النوش طریان،۱ در ۹ نوامبر ۱۹۲۰، ۱۸ آبان ۱۲۹۹، در تهران به دنیا آمد. او از کودکی علاقه‌ای عمیق به آسمان و ستارگان داشت؛ علاقه‌ای که بعدها به مسیر حرف های و علمی تبدیل شد. پدرش، آودیس طریان، سردبیر روزنامه “آلیک”۲ بود و این ارتباط با دنیای اندیشه ممکن است جرقه‌ای برای رشد علمی او شده باشد. النوش تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدارس هایگازیان و انوشیروان دادگر به پایان رساند و سپس در دانشگاه تهران در رشته فیزیک، یکی از دشوارترین و جذا بترین علوم زمان خود، به تحصیل پرداخت. او با نمرات درخشان فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل در رشته فیزیک جوی کرهای، راهی دانشگاه سوربن پاریس، یکی از معتبرترین دانشگاه‌های جهان، شد.
بازگشت او به ایران سرآغاز تحولی بزرگ بود. النوش به عنوان اولین زن استاد فیزیک در دانشگاه تهران ،شور و انگیزهٔ خود را به دانشجویان منتقل کرد. او با تأسیس نخستین رصدخانه دانشگاهی در ایران، نه تنها سنگ بنای مطالعات نوین نجومی را در کشور گذاشت، بلکه نسلهای آینده را به سوی کشف اسرار کیهان هدایت کرد.
بی‌تردید، اگر ابوریحان بیرونی ۳، بزرگمرد علم نجوم، و خواجه نصیرالدین طوسی،۴ پایه‌گذار رصدخانه مراغه،۵ امروز زنده بودند، ستاره‌ای که نگاهشان را در آسمان دانش ایران خیره میکرد، النوش طریان بود؛ زنی که نه‌تنها چراغ علم نجوم و ستاره‌شناسی را در ایران معاصر روشن کرد، بلکه نسلی از جوانان را به شور و شوقی بی‌پایان کشف اسرار آسمان برانگیخت.
النوش طریان، شخصیتی برجسته در علم ایران است که به درستی «مادر علم ستار هشناسی ایران»۶ لقب
گرفته است. گرچه او در زمانی بسیار دور از این بزرگان زندگی میکرد، اما بی شک، مورد تحسین و احترام آنان قرار میگرفت. چنانکه ابوریحان بیرونی با مشاهدات و محاسبات دقیقش نقشی ماندگار در تاریخ علم برجای گذاشت و خواجه نصیرالدین طوسی با تأسیس رصدخانه‌ای که قرنها پس از او نیز سرمشق و الهامبخش دانشمندان علم نجوم بود، النوش طریان نیز با عشق و پشتکار، نخستین رصدخانه خورشیدی ایران ۷ را بنیان نهاد و در تاریخ علم نجوم ایران دری به سوی علم جدید ستاره‌شناسی گشود.
قابل توجه است که اگر مادر علم ستاره‌شناسی ایران النوش طریان، زنده بود، بی‌تردید به خود میبالید که تیم المپیاد نجوم دانشآموزان ایران موفق به کسب عنوان قهرمانی جهان شده است. این موفقیت، که البته نشان از استعداد و تلاش جوانان ایرانی دارد، بیشک، میراثی است که از دانشمندان برجسته‌ای همچون او به یادگار مانده و راهنمای نسلهای آینده برای رسیدن به قله‌های پیروزی خواهد بود.۸
النوش طریان، نمادی از قدرت و توانایی زنان در عرصههای علمی، نه تنها تاریخ علم نجوم ایران را در کنار بزرگانی چون ابوریحان بیرونی و خواجه نصیرالدین طوسی غنی‌تر ساخت، بلکه راه را برای بسیاری از دختران و زنان ایرانی هموار کرد. او با تعهدی عمیق به جامعه، فعالیت‌های اجتماعی‌اش را با حضور در محافل علمی و دانشگاهی و برگزاری سخنرانی‌ها پیوند زد و تلاش میکرد تا دیگران را به علم و دانش ترغیب کند.
النوش با شیوه‌ی زندگی اش، نشان داد که هیچ مانعی نمیتواند مانع دستیابی به برابری جنسیتی در آموزش عالی و پیشرفت زنان شود.
یاد النوش طریان در آسمان علم ایران، همیشه زنده و درخشان خواهد ماند.
او در مقام یک زن و یک ستاره درخشان، سرمشقی برای زنان و مردان جوان است، و امید که جوانان با الهام از زندگی و تلا شهای او، افق‌های تازه‌ای را در علم نجوم و دیگر زمینه‌های علمی بگشایند.
منابع:
۱ آلنوش طریان زندگینامه – Google Suche
آل...آلیک – ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزا د › Wikipediahttps://fa.wikipedia.org › wiki۲ Google Suche – ابوریحان ۳
۴زندگینامه خواجه نصیرالدین طوسی؛ دستاوردها و آثار – ستار ه
۵ رصدخانه مراغه؛ نگینی درخشان در تاریخ نجوم ایران –
۶ پیام امیدhttps://payamomid.org › News › ن...نخستین بانوی فیزیکدان و مادر ستاره شناسی ایران
۷تdokhtaranetavanmand.blogfa.com › …اولین استاد فیزیک زن ایران و بنیانگذار اولین رصدخانه خورشید ی
۸ تیم المپیاد نجوم دان شآموزی ایران قهرمان جهان شد – ایسنا
این مطلب با کمک چت جی پی تی (ChatGPT) تصحیح و تدقیق شده است.
