بیش از چهل سال است که حاکمیت ابتداییترین حقوق زنان را نقض میکند و هر اعتراض و نافرمانی آنان را با تحقیر و خشونت سازمانیافته و پروندهسازی پاسخ میدهد. زنان که سالها از خصوصیترین تا عمومیترین عرصههای زندگی خود را زیر سلطهی فرهنگ و قوانین زنستیز حاکمیت دیدهاند، با تلاشهای فردی و جمعی خود برای شکستن این فضا گامهایی برداشته و راههایی گشودهاند. اما این مبارزهی دائمی، هیچ از خشونت عریان حکومت در برابر زنان نکاسته است.
روز هشتم مردادماه، حاکمیت برگ سیاه دیگری به کارنامهی خود افزود و به سیاق بسیار بارهای دیگر به اعترافگیری و دستکاری افکار عمومی روی آورد. در حالی که بیخبری از وضعیت سپیده رشنو، شاعر و نویسنده، به چهاردهمین روز رسیده بود، شبکههای خبری جمهوری اسلامی ویدئوی اعتراف اجباری او را پخش کردند؛ شیوهای که همواره به قصد بی اعتبار کردن اعتراض و ارعاب معترضان از جانب حکومت تکرار شده است: سرکوبشدگان را به ضرب و زور مقابل دوربین نشاندن و خفقان حاکم را به نمایش گذاشتن. اکنون اما خشم و واکنش گستردهی مردم نشان داد که این حربه بیش از پیش از کار افتاده است.
پیشتر ویدئویی در فضای مجازی منتشر شده بود که نشان میداد یک «آمر به معروف» در اتوبوس به بهانهی پوشش، به زنی پرخاش میکند و با اعتراض او و دیگر زنان حاضر در اتوبوس روبهرو میشود. او ضمن فیلمبرداری از زن معترض، تهدید میکند که فیلم را برای «سپاه» خواهد فرستاد. کمی پس از پخش گستردهی این فیلم در شبکههای مجازی، مشخص شد آن زن، سپیده رشنو بوده و به دست مأموران امنیتی، بازداشت و به مکان نامعلومی برده شده است. همزمان رسانههای حاکمیت نیز دست به کارِ پروندهسازی و اتهامزنی شدند و این اعتراض را همچون بیشمار اعتراض دیگر، به «عوامل خارجی» نسبت دادند.
در ماههای اخیر اخبار بسیاری از این دست، با عبور از سد سانسور منتشر شده است؛ اخباری که هم از فشار روزافزون بر زنان پرده برمیدارد و هم ایستادگی و مقاومت آنان را آشکار میکند. حاکمیت ابزارهای قدیمیاش را احیا کرده است و مأمورانش به نام «پلیس امنیت اخلاقی» مشغول سرکوب بیش از پیش زنان و سلب امنیت آنان شدهاند.
بستر این سرکوب اما پیش از این فراهم شده است؛ حاکمیت که دریافته در غیاب تشکلها و نهادهای زنان، نقض حقوق «سپیده»ها و به حاشیه راندن صدای آنان آسانتر است، سالها حق تشکلیابی زنان را نقض کرده و با پروندهسازی و بازداشت و زندان، عرصه را بر فعالان این حوزه تنگ کرده است.
کانون نویسندگان ایران ضمن دفاع از حق انتخاب پوشش، بار دیگر حمایت خود را از حق تشکلیابی زنان اعلام میکند و این بازداشتها و پخش اعترافات اجباری را ادامهی سرکوب سازمانیافتهی زنان میداند. آزادی بی قید و شرط، حق سپیده رشنو و همهی زندانیان سیاسی و عقیدتی است.
کانون نویسندگان ایران
۱۰ مرداد ۱۴۰۱