات درونی اش انجامید، این تمایل، برداشت و ارزیابی را نزد کسان بسیاری، عام و خاص، برانگیخته است که این انقلاب را از جریان عمومی تاریخ معاصر ایران منتزع کنند و گاه حتی آن را در برابر این جریان عمومی قرار دهند. سربرآوردن جنبش سبز، که به عنوان جنبش نسبتاً خالص طبقات مدرن و متوسط شهری مردم ایران شناخته شده است، و سرکوب خونین این جنبش توسط حاکمیت برخاسته از انقلاب بهمن، همین واقعیت که ۳۴-مین سالگرد انقلاب بهمن مقارن دومین سالگرد حبس خانگی رهبران جنبش سبز نیز هست، سخت به برداشت و ارزیابی پیشگفته دامن زده است.

“مدرنیته” جاری در جنبش سبز و “سنت” استوار در انقلاب بهمن، خشونتی که حاکمیت اسلامی از بدو حضورش بر آن اتکا کرده است و مسالمتی که جنبش سبز از بدو ظهورش منادی آن بوده، در برخی نگاه ها آشتی ناپذیرتر از آن می نمایند که این هر دو بتوانند پاره هائی از یک حرکت عمومی و، در بعدی تاریخی، واحد برای تغییر تلقی شوند.

اما آیا به راستی چنین است که اگر ۴ تا از برجسته ترین جنبشهای معاصر مردم ایران یعنی جنبش مشروطیت، جنبش ملی کردن نفت، انقلاب بهمن و جنبش سبز را در نظرگیریم و به سنجش آوریم، آنگاه انقلاب بهمن را از جنس دیگری غیر از جنبشهای تاریخ معاصر ایران برای نیل به استقلال، آزادی و توسعه خواهیم یافت؟ آیا انقلاب بهمن، چنان که گاه در نگرشی افراطی بیان می شود، گسلی یا عقبگردی در حیات جامعۀ ایران بوده است؟

خیر! صرفنظر از این که جنبش سبز جنبشی تقریباً یکدست، متعلق به طبقات متوسط و مدرن شهری بوده است، و جنبش ملی کردن نفت نیز در قیاس با دو انقلاب پیشگفته تماماً سراسری نبود، اما جنبشهای نامبرده همگی جنبشهائی متجانس و هم راستا بوده اند. خطای نگاهی که انقلاب بهمن را با دیگر جنبشهای مذکور نامتجانس می بیند اولاً در محدودیت معنای آن از “جنبش” است. در این نگاه “جنبش” حرکتی فهمیده می شود بی تاریخ و بی آیندۀ تاریخی؛ حرکتی که دفعتاً رخ می دهد، و صرفاً با نتایج کوتاه مدت تاریخی اش مورد سنجش قرار می گیرد. در این نگاه به “جنبش”، این که کدام نیروهای اجتماعی در یک جنبش حضور می یابند، وضع واقع تک تک آن نیروها و مطالبات آنان چیست و برآیندی که از وضع واقع و مطالبات مجموعه آنها حاصل می شود جامعه را با کدام الزامات تحول روبرو خواهد ساخت… این زوایا همگی یا تماماً غایب اند و یا جای خود را به گروه های نخبه (الیت)، مطالبات این گروه ها و مناسبات میان آنان می دهند.

خطای دیگر نگاه مورد نظر ناشی از “خالص خواهی” یا “منزه بینی” در حرکت تمام نیروهای اجتماعی و بنابراین تحولات اجتماعی است. “توده” و “خلق” بیانهای خصلت نمای این خالص خواهی اند. در نگاهی پیشرفته تر، اما هنوز خالص خواه، زمانی طبقۀ کارگر در هستی و حرکاتش تقدیس می گردد و زمانی دیگر “طبقات مدرن”. علیرغم گزاره های تئوریکی که پشتوانۀ این خالص خواهی اند، هیچ جنبشی – خواه عمومی، خواه طبقاتی و خواه ویژه – مشاهده نشده است که مؤید خلوص مفروض در این تئوریها باشد؛ حداقل به این دلیل که تعریف “خلوص” مستلزم دخالتی نظری است که ابداً معلوم نیست خودش خالص باشد. واقعیت این است که حیات نیروهای اجتماعی از اصول موضوعه و متعارفه تبعیت نمی کند.

در سطور فوق اشاره ای به “انواع تناقضات درونی نظام جمهوری اسلامی” شده است. اشتباه است اگر این تناقضات، صرفاً عقلی یا حقوقی فهمیده شوند و سلطۀ تناقضات درون جامعه بر آنها نادیده گرفته شود. اشاره ای به مشهورترین این تناقضات، یعنی تناقض میان ولایت و جمهوریت بی مناسبت نیست. آری این، تناقضی هم عقلی وهم حقوقی در نظام جمهوری اسلامی است. جمهوریت متضمن برابری حقوق شهروندان در برابر قانون است و ولایت نقیض آن. اما چنان که گفته شد سرچشمۀ اصلی این تناقض را در مبارزۀ دوقرنی مردم ایران برای نیل به آزادی و برابر حقوقی از سوئی، و از سوی دیگر استمرار هزاران سالۀ رابطه ای خاص از حکومت کننده و حکومت شونده در ایران باید جست. شکست مشروطیت در تحقق مشروطیت، بازگشت دوران استبداد پس از هر گشایش موقت و شکست چند حرکت ولو محدود جمهوریخواهی برای تحقق جمهوریت، جمهوریت را به خواست وسیعترین نیروهای اجتماعی در ایران تبدیل کرده بود که سرانجام با سرنگونی سلطنت توسط انقلاب بهمن رقم خورد. اما همین انقلاب ولایت را هم، نه تنها به عنوان خواست لایه هائی از روحانیت، که به عنوان رابطۀ مألوف حکومت کننده و حکومت شونده، استمرار بخشید. تناقض جمهوریت-ولایت مقدمتاً از این واقعیتِ اکیداً مطایبه آمیز ناشی می شود که انقلاب بهمن یک خواست مردم ایران برای تغییر را متحقق کرد و تمایلی نهفته در همان مردم برای ثبات را در قامتی ارتجاعی مستدام.

تمامیتخواهی از زمره شاخصهای نظام جمهوری اسلامی است، آن هم نه فقط در ابعاد سیاسی بلکه همچنین اجتماعی. شعار “ایران برای همۀ ایرانیان” که در جریان جنبش اصلاحات سربرآورد و در جریان جنبش سبز دو باره طنین انداز شد، در درجۀ نخست شعاری است در اعتراض به این تمامیتخواهی. شعاری است به اعتراض به محروم کردن دائم التزاید نیروها از مشارکت در حیات سیاسی جامعه. اما این یگانه معنا و منظور این شعار نیست. “ایران برای همۀ ایرانیان” به درستی منادی ضرورت مشارکت تمامی نیروها، و مقدمتاً همه نیروهای اجتماعی، در سازندگی ایران است؛ اشرافی تاریخی است بر این نکته که راه تحول ایران از طریق یک میثاق واقعاً ملی گشوده خواهد شد. میثاقی که چندین گام به پیش و چند گام به پس را چون توازنی تاریخی از واقعیت جامعه ما در خود منعکس کند.

این ابداً تصادفی نبوده است که جنبش سبز از اعتراض به تقلب در انتخابات “ریاست جمهوری اسلامی” سربرآورد و رهبران آن از زمره خدمتگزاران ردیف نخست جمهوری اسلامی ایران بوده اند. جنبش سبز فقط زائیدۀ شوخ چشمی مردم ایران نیست که خواسته باشند از خلل در ساختار جمهوری اسلامی مفری برای عبور از آن بسازند. انقلاب بهمن و جنبش سبز نه در برابر هم که مکمل یکدیگر اند و برای نسلی که این دو حرکت را به چشم دیده است، یک استراتژی واقعبینانه برای تغییر تنها با نگاه به این دو به عنوان مکمل حاصل خواهد شد.

تاریخ انتشار : ۲۶ بهمن, ۱۳۹۱ ۱۰:۲۱ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

کرامت کارگران افغانستانی را پاس بدارید؛ آنان پناهنده‌اند نه جاسوس!

کارگران افغانستانی مانند بسیاری دیگر از کارگران مهاجر غیرقانونی، قربانی سیاست‌های غلط مهاجرتی دولت میزبان، به مثابه یک نیروی کار ارزان، از سوی سرمایه‌داران در شرایطی به کار گرفته می‌شوند که از کم‌ترین حقوق برخوردارند و نماد بهره‌کشی عریان سیستم سرمایه‌داری‌اند.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

کرامت کارگران افغانستانی را پاس بدارید؛ آنان پناهنده‌اند نه جاسوس!

ما راویان قصه‌های رفته‌‌ از‌ یادیم

اعلامیه هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر): «جبهه کردستانی»، ائتلافی علیه جنبش «زن، زندگی، آزادی»

بیانیۀ میرحسین موسوی از زندان اختر

روایت زنان افغانستانی از رد مرز

در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند