روزگار کنونی خشونت چندان مورد قبول عامه مردم و افکار عمومی جهانی نیست

سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی از طریق احزاب کردستانی ممکن و میسر نخواهد بود

مصاحبە با خالد توکلی

خالد توکلی: احزاب کردستانی در وضعیت خوبی به سر نمی برند. از یک سو حکومت و احزاب اقلیم کردستان هر کدام به نوعی محدودیت هایی برایشان برقرار ساختەاند که مجال فعالیت اندکی دارند. ایران در بحث برجام موفقیتی بین المللی کسب کرد و در منطقه نیز نفوذ خود را گسترش داده است. تمامی اینها موجب شده است احزاب کردستانی دچار نوعی بلاتکلیفی و در عمل تعلیق فعالیتها شوند. برخی از آنها به لحاظ مالی نیز مشکلاتی جدی دارند و از این جهت که افکار عمومی مردم اقلیم کردستان نیز نسبت به آنها منفی شده است در رنجند.

کوردانه: محمدرضا اسکندری: همانطور که در جریان هستید رادیو وبسایت کوردانه در این مدت تلاش کرده است با هدف روشنگری و طرح موضوعات روز، به تجزیه و تحلیل شرایط منطقه، روژهلات کردستان و ایران بپردازد. برای دستیابی به این هدف مهم، تلاش کرده ایم با کارشناسان، در این زمینه به گفتگو بپردازیم و با تشریح رویدادها، به حقیقت نزدیک تر شویم. در این برنامه گفتگویی خواهیم داشت با «دکتر خالد توکلی» جامعه شناس، روزنامه نگار ،فعال سیاسی و مدرس دانشگاه ساکن سقز.

شرایط کنونی ایران و کردستان را چگونه ارزیابی می کنید ؟
شرایط ایران در داخل و خارج تا حد زیادی رو به ثبات و بهبود است. اگر چه در سطح منطقەای و به ویژه در ارتباط با عربستان مشکلات روز به روز بیشتر می شود و لحن سخنها تندتر اما در فضای جهانی شرایط ایران بهتر از گذشته است. در داخل نیز علیرغم رکود سنگینی که بر بازار حاکم است و تنش های ناشی از رقابت انتخابات ریاست جمهوری، امیدواری بیشتر از یأس و نومیدی است. در کردستان نیز کم و بیش وضعیت به همین شکل است، اگر چه ممکن است مسئله رکود اقتصادی بیشتر به مردم آسیب برساند. بسته شدن مرزها و معابر کولبری نیز بر اقتصاد کردستان تأثیر منفی داشته است. 

به نظر شما چه تحولی در روژهلات روی داده است که حدکا به عملیات نظامی روی آورده است؟
در داخل کردستان تحول چشمگیری روی نداده است شاید حضور نظامی حدکا بیشتر متأثر از تحولات منطقەای و بین المللی باشد که ایران درگیر آنهاست.

 
خیلی از تحلیلگران سیاسی معتقد هستند که احزاب روژهلات کوردستان در حال وارد شدن به جنگ نیاتی منظقه شده اند، و در جبهه سنی وارد شده اند، نظر شما در این رابطه چیست؟
فکر نمی کنم این نظر درست باشد. شاید به طور غیر مستقیم تحت تأثیر شرایط حاکم بر منطقه و جنگهای نیابتی آن قرار گرفته باشند، اما حدکا بیشتر تحت تأثیر بخشی از کادرها و نیروهای پیشمرگ خودش است که فضای کنونی را برای فعالیت نظامی و جلب توجه افکار عمومی و دولت-های جهانی مناسب می بینند. 

با توجه به عملیات های حدکا در عمق خاک روژهلات، آن عملیات ها را از لحاظ نظامی و سیاسی بر مردم روژهلات، رژیم و احزاب روژهلات چگونه تاثیری دارد؟
ابتدا باید عرض کنم که عملیاتها در عمق خاک کردستان نبوده و در شهرهای مریوان، اشنویه یا سردشت که همگی مرزی هستند به وقوع پیوست. به لحاظ سیاسی مردم بیشتر متعجب و نگران بودند که آیا این تحرکات جدی است یا نه و تأثیرات اقتصادی آن بر مردم کردستان چگونه خواهد بود (مردمی که من دیدم، شاید نظر من قابل تعمیم نباشد). در مورد احزاب نیز باید گفت که به جز حدکا بقیه احزاب فضای سیاسی ایران، اقلیم کردستان و توان نظامی خویش را برای فعالیت نظامی مناسب نمی بینند و در خط مشی گذشته خود تغییری ایجاد نمی کنند. حکومت نیز درگیری های جدیتری در سوریه، عراق، یمن و بحرین دارد و سعی می کند از طریق حکومت اقلیم یا احزاب کردستان عراق، فعلاً این مسئله را مدیریت و مهار کند. 

تا آنجا که ما اطلاع داریم بیشتر تیم های حدکا که در چند هفته گذشته وارد روژهلات شده اند و یک تیم پژاک در کمین رژیم جان بخته اند؟ اشکال کار در چه بوده است؟
اشکال کار در این است که توانایی نظامی و امنیتی ایران را دست کم و تغییراتی را که در وضعیت اجتماعی و اقتصادی کردستان ایجاد شده است نادیده گرفتەاند. 

با توجه به این که رژیم تا دندان مسلح است آیا با مبارزه ی مسلحانه هنوز می توان رژیم را سرنگونی کرد؟
اگر حکومت جمهوری اسلامی تا دندان هم مسلح نباشد سرنگونی آن از طریق احزاب کردستان ممکن و میسر نخواهد بود.

وضعیت احزاب روژهلات کردستان را چگونه ارزیابی می کنید؟
در وضعیت خوبی به سر نمی برند. از یک سو حکومت و احزاب اقلیم کردستان هر کدام به نوعی محدودیتهایی برایشان برقرار ساختەاند که مجال فعالیت اندکی دارند. ایران در بحث برجام موفقیتی بین المللی کسب کرد و در منطقه نیز نفوذ خود را گسترش داده است. تمامی اینها موجب شده است احزاب کردستانی دچار نوعی بلاتکلیفی و در عمل تعلیق فعالیتها شوند. برخی از آنها به لحاظ مالی نیز مشکلاتی جدی دارند و از این جهت که افکار عمومی مردم اقلیم کردستان نیز نسبت به آنها منفی شده است در رنجند. 

حدکا بصورت رسمی نمی گوید حاضر است با تمام توان در مقابل رژیم جنگ مسلحانه نماید و می گوید ما نیروی مسلح برای تبلغ می فرستیم . این شیوه برخورد رسانائی حدکا به خاطر چیست؟
شاید دو دلیل داشته باشد. یکی اینکه در روزگار کنونی خشونت چندان مورد قبول عامه مردم و افکار عمومی جهانی نیست و برای اینکه فعالیت خود را غیر خشونت¬آمیز نشان دهد از این استدلال بهره می جویند. دوم اینکه می خواهند نشان دهند که مبارزه مسلحانەای که دارند بیشتر دفاعی است و استراتژی اصلی ایشان فعالیت فرهنگی است.

هیچ خبر گزاری داخلی و خارجی و حتی میدیا شما در رابطه با اعتصاب روژهلات کوردستان در رابطه با سالروز ترور قاسملو خبری که مسئولین حدکا پخش نمودند و گفتند استقبال عالی بوده پخش نکردند، آیا استقبالی کسترده در روژهلات در این رابطه بوده است یا فقط جنگ تبلغاتی است بین رژیم و حدکا؟
در سقز از اعتصاب استقبال نشد و بقیه شهرها را خبر ندارم.

بعضی از جریانات سیاسی روژهلات در جواب سوال پول گرفتن از کشورهای مختلف اسرائیل و عربستان و غیره جواب می دهند با ما تماس گرفته نشده و یا می گوید به ما اگر شیطان پول بدهد می گیریم نظر شما در این باره چیست؟
به نظر من برای تغییر در وضعیت سیاسی یک کشور قبل از هر چیز باید به نیروی مردم متکی بود و دخالت خارجی قابل توجیه نیست. این کشورها به دنبال منافع خویش هستند که با منافع مردم کردستان چندان سازگار نیست. 

توضیح از کار آنلاین:
یکی از مسئولان سایت کوردانە این مطلب را برای درج در کار آنلاین فرستادە. علت مشکل فنی در سایت کوردانە بودە است.