جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۴:۳۶

جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۴:۳۶

تاریخ ساده فلسفه لیبرالی

برتراند راسل و جایزه نوبل ادبیات
کمیته نوبل دلیل اعطای این جایزه به او را پیشگام بودن وی برای مبارزه در راه هومانیسم و آزادی تفکر، اعلان نمود. چون راسل نیز مانند خود نوبل دانشمندی شکاک، اتوپیست و اخلاقگرا شناخته شده بود. راسل در چهارچوب دمکراسی غربی بطور مسئولانه در مقابل غالب مسائل اجتماعی و سیاسی موضع گرفت. مخالفت با تسلیحات اتمی، انتقاد از حمله آمریکا به ویتنام، انتقاد ازا شغال چکسلواکی توسط شوروی ،و مسابقات تسلیحاتی از جمله کوشش های وی بودند

برتراند راسل انگلیسی، ریاضی دان، فیلسوف، نویسنده، استاد منطق، فعال سیاسی، منتقد اجتماعی و فعال صلح در کنار سارتر، کامو، و برگسن چهارمین فیلسوفی است که جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۵۰ را از آن خود نمود. او یکی از متفکران “فلسفه تجزیه و تحلیلی” در انگلیس و در جهان می باشد. بخش مهمی از آثار او مربوط به تاریخ فلسفه بورژوایی و ریاضیات است. او یک نویسنده ، دانشمند و سیاستمدار بود. راسل فیلسوفی است بدون سیستم تئوریک، ولی با تمایلات فلسفی آته ایستی و سوسیالیستی مدل غربی.

راسل یکی از مهمترین استادان علم منطق در قرن بیست بود. او در آثار متنوع اش کوشید تا تجربه گرایی فلسفی را با تئوری شناخت ریاضی متحد نماید . از جمله موضوعات تحقیقات او فلسفه، ریاضیات، تئوری شناخت ، فلسفه زبان، و فلسفه روان است. او بعنوان یک فیلسوف کوشید تا منطق ریاضی را فرموله بندی نماید. راسل خالق آثار اجتماعی و انتقادی و پایه گذار اتم گرایی منطقی است. او در قرن بیست کمک عظیمی به رشد علم منطق نمود. راسل را میتوان فیلسوفی پدیده گرا نیز دانست. وی مدعی بود که واقعیات را میتوان تا کوچکترین ذره تشکیل دهند آنان، شناخت و نامید، چون شناخت واقعیات از کوچکترین عناصر اتمی تشکیل دهنده آنان بوجود آمده.

کمیته نوبل دلیل اعطای این جایزه به او را پیشگام بودن وی برای مبارزه در راه هومانیسم و آزادی تفکر، اعلان نمود چون راسل نیز مانند خود نوبل، دانشمندی شکاک، اتوپیست و اخلاقگرا شناخته شده بود. راسل در چهارچوب دمکراسی غربی بطور مسئولانه در مقابل غالب مسائل اجتماعی و سیاسی موضع گرفت. مخالفت با تسلیحات اتمی، انتقاد از حمله آمریکا به ویتنام، انتقاد ازا شغال چکسلواکی توسط شوروی ،و مسابقات تسلیحاتی از جمله کوششهای وی بودند. راسل در سال ۱۹۱۸ به سبب مخالفت با جنگ جهانی اول در انگلیس به ۶ ماه حبس محکوم گردید . وی گرچه به انتقاد شدید از استالین پرداخت، ولی ضد کمونیستها را نیز مورد حمله خود قرار داد. او ریشه خفقان در ادیان را علت مطلق گرایی الهی در ادیان مسیحی و یهودی معرفی نمود ، که تحمل دگراندیشان را ندارند . وی می گفت که سه صفت انسانی، عشق، شناخت و همدردی با انسانها موجب شد که او در زندگی مقاومت کند، و تکیه گاه او در دوران جوانی، طبیعت، کتاب و ریاضیات بوده است. شعار “فرمانبری از عقل” او حتی امروزه استفاده عملی دارد.

مجموعه آثار راسل بیش از ۶۰ کتاب و ۲۰۰۰ مقاله است، از آنجمله – متفکران غرب، تاریخ فلسفه غرب، مقدمه ریاضیات، زندگی من، ماهیت ما و جهان خارج، پایه های یک تحول اجتماعی، عرفان و منطق، تجزیه و تحلیل روان، فرهنگ جامعه صنعتی و آینده آن، فلسفه مادی انسان و جهان، شک گرایی، عصر علوم، آزادی و سازمان گرایی، در رسای اعتدال، قدرت، مقالات فلسفی و سیاسی، اصول هندسه، نقد فلسفه لایبنیتس، در باره علامات و نشانه ها، اصول ریاضی، چرا دیگر مسیحی نیستم؟ ازدواج و اخلاق ، و تسلط سرزمین سعادت هستند.

راسل می گفت که دو نوع شناخت وجود دارد: شناخت مستقیم و شناخت با واسطه . او می نویسد که فلسفه می تواند یک اتم گرایی منطقی تعریف گردد. در نظر او ایمان بخدا و اعتقاد به ابدی بودن روح، ریشه علمی ندارند. او هدف تحقیقات را جستجوی یقین در علوم و یا شناخت مطلق پدیدهها بدون شکاکی می دانست. وی توصیه میکند که در علوم باید زبان ایده آل منطقی بجای زبان عامیانه غیر مطمئن قرار گیرد.

راسل میان سالهای ۱۸۷۲-۱۹۷۰ در انگلیس زندگی نمود. وی از خانواده ای اشرافی برخاسته بود و پدرش مدتی نماینده مجلس در انگلیس بود. او در دوران جوانی به تحصیل ریاضیات و فلسفه در دانشگاه پرداخت . وی بعدها در کتاب اتوبیوگرافی اش نوشت که مطالعه کتاب” اوکلید” فیلسوف و ریاضی دان یونان باستان مانند مطالعه داستانهای عشقی روی او تاثیر خوشایند و مهمی گذاشت. راسل خود تحت تاثیر هیوم، ادوارد مور، لایبنیتس و جان استوارت میل بود. وی بعدها شاگرد اتریشی خود یعنی ویتگنشتاین را یک نابغه نامید. راسل روی محفل فلسفی وین نیز تاثیر بزرگی از خود بجا گذاشت.

کتاب “تاریخ فلسفه غرب” راسل نخستین بار در سال ۱۹۵۰ در انگلیس منتشر گردید. این کتاب ۸۵۰ صفحه ای شامل بخشهای – فلسفه یونان باستان ، فلسفه مسیحی سدههای میانه ، و فلسفه عصر جدید است . مورخین چپ این کتاب را تاریخ فلسفه بورژوایی یا تاریخ فلسفه لیبرال نامیدهاند. این کتاب سالهاست که در ایران توسط زریاب خویی (؟) بزبان فارسی ترجمه شده است.

تاریخ انتشار : ۲۰ فروردین, ۱۳۸۹ ۹:۱۰ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

سخن روز

حملۀ تروریستی در مسکو را محکوم می‌کنیم!

روشن است که چنین حمله‌ای نیاز به تیمی حرفه‌ای و سازماندهی و تدارکی نسبتاً طولانی و گسترده دارد. در عین حال، زود است که بتوان تحلیل جامع و روشنی از ابعاد پشت پردۀ این جنایت و اهداف سازمان‌دهندگان آن ارائه داد. هدف از این یادداشت کوتاه نیز  در وهلۀ نخست مکثی است بر قربانیان این حمله و حملاتی از این دست. قربانیانی که تنها سهم‌شان از سازمان‌دهی و تدارک چنین جنایاتی و علل پشت پردۀ آن، هزینه‌ای است که با جان و سلامتی‌شان می‌پردازند.

مطالعه »
یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

عصر جهانی شدن اقتصاد، نقش دولت ها را کاهش نداده است، بلکه برعکس دولت ها عهده دار نقش محوری و مهمی در پاسداری، رشد و نهادینه کردن منافع کشوری، منطقه ای و جهانی شده اند.
در سراسر دوران موجودیت نظام سرمایه داری، میان اندیشمندان و پیروان اقتصاد سرمایه بنیان، بیشتر دو گروه روبروی هم قرار گرفته اند: پیروان اقتصاد مبتنی بر دولت رفاه و هواداران اقتصاد نئولیبرالیستی.

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

اکنون با خرسندی از اعضای تشکیلات، از یاران سازمان، از صاحب‌نظران، از کلیۀ احزاب و سازمان‌ها و کنش‌گران سیاسی مردمی دعوت می‌کنیم با شرکت در نخستین نشست بحث عمومی در بارۀ “اصول و محورهای حداقلی برای حکومت”، ما را یاری کنند سندی سودمند برای ارتقای کشور به وضعیتی درخور ایران تدوین کنیم. روند کار … نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)
در سامانه زوم …

چشمان بیدار

… شهامتِ آن زن پشتِ میله ها,
درونم را می کاود,
و گاه و بی‌گاه,
صدای پرندۀ همیشگی،
آغاز صبح را در من می‌خواند.

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

برخلاف نظر سیاستمداران و قانون‌گذاران، ممانعت والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیل دارد. سهم عمده را باید در «عدم دسترسی به امکانات آموزش و فقر» جست و برای آن چاره‌اندیشی کرد.
امتناع آگاهانه‌ی والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیلِ کودکان دارد، و این در حالی است که به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، «دسترسی به امکانات آموزشی و محرومیت اقتصادی سهم عمده‌ای در بازماندگیِ کودکان ایفا می‌کند.»

یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
پيام ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

چشمان بیدار

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

زمین برای همه!