یکشنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۴ - ۱۲:۴۵

یکشنبه ۲۲ تیر ۱۴۰۴ - ۱۲:۴۵

عباس عراقچی: جنگ اسرائیل دیپلماسی را خراب کرد. ایالات متحده می‌تواند آن را احیا کند.
مذاکراتی که زیر سایه جنگ برگزار می‌شوند ذاتاً ناپایدار هستند و گفتگو در میان تهدیدها هرگز واقعی نیست. برای موفقیت، دیپلماسی باید بر اساس احترام متقابل بنا شود.... مردم آمریکا...
۲۱ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: عباس عراقچی
نویسنده: عباس عراقچی
کرامت کارگران افغانستانی را پاس بدارید؛ آنان پناهنده‌اند نه جاسوس!
کارگران افغانستانی مانند بسیاری دیگر از کارگران مهاجر غیرقانونی، قربانی سیاست‌های غلط مهاجرتی دولت میزبان، به مثابه یک نیروی کار ارزان، از سوی سرمایه‌داران در شرایطی به کار گرفته می‌شوند...
۲۱ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
ما راویان قصه‌های رفته‌‌ از‌ یادیم
بیاییم رنجِ این روزهای دشوار را کم کنیم. با تغییر در نگرش، با چه باید کردِی دیگر… با عشق و زنده‌باد زندگی… نکبتِ جنگ، خانمان‌سوز است… بیانِ خواستِ یک‌صدایِ برقراری...
۲۱ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: پهلوان
نویسنده: پهلوان
اعلامیه هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر): «جبهه کردستانی»، ائتلافی علیه جنبش «زن، زندگی، آزادی»
این هفت جریان کردستانی، در جریان تهاجم بسیار کارشده، هدفمند و برنامه ریزی شده برای لیبیایی کردن ایران، از سوی “جامعه جهانی” به رهبری آمریکا و نیروی نیابتی اش اسرائیل،...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر)
نویسنده: هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر)
بیانیۀ میرحسین موسوی از زندان اختر
مردم پس از آنچه گذشت انتظاراتی از حکومت دارند... در کوتاه‌مدت، اقداماتی سریع و نمادین چون آزادی زندانیان‌ سیاسی و تغییر واضح در رویکردهای رسانۀ ملی کمترین توقعات است. برگزاری...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: میرحسین موسوی
نویسنده: میرحسین موسوی
روایت زنان افغانستانی از رد مرز
آنچه می‌خوانید روایت چهار زن افغان‌تبار است که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌، فرزند به دنیا آورده‌، کار کرده‌ و روابط انسانی و پیوندهای عاطفی داشته‌اند اما در چند ماه گذشته...
۲۰ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
نویسنده: سوما نگه‌داری‌نیا
در ستایش ایستادگی: به زندانیان و همۀ آنانی که آزادی را معنا کردند
ما با نام تو، نه فقط از تو، که از همه‌ی آدم‌های ایستاده یاد می‌کنیم. از آن‌ها که هنوز باور دارند: آزادی، امتیاز نیست — فضیلت است و حقیقت، اگرچه...
۱۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده

بولگاکف، دوست یا منتقد استالین؟

رمان استاد و معشوقه اش، اثر مشهور و جهاني بولگاكف، رماني است عميق و فلسفي. موضوع اصلي كتاب، رابطه بين نويسنده و جامعه است. اين رمان نه تنها روايتي است طنزآميز عليه جامعه شوروي بين دهه 20 و 30 قرن گذشته، بلكه سرودي است تحسين آميز و مشتاقانه پيرامون آزادي فرد، كه سرانجام در مقابل قدرت دولتي و نيروهاي امنيتي اش پيروز ميگردد.

ای کاش بولگاکف، نویسنده شوروی زمان لنین و استالین و خالق رمان (مرشد و مارگریت)، یا "استاد و معشوقه اش"، در ۴۱ سالگی جوانمرگ نمی شد تا منتقدین ادبی در غرب می دیدند او باز چه تغییراتی در رندگی اش می نمود. از بولگاکف در زمان حیات تنها یک رمان اجازه انتشار یافت. یک نمایشنامه از او نیز روی صحنه تئاتر رفت. سایر آثار او یا در غرب منتشر شدند و یا در آرشیو سازمان ک.گ.ب گردآوری گردیدند. او در این رابطه در نامه ای به دوستی نوشت: آتشدان کرسی تنها ناشر محبوب نوشته هایم است. منتقدین ادبی در غرب، آثار او را بخشی از ادبیات سایه ای در کارنوال دیکتاتوری نامیدند. به نظر آنها در هر نظام دیکتاتوری، قبل از ادبیات تبعید و مهاجرت، ادبیات سایه ای خلق می شوند. بولگاکف کوشید تا نشان دهد که در شرایط دیکتاتوری، اصلاحات اجتمایی و اقتصادی غیرممکن است. او به انتقاد از ماتریالیسم زمان خود پرداخت چون در نظر او، آن مانع خلاقیت هنری خردگریزان می شود. گرچه امروزه بولگاکف را از مخالفین نظام استالینیستی به شمار می آورند، ولی در دهه ۲۰تا۳۰ قرن گذشته، استالین سبب شد که پلیس امنیتی او را دستگیر نکند یا به قتل برساند. علاقه شخصی استالین به تنها نمایشنامه آزاد بولگاکف، یعنی "روزهای همشیره های توربین" باعث گردید که آن نمایشنامه حدود ۱۵ سال در سراسر شوروی روی صحنه تئاتر بماند؛ چون مسئولین بخش فرهنگی حزب فکر می کردند موضوع آن نمایشنامه در مخالفت با مقاومت گاردهای سفید، در جریان جنگ داخلی آنزمان شوروی نوشته شده. در این نمایشنامه برای نخستین بار گاردهای سفید ضدانقلاب، در جنگ داخلی به شکل انسان های مخالف مبارزه نشان داده شدند و نه آدمکشانی خونخوار و بیمار. تضاد و تناقض دوره اجرای برنامه اقتصادی نپ و عوارض و نتایج متضاد آن به نقد کشیده شدند. 
تنها کتابی که از بولگاکف اجازه نشریافت، "رمان شیطان بازی" بود که در سال ۱۹۲۵ به زیر چاپ رفت. سانسور نمایشنامه "فرار" باعث شد که بولگاکف طی نامه ای از گورکی و استالین دادخواهی کند. سرانجام در سال ۱۹۳۰ چهار روز بعد از خودکشی مایاکوفسکی و نامه بولگاکف، به سفارش استالین برای وی شغل مترجمی را در تئاتر شهر یافتند تا او خود را نیز به کشتن ندهد. 
بعد از آغاز گلاسنوس و پروستریکا، قشر اهل کتاب شوروی با موجی از آثار بولگاکف آشنا شد که سازمان امنیت ک.گ.ب. سالها در آرشیو خود گردآورده بود. 
میخائیل بولگاکف در سال ۱۸۹۱ در کشور اوکراین به دنیا آمد و در سال ۱۹۴۰ در مسکو درگذشت. پدرش یک استاد دانشگاه بود و او خود به تحصیل پزشکی پرداخته و چند سالی نیز پزشک بود. از جمله آثار این دوره او: یادداشت های یک پزشک جوان و کتاب مورفیوم هستند. بولگاکف از سال ۱۹۲۰ با داستان های طنزآمیز اجتمایی وارد فضای ادبی شوروی جوان بعد از انقلاب شد. اغلب آثار او موضوعی سیاسی- فلسفی دارند. گویا یکی از جمله های مشهور او این بود که می گفت: در نظام های شبه دیکتاتوری، نویسنده باید برای سوزاندن نوشته هایش عجله نماید. از بولگاکف آثار منتشر نشده زیادی به جا مانده. در دوره گورباچف از او اعاده حیثیت گردید؛ او سالها نویسنده محبوب قشر تشنه کتابخوان شوروی در دوره گلاسنوس بود. 
نخستین رمان بولگاکف، "گارد سفید" بود که به شکل خلاصه و سانسور شده در سال ۱۹۲۴ منتشر گردید. نمایشنامه "روزهای همشیره های توربین" را بولگاکف بر اساس این رمان تهیه کرد که در آن سقوط و شکست ایدئولوژی ضدانقلاب گاردهای سفید در جنگ داخلی را نشان داد. از دیگر آثار مهم او در دهه ۲۰ و ۳۰ قرن گذشته، نمایشنامه های: قلب سگی و نطفه خطرناک هستند. از جمله نمایشنامه های او: فرار، خانه سقا و ایوان واسیلی هستند. او در این دوره داستانهای بی شماری نیز به رشته تحریر درآورد و با کمک بیوگرافی، چند نمایشنامه مهم درباره: مولیر، پوشکین، سروانتس، گوگول و دن کیشوت نوشت. او در این نمایشنامه های تاریخی، مزاحمت ها و رفتار حاکمان و دیکتاتورها با اهل قلم و هنر را نشان داد. 
بولگاکف در "رمان نمایشی" به تجزیه و تحلیل کار و زندگی هنرمندان در نظام دیکتاتوری پرداخت. در نمایشنامه "فرار" او رویاها و ایده آلیسم گاردهای سفید ضدانقلاب در جنگ داخلی شوروی را نشان داد. گروهی از منتقدین، نمایشنامه "قلب سگی" را جواب منفی او به انقلاب روسیه به حساب می آورند. زمانیکه حزب کمونیست از کامنف خواست تا او نظرش را پیرامون این نمایشنامه بگوید، او جواب داد که موضوع رمان مذکور مخالف زمان مدرن فعلی است و نباید منتشر شود. غافل از اینکه خود کامنف بعدها قربانی پاکسازی های استالینیستی خواهد شد. دو نمایشنامه "قلب سگی" و "نطفه خطرناک" نیز تا زمان گلاسنوس ممنوع بودند. در نمایشنامه نطفه خطرناک، بولگاکف بیش از ۸۰ سال پیش، خطر دستکاری ژنتیک را نشان داد. بخشی از منتقدین کشورهای غربی، آن زمان پیام نمایشنامه را: انتقاد از دستکاری طبقه کارگر بی استعداد با کمک ایدئولوژی مارکسیسم – لنینیسم حزبی به شمار آوردند. بولگاکف در رمان گارد سفید و نمایشنامه توربین ها، درام غم انگیز انقلاب روسیه را نشان داد. منتقدین دولتی، او را به جانبداری از جنبش گارد سفید نموده و مشهوریت نمایشنامه توربین را خطر بولگاکف گرایی نامیدند. از جمله جانبداران آثار او، خوانندگان آثار طنز و داستان های شبه علمی – خیالی هستند که او در آثارش با کمک آزمایشگاه و دستکاری های علمی در آینده بشر نشان می دهد. 
غیر از انتقاد از ماتریالیسم جزمی، بولگاکف به انتقاد از طبقه متوسط و بوروکرات شهری مسکو می پردازد. در "رمان نمایشی" او با جو روشنفکری و تئاتر مسکو و تئوریسین مشهور آن زمان، یعنی استانیسلاویسکی تسویه حساب می کند. او می گوید مسکوی ها جماعتی هستند بسته که دنبال پول و سود و منافع مادی هستند و غریبه ها و شهرستانی ها را به درون خود راه نمی دهند. زن ها فقط دنبال وسایل آرایشی و لباس مد و مردها دنبال زنباره گی و مشروبخواری هستند. بولگاکف آشنایی دقیق و نزدیکی با جو ادبی مسکو داشت و در آثارش به انتقاد از نویسندگان دولتی و رسمی پرداخت که فقط دنبال منافع مادی خود هستند. نویسندگانی که از شغل خود بیگانه شده و به قشر امتیازدار و مرفه وابسته اند؛ جایی که مردم عادی راهی ندارند. در حالیکه آنها به نام پرولتاریا ادبیات می آفرینند، ادبیات عامیانه، ادبیات انبوهی است که از بالا سفارش داده شده و حق الزحمه آن با گشاده دستی از جیب مردم پرداخت می شود. او تنها رابطه عادی و سالم مسکوی ها را، رابطه نویسنده و معشوقه اش در رمان مرشد و مارگریت خود می دانست. 
رمان استاد و معشوقه اش، اثر مشهور و جهانی بولگاکف، رمانی است عمیق و فلسفی. موضوع اصلی کتاب، رابطه بین نویسنده و جامعه است. بدین سبب به نظر منتقدین، در رمان تنها یک رمز وجود دارد و آن پرسشی سیاسی است. این رمان نه تنها روایتی است طنزآمیز علیه جامعه شوروی بین دهه ۲۰ و ۳۰ قرن گذشته، بلکه سرودی است تحسین آمیز و مشتاقانه پیرامون آزادی فرد که سرانجام در مقابل قدرت دولتی و نیروهای امنیتی اش پیروز می گردد. در این رمان عشق نیز در تمام مراحل زندگی پیروز می شود. دو صفت بارز کتاب: خلاقیت هنری و نقش مثبتی است که زن ها در جامعه به عهده دارند. انتقاد اجتمایی آن رمان، انتقاد از پلیس دولتی است. اگر در نمایشنامه بیوگرافی مولیر، مبارزه با سانسور مطرح است، در رمام استاد و معشوقه اش، مبارزه با قدرت حاکمه ای مطرح است که حتی گاهی دستور به قتل و اعدام می دهد. بر اساس اعتراف بولگاکوف، اشتغال به نوشتن آن رمان از سال ۱۹۲۸ تا ۱۹۴۰ به درازا کشید. در این رمان نیروی مرموزی، جامعه نویسندگان و هنرمندان شهر مسکو را دچار ترس و وحشت نموده. قتل، آدم کشی، خرافات، جاسوسی و آتش افروزی از جمله حوادث معمولی روزانه جامعه هستند. در این کتاب، استاد نویسنده ای است که حاضر نیست خود را تسلیم نیروهای سرکوبگر دولتی و منتقدین رسمی بی سواد ادبی اش بنماید. به این دلیل ارگان های دولتی او را بیمار اعلان نموده و روانه تیمارستان می نمایند. سرانجام نویسنده استاد فوق چنان خورد و شکسته شده که فکر می کند به زودی نیرویی خارجی یا معجزه گر باید او را نجات دهد. 

تاریخ انتشار : ۲۲ تیر, ۱۳۸۴ ۱۲:۴۰ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

ضرورت مقابلۀ هوشیارانه با تهاجم راست افراطی؛ همبستگی مردمی سدّی استوار در دفاع از میهن

هرچند تهدیدهایی چون تکرار کشتار ۶۷ ره به جایی نمی‌برند اما هشداری جدی و خطری جدی‌اند علیه تمامیت ایران و اتفاقاً خاستگاه اصلی‌اش همان نیروی متجاوزی است که سال‌هاست نقشۀ حمله به ایران را از طرق مختلف و از جمله کاشتن جاسوسان و فریب‌خوردگانی در درون نیروهای امنیتی و نظامی ایران طراحی می‌کند. دشمنان واقعی ایران به دنبال رخ دادن فجایعی این‌چنینی‌اند تا دست‌آویزی پیدا کنند برای دفاع دروغین از «حقوق بشر» و ریختن بمب‌های‌شان بر سر مردم ایران.

مطالعه »
پيام ها

کرامت کارگران افغانستانی را پاس بدارید؛ آنان پناهنده‌اند نه جاسوس!

کارگران افغانستانی مانند بسیاری دیگر از کارگران مهاجر غیرقانونی، قربانی سیاست‌های غلط مهاجرتی دولت میزبان، به مثابه یک نیروی کار ارزان، از سوی سرمایه‌داران در شرایطی به کار گرفته می‌شوند که از کم‌ترین حقوق برخوردارند و نماد بهره‌کشی عریان سیستم سرمایه‌داری‌اند.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

عباس عراقچی: جنگ اسرائیل دیپلماسی را خراب کرد. ایالات متحده می‌تواند آن را احیا کند.

کرامت کارگران افغانستانی را پاس بدارید؛ آنان پناهنده‌اند نه جاسوس!

ما راویان قصه‌های رفته‌‌ از‌ یادیم

اعلامیه هیئت اجرائی سازمان کارگران انقلابی ایران (راه کارگر): «جبهه کردستانی»، ائتلافی علیه جنبش «زن، زندگی، آزادی»

بیانیۀ میرحسین موسوی از زندان اختر

روایت زنان افغانستانی از رد مرز