شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴ - ۰۷:۲۷

شنبه ۱۲ مهر ۱۴۰۴ - ۰۷:۲۷

چگونه «توجه» به ارزشمندترین کالای دنیا تبدیل شد؟
کریس هِیز: نخستین قدم برای پیروزی در بحث و مناظره، و در واقع اولین گام در هر گونه ارتباط مؤثر، این است که توجه دیگران را به پیامِ خود جلب...
۱۲ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: کریس هِیز
نویسنده: کریس هِیز
طرح ترامپ برای غزه؛ «رکوئریمنتوی» مدرن در خاورمیانه
احمد جواهریان: این متن، در عمل ابزاری برای توجیه حقوقی و مذهبی فتح، بردگی و خشونت اسپانیایی‌ها علیه بومیان آمریکا بود. فاتحان گاهی این متن را نیمه‌شب، به زبان اسپانیایی...
۱۲ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: احمد جواهریان
نویسنده: احمد جواهریان
یازدهمین تحلیل هفتگی | فرخ نگهدار و گودرز اقتداری | «آیا بازگشت تحریم‌ها اجتناب پذیر بود؟ | طرح ترامپ، واکنش جهان و موضع ما»
در این هفته، دو بیانیه سازمان درباره نشست مجمع عمومی سازمان ملل و ضرورت تغییر در رویکردهای حاکمیت جمهوری اسلامی و همچنین اعتراض به تهدید و فشار و سرکوب «جبهه...
۱۱ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: تحلیل هفته، پرسش و پاسخ
نویسنده: تحلیل هفته، پرسش و پاسخ
در حسرت عطر و بوی کتاب تازه؛ روایت نابرابری آموزشی در ایران
روند طبقاتی شدن آموزش در هماهنگی با سیاست‌های خصوصی‌سازی بانک جهانی پیش می‌رود. نابرابری آشکار در زمینۀ آموزش، تنها امروزِ زحمتکشان و محرومان را تباه نمی‌کند؛ بلکه آیندۀ جامعه را...
۱۱ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
از چپ‌ستیزی تا روشنفکرستیزی؛ راهبرد کلان راست افراطی برای حذف صداهای منتقد | حافظ موسوی
رفیق امید اقدمی در این برنامه از اتاق فکر چپ سبز با حافظ موسوی عضو کانون نویسندگان ایران درباره چپ ستیزی تا روشنفکر ستیزی بعنوان راهبرد کلان راست افراطی برای...
۱۱ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: اتاق فکر چپ سبز
نویسنده: اتاق فکر چپ سبز
چپ ستیزی در سینمای ایران، سیاست حافظه و بازنمایی ایدیولوژیک
برنامه ای از اتاق فکر چپ سبز- گفتگوی رفیق حجت نارنجی درباره چپ ستیزی در سینمای ایران با مهرداد خامنه که در دوقسمت عرضه شده است!
۱۱ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: اتاق فکر چپ سبز
نویسنده: اتاق فکر چپ سبز
بنیان‌گذاری حزب توده ایران؛ برگ مهمی از تاریخ مبارزات چپ ایران
اکنون که در کنار بحران‌های کم‌سابقۀ داخلی، تهدیدات بزرگ خارجی نیز علیه میهن ما در جریان است، اهمیت همکاری، هم‌افزایی و هماهنگی همۀ نیروهای ملی و مردمی مترقی برای مقابله...
۱۰ مهر, ۱۴۰۴
تصویر نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)
نویسنده: هیئت سیاسی ـ اجرایی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)

در حسرت عطر و بوی کتاب تازه؛ روایت نابرابری آموزشی در ایران

روند طبقاتی شدن آموزش در هماهنگی با سیاست‌های خصوصی‌سازی بانک جهانی پیش می‌رود. نابرابری آشکار در زمینۀ آموزش، تنها امروزِ زحمتکشان و محرومان را تباه نمی‌کند؛ بلکه آیندۀ جامعه را از نیروهای مؤثر و مفید محروم م خواهد کرد.

اول مهرماه، در فرهنگ و خاطره‌ جمعی مردم ایران، یادآور آغاز سال تحصیلی، بوی کتاب‌های تازه، صف‌های صبحگاهی، شادی‌های کودکانه و دوستی‌های مدرسه‌ای است. این روز برای بسیاری از کودکان همچون آغاز بهاری نو در پاییز است؛ شبیه نوروز که با لباس نو، دید و بازدید و عیدی گرفتن همراه می‌شود. اما برای شمار زیادی از کودکان کشور، اول مهر معنایی متفاوت دارد؛ نه خبری از کیف و کتاب نو است، نه شور و شوق نشستن پشت نیمکت‌ها. بسیاری از آنان در حسرت عطر و بوی کتاب تازه می‌مانند و به دلیل فقر، نابرابری و بی‌توجهی حکومت، از ابتدایی‌ترین حق خود یعنی حق تحصیل رایگان محروم می‌شوند. بسیاری از کودکان کارگران و زحمت‌کشان به جای نشستن پشت نیمکت‌ها، ناچارند در خیابان‌ها، کارگاه‌ها و بازارها کار کنند تا چرخ زندگی خانواده‌شان بچرخد.

اصل سی‌ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به روشنی تصریح می‌کند که «دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به‌صورت رایگان گسترش دهد.» با این حال، فاصله میان آنچه در قانون نوشته شده و آنچه در واقعیت اجرا می‌شود، بسیار عمیق است. امروز هزاران کودک از تحصیل بازمانده‌اند و بخش بزرگی از آنان فرزندان طبقه کارگرند؛ همان کسانی که با عرق جبین و جان‌فشانی، بار سنگین اقتصاد کشور را به دوش می‌کشند.

آمارهای منتشر شده توسط مسئولان وزارت آموزش و پرورش نیز گواه همین تناقض است. طی یک سال گذشته، مقامات مختلف آماری متفاوت و حتی متناقض از تعداد کودکان بازمانده از تحصیل ارائه داده‌اند. در حالی که یک مقام وزارت آموزش و پرورش تعداد این کودکان را حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر اعلام کرده، کمتر از یک سال پیش علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش رقم بازماندگان از تحصیل را نزدیک به یک میلیون نفر دانسته بود. این در شرایطی است که با توجه به تورم بالای ۴۵ درصدی و افزایش فقر عمومی، هیچ تغییری که بتواند کاهش آمار محرومان از تحصیل را توجیه کند، رخ نداده است.

کارشناسان آموزشی دلایل متعددی را برای بازماندن کودکان از تحصیل ذکر می‌کنند؛ از جمله:

– هزینه‌های بالای ثبت‌نام و تهیه لوازم آموزشی

– نداشتن اینترنت و عدم دسترسی به آموزش از راه دور

– اجبار کودکان به کار برای کمک به معیشت خانواده

– کمبود مدارس استاندارد در مناطق محروم و روستایی.

محمد حبیبی، کارشناس آموزشی، معتقد است که سیاست‌گذاری‌های کلان در حوزۀ آموزش نه تنها در بهبود کیفیت آموزش بلکه در افزایش نرخ سوادآموزی نیز شکست خورده است. او بر این باور است که افزایش فقر و نابرابری در دهه اخیر باعث شده بخش بزرگی از کودکان، به‌ویژه از طبقات فرودست، از ابتدایی‌ترین امکانات آموزشی محروم شوند.

کاظم سلامت، روان‌شناس، بر جنبه‌های روانی این شکاف آموزشی تأکید می‌کند. او می‌گوید حضور کودکان محروم در کنار دانش‌آموزانی که از امکانات مالی مناسب برخوردارند، احساس سرخوردگی و حقارت را در آن‌ها تقویت می‌کند. در حالی که خانواده‌های طبقات بالا با تأمین بهترین امکانات آموزشی، فرزندان خود را برای ورود به دانشگاه‌های معتبر آماده می‌کنند، خانواده‌های محروم غالباً تنها آرزوی باسواد شدن فرزندان خود را دارند. نتیجه این نابرابری، بازتولید فقر و تثبیت موقعیت‌های اجتماعی پایین برای نسل‌های آینده است.

از سوی دیگر، زیرساخت‌های آموزشی در مناطق محروم به شدت فرسوده و ناکافی است. مدارس کپری، کلاس‌های چندپایه، نبود معلمان مُجرّب و امکانات آموزشی حداقلی، واقعیت تلخ زندگی کودکان در مناطق روستایی و حاشیه‌نشین است. این وضعیت نه تنها بر کیفیت آموزش اثر منفی می‌گذارد، بلکه آسیب‌های روانی و اجتماعی سنگینی به کودکان تحمیل می‌کند. در حال حاضر بیش از ۵۱ نوع مدرسه مختلف در کشور وجود دارد که بخش عمده‌ای از آن‌ها خصوصی هستند. دسترسی به این مدارس تنها برای طبقات بالای اقتصادی ممکن است. در نتیجه، نظام آموزشی کشور عملاً به ابزاری برای بازتولید نابرابری طبقاتی تبدیل شده است.

روند طبقاتی شدن آموزش در هماهنگی با سیاست‌های خصوصی‌سازی بانک جهانی پیش می‌رود و آموزش را از یک حق عمومی به یک کالای طبقاتی بدل کرده است. نابرابری آشکار در زمینۀ آموزش، تنها امروزِ زحمتکشان و محرومان را تباه نمی‌کند؛ بلکه آیندۀ جامعه را از نیروهای مؤثر و مفید محروم خواهد کرد. حکومتی که آموزش را کالایی کرده، نه تنها خواسته و ناخواسته فقر و محرومیت را نسل به نسل میان کارگران و زحمت‌کشان بازتولید می‌کند، بلکه آیندۀ کشور را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد.

بر مبنای آمارهای رسمی تعداد کودکان بازمانده از تحصیل به بیش از ۹۷۰ هزار نفر می‌رسد. حدود یک‌میلیون کودک بازمانده از تحصیل، نشان از سیاست ورشکستۀ حکومتی دارد که نه‌تنها به وظیفۀ قانونی و اخلاقی خود در قبال کودکان عمل نکرده، بلکه با سیاست‌های غلط، نابرابری آموزشی را تشدید کرده است. آغاز سال تحصیلی در چنین شرایطی، برای بسیاری از کودکان ایرانی یادآور حسرت و محرومیت است، نه شادی و امید.

برای این‌که اول مهر دوباره بوی خوش کتاب‌های نو را برای همۀ کودکان به ارمغان بیاورد، باید تغییری اساسی و بنیادین در سیاست‌های آموزشی و اجتماعی کشور صورت گیرد. این تغییر تنها با ارادۀ  سیاسی جدی، اختصاص منابع عادلانه، بازگشت به اصل آموزش رایگان و همگانی و پایان دادن به روند خصوصی‌سازی افسارگسیخته ممکن است. آموزش نه یک امتیاز طبقاتی برای ثروتمندان ، بلکه حقی جهان‌شمول برای همه کودکان است.

علاوه بر اصلاح ساختارها، نیاز به تغییر نگرش فرهنگی و اجتماعی نیز وجود دارد. جامعه باید بپذیرد که سرمایه‌گذاری در آموزش، سرمایه‌گذاری برای آینده کشور است..بازماندن هر کودک از تحصیل، نه تنها به زندگی فردی آن کودک آسیب می‌زند، بلکه یک فرصت ملی برای پیشرفت و توسعه از دست می‌رود.

در نهایت، تحقق رؤیای عطر و بوی کتاب تازه برای همۀ کودکان ایران، مستلزم آن است که دولت، خانواده‌ها، جامعۀ مدنی و نهادهای بین‌المللی در کنار یکدیگر بایستند تا آموزش به مثابه یک حق بنیادین انسانی تضمین شود. در غیر این صورت، شکاف طبقاتی و آموزشی هر سال گسترده‌تر خواهد شد و نه تنها نسل‌های آینده همچنان در حسرت ساده‌ترین آرزوی کودکانه، یعنی رفتن به مدرسه و ورق زدن کتاب‌های نو باقی خواهند ماند، بلکه تاثیرات منفی جبران‌ناپذیری بر آیندۀ کشوراز نظر فرهنگی، اجتماعی، توسعه و استقلال خواهد گذاشت..

 

گروه کار کارگری سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت)

 

تاریخ انتشار : ۱۱ مهر, ۱۴۰۴ ۱۲:۵۹ ب٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بنیان‌گذاری حزب توده ایران؛ برگ مهمی از تاریخ مبارزات چپ ایران

اکنون که در کنار بحران‌های کم‌سابقۀ داخلی، تهدیدات بزرگ خارجی نیز علیه میهن ما در جریان است، اهمیت همکاری، هم‌افزایی و هماهنگی همۀ نیروهای ملی و مردمی مترقی برای مقابله با تجاوزگری خارجی، استبداد داخلی و نیز برای مبارزه در راه صلح، عدالت اجتماعی، رفع فقر، تبعیض و فساد اهمیتی برجسته می‌یابد.

ادامه »

در حسرت عطر و بوی کتاب تازه؛ روایت نابرابری آموزشی در ایران

روند طبقاتی شدن آموزش در هماهنگی با سیاست‌های خصوصی‌سازی بانک جهانی پیش می‌رود. نابرابری آشکار در زمینۀ آموزش، تنها امروزِ زحمتکشان و محرومان را تباه نمی‌کند؛ بلکه آیندۀ جامعه را از نیروهای مؤثر و مفید محروم م خواهد کرد.

مطالعه »

قحطی در غزه؛ آیینۀ تمام‌نمای پوچی ادعاهای قدرت‌های غربی

نتانیاهو با چه اطمینانی، علیرغم اعتراض‌های بی‌سابقۀ جهانی به غزه لشکرکشی می‌کند؟ در حالی که جنبش صلح تا تل‌آویو گسترش یافته و اعتراض‌ها به ادامۀ جنگ و اشغال غزه ده‌ها هزار شهروند اسرائیلی را نیز به خیابان‌ها کشانده، وزیر دفاع کابینۀ جنایت‌کار نتانیاهو با تکیه بر کدام قدرت، چشم در چشم دوربین‌ها می‌گوید درهای جهنم را در غزه باز کرده است؟

مطالعه »

مصونیت اسرائیل از مجازات برای جنایات جنگی، قتل روزنامه‌نگاران بیشتری را دامن می‌زند…

گرچه من و سایر هم‌کارانم در شورای سردبیری سامانه کار به هیچ عنوان خود را خبرنگار یا ژورنالیست حرفه ای نمی دانیم ولی نمی‌توانیم درد و نگرانی عمیقمان را از آنچه بر سر راویان تاریخی این دوران منحوس وسیله دولت اسراییل و رژیم نسل کش نتانیاهو آمده است را پنهان کنیم. ما به همه روزنامه نگاران و عکاسان شریفی که در تمامی این دو سال از میدان جنایات غزه گزارش فرستاده اند درود می‌فرستیم و یاد قربانیان این نبرد نابرابر را گرامی می‌داریم.

مطالعه »
پادکست هفتگی
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

چگونه «توجه» به ارزشمندترین کالای دنیا تبدیل شد؟

طرح ترامپ برای غزه؛ «رکوئریمنتوی» مدرن در خاورمیانه

یازدهمین تحلیل هفتگی | فرخ نگهدار و گودرز اقتداری | «آیا بازگشت تحریم‌ها اجتناب پذیر بود؟ | طرح ترامپ، واکنش جهان و موضع ما»

در حسرت عطر و بوی کتاب تازه؛ روایت نابرابری آموزشی در ایران

از چپ‌ستیزی تا روشنفکرستیزی؛ راهبرد کلان راست افراطی برای حذف صداهای منتقد | حافظ موسوی

چپ ستیزی در سینمای ایران، سیاست حافظه و بازنمایی ایدیولوژیک