به گزارش خبرگزاری آناتولی (۱) کارشناسان ایرانی نسبت به تاثیرات قطعنامه شورای حکام از قبیل شکست مذاکرات وین تشدید تحریم ها، ارجاع پرونده کشورشان به شورای امنیت و حتی استفاده از مکانیسم ماشه در برجام ابراز نگرانی می کنند. به گزارش ایسنا (۲) فریدون عباسی، نماینده مجلس ایران و عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به روند مذاکرات هسته ای گفت ما به عنوان نماینده مجلس دسترسی به متن مذاکرات نداریم تا ببینیم نتیجه مذاکرات چه بوده است.
اقتصاد ایران در سالهای اخیر با مشکلات بیشماری روبەرو بوده، و این مشکلات روز به روز سفره خانوارها را کوچکتر کرده است. در ذهن بسیاری از مردم ایران این سوال وجود دارد که برجام چه دستاوردهایی برای ما داشته است، و چه باید کرد که از بین نرود. جامعه ایران حتما در مورد طرف مقابل توافق نامه برجام یعنی امریکا نیزدرگیراختلاف نظرجدی شده و ضروری است که اجماع نظر در این مورد شکل بگیرد، متاسفانه در ایران دولتها قدرت ارتباط با جامعه را ندارند و این عدم ارتباط در دولت آقای رییسی بدتر از دولت قبل شده است.
ارکان اصلی منافع ملی، توسعه و امنیت است. امنیت ملی یکی از مهمترین مسئله کشورها بوده و بستگی به این دارد که آن را چطور تعریف کنیم. بین جناح های سیاسی در مورد اینکه امنیت ملی چطور بدست می آید بشدت اختلاف نظر وجود داشته و دارد. یک دلیل رای بالای آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، برنامه او در جهت تنش زدایی در جهان ومنطقه بود که نشان از اهمیت این موضوع برای مردم ایران می دهد. نیاز است که با مردم در مورد امنیت ملی گفتگو شده و سپس تصمیم گیری شود. فاجعه آمیز است که امنیت ملی پشت درهای بسته تعریف و در مورد آن اتخاذ تصمیم شود.
برجام، روح تنش زدایی از منطقه است. آقای جوبایدن رئیس جمهور آمریکا در حال حاضربه خاورمیانه آمده است که در ازای امتیازاتی، بر همگرایی رقبای ایران بیافزاید که بدون ارتباط با جنگ اوکراین نیست (۳). جوبایدن در مصاحبه ای با کانال ۱۲ اسرائیل گفت بازگشت به برجام ضرروی است، ولی نه به قیمت حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان های تروریستی. وی تصریح کرد که استفاده از زور آخرین راه ما برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای خواهد بود.
این که مطرح می شود مکانیسم ماشه را نمی توانند عملی کنند، تا حل بحران اوکراین واقعی به نظر میرسد .اما انگلیس و فرانسه میتوانند از روشهای گوناگون برای تشدید فشار به جمهوری اسلامی استفاده کنند. همه می توانند برای منفعت خودشان از ایران باج گرفته و یک کالا را به چهار برابر قیمت بفروشند، ترکیه یکی از نمونه های آن است.
ایران به دلیل تنش با غرب و امریکا در لبه پرتگاه است، و تضمینی برای شرکت های بزرگ اقتصادی برای سرمایه گذاری در ایران وجود ندارد. اگرایران نتواند از ظرفیت ها و فرصتها به درستی استفاده کند، آسیب می بیند و اگر در برابر تهدیدها و چالشها به درستی تدبیر نشود منافع ملی و امنیت ملی کشور دچار خسارات جبران ناپذیری خواهد شد.
برجام زیرساخت سیاست خارجی برای حفظ امنیت ملی ایران است. حفظ غنی سازی در کشور در سطح ۶۰ درصد به بالا مغایر منافع اقتصادی کشور است. باید در نظر داشت که این شرکتهای بزرگ هستند که مراوده اقتصادی دارند و نه دولتها. اگر برای دنیا این تصور شود که ایران بطرف اتمی شدن می رود، هیچ شرکت اقتصادی بزرگی حاضر به سرمایەگذاری در کشور نخواهد شد. تعیین کننده ترین موضوع برای غرب بازرسی است، این اهرمی است که میتوان بکار برد و می توان گفت که اخراج بازرس ها اگر امریکا به توافق خود عمل نکنند، همانگونه که در دوره ترامپ اتفاق افتاد، مکانیسمی است که می تواند به نوعی تضمین اجرای توافق باشد. باضافه اینکه در داخل یک توافق با آژانس، ایران می تواند راحت تر بر سر مسایل کنار بیایند تا بیرون از آن.
بدون تعامل و تبادل با دنیا و بدون صادرات و واردات وحل و فصل چه زودتر موضوع اف ای تی اف، اقتصاد ایران نمی تواند نفسی بکشد. همه اجزاء زندگی شهروندان تحت تاثیر همین تعامل و تبادل با دنیاست.
منابع
- پیامدهای احتمالی قطعنامه شورای حکام علیه ایران (aa.com.tr)
- عباسی: متن مذاکرات در اختیار نمایندگان قرار گیرد – ایسنا (isna.ir)
- فرارو | بایدن: باید به برجام برگردیم / استفاده از زور آخرین راه است (fararu.com)