هیئت سیاسی ـ اجرائی سازمان فدائیان خلق ایران ـ اکثریت در اعلامیەای تحت عنوان ‘سیاست مطالبەمحوری و کنشگری در روند انتخابات’، دو ماە ماندە بە انتخابات دست بە تحلیل آرایش نیروهای سیاسی و وضعیت داخلی کشور در رابطە با انتخابات ریاست جمهوری پیش رو در جمهوری اسلامی زدە است.
در این متن ما عمدتا شاهد تحلیلی درست از وضعیت موجود در رابطە با امر انتخابات ریاست جمهوری هستیم. فراخواندن مردم، نهادهای مدنی و اپوزیسیون بە کنش مطالبەمحوری از جملە موارد درست دیگر در این اعلامیە هستند. اعتقاد مداوم بە جامعە مدنی ایران و درخواست از آن برای حضور فراگیرتر و فعال تر از جوانب مثبت موضع گیری های سازمان اکثریت در تمامی این سالها بودە است.
اما در متن، تحلیل و پیشگوئی ای آمدە است کە کمتر با واقعییات موجود می خواند. در اعلامیە می خوانیم کە “جریان حاکم در شرایطی که خطر رویاروئی با دولت ترامپ وجود دارد، از چالش در سطح جامعه واهمه دارد. به نظر می رسد که سیاست مدیریت انتخابات، بسیج نیرو، تخریب روحانی و شکست او در پای صندوق های رای پیش برده خواهد شد.”
بحث ما در این مقالە کوتاە بر سر موضوعی است کە اعلامیە از آن بعنوان “برنامە شکست روحانی” نام می برد، هرچند با کلمات “بەنظر می رسد” بار معنائی آن معتدل شدە است.
حال سئوال این است کە آیا حاکمیت و بە بیان اعلامیە، جریان حاکم واقعا درصدد شکست روحانی است؟
با نگاهی بە فاکتهای موجود می توان این پیش بینی را فاقد قدرت لازم ارزیابی کرد. دلایل هم اینهایند:
ـ در ماههای اخیر، بویژە بعد از روی کارآمدن ترامپ، خامنەای بعنوان رهبر نظام و پایە اصلی آنچە اعلامیە سازمان ‘جریان حاکم’ می خواند دو بار در سخنرانیهای رسمی از اقتصاد بعنوان معضل اصلی کشور نام بردە است. بعنوان مثال اولین بار او در دیدار با جمعی از مردم آذربایجان گفت کە “آمریکا می‌خواهد با تکرار ترفند تهدید و جنگ نظامی، توجه مسئولان کشور را از صحنه جنگ واقعی، یعنی جنگ اقتصادی منحرف کند؛ مسئولان هوشیار باشند و همه همت خود را صرف حل مشکلاتی همچون بیکاری، رکود، گرانی و تبعیض کنند.”
با توجە بە این دغدغە اصلی خامنەای می توان گفت کە برنامە حذف و شکست روحانی در دست نیست و آنچە ما شاهدش خواهیم بود چراغ سبز جریان حاکم در کل برای ماندگاری او، اما با یک موقعیت ضعیفتر است. خامنەای خوب می داند کە راەانداختن چرخهای اقتصادی کشور تنها با حضور یک جریان اعتدالگرا ـ اصلاح طلب اساسا ممکن است. زیرا کە چنین جریانی است کە می تواند در سیاست معتدلتر باشد و نظر مساعد غرب را بە شیوە نسبی جلب کند.
همچنین اگر نگاهی بە وضعیت اصولگرایان در کشور بیاندازیم، چنانچە خود اعلامیە سازمان اکثریت هم بدرستی بدان اشارە کردە است، اصولگرایان در وضعیت متشتتی بسر می برند و تاکنون نە تنها نتوانستەاند حول یک کاندیداتوری واحد بە توافق برسند، بلکە از چند پارگی ساختاری بشدت رنج می برند. پس با این وضعیت و با توجە بە حساسیت امر بحران اقتصادی در کشور، گمان آن نمی رود کە خامنەای بخواهد پشت برنامەای قرار بگیرد کە تعویض روحانی با نیروئی را در نظر دارد کە هم متشتت و پراکندە است و هم در زمینە اقتصادی، بدون برنامە مدون و قابل پیش بینی.
اما منظور از نبود برنامە اقتصادی و قابل پیش بینی در میان اصولگرایان چیست؟
چنانچە می دانیم اصولگرایان عمدتا مخالف برجام هستند و آن را مخالف منافع نظام و کشور معرفی می کنند. روش آنان در مقابل دولت روحانی تاکنون یک روش نفی و نە اثباتی بودە است. بدین معنا کە بر جوانب منفی برجام تاکید می کنند بدون آنکە دارای برنامە جایگزین باشند. این در حالیست کە بدون برجام، ایران دوبارە در سراشیبی تحریم و تهدید قرار خواهد گرفت. امری کە کل نظام را بە مانند دوران احمدی نژاد در معرض تهدید جدی قرار خواهد داد. پس آیا می توان چنین تصور کرد کە خامنەای بە عروج نیروئی در دولت رای خواهد داد کە چنین بلائی را بر سر کشور بە احتمال قوی خواهد آورد؟ آیا خامنەای می تواند بدنبال نیروئی رهسپار شود کە تا کنون نتوانستە برجام و واقعیت وجودی آن را چنانچە لازم است، هضم کند؟
***
اگرچە این پیش بینی اعلامیە سازمان اکثریت در اعلامیە نسبت بە جوانب دیگر متن زیاد مهم بە نظر نرسد، اما می تواند بنوبە خود باعث خوانش نادرست فاکتهای موجود شود و ما را بە سیاست نادقیق تری رهنمون شود. خوب است در گفتەهای مقام اصلی نظام جمهوری اسلامی دقت بیشتری شود.
————————-
زیرنویس:
متن اعلامیە هیئت سیاسی ـ اجرائی سازمان فدائیان خلق ایران ـ اکثریت:
