در چند هفتە اخیر تهدید و فشار علیە جمهوری اسلامی دم بە دم افزایش یافتە است. دولت های امریکا، اسرائیل و عربستان سعودی با تشکیل ائتلافی کە رهبری آن را ترامپ بە عهدە دارد. با فشار و تهدید در تلاشند با استفادە از نفوذ سیاسی و مالی واهرم هایی کە در اختیار دارند مانع اجرای برجام شوند و با همراە نمودن کشورهای دیگر علاوە بر فراهم نمودن مقدمات لغو و یا گنجاندن شروط خود در قرارداد برجام، مقدمات عقب نشینی جمهوری اسلامی از کشورهای منطقە را نیز فراهم کنند و در این راە بە موفقیعت های هم دست یافتەاند. فاصلە گیری لبنان و عراق دو کشوری کە حوزە نفوذ جمهوری اسلامی هستند، نمونە هایی از این موفقیعت ست کە نشان می دهد ممکن است هرچە را کە حکومت با دەها ملیارد هزینە رشتە، پنبە کند. بعد از برجام بسیاری از تحریم های مرتبط با برنامە هستەای رسما لغو شدند و دولت پیشین امریکا نیز تا حدود زیادی بە برجام پایبند بود ولی بعد از انتخاب ترامپ، اخلال در اجرای برجام شروع شد. تحریم ها بعد از برجام حداقل در روی کاغذ لغو نشدەاند، ولی در عمل کمتر بە آن پایبندی نشان دادە می شود و بهمین جهت آثار منفی آن را می توان از جملە در بالا رفتن نرخ ارزهای خارجی و سقوط فزایندە ارزش ریال ملاحظە کرد. جوی بوجود آوردەاند کە بانکهای خارجی بە سبب نگرانی از تحریم امریکا ردوبدل کردن پول با ایران را بە حالت تعلیق درآورند وبە تبع آن ادامە مناسبات اقتصادی ایران با کشورهای دیگر را دشوارتر از پیش کردەاند. حکومت نیز در این میان با نمایش های موشکی، تشکیل نیروهای شبە نظامی در عراق و سوریە و… حکم جادە صاف کن ائتلاف ضد ایرانی تحت رهبری ترامپ را داشتە است.
در داخل نیز حکومت علاوە بر ناکارآمدی با اعتراضات وسیع تودەای و شکاف درونی مواجە است و بقای خود را در معرض تهدید می بیند. در مقابل فشارهای خارجی شروع بە عقب نشینی های گام بە گام نمودە اما سرکوب در داخل را تشدید کردە است. محمد جواد ظریف این روزها از هیچ فرصتی برای ارسال پیام آشتی و رفع اختلافات از طریق مذاکرە کوتاهی نمی کند، مدتی است کە دیگر خبری از آزمایشات موشکی نیست و خامنەای هم در سخنرانی نوروزی اش ترجیح داد سکوت کند و واکنشی نسبت بە حملات تند در پیام نوروزی ترامپ نشان ندهد. دامنە اعتراض بە دخالت های حکومت در سوریە و لبنان کە پیش از این از طرف نیروهای اپزوسیون و سازمان ما می شد اینک بە روزنامە های همچون “جمهوری اسلامی ” نیز تعمیم یافتە و این روزنامە نیز بە صف مخالفان این دخالتها پیوستە است. در این میان دولت امید زیادی بە حمایت اروپا بستە بود کە اروپا هم بە رغم تمام اختلافات و مخالفت هایی کە با امریکا بر سر برجام و مناسبات بین المللی دولت ترامپ دارد بە نظر نمی رسد در مقابل فشارهای امریکا مقاومتی در حد انتظارات جمهوری اسلامی نخواهد کرد. چین و روسیە هم با اینکە مخالف لغو و تجدید نظر در برجام هستند بە نظر نمی رسد در این خصوص کار زیادی از دستشان بر آید. خلاصە کلام اینکە حکومت در موقعیتی قرار ندارد کە بتواند درمقابل این فشارها مقاومت کند و خامنەای بە ناگریز باید یا خودش را برای یک “نرمش قهرمانانه” دیگری آمادە کند و یا تن بە یک رویارویی خطرناک احتمالی نظامی بدهد. از سوی دیگر باید در نظر داشت کە ترامپ در عمل نشان دادە است کە بە تعهداتش کمتر پایبندی نشان می دهد و شخصیتی غیر قابل پیشبینی و اشتهایی سیری ناپذیر دارد و حد و حدود انتظاراتش نامعلوم است. بە نظر می رسد کە رژیم این عقب نشینی را پذیرفتە اما مشکلی کە وجود دارد این است کە هزینە عقب نشینی بسیار بالاست و شرایط آن را ترامپ و متحدین اش می خواهند تعیین کنند و ظاهرا بە کمتر از رها کردن “عمق استراتژیک” حکومت راضی نیستند. هم از این روست کە درخواستهای آشتی جویانە ظریف با استقبال چندانی مواجە نمی شود. تنها امید جمهوری اسلامی در این میان میانجیگری اروپا و یا اتحاد استراتژیک با روسیە است کە البتە در صورت عملی شدن هر یک از آنها نتایج متضادی را در پی خواهد داشت، و بعید است آنها هم بتواند ترامپ و متحدین اش را وادار بە گذشت از شرایط شان کند.
در هر صورت بە نظر می رسد کە مردم ایران باید باز هم تاوان سنگین تری برای ماجراجویی های نظامی و دخالتهای نظامی زیانبار جمهوری اسلامی و رقابت های حریصانە قدرت های جهانی و منطقەای بر سر نفوذ در منطقە بپردازند. اما اگر جمهوری اسلامی نیروهایش را از سوریە بیرون بکشد در آن صورت هم شانس اجتناب ازدرگیری نظامی کاهش خواهد یافت و هم زمینە برای مذاکرە فراهم تر خواهد شد و میدان مانور ترامپ و متحدین محافظە کار و چنگ طلب وی محدود تر خواهد شد. درهرصورت نیروهای دمکراتیک و عدال خواە مخالف دخالت هر کشوری در امور کشورهای دیگر بودە و خواهان بیرون کشیدن نیروهای نظامی ایران از سوریە و حل اختلافات از طریق مذاکرە و پذیرش حق حاکمیت ملت ها و بە تبع آن مخالف هر دخالت احتمالی بیگانگان بە کشورمان هستند. متاسفانە تا جمهوری اسلامی وجود دارد خطر جنگ وتهدیدات خارجی در کشور ما منتفی نیست.