شرکت نفت و گاز شل به سرمایه گذاری مجدد در “مزارع انرژی بادی” روی آورده است. این شرکت که در ده سال گذشته هیچ سرمایه گذاری قابل ذکری در انرژی خورسیدی و بادی نکرده است، می کوشد در مقام یکی از طرفهای متهعد در پروژه های “بورسله ۱ و ۲” برای ساخت مزارع انرژی بادی جدید در دریای شمال قرار گیرد.
روزنامۀ “اقتصاد روز” حدود یک ماه پیش این خبر را اعلام کرد و از آن پس منابع مختلفی در اطراف شل آن را تأئید کرده اند. گفته می شود که شل و “انِیکو” (یک شرکت هلندی تولید برق) مشترکاً می خواهند کنسرسیومی برای پیشنهاد قیمت برای پروژه تشکیل دهند. شرکت اخیر در ساخت مزارع انرژی بادی تجربه دارد و از سال ۲۰۱۵ به بهره برداری از مجموعۀ “لوخترداُینن” در ۲۳ کیلومتری ساحل نوردوَیک مشغول است.
شل و انیکو هنوز این خبر و همکاری با یکدیگر را تأئید نکرده اند. اما انیکو تصدیق می کند که به مشارکت در ساخت “بورسله” علاقه مند است. اجرای این پروژه مستلزم سرمایه گذاری چندین میلیارد اوروئی است. آری اسپراُیت، سخنگوی انیکو، می گوید: “شرکت ما در پروژه های بورسله، اگر حاصل شود، به عنوان یک جزء از یک کنسرسیوم خواهد بود”.
علاقه مندی دوباره به انرژی بادی در شل، مبین چرخشی در بزرگترین شرکت نفت و گاز هلند است. بن فان بوردن، مدیرکل شل، در خلال دو سال گذشته مکرراً اعلام کرده است که شل اشتیاقی به سرمایه گذاری در مزارع جدید خورشیدی و بادی ندارد. شل تا ده سال پیش به برخی سرمایه گذاریها در انرژی پایدار اقدام کرده، اما از آن پس از ادامۀ سرمایه گذاری در این زمینه روی گردانده بود. نمونه ای از سرمایه گذاری شل در آن سالها، ایجاد مزرعه بادی “اخموند” است که در سال ۲۰۰۷ به بهره برداری رسید. فان بوردن در سال ۲۰۱۴ نیز گفته بود: “من مخالفتی با انرژی پایدار ندارم، اما بسیاری از این فعالیتها با مواردی که شل در آنها خوب عمل می کند، جور در نمی آیند”. به نظر او شل برای رعایت نرمهای توسعۀ پایدار بایست بر تولید بیشتر گاز نسبت به نفت، انبارش گاز اکسید دوکربن در اعماق زمین و سرمایه گذاری در سوختهای بیولوژیکی – چنان که در برزیل صورت می گیرد – تمرکز کند و در این زمینه با دیگران به رقابت برخیزد و نه در تولید انرژیهای خورشیدی و بادی و از این دست.
به نظر می رسد که چرخش شل معلول فشار سهامداران بزرگ این شرکت، مثل صندوقهای بازنشستگی از جمله “صندوق عمومی بازنشستگی کارمندان دولت و آموزش و پرورش” و “صندوق بازنشستگی کارمندان بهداشت، و مؤسسات اجتماعی و روانی” باشد. این سهامداران خواهان آن اند که شل نرمهای توسعۀ پایدار را بیشتر رعایت کند. انجمن “این را پی بگیر!”، که انجمنی از سهامداران کنشگر در شل است، موضوع رعایت نرمهای توسعۀ پایدار توسط شل را یگانه موضوع عمل خود اعلام کرده است.
چندی پیش، در اواسط ماه مارس ۲۰۱۶، این انجمن یک جملۀ “بودار” را در گزارش سالانۀ شل “کشف کرد” که حکایت از تمایل مجدد شل به سرمایه گذاری در تولید انرژیهای خورشیدی و بادی داشت. در گزارش آمده است: “… این سرمایه گذاری در کادر پاسخ به نیاز بلندمدت به انرژی با تولید گاز اکسید دوکربن کمتر صورت خواهد گرفت”.
این که شل و انیکو به انرژیهای پایدار علاقه نشان داده اند هنوز تضمینی برای مشارکت آنان در پروژه های “بورسلۀ ۱ و ۲” نیست. علاقۀ شرکتهای بین المللی برای مناقصۀ این مزارع جدید بسیار زیاد است و برندۀ پروژه طرفی خواهد بود که خواهان کمترین یارانه برای انجام آن باشد. شرکتهای دیگری چون جنرال الکتریک، شرکت انرژی “انجی”، ائون، و دونگ نیز از زمرۀ علاقه مندان به این پروژه اند. شرکت دولتی سوئدی “استاتکرافت & واتن فال” را نیز نباید از قلم انداخت.
مارک بال، مؤسس انجمن “این را پی بگیر!” می گوید: “این که شل نمی خواهد “رویکرد سبز” خود را تأئید کند، قابل فهم است. آنها این رویکرد را ابتدا باید برای سهامداران شل توضیح دهند. امیدوارم در جلسۀ سالانۀ سهامداران در روز ۲۱ آوریل چنین شود. سرمایه گذاری در یک مزرعۀ بادی به لحاظ مالی هم یک سرمایه گذاری سالم است. علاوه بر این شل می تواند نشان دهد که چگونه می توان به اتکای تجربه در تأسیسات دریائی، به نحوی کارآ مزارع بادی بزرگ را بر رو