صدور حکم اعدام برای توماج صالحی، هنرمند معترض از سوی دادگاه انقلاب اصفهان، موجی از واکنشها و اعتراضهای گسترده در میان چهرهها و فعالان سیاسی، فرهنگی، هنری و حقوق بشری را به دنبال داشته است.
زین میان بیانیه ۱۴ زندانی سیاسی زندان اوین. در این بیانیه که با عنوان: “سزای سکوت امروز ما، حکم فردای تک تک ماست…” در کار آنلاین هم نشر شده است:
آمده است: “پیام آمران و حاکمان حکم توماج دقیق به ما رسیده! زنهار که سزای سکوت امروز ما، حکم فردای تک تک ماست که هر صدایی را خفه خواهند کرد. غافل از آنکه پایان این تباهی مطلقه با قدرت بی انتهای مقاومت مردم در همین خیابانهای اشغالشده خواهد بود”.
همچنان که در بالا آمده است، واکنش به این حکم گسترده بود. جهان در چند روز گذشته شاهد اعتراضهای ایرانیان خارج از ایران و شخصیتها کشورهای گوناگون بوده است. در ایران هم اعتراض و فریادها رسا هستند.
خانم زهرا رهنورد از زندان اختر نوشته است: “در این دوران تاریک که حاکمان، تونل وحشت را برای مردم ایران به راه انداختهاند، سوگمندانه دندان بر جگر فرو بردم تا شاید با صدای اعتراض مردم ایران حاکمیت به هوش بیاید و عذرخواهی خود را به پیشگاه ملت تقدیم کند؛ اما دریغا درندهای به نام «طرح نور» چنانکه «برعکس نهند نام زنگی کافور»، بر جان زنان و جوانان از یکسو، و هراس از امکان اعدام برای هنرمند وطن “توماج“، التهابی بیپایان را بر جان سرزمین جاودانهمان ایران افکنده”.
خانم رهنورد میافزاید: “با این همه، حاکمان صدای اعتراض ملت و جهانیان را نمیشنوند و همچنان بر جنگ با مردم پافشاری میکنند و هر روز از گوشه و کنار قلمرو حاکمیت خود، برای اقدامات ضد بشریشان تأییدیه هم میگیرند. اگر حاکمان صدای سقوط دیکتاتوری را نمیشنوند اما مردم همچنان بر عهد خود، بر حکومتِ آزادی و امنیت و عدالت پافشاری میکنند”.
خانم گوهر عشقی، مادر ستار بهشتی، وبلاگنویس کشته شده در زندان جمهوری اسلامی ایران، در واکش به محکومیت توماج صالحی به اعدام گفت: “رژیم خامنهای به سیم آخر زده است.” او از جوانان ایران خواست که در مقابل “حکم ننگین” دادگاه انقلاب اصفهان سکوت نکنند.
کیهان کلهر، نوازنده و موسیقیدان نامدار ایرانی نیز در اعتراض به صدور این حکم، در حساب کاربری اینستاگرام خود نوشت: «توماج صالحی باید آزاد گردد، سکوت ما یعنی حمایت از ظلم و ظالم.»
مهدی یراحی که خود نیز پیش از این به دلایل سیاسی و آثار اعتراضی خود بازداشت و زندانی شده بود، نوشت: «خبر حکم اعدام توماج صالحی از فرط بیبنیادی به کمدی سیاه میماند. برادرم را بدون قید و شرط آزاد کنید که دود این آتش چشمانتان را خواهد سوزاند.»
محسن برهانی، حقوق دان و استاد دانشگاه نیز در این باره در شبکه ایکس نوشت: «به نظر من قطعاً حکم اعدام توماج صالحی در دیوان عالی کشور نقض خواهد شد.اما ضروری است دستگاه قضا چارهای بیندیشد در خصوص برخی شعب مجازاتگرا که اینگونه سخاوتمندانه احکام سنگین صادر و برای مردم و کشور و سیستم قضایی هزینه تولید میکنند.»
جعفر پناهی، سینماگر سرشناس با انتشار یکی از آثار توماج صالحی در حساب اینستاگرام خود، اقدام دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در صدور حکم اعدام برای این هنرمند آزادیخواه را محکوم کرد.
علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری در روزنامه اعتماد: “وقتی حکمی باعث وهن دستگاه قضایی، بیاعتماد کردن مردم و حتی وهن دین میشود، طبیعی است که نباید اقدام به صدور آن کرد. البته اکثریت قضات کشورمان را افرادی معقول، متخصص و توانمند تشکیل میدهند، اما در این میان برخی قضات هم احکامی را صادر میکنند که با تلاشهای قضایی صورت گرفته همخوان نیست”. آقای مجتهدزاده اعتقاد دارد که “این حکم خواهد شکست”، اما “باید به این پرسش پاسخ داده شود که هزینههای غیر قابل جبرانی که از رهاورد یک چنین احکامی در عرصه داخلی و خارجی ایجاد میشود چگونه جبران پذیر خواهد شد؟”
سید عبدالجواد موسوی فعال اصولگرا در اعتراض به حکم اعدام توماج نوشته است: “کشوری که قرار بود با انقلابش راهی جدید در دنیای متجدد و متحجر بگشاید و طرحی نو درافکند با یک رای ناصواب تبدیل شده بود به یک کشوری که سخن گفتن و پرسش از عقاید رسمی و حکومتی در آن ممنوع بود و تفتیش عقاید در آن امری رایج. کشوری که به جای پاسخگویی به پرسش و یا شبهه افکنی یک استاد دانشگاه بلافاصله حکم به اعدام او می دهد. این داستان غمبار یک بار دیگر دارد تکرار می شود. چه می توان گفت جز: بیچاره ایران. بیچاره مردم. بیچاره مردم ایران”.