جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۸

جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۸

بودجه سال ۸۸ دولت احمدی نژاد نمود آشکار بهمریختگی نظام بودجه نویسی و بحران اقتصادی و کارائی

دولت احمدینژاد در طی سه سال قادر شده بود که با افزايش کلان درآمد نفت بحران اقتصادی و بحران کارائی را بپوشاند. اما با کاهش قيمت نفت، بحران اقتصادی و کارائی نمود آشکار پيدا کرده است که وجهی از آن را میتوان در کسری بودجه سال ۸۸ مشاهده کرد. بودجه ۸۸ حدود ۴۴ ميليارد دلار کسری دارد. درآمد نفت ديگر قادر نيست که هزينههای بودجه را تامين کند.

بودجه سال ۸۸ که توسط دولت احمدی نژاد به مجلس شورا ارائه شده است، به وجه آشکاری بهمریختگی بودجهنویسی دولت احمدی نژاد و بحران اقتصادی و کارائی را که گریبانگیر جمهوری اسلامی است، نشان میدهد.

بودجه آنچنان بهمریخته است که مرکز پژوهشهای مجلس هم به اعتراض برخاسته و گفته است که ساختار حقوقی لایحه بودجه ۸۸ در تناقض با اصول ۵۲، ۵۳ و ۵۵ قانون اساسی، قانون محاسبات عمومی، قانون برنامه و بودجه و قانون مدیریت خدمات کشوری است. این مرکز پیشنهاد داده است که مجلس شورا دولت را موظف کند تا در چارچوبی که مجلس مقرر میدارد، ساختار بودجه سال ۱۳۸۸ را اصلاح و در موعد معینی سند تفصیلی بودجه را به مجلس ارائه دهد.

دولت احمدی نژاد سال قبل هم بودجه چند صفحهای به مجلس ارائه داد که در آن دستگاههای بودجهبگیر از دولت به ۳۹ دستگاه مرکزی، شامل وزارتخانهها و برخی سازمانهای مورد حمایت دولت و ۳٠ استانداری، تقسیم شده و بودجه هر دستگاه به طور دربست در اختیار رئیس یا وزیر و یا استاندار مربوطه قرار میگرفت. این لایحه از یک طرف بازگشت به دوران قاجار بود و از طرف دیگر فاقد ارقام ریز اعتبارات و هزینهها بود که هر یک باید به تصویب مجلس برسد. لذا هرگونه امکان نظارت و پیگیری اجرای بودجه را که از وظائف اصلی مجلس است، منتفی میساخت. مجلس این لایحه را تغییر داد و دستگاه ها و عناوین بودجه بگیری از دولت را به ۲۶۲ دستگاه افزایش داد. لایحه تغییر یافته به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسید و به دولت ابلاغ شد. اما احمدی نژاد در فروردین ماه ۱۳۸۷ ضمن ابلاغ بودجه به دستگاه های بودجه بگیر، همان ۶۹ دستگاه مطرح در لایحه رد شده دولت را ملاک قرار داد.

درهم ریختگی پیشگفته بیش از هرچیز به انحلال سازمان برنامه و بودجه بر میگردد. سازمانی که از کادرهای متخصص و از تجربه شش دهه برنامهریزی و بودجه نویسی برخوردار بود و در تدوین بودجه به طور نسبی از شیوههای علمی پیروی میکرد و بر هزینههای دولت نظارت داشت.

در دولت احمدی نژاد سازمان برنامه و بودجه به یکی از کانون های چالش تبدیل شد. در سطح جهانی نئولیبرالیسم مخالف دخالت دولت در بازار و در نتیجه مخالف وجود سازمانی به نام سازمان برنامه است. در ایران هم برخی جریانهای طرفدار نئولیبرالیسم با دخالت دولت در بازار و امر برنامهریزی مخالف هستند. ولی دولت احمدی نژاد جایگاه چندانی برای بازار آزاد و بخش خصوصی قائل نیست، لذا مخالفت آن از جایگاه نئولیبرالیسم نیست، بلکه بازگشت به مدیریت حجرهای و رها شدن از قید و بند نظارت و کنترل سازمان بودجه و برنامه است. او میخواهد با دست و دلبازی بودجه را هزینه کند، منطق سیاسی خود را اعمال کند و درآمدهای نفت را به سود سپاه، بسیج، نیروهای راست افراطی و برای جلب آرای گروههائی از جامعه هزینه کند.

دولتهای قبلی در تدوین بودجه از محدودیتهائی برخوردار بودند و نهادهای مختلف، از جمله سازمان برنامه و بودجه، بر کار بودجه و هزینههای دولت نظارت داشتند. ولی دولت احمدی نژاد علیرغم بی انضباطیهای مالی فارغ از نظارت و کنترل نهادها عمل میکند و به هیچ ارگانی پاسخگو نیست. نمونه آن گم شدن یک میلیارد دلار است که اخیرا توسط دیوان محاسبات اعلام شد. ولی دولت حاضر نشد مشخص کند که یک میلیارد دلار در کجا هزینه شده است. این یک نمونهای از بیانضباطی دولت احمدی نژاد است.

کسری بودجه
ایران طی زمان سه سال افزایش قیمت نفت خام از ۵٠ دلار به ۱۵٠ دلار تنها صادر کننده نفت بوده که در این فرصت طلائی بر ذخایر ارزی خود نیفزوده است. براساس برنامه چهارم میباید در این مدت ۴۷ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی توسط دولت هزینه میشد که این رقم با بیش از دویست درصد افزایش از مرز ۱۴۲ میلیارد دلار عبور کرده است. در صورت عمل به برنامه الان باید کشور از ذخایر ارزی کلانی برخوردار میبود. در حالیکه با دست رفتن امکان ذخیره ۱۶۵ میلیارد دلاری، کشور ما با تورم ۲۹.۴ درصدی (شهریور ۸۷)، رشد ضریب جینی (افزایش شکاف طبقاتی)، واردات ماهانه یک میلیارد دلار مواد غذائی، کاهش رشد اقتصادی و افزایش نرخ بیکاری روبرو است.

دولت احمدینژاد در طی سه سال قادر شده بود که با افزایش کلان درآمد نفت بحران اقتصادی و بحران کارائی را بپوشاند. اما با کاهش قیمت نفت، بحران اقتصادی و کارائی نمود آشکار پیدا کرده است که وجهی از آن را میتوان در کسری بودجه سال ۸۸ مشاهده کرد. بودجه ۸۸ حدود ۴۴ میلیارد دلار کسری دارد. درآمد نفت دیگر قادر نیست که هزینههای بودجه را تامین کند. دولت میخواهد کسری بودجه را با برداشت حدود ۳.۱۲ میلیارد دلار از موجودی ذخیره ارزی، ۱۷ میلیارد دلار از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی، ۵.۸ میلیارد دلار از محل مالیات و سود سهام معوق شرکتها و ۶.۶ میلیارد دلار از سایر درآمدهای غیرنفتی تامین کند.

حذف یکباره یارانهها از حاملهای انرژی به اقتصاد کشور و به ویژه به گروههای کمدرآمد جامعه آسیبهای جدی خواهد زد و به تورم لجامگسیخته خواهد انجامید. آثار تورمی و فشارهای اقتصادی ناشی از اجرای این طرح، تنها به افزایش قیمت حاملهای انرژی و قیمت آب، برق و گاز و … محدود نخواهد ماند. با اجرای این طرح قیمت اکثر کالاهای اساسی از جمله گندم، نان، گوشت، محصولات لبنی و غیره و همچنین محصولات مصرفی صنعتی تولیدی کارخانجات نیز به مقدار زیادی افزایش خواهند یافت.

بحرانهای اجتماعی در راهند
کشور ما با بحران اقتصادی و کارائی روبرو است. بودجه سال ۸۸ نشانگر این بحران است. بیتردید اجرای بودجه ۸۸ بر دامنه بحرانها خواهد افزود و زمینه را برای بروز بحرانهای اجتماعی فراهم خواهد آورد. تورم تازنده، بیکاری گسترده، افزایش بیسابقه فقر، تشدید شکاف طبقاتی، کاهش رشد اقتصادی، تعطیلی مداوم واحدهای تولیدی، تاثیرات بجران مالی جهانی براقتصاد کشور و اعمال تحریمهای اقتصادی بدون پیآمد اجتماعی نخواهد بود.
مانورهای نظامی و امنیتی در شهرها، افزایش تعداد نهادهای امنیتی و سرکوب و راهانداختن گشتهای بسیج در محلات قادر نخواهد بود که از بروز حرکات اعتراضی و شورشها جلوگیری کند. بحرانهای اجتماعی به اشکال مختلف بروز مییابند. همین دیروز یک نفر بیکار خود را در جلو مجلس آتش زد و دلیل خودسوزی را در نامهای که بجا گذاشت، بیکاری عنوان نمود. او خودسوزی کرد تا ندای بیکاران و فقیران کشور را به گوش سردمداران رژیم برساند. خودسوزی او ، نشان از در راه بودن بحرانهای اجتماعی است.

تاریخ انتشار : ۲۸ بهمن, ۱۳۸۷ ۰:۰۱ ق٫ظ
لینک کوتاه
مطالب بیشتر

نظرات

Comments are closed.

سخن روز

حملۀ تروریستی در مسکو را محکوم می‌کنیم!

روشن است که چنین حمله‌ای نیاز به تیمی حرفه‌ای و سازماندهی و تدارکی نسبتاً طولانی و گسترده دارد. در عین حال، زود است که بتوان تحلیل جامع و روشنی از ابعاد پشت پردۀ این جنایت و اهداف سازمان‌دهندگان آن ارائه داد. هدف از این یادداشت کوتاه نیز  در وهلۀ نخست مکثی است بر قربانیان این حمله و حملاتی از این دست. قربانیانی که تنها سهم‌شان از سازمان‌دهی و تدارک چنین جنایاتی و علل پشت پردۀ آن، هزینه‌ای است که با جان و سلامتی‌شان می‌پردازند.

مطالعه »
یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

عصر جهانی شدن اقتصاد، نقش دولت ها را کاهش نداده است، بلکه برعکس دولت ها عهده دار نقش محوری و مهمی در پاسداری، رشد و نهادینه کردن منافع کشوری، منطقه ای و جهانی شده اند.
در سراسر دوران موجودیت نظام سرمایه داری، میان اندیشمندان و پیروان اقتصاد سرمایه بنیان، بیشتر دو گروه روبروی هم قرار گرفته اند: پیروان اقتصاد مبتنی بر دولت رفاه و هواداران اقتصاد نئولیبرالیستی.

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

اکنون با خرسندی از اعضای تشکیلات، از یاران سازمان، از صاحب‌نظران، از کلیۀ احزاب و سازمان‌ها و کنش‌گران سیاسی مردمی دعوت می‌کنیم با شرکت در نخستین نشست بحث عمومی در بارۀ “اصول و محورهای حداقلی برای حکومت”، ما را یاری کنند سندی سودمند برای ارتقای کشور به وضعیتی درخور ایران تدوین کنیم. روند کار … نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)
در سامانه زوم …

چشمان بیدار

… شهامتِ آن زن پشتِ میله ها,
درونم را می کاود,
و گاه و بی‌گاه,
صدای پرندۀ همیشگی،
آغاز صبح را در من می‌خواند.

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

برخلاف نظر سیاستمداران و قانون‌گذاران، ممانعت والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیل دارد. سهم عمده را باید در «عدم دسترسی به امکانات آموزش و فقر» جست و برای آن چاره‌اندیشی کرد.
امتناع آگاهانه‌ی والدین سهم ناچیزی در بازماندگی از تحصیلِ کودکان دارد، و این در حالی است که به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، «دسترسی به امکانات آموزشی و محرومیت اقتصادی سهم عمده‌ای در بازماندگیِ کودکان ایفا می‌کند.»

یادداشت
تظاهرات آتش بس در آمریکا

شعبده بازی بایدن بر روی جنگ غزه

ممکن است به اشتباه کسی را با تیر زد یا جایی را تصادفی بمباران کرد ولی امکان ندارد که دو میلیون نفر را تصادفی با قحطی و گرسنگی بکشید.
قحطی در غزه قریب الوقوع است و پیامدهای آنی و بلندمدت سلامتی نسلی را به همراه خواهد داشت.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
پيام ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
بیانیه ها

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

ما فداییان خلق ایران از نخستین روز آغاز جنگ ضمن محکوم کردن و غیرقابل توجیه خواندن عملیات مسلحانه و نظامی علیه مردم بی‌دفاع غیرنظامی، همراه و هم‌صدا با آزادی‌خواهان جهان خواهان آتش‌بس فوری و تأمین حقوق حقّهٔ مردم فلسطین شدیم. با این رویکرد ما مهار مقاومت آمریکا و تصویب قطعنامهٔ شورای امنیت را یک پیروزی بزرگ برای مردم بی‌گناه غزّه و فلسطین و تمامی آزادی‌خواهان جهان می‌دانیم.

مطالعه »
برنامه و اساسنامه
برنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
اساسنامه
اساسنامه سازمان فدائیان خلق ایران (اکثریت)
بولتن کارگری
شبکه های اجتماعی سازمان
آخرین مطالب

از قطعنامۀ شورای امنیت سازمان ملل و برقراری آتش‌بس فوری و پایدار در غزّه حمایت می‌کنیم!

رابطه دولت و بازار سرمایه داری در عصر «لیبرالیسم کلاسیک» و «نئولیبرالیسم»

دعوت همگانی برای مشارکت در فرایند تدوین اصول و محورهای حداقلی برای حکومت نشست نخست: شنبه ١١ فروردین ١۴٠۳ (۳۰ مارس ۲۰۲۴ میلادی)

چشمان بیدار

۹ میلیون بی‌سواد و ۹۳۰ هزار بازمانده از تحصیل در ایران

زمین برای همه!