توضیح سردبیر: گزارش‌های متعددی در روزنامه‌ها و رسانه‌های ایران، نسبت به کمبود پرستار در بیمارستان‌ها و وجود بحران در این زمینه هشدار می‌دهند. از میان این گزارش‌ها دو گفت‌وگو را برگزیده‌ایم.
مهدی زارع فعال صنفی حوزۀ پرستاری و محمد شریفی مقدم، دبیر کل خانه پرستار، در دو گفت‌وگوی جداگانه، یکی با سایت «تجارت نیوز» و دیگری با سایت «خبر آن‌لاین» نسبت به در خطر قرار گرفتن جان بیماران در بیمارستان‌های ایران هشدار می‌دهند. از نظر هر دو فعال این حوزه، کمبود نیروی متخصص و آموزش دیده در این حوزه وجود ندارد، اما بی‌توجهی به مشکلات پرستاران و “اجرا نشدن مطالبات آنان، عدم پرداخت به موقع حقوق و مزایا و حتی مبالغ ناچیز اضافه کاری همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا پرستاران هر روز بیشتر از روز قبل به فکر خروج از این کار، مهاجرت و یا روی آوردن به مشاغل دیگر باشند. پایان ادامه این روند راهی جز بن بست نخواهد بود”.
۱-
مهدی زارع، فعال‌صنفی حوزه پرستاری، در گفت‌وگو با «تجارت‌نیوز»
هیچ امیدی به حل مشکلات پرستاران نیست / جان بیماران در خطر است
کمبود بیش از ۱۰۰ هزار پرستار در کشور و تعطیلی بخش‌های بیمارستانی
فعال‌صنفی حوزه پرستاری گفت:
به گزارش تجارت نیوز، سال‌هاست که پرستاران تلاش می‌کنند تا مشکلات خود را در قالب‌های مختلف از جمله اعتراضات صنفی به گوش مسوولان برسانند اما هر بار آن چیزی که نصیبشان می‌شود بی‌توجهی و گاها توبیخ برای کسانی است که در اعتراضات صنفی شرکت می‌کنند. در واقع گویا هیچ اراده‌ای برای رفع مشکلات پرستاران در وزارت بهداشت و درمان وجود ندارد. نه تلاشی برای رفع مشکلات معیشتی آنها صورت می‌گیرد و نه حتی مساله کمبود پرستار که حالا باعث تعطیلی بخش‌های مختلف بیمارستانی شده، هشداری برای مسئولان به شمار می‌رود.
هر سال وعده‌های مختلفی برای احقاق حقوق پرستاران از سوی مسئولان داده می‌شود اما در نهایت همه چیز در حد همان وعده و شعار باقی می‌ماند و باز پرستاران هستند که باید در شرایط نابرابر به وظیفه انسانی خود که همان تلاش برای بهبود بیماران است عمل کنند.
به گفته بسیاری از کارشناسان این حوزه بی‌توجهی به وضعیت پرستاران بیش از هر چیز به قیمت جان بیماران تمام می‌شود چرا که وقتی نیروی پرستار برای تامین معیشت خود مجبور به گذراندن شیفت‌های متوالی باشد قطعا از یک زمانی به بعد تمرکز خود را از دست داده و نمی‌تواند نسبت به اتفاقات واکنش به موقع داشته باشد. از طرف دیگر کمبود نیروی پرستار هم قبل از هر چیز به ضرر بیماران است چرا که خدمات مناسب، با کیفیت خوب و به موقع را دریافت نمی‌کنند.
بیماران قربانی بی‌توجهی مسئولان به خواست پرستاران می‌شوند
مهدی زارع، پرستار و یکی از فعالان صنفی پرستاران در این باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: بی‌توجهی به وضعیت پرستاران و ادامه روند کنونی بیش از هر چیز به قیمت جان بیماران تمام می‌شود. متاسفانه مساله مشکلات صنفی و معیشتی پرستاران علیرغم وعده‌های داده شده هیچ نشانی از بهبود در آن دیده نمی‌شود.
بسیاری از پرستارانی که در اعتراضات صنفی شرکت کرده‌اند یا از کار معلق و یا با جریمه و توبیخ مواجه شده‌انداو می‌افزاید: از طرف دیگر بسیاری از پرستارانی که در اعتراضات صنفی شرکت کرده‌اند یا از کار معلق و یا با جریمه و توبیخ مواجه شده‌اند که این مساله نیز در کیفیت کار آنها تاثیر مستقیم دارد. تمام این اتفاقات در نهایت باعث پایین آمدن کیفیت خدمات ارائه شده به بیماران می‌شود.
سال‌هاست از کمبود ۱۰۰هزار پرستار سخن می‌گویند / هیچ راهکاری برای رفع این کمبود در نظر گرفته نشده است
زارع در بخش دیگری از سخنان خود به کمبود تعداد پرستار در کشور اشاره کرده و می‌گوید: نزدیک به ۱۰ سال است که مساله کمبود ۱۰۰ هزار پرستار در سیستم درمانی ما مطرح می‌شود اما هیچ راهکاری برای رفع این کمبود در نظر گرفته نشده و از طرف دیگر طی سال‌های اخیر ما شاهد مهاجرت تعداد قابل توجهی از پرستاران بوده‌ایم و تعداد دیگری هم به مشاغل دیگر روی آورده و یا ترک کار کرده‌اند.
او می‌افزاید: قطعا این آمار اگر به طور دقیق بررسی شود بیش از آن چیزی است که اعلام می‌شود. در شرایط کنونی در بسیاری از بیمارستان‌های دولتی به دلیل همین کمبود پرستار بخش‌هایی را تعطیل کرده و یا اصلا راه‌اندازی نکرده‌اند چرا که نیروی مورد نیاز در بیمارستان حضور ندارد.
کیفیت خدمات درمانی هر روز کاهش می‌یابد
این فعال صنفی ادامه می‌دهد: در شرایط کنونی ما در بیمارستان‌های کشور هر روز شاهد کاهش کیفیت خدمات درمانی و نارضایتی بیمارانی هستیم که در این بیمارستان‌ها بستری هستند. از طرف دیگر حتی تجهیزات بیمارستانی هم به قدری فرسوده است که امکان استفاده از آنها وجود ندارد.
زارع به فرسودگی تخت‌های بیمارستانی اشاره کرده و می‌گوید: حتی تخت‌هایی که برای بستری بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد فرسوده و از رده خارج هستند در این شرایط اما مسئولان به جای اینکه به فکر رفع مشکلات باشند به دنبال این هستند که کدام پرستار در اعتراض صنفی شرکت کرده تا برای او نامه توبیخ و تعلیق صادر کنند.
ادامه روند کنونی سیستم درمانی را به بن‌بست می‌کشاند
این پرستار اظهار می‌دارد: ادامه روند کنونی سیستم درمانی کشور را به بن بست کشانده و باعث می‌شود تا بیمارستان‌های دولتی هر روز بیشتر از روز قبل در ارایه خدمات به مردم ناتوان شده و به لحظه ورشکستگی نزدیک تر شوند. از طرف دیگر وقتی پرستار درگیر مساله معیشت باشد نمی‌تواند تمام توان و تمرکز خود را برای ارایه خدمات به بیماران بگذارد و همین مساله هم کیفیت خدمات درمانی را کاهش می‌دهد.
مهدی زارع در ادامه می‌گوید: کمبود پرستار، اجرا نشدن مطالبات پرستاران، عدم پرداخت به موقع حقوق و مزایا و حتی مبالغ ناچیز اضافه کاری همه و همه دست به دست هم داده‌اند تا پرستاران هر روز بیشتر از روز قبل به فکر خروج از این کار، مهاجرت و یا روی آوردن به مشاغل دیگر باشند. پایان ادامه این روند راهی جز بن بست نخواهد بود.
وضعیت در بیمارستان‌های خصوصی هم تعریفی ندارد
این فعال صنفی در بخش دیگری از سخنان خود به بیمارستان‌های خصوصی اشاره کرده و اظهار می‌دارد: مساله اینجاست که این وضعیت در بیمارستان‌های خصوصی هم وجود دارد، تعداد پرستار در این بیمارستان‌ها هم با استانداردهای جهانی فاصله قابل توجهی دارد، کیفیت خدمات در اکثر این بیمارستان‌ها هم علیرغم دریافت مبالغ هنگفت از بیماران کیفیت مطلوبی ندارد.
او می‌افزاید: متاسفانه دولت سال‌هاست که وظیفه اصلی خود که تامین سلامت همه افراد جامعه است را به دست فراموشی سپرده و مشکلات این حوزه نه تنها حل نشده که هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود.
۲-
محمد شریفی مقدم، دبیر کل خانه پرستار:
بی‌رغبتی پرستاران برای کار؛ حتی فراخوان استخدام هم جواب نمی‌دهد
دبیر کل خانه پرستار گفت: علیرغم وجود تعداد زیادی فارغ‌التحصیل بیکار پرستاری، استقبال از آگهی استخدام رسمی در شهرهای بزرگ بسیار کم بوده است. وزارت بهداشت بعد از ۵ سال، آگهی برای استخدام ۱۰ تا ۱۲ هزار پرستار داد اما این ظرفیت کامل نشده است.
به گزارش خبرآنلاین،حقوق تیرماه بسیاری از پرستاران را در شهرهای مختلف با کسر مبلغی قابل توجه – در برخی موارد حتی ۸ تا ۱۰ میلیون تومان – پرداخت کرده‌اند و این موضوع دوباره صدای اعتراض آنها را بلند کرده است. پیشتر نیز آنها به برخوردهای قهری معترض بودند. سال‌هاست که پرستاران به حقوق پایین، کار سخت و اجبار به انجام کارِ اضافه معترض هستند و در مواردی، نمایندگان آنها سوژه‌ی برخوردهای قهری مثل اخراج، تبعید و یا انفصال از خدمت قرار گرفته‌اند.
ایلنا در خبری نوشت:محمد شریفی مقدم، دبیر کل خانه پرستار، در رابطه با وضعیتِ بد پرستاران گفت: وزارت بهداشت و مسئولان مربوطه، از وزیر گرفته تا معاون توسعه و معاون پرستاری و سازمان نظام پرستاری، باید به جای پرداختن به مسائل جزئی و موقت، به دنبال راه‌حل‌های اساسی برای حل مشکلات پرستاران باشند. حقوق پایین پرستاران و پرداخت‌های ناکافی و نامنظم، خطری جدی برای حفظ این نیروی کار حیاتی کشور است. ما جداً با مشکل کمبود نیروی پرستار مواجه هستیم و این کمبود خود را در بحران‌های مختلف کشور نشان داده است.
وی ادامه داد: بسیاری از پرستاران مهاجرت کرده‌اند، خیلی‌ها خانه‌نشینی را به کار پرستاری ترجیح داده‌اند و برخی دیگر هم به سراغ کار دیگر رفته‌اند. در این شرایط، زمانی که به بحران می‌خوریم و نیاز به حضور پرستار چند برابر می‌شود، پرستاران حاضر به حضور در محل کار نمی‌شوند. این وضعیت نشان می‌دهد، اوضاع کار و حقوق این افراد چقدر سخت است که با وجود سال‌ها درس خواندن، به هیچ وجه حاضر نمی‌شوند به کار پرستاری برگردند.
شریفی مقدم تأکید کرد: برای حفظ نیروی انسانی متخصص، وزارت بهداشت باید حقوق ثابت و متغیر پرستاران را افزایش دهد. اخیراً قانونی برای افزایش فوق‌العاده خاص تصویب شده که آیین‌نامه آن در حال تدوین است. بسته به امتیازی که به نیروی کار داده می‌شود، مبلغ فوق‌العاده خاص از ۴ میلیون تومان تا ۱۴ میلیون تومان متغیر است. خب ما انتظار داریم امتیاز خوبی به پرستاران تعلق بگیرد تا این افزایش حقوق بتواند تا حدودی جلوی خروجِ گسترده‌ی پرستاران را بگیرد.
دبیر کل خانه پرستار به عدم استقبال پرستاران از فراخوانِ جدید استخدام اشاره کرد و گفت: علیرغم وجود تعداد زیادی فارغ‌التحصیل بیکار پرستاری، استقبال از آگهی استخدام رسمی در شهرهای بزرگ بسیار کم بوده است. وزارت بهداشت بعد از ۵ سال آگهی برای استخدام ۱۰ تا ۱۲ هزار پرستار داد اما این ظرفیت کامل نشده است. این در حالی است که ما حدود ۸۰هزار فارغ‌التحصیل پرستاری داریم اما همین فارغ‌التحصیلان از فراخوان استخدام رسمی استقبال نمی‌کنند. این نشان‌دهنده کاهش انگیزه برای ورود به این حرفه و مشکلات ساختاریِ آن است.
شریفی مقدم بیان کرد: متأسفانه برخی رفتارهای مدیریتی در سطح وزارتخانه و بیمارستان‌ها و دانشگاه باعث شده که پرستاران ناچار به ترک شغل، مهاجرت یا تغییر حرفه شوند. باید شرایط کاری و معیشتی آنان بهبود یابد تا بتوان نیروی انسانی متخصص را حفظ کرد.
دبیر کل خانه پرستار گفت: اگر چاره‌ای فوری برای مشکلات پرستاران اندیشیده نشود، در آینده نزدیک با بحران جدی در تامین نیروی انسانی حوزه سلامت مواجه خواهیم شد که پیامدهای آن برای سلامت جامعه سنگین خواهد بود. ضمن اینکه باید تأکید کنم که همین امروز هم با بحران مواجه هستیم.
شریفی مقدم ادامه داد: در شرایط فعلی، با توجه به وضعیت بحرانی و بی‌اعتمادی موجود بین پرستاران و وزارت بهداشت، ما با مشکلات جدی در نظام سلامت روبرو هستیم و در مواجهه با بحران‌های آتی نیز احتمال تشدید این مشکلات وجود دارد.
وی افزود: وزارت بهداشت باید به جای تمرکز بر مسائل حاشیه‌ای و برخورد با فعالان صنفی، مشکلات اصلی را شناسایی و رفع کند. بارها گفته شده که یکی از اصلی‌ترین علل نارضایتی پرستاران، پایین بودن دریافتی‌ها است اما مسئولان مربوطه به جای پرداختن به این موضوع، به برخورد با منتقدان می‌پردازند. این کار فشار زیادی بر پرستاران وارد کرده است.
این فعال صنفی ادامه داد: وزارت بهداشت باید با اجرای قانون تعرفه‌گذاری و تخصیص امتیازات ویژه و افزایش حقوق ثابت پرستاران، زمینه ماندگاری آنان در این حرفه را فراهم کند. راه حل دیگر این است که رقم کارانه‌ها را واقعی کنند. من باز تاکید می‌کنم که وضعیت پرستاری بحرانی است و اگر بحرانی پیش بیاید، با مشکل بیشتری مواجه خواهیم شد. درحال حاضر تعداد پرستاران فعال در بیمارستان‌ها به کمترین میزان خود رسیده، فرار از شغل پرستاری همچنان ادامه دارد و همانطور که گفتم استقبالی هم از آگهی‌های استخدامی نمی‌شود.
شریفی مقدم در بخش دیگری از مصاحبه خود، به سیاست وزارت بهداشت مبنی بر افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پرستاری بدون توجه به زیرساخت‌ها و نیاز واقعی انتقاد کرد و گفت: در حال حاضر هزاران پرستار بیکار وجود دارد، افزایش بی‌رویه ظرفیت دانشکده‌های پرستاری نه تنها کمکی به حل بحران نمی‌کند بلکه وضعیت را بغرنج‌تر می‌کند. این سیاست ناشی از نگرش سلطه‌طلبانه‌ای است که معتقد است با افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان، ارزش خدمات کاهش می‌یابد و تعداد قابل توجهی پرستار باقی می‌مانند تا با حداقل امکانات و حقوق به کار گرفته شوند.
دبیر کل خانه پرستار گفت: بنابراین، مسئولیت این شرایط متوجه مسئولان وزارت بهداشت است، از مدیران بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها گرفته تا وزیر و سایر مسئولان مرتبط. اگر قرار باشد کسی پاسخگو باشد، باید این مسئولان پاسخگو و بازخواست شوند نه پرستارانی که صرفاً نقدی منصفانه ارائه می‌دهند.
برگرفته:
۱- تجارت نیوز
۲- خبر آن‌لاین
