ناسیونالیسم پدیدەای مدرن با قدمت بیش از ٢٠٠ سال برگرفتە از انقلاب فرانسە است. در ناسیونالیسم قرار است مردم یا مردمانی بە ناسیون با دولت مختص بە خود تبدیل شوند، و با ساختاری کە از دوران امپراطوری ها متمایز است، بگونەای دیگر سیستم قدرت سیاسی و واحد سیاسی مختص بخود را ایجاد کنند.
ناسیونالیسم (دولت ـ ملت) درست مانند امپراطوری ها از زبان زور، خشم و جنایت غافل نبود. حتی می توان ادعا کرد کە بە علت تنوع و تعداد بیشتر دولت ـ ملتها و کشورها دامنە جنگها افزایش بیشتری یافت، و با ظهور جنگ اول و دوم جهانی کە ناسیونالیسم یکی از بنیادهای اساسی برافروختن آنها بود، جنایت بشر علیە همدیگر ابعاد وحشتناکتری یافت.
اما بشر از جنایات ناسیونالیسم نیاموختە است. هنوز کە هنوز است بعد از دهەها انسان بە نام ناسیونالیسم و حق خود برای ایجاد دولت و یا سرکوب دیگران در ایجاد دولت جنایت می آفریند. هنوز انسان نتوانستە از دام ناسیونالیسم رهائی یابد، و بنیان دیگری برای ساماندهی زندگی خود بیابد.
و جنگ اسرائیل و فلسطینی ها آخرین مورد جنگ میان ناسیونالیستهاست. و شاید بتوان گفت کە در زمانە ما خشنترین نوع آن. جائی کە ناسیونالیسم مسلط و ناسیونالیسم منکوب شدە با اوج بیرحمی بە مصاف همدیگر می روند، و ابائی از قتل و عام مردم عادی ندارند. آنها راحت بە شهرهای همدیگر و مناطق مسکونی موشک پراکنی می کنند، و بدون توجە بە جان غیرنظامیان بە کشتار جمعی دست می زنند. و البتە باید تاکید کرد کە در این میان با توجە بە امکانات بسیار بیشتر و پیشرفتەتر اسرائیلی ها سهم غیرقابل مقایسە بە آنها می رسد. اما این از نفس جنایت حماسی ها هیچ کم نمی کند.
جنگ میان اسرائیل و فلسطین نشان می دهد کە آنگاە حقی بنام ناسیون مطرح باشد، چگونە ناسیونالیستها از هیچ جنایتی ابا ندارند، چە علیە ملت غیرخودی و چە حتی علیە خود. حماس بدون توجە بە جان فلسطینی ها همە جارا سنگر کردەاست، و دولت اسرائیل هم بدون توجە بە امنیت مردم خود بەجای دلمشغولی بە یک راە حل سیاسی کە در آن مردم اسرائیل هم بتوانند در صلح و صفا زندگی کنند، بە گسترش طرحهای نظامی ـ امنیتی خود و بنابراین ماندگاری مردم اسرائیل در جنگ بی پایان ادامە می دهد!
ناسیونالیسم دولت دست راستی اسرائیل و ناسیونالیسم حماسی از وحشی ترین و بیرحمانەترین شکل ناسیونالیسم عصر کنونی اند. دو ناسیونالیسمی کە نە بە خودی ها رحم دارند، و نە بە غیرخودی ها. آنانی کە برای اثبات ایدە ناسیونالیسم، حاضرند ملت را هم کاملا فدا کنند، ملتی کە بدون آنها اساسا ناسیونالیسمی نمی تواند وجود داشتەباشد.
بحران اسرائیل و فلسطین نشان می دهد، و بار دیگر اثبات می کند کە نمی توان با ایدە صرف ناسیونالیستی بە حل این شکاف و تعارض تاریخی دست یافت. ایدە ایجاد دو کشور اسرائیلی و فلسطینی احتیاج بە نوعی همگرائی میان آنها نیز دارد کە مرزهای ناسیونالیسم را در می نوردد.