سخن سردبیر وقت
سه نامه ی اخیر آقای مهرآیین به درستی بزرگترین چالش معاصر کشور در مسیر پیشرفت را به بحث می گذارد. ناسازگاری نظام سیاسی و نهاد ولایت فقیه با ضرورت های ناگزیر تغییرات سیاستی، اقتصادی و فرهنگی، آسیب های فراوانی به کشور وارد کرده است. نقش آقای خامنه ای به مثابه بزرگترین مانع بر سر راه تغییرات، هیچوقت برجسته تر از امروز نبوده است. از همین رو ما نامه های آقای مهرآیین را اقدام مدنی مهم و در خور توجهی در شرایط حساس کشور می دانیم و هر سه را یکجا بازنشر می کنیم.
خطاب به آیت الله سید علی خامنه ای رهبر سیاسی- مذهبی جمهوری اسلامی
March 29, 2025
۱. جناب آقای خامنه ای، رهبر سیاسی- مذهبی جمهوری اسلامی، با آنکه میدانم صدای من به عنوان یک معلم ساده جامعه شناسی در غوغای موجود در اطراف شما گم خواهد شد و به جایی نخواهد رسید شما را خطاب سخنان خود قرار می دهم و می کوشم خیلی ساده با شما حرف بزنم. همانطور که می دانید یکی از مهمترین وظایف یک استاد دانشگاه راهنمایی، مشاوره یا داوری پایان نامه و رساله دانشجویان ارشد و دکتری است. من در اینجا به کل دوران زمامداری شما به عنوان رساله ای نوشته شده توسط شما نگاه می کنم و در مقام یک داور به داوری آن می پردازم.شیوه شخصی من در داوری پایان نامه ها و رساله های دانشجویان این است که بدون توجه به نمره نهایی که به آنها می دهم در ابتدا به آن ها می گویم در متن خود چه نوشته اند و منطق درونی متن آن ها از چه توان و قدرتی برخوردار است یا نیست و در مرحله دوم به آنها می گویم که به جای این متن باید چه می نوشتند تا متن آنها تبدیل به یک متن قوی شود.اکنون هم در مورد زمامداری یا رساله حکومت داری شما می گویم چه نوشته اید و از نظر من چه باید می نوشتید و یا اینکه هنوز فرصت دارید بنویسید:
۲. شما چه نوشته اید؟ اگر به شیوه آن متفکر فقید عرب یعنی محمد عابد الجابری به مجموعه سخنان و رفتار سیاسی شما در طول سالهای حکومت کردنتان عنوان ” عقل سیاسی ” شما را بدهم و این را رساله شما بدانم، در مجموع رساله شما یا عقل سیاسی شما از ویژگی های زیر برخوردار است: اول اینکه پرسش خاصی در رساله شما وجود ندارد. انتظار آن است که در مجموعه عقل سیاسی شما ما با یک پرسش روبرو باشیم که به ما بگوید شما کل دوران زمامداری تان را صرف پاسخ گفتن به آن کرده باشید. اما در مجموعه سخنان و رفتار سیاسی شما هیچ پرسش خاصی وجود ندارد. من با تسامح می توانم بگویم شما در پی پاسخ گفتن به دو پرسش تلویحی مطرح در مجموعه عقل سیاسی تان هستید: چگونه می توان آن بخش از مردم ایران و آن بخش از جمعیت جهان که از نظر من گمراه شناخته می شوند را به راه راست هدایت کرد یا آنها را تنبیه کرد تا هدایت شوند؟ به عبارت دیگر، پرسش کلیدی مطرح در عقلانیت سیاسی شما این است: دشمنان داخلی و خارجی من چه کسانی هستند و چگونه می توانم آن ها را ارشاد یا تنبیه کنم؟ وجود چنین پرسشی در رساله حکومت داری شما البته چندان عجیب نیست چون شما روحانی هستید و یک روحانی درس خوانده در حوزه های علمیه ایران نمی تواند هدفی جز ارشاد دیگران در زندگی داشته باشد.اما فعل تنبیه نیز به مجموعه اهداف زندگی شما اضافه شده است چون شما دارای قدرت نیز هستید و صرفا یک روحانی ساده نیستید که فقط به ارشاد گمراهان داخلی و خارجی بپردازید.بنابراین، “هدف رساله” شما ارشاد و تنبیه دشمنان شناسایی شده توسط شما است و این البته طبیعی است چون هدف هر رساله ای پاسخ گفتن به پرسش های آن است. اگر پرسش شما این باشد که دشمنان داخلی و خارجی شما چه کسانی هستند و چگونه می توانید آن ها را ارشاد یا تنبیه کنید آنگاه باید کل هدف سرزمین ما ایران که شما رساله نویس آن یا عقل سیاسی آن هستید چیزی شبیه این باشد که دشمن را شناسایی کنید و با او بجنگید. دوم، پرسش شما یک پرسش ترکیبی است یعنی بخشی از آن که شناسایی دشمنان است یک پرسش توصیفی است( پاسخ به پرسش چه هست؟) و قسمت دوم آن که چگونگی ارشاد و تنبیه آنها است یک پرسش تبیینی است(پاسخ به پرسش چرایی و چگونگی). مشکل قسمت اول پرسش شما آن است که در طول زمان احتمالا دشمنان شما تغییر می کنند و شما نمی توانید یک پاسخ ثابت به این پرسش بدهید مگر اینکه شما از ابتدا اصول و قواعدی را مشخص ساخته باشید که هر گونه عدول از آنها، افراد یا گروه ها یا کشورهایی را دشمن شما کند. ولی در رساله حکومت داری شما ما با وجود هیچ اصلی که عدول از آن کسی یا گروهی یا کشوری را دشمن شما کند روبرو نیستیم. شما فقط به تعریف آیت الله خمینی استناد کرده اید که آمریکا دشمن است و بعد مبتنی بر این گزاره همه افراد و گروه های مخالف با این گزاره را هم دشمن خود فرض کرده اید. بنابراین، اصولا قسمت اول پرسش شما اصولا پرسش نیست چون این پرسش و پاسخ آن پیشاپیش توسط آیت الله خمینی مطرح شده اند و شما فقط به تکرار آن پرداخته اید. قسمت دوم پرسش مطرح در رساله شما یعنی چگونگی برخورد با دشمنانتان اما پرسش تبیینی خوبی است و می تواند نشان دهنده نظریه سیاسی شما و توان عقلانیت سیاسی شما باشد. به فصل دوم رساله تان می روم.در این فصل شما باید به بررسی ادبیات پژوهشی یا تجربی مربوط به پرسش خود پرداخته باشید. متاسفانه این فصل شما اصولا نوشته نشده است چون شما نه در دشمن شناسی و نه در شیوه برخورد با دشمنانتان کسی توانمندتر از خود نمی شناسید و بارها در سخنان خود گفته اید که بنا به جایگاه سیاسی تان و اطلاعات و داده هایی که به شما می رسد شما بهتر از هر کسی می دانید که دشمن کیست؟ دوست کیست؟ دشمن چگونه عمل می کند؟ و شما چگونه باید با دشمن روبرو شوید؟ در فصل بعد یعنی مبانی نظری تان درخصوص دشمن شناسی و شیوه برخورد با دشمن البته خیلی خوب عمل کرده اید.شما در این فصل در مقام یک بنیاد گرای مذهبی و مبتنی بر نظریه دشمن شناسی آیت الله خمینی گفته اید که آمریکا و آمریکا پرستان دشمن شما هستند. بنابراین، نشان داده اید که مهمترین مفهوم در منظومه عقل سیاسی شما مفهوم ” دشمن” است که می توان آن را معادل ” آمریکا” دانست. در ادامه این فصل توضیح داده اید که چرا آمریکا را دشمن میشناسید.گفته اید که آمریکا قدرتمند است و تحکم می کند و به مظلومان ظلم می کند و به همین دلیل دشمن است. از این بحث شما هم می توان نتیجه گرفت که مفهوم ” قدرت” دومین مفهوم مهم مطرح در عقل سیاسی شما پس از مفهوم دشمن است. در مورد چگونگی برخورد با این دشمن هم از مفهوم ” مقاومت” نرم و سخت سخن گفته اید و استدلال کرده اید دوستان یا نیروهای شما باید به دو شکل ” نرم” و ” سخت” به ارشاد و تنبیه دشمنان بپردازند. از شرح و داوری فصل روش شناسی شما می گذرم چون بسیار مغشوش و آشفته است.اما در قسمت بررسی تجربی رساله شما متوجه می شویم که از ابتدای تدوین این رساله تا پایان آن شما چیزی جز ” جنگ” نرم و سخت را ممکن نکرده اید. این جنگ البته در ابتدا بیشتر معطوف به دشمنان داخلی یا خود مردم ایران است و در مرحله بعد معطوف به دشمنان خارجی یعنی آمریکا و اجانب آن است. در فصل نتیجه گیری هم تنها به شرح نتایج حاصل از این جنگ درازمدت پرداخته اید که در یک کلمه یک ” سرزمین سوخته” است که آن را برای مردم ایران به ارث گذاشته اید. این کل رساله شماست:
دشمن کیست؟ آمریکا و نیروهای داخلی علاقمند به آن
شیوه برخورد با آمریکا چیست؟ جنگ نرم و سخت
نتیجه چیست؟ ویرانی ایران یا سرزمین سوخته ایران
۳. اکنون در مقاوم داور رساله شما پیشنهادهای خودم در مورد اینکه باید چگونه این متن را می نوشتید را مطرح می کنم و با اینکه دیگر شما زمانی برای اصلاح رساله خود ندارید و اصلا نیازی به اصلاح آن نمی بینید، پیشنهادهای خودم را فقط برای مخاطبان بعدی طرح میکنم. البته از نگاه من هنوز وقت کوتاهی برای اصلاح رساله خود دارید که می توانید از آن استفاده کنید. از نگاه من معلم مهمترین پرسش یک حکمران سیاسی باید این باشد که چگونه می توانم یک زندگی خوب و شاد برای مردم خود فراهم کنم؟ چنان که می بینید در اینجا هیچ نکته ای در خصوص دشمن و دشمن شناسی و دوست شناسی و ارشاد و تنبیه دشمن وجود ندارد.پرسش یک عقل سیاسی فقط یک چیز است: چگونه می توان مردم جامعه را از یک زندگی سعادتمندانه برخوردار ساخت؟ اگر می خواستید بدانید در جهان اندیشه و عمل سیاسی چه کسانی به این پرسش پاسخ داده اند می توانستید فصل دوم رساله خود را به شرح اندیشه های سقراط و افلاطون و ارسطو گرفته تا فارابی و ابن جماعه و ابن تیمیه و ابن خلدون تا رالز و هابرماس و حضرت علی و….اختصاص دهید که متاسفانه شما در کل متن سی ساله رساله تان یکبار به سخنان این بزرگان ارجاع نداده اید چون هم پرسش شما چیز دیگر بوده است و هم شما به عنوان ” عقل و دانای کل” نیازی به شنیدن سخن این بزرگان نداشته اید. اگر پرسش شما چگونگی فراهم آوردن زندگی سعادتمندانه و شرافتمندانه برای مردم کشورتان بود آنگاه می توانستید فصل نظری رساله خود یا عقل سیاسی تان را به شرح اندیشه متفکران بسیاری اختصاص دهید که در این مورد سخن گفته اند. این افراد در حوزه اندیشه سیاسی و اقتصاد و جامعه شناسی و ….بسیارند و می توانستید با ایجاد اتصال میان برخی از آنها و تولید یک اسمبلاژ آن را راهنمای نظر و عمل سیاسی خود قرار دهید که متاسفانه این کار هم نکرده اید. چنان چه این نظریه ها یا پاسخ ها را مدنظر قرار می دادید آنموقع می دانستید که روش شناسی مطلوب برای اینکار اعتماد به توان نظری و عملی مردم ایران است و آنگاه می توانستید تاریخی عینی از توسعه و رشد و بالندگی این کشور را رقم بزنید و نتیجه رساله خود را یک ” سرزمین آزاد و آباد” ببینید که متاسفانه شما بدلیل داشتن پرسش نادرست از ابتدا کل پروژه سیاسی خود را نادرست و ویرانگر تدوین نموده اید.
۴. اما جناب آقای خامنه ای، چنان که گفتم، به عنوان داور رساله تان معتقدم هنوز هم یک فرصت برای اصلاح این رساله باقی ست: فرصتی محدود و فشرده که اگر به آن توجه کنید می توانید به جای آنکه دانشجویی با یک رساله ضعیف و نمره پایین شناخته شوید با یک رساله قوی و نمره بالا فارغ التحصیل شوید و فرصت تداوم حیات بی دردسر و بدون خشونت دانشگاه خود یعنی ایران را هم تضمین کنید:
الف.پرسش خود را به پرسش ” چگونگی ممکن ساختن زندگی شرافتمندانه برای مردم ایران” تغییر دهید،
ب. هدف رساله خود را شناسایی راههای ممکن ساختن زندگی شرافتمندانه برای مردم ایران معرفی کنید،
ج. در تدوین ادبیات تجربی و نظری پاسخ های طرح شده در مقابل این پرسش از کلیه محققان و اهل فکر این مملکت استفاده کنید،
د.در فصل روش شناسی که مربوط به چگونگی بردن این پاسخ های نظری به سطح واقعی و تجربی و عملیاتی است کارهای زیر را در رساله خود انجام دهید:
۱. در یک نشست عمومی با مردم ایران اعلام کنید که کل پروژه عقلانیت سیاسی نظام جمهوری اسلامی و شخص شما و آیت الله خمینی در سال های گذشته اشتباه بوده است،
۲. در این نشست از همه مردم خصوصا مردمی که به هر شکل از سوی شما آسیب دیده اند عذرخواهی کنید،
۳. بعد از معذرت خواهی از مردم، اعلام کنید در یک رفراندوم از مردم خواهید پرسید که دوست دارند در چه نظام سیاسی زندگی کنند.اعلام کنید که نظام ولایت فقیه یا هر نظام سیاسی دیگر جز نظام های سیاسی مردم محور دیگر گزینه ای برای نظام سیاسی ایران نخواهد بود،
۴.همزمان با این اعلام، به مذاکره مستقیم با آمریکا بپردازید و با واگذار کردن کل مساله اتمی به دانشگاه های فنی کشور، این مساله را از حوزه امنیت ملی و سیاست خارج کنید و به طور کلی دوگانه دشمنی ایران/ آمریکا را منحل کنید و وضعیت کشور در نظام بین الملل را عادی اعلام نمایید یا به شیوه ژاپن اعلام کنید از این به بعد قانون اساسی ما قانون اساسی صلح خواهد بود
۵. سپاه و گروه های نیابتی را در ارتش کشور ادغام کنید و انحلال آن ها را اعلام کنید،
۶. همه زندانیان سیاسی و محصورین را آزاد کنید،
۷.به کلیه ایرانیان خارج کشور اعلام کنید از حق بازگشت عادی به کشور و داشتن زندگی شرافتمندانه در این کشور برخوردارند،
۸. کلیه نهادهای انقلابی را منحل کنید و نظم سیاسی کشور را مبتنی بر نظم کشورهای دمکراتیک تبدیل به یک نظم متعارف و عادی کنید،
۹. پس از برگزاری رفراندوم تعیین نظام سیاسی به رئیس جمهور فعلی دستور دهید تیمی از حقوقدانان و سیاسیون و بزرگان فکری کشور برای تنظیم متن قانون اساسی جدید تشکیل دهد و آن را در یک رفراندوم به تایید مردم برساند.
۱۰ اعلام کنید آزادی اندیشه و بیان و اعتراض از حقوق مسلم مردم است،
۱۰. بعد از انجام این امور که همه آن ها نهایتا باید در یک بازه شش ماهه تا یکساله انجام شوند، از قدرت کناره گیری کنید و به شیوه بزرگان دین اسلام و تشیع یعنی محمد( ص) و علی( ع) از همه مردم حلالیت بطلبید و اجرای بقیه امور را به رئیس جمهور واگذار کنید تا فرآیند تغییر نظام سیاسی و عملیاتی شدن نظام سیاسی جدید در آرامش ممکن گردد.
نامه دوم
خطاب به آیت الله سید علی خامنه ای: بدون بخشایش آینده ای در کار نخواهد بود
March 31, 2025
۱. جناب آقای خامنه ای این جمله زیبا از اسقف “دزموند توتو” که توانست در کنار نلسون ماندلا آفریقای جنوبی گرفتار در آپارتاید را تبدیل به نشانه حضور خداوند بر زمین کند به خاطر بسپارید. او در توصیف حیات دینی و سیاسی خودش می نویسد:” خداوند حرکتی به سوی توازن، نیکی، صلح و عدالت است….مسیح می گوید آن هنگام که از زمین عروج کنم همگان را با خویش خواهم برد…هیچکس غیر خودی نیست.همه خودی اند و به هم تعلق دارند.بیگانه ای نیست، همه از یک خانواده اند، خانواده خداوند، خانواده انسان”. او پس از بیان این جملات می نویسد ” الحق که خداوند حس شوخ طبعی دارد”. چرا چنین می گوید؟ چون معتقد است هیچکس نمی تواند باور کند آفریقای جنوبی با آن میزان خشونت اکنون تبدیل به نماد صلح و مهر الهی در جهان است. او باز می نویسد: ” ناامید تر از ما نبود، خدا می خواهد دیگران به ما بنگرند و شهامت بیابند.خدا می خواهد ما نور امید باشیم، الگویی محتمل باشیم.به آفریقای جنوبی نگاه کنید…..حالا دیگر هیچ کس هیچ مشکلی را در هیچ کجای دنیا حل ناشدنی نمی پندارد.برای همه امیدی هست”.
۲.در نامه قبلی ام به شما در مقام یک استاد داور گفتم اگر چه رساله حکمرانی شما بسیار ضعیف است و عنوان فصل آخرش یعنی ” سرزمین سوخته ایران” کافیست تا همه مردم در مقام داوری حیات سیاسی شما به شما نمره مردودی بدهند، هنوز اما یک فرصت بزرگ در اختیار دارید تا از خود انسانی جاودانه بسازید. نیمی از این ماجرا به موقعیتی باز می گردد که در آن قرار داریم: موقعیت بحران، موقعیت انحطاط، موقعیت فروپاشی نظم جامعه. این موقعیت حاصل عقلانیت سیاسی جمهوری اسلامی و دو رهبر سیاسی آن یعنی آیت الله خمینی و شماست. اما همین موقعیت به زبان آن فیلسوف برترین موقعیت و فرصت برای شماست که با نقش آفرینی درست همه چیز را در جای درست آن قرار دهید. سیاست یعنی ” چیدمان درست چیزها”. اکنون که نظم سیاسی ما بهم ریخته است و به زبان دزموند توتو گویی ما در یک آزمون الهی قرار داریم که می تواند تبدیل به الگویی برای بقیه انسانها شود کافیست اندکی از آنچه در آن گرفتارید فاصله بگیرید و با بازگشت به نقطه صفر زندگی یکبار دیگر متولد شوید و از خود چیز دگر بسازید: الگوی بخشایش شوید.اول خود و گذشته تان را بر خود ببخشید و بعد با طلب حلالیت از مردم از آنها بخواهید شما را ببخشند و به شما فرصت دهند تا همه چیز را در جای خود قرار دهید و در آرامش از قدرت کناره گیری کنید و مهیای دیدار با خداوند شوید.
۳. جناب آقای خامنه ای من شما را از سالهای دور می شناسم. آنروزها در میان ما جوانان مشتاق به اندیشه های مرحوم شریعتی که مورد غضب روحانیون بود این جمله امید بخش مطرح بود که یک روحانی به نام سید علی خامنه ای وجود دارد که با انتقادهای علی شریعتی به نوع دینداری سنتی و روحانیت سنتی همراه است. باز می شنیدیم که شما دوست مرحوم شجریان، مرحوم اخوان ثالث و استاد شفیعی کدکنی هستید. آنروزها در دنیای نوجوانی ما حضور افرادی چون شما امیدبخش بود چون ما بچه های این سرزمین فکر می کردیم بزرگان ما اهل هنر، ادبیات، موسیقی، شعر و اندیشه هستند. اکنون از شما می پرسم واقعا بر شما چه گذشت که چنین شدید و از خود انسانی ساختید که تنها می توان در یک کلمه آن را ” باورناپذیر” دانست. شما رشد کردید، سن تان بیشتر شد، تجربه تان بیشتر شد، مطالعه تان بیشتر شد، و احتمالا باید در پیوند با امر الهی احساساتتان هم لطیف تر شده باشد. اما چه شد که در چشم مردم تبدیل به یک ” رهبر ناپذیرفتنی” شدید؟ هرگز خود را با این پرسش روبرو ساخته اید که من چگونه تبدیل به ابژه نفرت و کینه مردم جامعه ام شدم؟ جناب آقای خامنه ای شما هم فرزند پسر دارید، هم فرزند دختر و هم عروس و هم داماد. نوه دارید و…چگونه در مقام یک پدر می توانید نسبت به حس پدری پدران این جامعه به فرزندانشان بی اعتنا باشید و دستور به شلیک و کشتن فرزندان این جامعه دهید؟ بر فرض تصور که این بچه ها الگوی مورد تایید شما نیستند. مگر شما در جایگاه رهبری دینی یک جامعه نباید آنقدر از سعه صدر و گستردگی وجود برخوردار باشید که بتوانید تمام این تفاوت ها را در خود درونی کنید و تبدیل به انسانی با وسعت وجودی به اندازه ایران و مردمانش شوید. قطعا شما زیاد قرآن خوانده اید و قطعا به احادیث قدسی و جملات امام علی بسیار آگاهید. شاید زیباترین درس در تمامی ادیان این درس الهی است که ” بمیرید قبل از آنکه بمیرید”. اگر این درس را درک کرده باشید که طبعا کرده اید چگونه اینهمه دل به ماجرای چند روزه این جهان بسته اید و آن را چنین جدی گرفته اید. در جهانی با عظمت این جهان و با وجود میلیاردها کهکشان و آمدن اینهمه انسان و رفتن آن ها، شما دلخوش به چه هستید که چنین خشک و جدی و عبوس به جنگ همگان رفته اید؟ تصور نمی کنید زیادی ماجرای انسان را جدی گرفته اید؟ هرگز فکر نکرده اید که این زندگی در این شکلش که انباشته از آمدن و رفتن انسانهای بزرگ و کوچک بسیار بوده است اصولا پروژه ای چندان مهم نیست و تمام تلاش انسانها فقط این بوده است که این بی معنایی زندگی را اندکی معنادار سازند تا بتوانند بودن خود را تحمل کنند و بعد از این جهان بروند؟ چرا تصور می کنید در مرکز عالم جای دارید و رسالت هدایت بشر را بر عهده دارید؟ اندکی از این جهان فاصله بگیرید، موسیقی بشنوید، با مردم گفتگو کنید، به دیدار طبیعت بروید، با نوه های خود بازی کنید، از دشمن شناسی فاصله بگیرید، در چشمانهای انسانها دیگر حیرت و راز متفاوت بودن را ببینید و آرام و ریلکس با همه چیز ، به ویژه قدرت، برخورد کنید و بگذارید تمامی این مردم در این زندگی نقش خود را ایفا کنند و سیاست را امری همگانی بدانند. چه چیز شما را اینگونه سرسخت و جدی در جنگ با مردم و جهان نگه داشته است؟ آن را بشکنید و به سان مولوی عاشقانه به مردم عشق بورزید تا در نتیجه عاشقی با مردم شایسته معشوقی شوید.
۴. جناب آقای خامنه ای اینروزها روزهای آخر عمر شما و همه هم نسلان شماست. من و امثال من نیز زود به شما خواهیم پیوست. وجود مرگ به زبان آن فیلسوف به ما می گوید که ما هیچوقت نمی توانیم مجموع شویم و بگوییم همه چیز تحت کنترل ماست. اندیشه مرگ اندیشه رهایی و آزادی است. اکنون که به مرگ نزدیکتر هستید رویکرد خود به زندگی و قدرت و سیاست را تغییر دهید و با مبنا قرار دادن دو اصل ” برگشت ناپذیری” و ” بخشایش” طرح دیگری آغاز کنید و نام خود را از بسیاری سیاهی ها دور سازید. برگشت ناپذیری یعنی دیگر نمی توان کاری برای گذشته ای که بر ما گذشته است کرد، اما بخشایش یعنی هنوز امید باقی ست. آنچه به عنوان عقلانیت سیاسی دو ولی فقیه ممکن شده است چیزی جز یک پروژه ویرانگر نبوده است. حالا که قدرت هنوز در دست شما متمرکز است دستور دهید فرآیند تغییرات سیاسی در کشور آغاز شود. در این میان با گفتگوی مستقیم با آمریکا و استفاده از تمامی اشکال خلاقیت در گفتگو با این کشور خطر جنگ را از کشور دور کنید و بعد از ممکن شدن این تحولات با مردم خداحافظی کنید و از آنها بخواهید که مطابق دو اصل برگشت ناپذیری و بخشایش شما را ببخشند. مولانا در وصف رابطه اش با فرزندش می گوید:” او از من بود، اما من مالکش نبودم”. این را شما در وصف دنیا و قدرت هم می توانید بگویید:” قدرت از آن من بود، اما من مالکش نبودم”. از قدرت خداحافظی کنید و اندکی در آرامش در کنار خانواده زندگی کنید که همه ما دیر یا زود رفتنی هستیم. بگذارید راه جدید در این کشور آغاز شود و از این کشور چیز دیگر بسازد.
۵. این قاعده غلط که هر کس شما را خطاب قرار داد بلافاصله با حضور در دادگاه مواجه می شود را نیز منحل سازید و دستور دهید بگذارند همه مردم بدون ترس با شما سخن بگویند. نعوذ بالله شما که از خداوند برتر نیستید. ما روزانه صدها بار از خداوند گله میکنیم و باز نام او را مایه آرامش خود می سازیم. این چه رسمی ست که شما در سیاست این مملکت بنیان گذاشته اید. احترام شما واجب اما سخن گفتن با شما هم حق مردم است. شما رهبری برای مردمید نه بر مردم. از همین عید دستور دهید فضای کشور و سیاست آن دگرگونه شود. نگذارید این تصور در مردم شکل بگیرد که ما همه چیزمان ، حتی حکومت دیندارانمان بر ما ، “غیر عقلانی” ست.
۶. امیدوارم گفتگوی این معلم جامعه شناسی با شما بهانه ای برای گفتگوی ساده تر همگان با شما و شما با همه مردم شود. ما دانشگاهیان که با هزینه این سرزمین درس خوانده ایم هم وظیفه داریم و هم حق ماست که درباره آنچه بر این سرزمین می گذرد سخن بگوییم. عدم گفتگوی اهل فرهنگ این سرزمین به معنای مرگ اندیشه در این سرزمین است. چهار خواهر ” عشق، ایمان، آزادی، عدالت” اصول زندگی من هستند. آنچه با شما گفتم ترکیبی از این چهار اصل بود. امیدوارم جامعه ما بتواند مبتنی بر این اصول الگویی چون آفریقای جنوبی برای دیگر مردمان شود و به آن ها نشان دهد که همواره امید وجود دارد. در پایان بگویم من خودم را برای بیست سال زندگی در زندان آماده کرده ام. هیچ چیز برای من شیرین تر از خلوت و سکوت نیست. اگر با وجود تمامی این حرفها، نیروهای تحت امرتان دستور به زندان دادند من با روی باز آن را می پذیرم اما باز از آنجا هم به شما پیام خواهم داد:” بدون بخشایش آینده ای در کار نخواهد بود”.
نامه سوم
خطاب به آیت الله سید علی خامنه ای: آیا دعوت به اندیشیدن و عقلانیت و نقد رهبری دادگاه می خواهد؟
April 04, 2025
۱. جناب آقای خامنه ای ادواردو گالیانو، روزنامه نگار شاعر مسلک، در قطعه ای به نام “در ستایش صدای آدمی” می نویسد ” صدای آدمی را نمی توان خاموش کرد.صدا حقیقتی است.صدا زاده نیاز آدمی به گفتن است. دهان را که ببندند، دست ها به سخن در می آیند یا چشم ها یا روزنه های پوست یا هر چه. زیرا تک تک ما حرفی برای گفتن داریم، حرفی که سزاست دیگران بستایند یا ببخشایند”. به همین نحو، پابلو نرودا در وصف شاعری خویش می گوید ” من کلماتم را بر در خانه بسیاری از مردمی نهادم که نمیشناختم شان”. من در دو نامه قبلی به شما کلماتم را به در خانه شما آوردم، اما گویا شما کلمات را نه به سان کلمه که به سان ” کاستن از ارزش ولایت مطلقه” خود دیده اید که نیروهای قضایی تحت امرتان بالفور ابلاغیه حضور در دادسرا و جلسه بازپرسی را برایم فرستاده اند.
۲. جناب آقای خامنه ای من معلمم و با کلمات زندگی میکنم تا آنجا که کلمات هورمون های وجود من را بالا و پایین می کنند و گاه با آنها گریه می کنم و گاه میرقصم و گاه با برخورد با واژه ای ساعت ها در خلوت خود به جایی خیره می شوم. این البته نه تنها حال من که حال کل اهل فرهنگ است. شما گویا با وجود تمامی تعاریفی که از شما در خصوص میزان مطالعه تان کرده اند، اصولا با جهان واژه ها و معلمی بیگانه اید.در ابلاغیه تان نوشته اید دفاع از اتهامات انتسابی. مگر اندیشیدن اتهامی است که من بخواهم در مقابل آن از خود دفاع کنم.اندیشیدن ماهیت انسانی ماست.مگر انسان از ماهیت خود هم دفاع می کند. عجیب تر آنکه فرموده اند برای خود وکیل و وثیقه بیاورید و در جلسه حاضر شوید و گرنه جلب می شوید.اندکی از وجود خود خجالت بکشید که از یک استاد دانشگاه پیمانی که فقط سه دانگ خانه در اردبیل به اسم دارد و یک ماشین تیبا درخواست وثیقه می کنید.شما با حکمرانی تان برای من و امثال من چه زندگی ساخته اید که اکنون مدعی دریافت وثیقه می شوید. گفته اید اگر حضور نیابم دستور به جلب می دهید. زندانی را از زندان رفتن میترسانید. مگر آنچه امروز ما در آن زندگی میکنیم چیزی جز یک زندان بزرگ به نام ایران است. من بارها گفته ام ما در این حکومت تبدیل به انسان های ” نامرده” شده ایم یعنی نه آنقدر زنده ایم که زندگی کنیم و نه میمیریم که از درد بودن در ذیل حکومت شما خلاص شویم. من را از چه می ترسانید؟ از مرگ؟ انسان نامرده تنها منتظر دفن خود است. گفته اید دستگیر می شوید. شما با کدام وجدان اخلاقی و با کدام احساس قدرت دینی و پالایش درونی به خود حق می دهید به یک معلم بگویید من تو را به جرم نقد حکمرانی خودم دستگیر میکنم. من قطعا در دادگاه شما حضور پیدا نمیکنم تا بدانید هیچ ارزشی برای شیوه حکمرانی شما که به آن از سوی خودم و تمامی مردم ایران نمره مردودی دادم قائل نیستم. من خطر گفتگو با شما را به جان نخریدم که بعد از آن به قواعد غلط حکمرانی شما تن دهم.من تمام قواعد حکمرانی شما را منحل اعلام می کنم چرا که معتقدم قواعد حاکم بر شیوه حکمرانی شما چیزی جز ” قواعد مرگ ” نیست. حالا به هر طریق دوست دارید مرا دستگیر کنید تا نشان دهید در تمام این سالها حتی آداب و مناسک برخورد با اهل فرهنگ را نیاموخته اید.
۳.جناب آقای خامنه ای، به زبان نادژدا ماندلشتایم، همسر شاعر بزرگ روس اوسیپ ماندلشتایم، ” فریاد آخرین نشانه شان انسانی ست.این شیوه آدمی ست برای آنکه ردی از خود باقی بگذارد، به آدم ها بگوید چگونه زیسته و جان داده است. انسان با فریادهایش مدعی حق زندگی اش می شود، به جهان بیرون پیام می فرستد، کمک می طلبد و از آن ها می خواهد مقاومت کنند. آن زمان که چیزی باقی نمانده باشد، باید که فریاد کشید.سکوت به واقع جرمی ست علیه انسانیت”. من در مقابل شما و دستگاه ظلم و جورتان سکوت نمیکنم حتی اگر با مرگ خودم روبرو شوم. ترس متعلق به زمانی ست که شما هنوز امیدی دارید به آنکه چیزی یا دارایی یا آنچه به آن تعلق دارید را حفظ کنید. من در این جهان به سان یک درویش زندگی کرده ام و هیچ تعلقی به جهان بیرون ندارم و هیچ امیدی هم دیگر در این جهان ندارم. پس بگذارید خیالتان را راحت کنم ” امید که از دست برود، هراس هم از بین می رود، دیگر چیزی نیست که بخواهی از آن بترسی”. من خودم را نه در مقابل دستگاه قضا گوش به فرمان شما، بلکه در مقابل خود شما می بینم: ایده را باید با ایده پاسخ گفت، صدا را با صدا، سخن را با سخن. اگر ایده را با زور پاسخ می دهید یعنی چیزی برای دفاع ندارید. شما بی دفاع و بی ایده اید و این را به خوبی در رساله حکمرانی خود نشان داده اید. نیروهای مدافع شما هم بی ایده اند تا آنجا که تلاش یک معلم برای ایجاد تغییر در سیاست های مخرب جامعه اش را با تمسخر به میل به لایک گرفتن و سلبریتی شدن تعبیر کرده اند، غافل از آنکه این میل به نمایش جزیی از ماهیت و درونمایه کلیدی ایدئولوژی بنیادگرا شماست که چیزی جز یک نمایش توخالی نیست و با اولین تشر یک رئیس جمهور قدرتمند در آمریکا بر باد می رود. قدرت واقعی این سرزمین از مردم و معلمان این سرزمین است و آن ها نیازی به نمایش های دروغین از جنس نیروهای دستگاه حاکم شما ندارند.
۴. جناب آقای خامنه ای، من به تجربه و دانش فهمیده ام آنچه باعث تداوم خشونت و وحشت می شود نه قدرت دستگاه سرکوب نظام حاکم، بلکه سکوت قربانیان ظلم و جور است. من آنچه بیش از همه به آن نیاز دارید را از شما خواهم گرفت: سکوت را. به زبان مارتین لوتر کینگ من از جنس افراد مدافع صلح ایجابی هستم تا طرفداران صلح سلبی که نصیحت می کنند تنش ها را آشکار نکنید تا زمان مناسب برسد. من با این نامه ها، تنش های پنهانی مخفی را به سطح می آورم، نمایانش می کنم و میکوشم مبارزه ای کنش گرا، رودرو و خشونت پرهیز را به پیش ببرم و قطعا در این مسیر افراطی ام همان گونه که محمد (ص) به شکلی افراطی وعده گذاشتن ماه و خورشید در دستانش را نپذیرفت و علی ( ع) به شکل افراطی حکومت را به آب دهان گوسفندان شبیه دانست، و مارتین لوتر گفت” اینجا می ایستم .کاری دیگری از من بر نمی آید، خدایا یاری ام کن” و عیسی مسیح با افراط در عشق گفت ” دشمنانت را دوست بدار، آن کس که تو را نفرین می کند دعا کن، برای آن ها که به تو کینه می ورزند دعا کن”. این معلم جامعه شناسی هم در بیان ایده هایش و نقد جمهوری اسلامی افراطی است و به زبان آبراهام لینکلن به شما اعلام می کند” این ملت دوام نخواهد آورد اگر نیمی شان برده و نیمی دیگر آزاده باشند”. جناب آقای خامنه ای، من به عنوان یک اهل فرهنگ برده شما نیستم و شما ارباب ملت ایران نیستید. بنابراین، در نظام سیاسی که کل نهادهای آن به تعطیلی کشیده شده اند و نشانی از فعالیت آن ها وجود ندارد، دستگاه قضایی ظلم و زور خود را هم متوقف کنید و بیش از این با اعمال زور لخت و عریان بر اهل فرهنگ نپردازید.این را هر دانشجوی جامعه شناسی می داند که کد میدان فرهنگ، گفتگو است و نمی توان کد زور و قدرت که متعلق به حوزه سیاست است را بر میدان فرهنگ حاکم ساخت. من در دادگاه ظلم و جور شما حاضر نخواهم شد.اگر دوست دارید بیاید با هم گفتگو و مناظره کنیم تا بر این مردم آشکار شود که هر یک از ما چه در درون داریم، چه می گوییم و برای این سرزمین چه می خواهیم.
منبع تلگرام:
