پنجشنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۴ - ۰۸:۴۵

پنجشنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۴ - ۰۸:۴۵

توهم آزادی از دهانۀ موشک: افشاگری علیه مدافعان حملۀ نظامی به ایران
آزادی از میان اجساد مردم، آوار خانه‌ها و بمباران کشور زاده نمی‌شود. دموکراسی را نه با موشک، بلکه با اراده و فداکاری خودمان می‌سازیم؛ نه با همدستی با دشمن، بلکه...
۱۲ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: بهروز ورزنده
نویسنده: بهروز ورزنده
محکومیت حمله به زندان اوین و ضرورت آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی
نهضت آزادی ایران در راستای راهبرد تقویت همبستگی ملی که آثار برجسته آن را در جریان جنگ تحمیلی اخیر شاهد بودیم، بازگشت حاکمیت به مردم و تحقق مطالبات ملی از...
۱۲ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: نهضت آزادی ایران
نویسنده: نهضت آزادی ایران
نیاز به بلوغ بیشتر سیاسی، و جسارت مدنی
اکنون بیش از هر زمان، نیاز حیاتی جامعۀ ایران بازیابی و تقویت «استقلال اندیشه» و «سازمان‌دهی مستقل سیاسی» است. ما باید بتوانیم در دل بحران، بدون اتکا به حاکمیت یا...
۱۲ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: سعید مقیسەای
نویسنده: سعید مقیسەای
اوین؛ زندانی که از آسمان بمباران شد و از زمین خیانت دید
حمله به زندان اوین، چه از منظر حقوق بین‌الملل، چه از دیدگاه وجدان انسانی، یک جنایت محض بوده و از مصادیق روشن جنایت علیه بشریت است. همزمان، آن‌چه جنبه‌ای دیگر...
۱۲ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: حمید آصفی
نویسنده: حمید آصفی
آتش‌بس تا استقرار صلح پایدار!
کارگران و زحمتکشان نیک می‌دانند که راه رفع ستم‌های نزدیک به نیم قرن جمهوری اسلامی نه با جنگ و تجاوز علیه میهن هموار شدنی است و نه با تکیه به...
۱۱ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: راهکار سوسیالیستی
نویسنده: راهکار سوسیالیستی
چند کشور آماده‌اند که از همین فردا تولید سلاح هسته‌ای را آغاز کنند؟
امروزه علاوه بر «پنج کشور هسته‌ای»، چهار کشور دیگر نیز دارای سلاح هسته‌ای هستند. در عمل، ما یک «نه کشور هسته‌ای» داریم که به آن «کلوپ هسته‌ای» می‌گویند. اما تل‌آویو،...
۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: والنتين کاتاسانف
نویسنده: والنتين کاتاسانف
ایران باید بماند و ما باید با ایران بمانیم
برای مخالفت بی‌بروبرگرد با تهاجم اسراییل به ایران حتی نیازی نیست به وطن‌دوستی یا عشق به میهن متوسل شویم که حالا لازم باشد بر سر معنای هر از این مفاهیم...
۹ تیر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: حسام سلامت
نویسنده: حسام سلامت

خرافات، از عهد عتیق تا ولایت فقیه

از جمله نشانه های عقاید خرافاتی باور به نبروها و تاثیراتی است که با تجربیات معمولی انسان و قوانین شناخته شده طبیعت همخوانی ندارند. خرافات قبوله های متضاد و متناقض ماوراء الطبیعی واقعیات و جریانات طبیعی، و معلول دلایل آسمانی هپروتی مرموز و ناشناخته هستند. خرافات ضد دین نیستند بلکه ضد تئوری و ضد شناخت هستند، عقیده نیستند بلکه شناختی وارونه، منحرف و گمراه هستند.

افشای خرافات مقدمه روشنگری است. اشاعه روشنگری، شیپور و بانگ خروس انقلاب و تربیت یا زایش انسان نوین است. خرافات ریشه در ادیان دارد، منبع و بخش مهم آنان است. خرافات در جوامع طبقاتی نماد ناتوانی انسان برای درک و جدل با محیط اطراف و با پدیده های طبیعی است. ریشه خرافات مانند دین در نادانی و جهالت عمومی پیرامون پرسش های مربوط به طبیعت، جامعه، انسان، و قانونمندی آنان است. خرافات توضیحی غیرعلمی، خیالی، توهمی برای پدیده های اجتماعی و طبیعی است که بشکل منطقی و صحیح فهمیده نشده اند. خرافات عقیده ایست عامیانه، پوچ، غلط، منحرف، و گمراه. خرافات عقایدی هستند که از نظر دینی یا تجربی بشکل منفی قضاوت و ارزشیابی میشوند. از قرن ۱۵ میلادی واژه خرافات برای عقاید عامیانه که تطابقی با الهیات رسمی و با راسیونالیسم علوم تجربی نداشتند، بکار برده میشد. از نظر معنی لغوی عنوان خرافات در فرهنگ یونانی لاتین به معنی ورای عقیده، یا پیرامون عقیده و ایمان، است. آن گاهی بشکل توهین آمیز، بی ارزش، و تحقیرآمیز به عقاید و باورهای پیش از مسیحیت گفته میشود. از موضع ادیان جزمی و مطلق گرا، خرافات یعنی عقیده غلط.
در عصر اوج اشاعه علم، رونق خرافات از طرف حکومتهای ارتجاعی و قرون وسطایی، باقیمانده فرهنگ جامعه و طبیعت شناسی اولیه و ساده لوحانه است. ادیان جهانی نیز بر اساس باورهای خرافاتی بنا شده اند.

هگل در قرن ۱۸ میلادی در کتاب “مبارزه روشنگری با خرافات” نوشت خرافات عقیده ایست دینی مخالف عقل و خرد و مذهبی بودن عقلگرایانه. در جوامع طبقاتی خرافات دینی در میان استثمارشدگان و توسری خوردگان و میان تودههای ناآگاه مدام تغذیه شده و از طرف طبقه حاکم استثمارگر حمایت میشود. سکولار دمکراتها ادیان ابراهیمی، مخصوصا در دوره قرون وسطا را ادیان خرافاتی میدانند. در زمان بحرانهای روحی روانی اجتماعی، انسانهای از خودبیگانه و در حال غرق شدن به هر پر کاهی مانند خرافات می چسبند. در عصر رشد  سریع علم و صنعت و در زمان حضور امپریالیسم، موجب پناه و توسل انسان از خودبیگانه شده، به انواع خرافات و اسطورههای باور می یابند. در فلسفه سوسیالیستی خرافات مترادف است با دین، یعنی عقیده ای ضد شناختی و معتقد به باورهای ماوراء الطبیعه. آگاهی و عقیده دینی نیز یکی از اشکال خرافات است. انسان در دوره زوال فرهنگی سلطه امپریالیسم، قربانی تبلیغات خرافاتی و ابزار آن مانند باور به فالگیری، تعبیر خواب، باور به ارواح و اجنه، باور به ستاره شناسی فالگیری، انجام عرفانهای توهمی، و غیره میگردد. از جمله وظایف مهم روشنفکران سکولار دمکرات، افشاگری علیه هرگونه خرافات دولتی و شخصی میان مردم است.

از جمله نشانه های عقاید خرافاتی باور به نبروها و تاثیراتی است که با تجربیات معمولی انسان و قوانین شناخته شده طبیعت همخوانی ندارند. خرافات قبوله های متضاد و متناقض ماوراء الطبیعی واقعیات و جریانات طبیعی، و معلول دلایل آسمانی هپروتی مرموز و ناشناخته هستند. خرافات ضد دین نیستند بلکه ضد تئوری و ضد شناخت هستند، عقیده نیستند بلکه شناختی وارونه، منحرف و گمراه هستند. برای شناخت خرافات منحرف از تصورات جزمی دینی، شناخت جهانبینی های ماقبل علمی و کهن، که مفهومی دیگر از واقعیات، قوانین طبیعی، و نوع دیگری از تصورات مفهوم زمان و مکان داشتند، ضروری است. خرافات باوران فکر میکنند میتوانند مانع تخریب و آسیب از طرف نیروهای مرموز و ناشناخته شوند و آینده را یشکل مناسب و مفید برنامه ریزی کنند.یکی از شاخه های خرافات، آنیمیسم یا روح باوری است که براساس آن، انسان در وضعیت کابوس یا خواب و رویا، یا حالت بیماری، به وجود روح خود پی میبرد. مدعیان این پدیده بر این باورند که واقعیت و هر ارگانی از بدن انسان، اجسام، و نباتات دارای روح هستند. روح محوری، تصور ساده لوحانه از طبیعت و جهان روح دار، یکی از منابع ایده آلیسم فلسفی است. خرافات باوران با تکیه بر جهانبینی های سحر و جادویی فکر میکنند میتوانند روی نیروهای ماوراء الطبیعه اثر بگذارند، چون تمام اشیاء دارای روح هستند. یونانیان باستان نیز باور به طبیعت خدایی داشتند. افراد خرافاتی مدعی هستند که پدیدههای زنده یا بی جان جهان را نمیتوان فقط از نظر مکانیکی توضیح داد، بنابراین اجزاء درون و بیرون بدن انسان باید دارای روح باشند. روح باوری یک اصل مهم زندگی انسان ایده آلیستی و خرافاتی است. خرافات در نظریه فلسفی دوئالیستی جسم-روح، نزد خلق ها و فرهنگهای طبیعی اولیه جوامع نخستین روح باور وجود داشته، گرچه نظریه وجود عقاید مذهبی انسانهای نخستین، امروزه اعتبار خود را از دست داده است و کسی به آن باور ندارد.

خرافات متکی است به افکار ایده آلیستی، و معتقد به سحر و جادو و رمز و راز، و نه متکی به عقل و خرد و دگم های دینی. خرافات باوران فکر میکنند انواع ظواهر پدیدههای طبیعی مانند وضعیت ماه و ستارگان در آسمان، و حوادث طبیعی روی سرنوشت و امور روزانه انسان مفلوک تاثیر دارند. باور به نقش نیروهای ناشناخته ماوراء الطبیعی و خرافات روی عقاید و فرهنگ و آداب و رسوم بخشی از مردم اثر میگذارد و آنها را تشویق به انجام دعا و عبادت و فلگیری و خواندن ورد و نزری یا باور به اعداد خاص و به فلگیری با قهوه و پاسور و نماز شاه پریان و غیره میکند. از نظر سیستم جزمی و سختگیرانه دینی، خرافات بخشی از عقاید ادیان غیرخودی، و باقیمانده تاریخی آن ادیان است. صحنه های نقاشی شکار در غارها ، امامزاده سازی، سفرهای زیارتی، جادوگری، جن زدایی و غیره از جمله عقاید انسانهای کهن یا انسانهای امروزی و ادیان طبیعت گرای آنان بوده و هست.

باور به فالگیری از طریق وضعیت ستارهها، کوشش های کیمیاگری، کف دست خوانی، فال قهوه و غیره، حتی امروزه طرفدارانی دارد. باور به سنگهای شفابخش و انگشتر و بازوبند و گردنبند و دعاهای قرآنی، غیر از حنبه استتیک و زیباشناسی، ریشه خرافاتی دارند. کیش شخصیت و اشیاء خاص، رهبرپرستی و قهرمان دوستی، باور به صفات فرضی و فوق العاده شاه و شیخ و رهبر و مرید و مرشد، نوع دیگری از خرافات و باورهای غیرمنطقی است. عقیده به گیاهان و حیوانات خاص، به فرشته و ملائک نیز بخشی از خرافات مدرن است. اصطلاحاتی مانند چشم شور و چشم حسود و آدم و کودک خوش قدم، و جستجوی حالت و وضعیت خلسه و نشئگی در میان گروههای طرغدار عرفان بودیستی شرقی، استفاده ابزاری یا فرهنگی دارد.

تاریخ انتشار : ۱۸ خرداد, ۱۴۰۱ ۷:۲۱ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

بیانیه‌های هیئت‌ سیاسی‌ـ‌اجرایی

۸ تیر، روز فداییان جان‌باختهٔ خلق؛ میهن‌دوستانِ انقلابیِ راهِ آزادی و رفعِ ستم از زحمت‌کشان!

در ۸ تیر امسال و در روزهایی که تجاوز جنایت‌کارانهٔ حکومت نژادپرست و نسل‌کش اسراییل و دولت امپریالیستی آمریکا به میهن عزیمان ایران باز ردّ پای خونینی از جان و هستی عزیز هم‌میهنانمان در جای‌جای ایران از خود به جا گذاشته است، یادی از رفقای عزیزی نیز ضروری‌ست که در جریان دقاع از میهن‌مان در برابر تجاوز نطامی عراق طی دو سال دفاع میهنی در راه میهنی که تا پای جان دوستش داشتند، جان باختند.

ادامه »
سرمقاله

اسراییل در پی تحقق رؤیای خونین «تغییر چهرۀ خاورمیانه»!

دست‌کم دو دهه است که تغییر جغرافیای سیاسی منطقۀ ما بخشی از اهداف امریکا و اسراییل‌اند . نتانیاهو بارها بی‌پرده و باافتخار از هدف‌اش برای «تغییر چهرۀ خاورمیانه» سخن گفته است. در اولین دیدارش با دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری نیز مدعی شد که اسراییل و امریکا به طور مشترک در حال مبارزه با دشمنان مشترک و «تغییر چهرۀ خاورمیانه»‌اند.

مطالعه »
سخن روز و مرور اخبارهفته

سیمور هرش: آنچه به من گفته شده است در ایران اتفاق خواهد افتاد.

یک مقام آگاه امروز به من گفت: «این فرصتی است برای از بین بردن این رژیم برای همیشه، و بنابراین بهتر است که ما به سراغ بمباران گسترده برویم.» … بمباران برنامه‌ریزی‌شده آخر هفته اهداف جدیدی نیز خواهد داشت: پایگاه‌های سپاه انقلاب اسلامی، که از زمان سرنگونی خشونت‌آمیز شاه ایران در اوایل سال ۱۹۷۹ با کسانی که علیه رهبری انقلاب مبارزه می‌کنند، مقابله کرده‌اند.

مطالعه »
یادداشت

در نقد بیانیه فعالین مدنی بشمول برندگان نوبل صلح درباره جنگ…

آخرین پاراگراف بیانیه که بخودی خود خطرناک‌ترین گزاره این بیانیه است آنجایی است که میگویند: ” ما از سازمان ملل و جامعه‌ی بین‌المللی می‌خواهیم که با برداشتن گام‌های فوری و قاطع، جمهوری اسلامی را به توقف غنی‌سازی، و هر دو‌طرف جنگ را به توقف حملات نظامی به زیرساخت‌های حیاتی یکدیگر، و توقف کشتار غیرنظامیان در هر دو سرزمین وادار نمایند.” مفهوم حقوقی این جملات اجرای مواد ۴۱ و ۴۲ ذیل فصل هفتم اساسنامه ملل متحد است.

مطالعه »
بیانیه ها

۸ تیر، روز فداییان جان‌باختهٔ خلق؛ میهن‌دوستانِ انقلابیِ راهِ آزادی و رفعِ ستم از زحمت‌کشان!

در ۸ تیر امسال و در روزهایی که تجاوز جنایت‌کارانهٔ حکومت نژادپرست و نسل‌کش اسراییل و دولت امپریالیستی آمریکا به میهن عزیمان ایران باز ردّ پای خونینی از جان و هستی عزیز هم‌میهنانمان در جای‌جای ایران از خود به جا گذاشته است، یادی از رفقای عزیزی نیز ضروری‌ست که در جریان دقاع از میهن‌مان در برابر تجاوز نطامی عراق طی دو سال دفاع میهنی در راه میهنی که تا پای جان دوستش داشتند، جان باختند.

مطالعه »
پيام ها

پیام به کنگرهٔ بیست‌وششم حزب کمونیست آلمان

ما بر این باوریم که چپ اگر نتواند در برابر ماشین جنگی سرمایه‌داری بایستد، اگر چپ صدای رنج مردمان بی‌پناه نباشد، اگر چپ در خیابان‌ها، کارخانه‌ها، اردوگاه‌ها و مناطق جنگ‌زده حضور نداشته باشد، از رسالت تاریخی خود فاصله گرفته است. ما برای بنای جهانی دیگر مبارزه می‌کنیم – جهانی فارغ از استثمار، از سلطه، از مرزهای ساختگی، از جنگ و نژادپرستی.

مطالعه »
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

توهم آزادی از دهانۀ موشک: افشاگری علیه مدافعان حملۀ نظامی به ایران

محکومیت حمله به زندان اوین و ضرورت آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی

نیاز به بلوغ بیشتر سیاسی، و جسارت مدنی

اوین؛ زندانی که از آسمان بمباران شد و از زمین خیانت دید

آتش‌بس تا استقرار صلح پایدار!

چند کشور آماده‌اند که از همین فردا تولید سلاح هسته‌ای را آغاز کنند؟