ا برسر کارآمدن دونالد ترامپ وجایگیری راستگرا ترین محفلهای سیاسی ونظامی در حکومت آمریکا، به دامنه ی توجه و حساسیت به امور نظامی در این کشور وسایر نقاط جهان هر دم افزوده می شود ونظامی گری نقشی فزاینده تر در سیاست های قدرت های بزرگ جهانی و منطقه ای ایفا می کند. در یک سال گذشته شاهد افزایش بودجه نظامی درآمریکا بوده ایم . در پی آن ، بودجه نظامی هم پیمانان ناتویی آمریکا هم رو به افزایش نهاده است و کشورهای عضو ناتو در اثر فشارهای ترامپ پذیرفته اند به سوی اختصاص ۲ درصدی تولید ناخالص داخلی برای بودجه نظامیشان حرکت کنند. چین وروسیه هم به مثابه رقیبان اصلی آمریکا در جهان بر بودجه نظامیشان افزوده اند. در گیری های سیاسی آمریکا و کره شمالی و تهدیدهای متقابل سبب شد که کره جنوبی و ژاپن به عنوان هم پیمانان استراتژیک آمریکا در آسیا به خرید سلاح و افزایش جدی بودجه نظامی روی آورند و مسابقه تسلیحاتی در شبه جزیره کره و شرق آسیا شدت پذیرد . در خاورمیانه هم شاهد چنین روندی هستیم. قرارداد صد ها میلیارد دلاری فروش اسلحه میان آمریکا وحکومت عربستان سعودی و فروش اسلحه به دیگر کشورهای متحد آمریکا در خلیج فارس و در رویارویی با آن افزایش بودجه نظامی جمهوری اسلامی ایران، نسخه خاورمیانه ای این روند عمومی شدت گیری نظامی گری در جهان است، امری که صنایع نظامی و نیروهای نظامی وبخش عظیم اقتصادیی که با نظامی گری پیوند دارند و گروه های سیاسی تندرو وجنگ طلب در همه ی کشورها را تقویت می کند .شاید در شرایط کنونی جهان دیگر این سخن که جنگ ادامه سیاست با ابزار دیگر است چندان درست نباشد چون جنگ میتواند برای تامین منافع این بخش عظیم و برای تامین منافع وسود اقتصادی بیشتر هم تدارک دیده شود.
جیمز ماتیس وزیر دفاع آمریکا در ماه ژانویه پس از انتشار سند استراتژی جدید نظامی آمریکا گفت که استراتژی جدید نظامی این کشور به جای اولویت بر مبارزه با تروریسم ، بررقابت با قدرت های نظامی بزرگ یعنی چین و روسیه استوار خواهد بود و آمریکا برای آنکه بتواند برای جنگ آمادگی داشته باشد وچین وروسیه را مهار کند باید بر هزینه های نظامیش بیافزاید . افزایش۵۴ میلیارد دلاری بودجه نظامی آمریکا در سال ۲۰۱۸ ورساندن این بودجه به حدود ۶۰۰ میلیارد دلار در راستای این راهبرد جدید است. سند منتشر شده راهبرد نظامی آمریکا وسخنان وزیر دفاع این کشور دورنمای استراتژی نظامی و سیاست خارجی دولت ترامپ در سال های آینده را بخوبی آشکار می کند. در این سند مهم به روشنی برتقویت هرچه بیشتر قدرت نظامی آمریکاو کوشش برای آمادگی جنگی آن با استفاده از پایگاه های نظامی کوچکتر و بمب های اتمی کوچک و سرمایه گذاری در زمینه ی جنگ افزار های روبوتیک اشاره رفته است .
در سال های گذشته چین وروسیه هم بودجه نظامیشان را افزایش داده اند. بودجه نظامی اعلام شده چین برای امسال حدود ۱۵۰ میلیارد دلار است و این کشور که دومین بودجه نظامی جهان را داراست با ساخت ناوهای هواپیما بر و هواپیماهای رادار گریز بر توان نظامیش می افزاید.. آلمان و فرانسه دو قدرت عمده اتحادیه اروپا و انگلستان هم اعلام کرده اند که به حجم بودجه نظامی شان خواهند افزود. معاون وزیر دفاع آمریکاهم تاکید کرد که استراتژی امریکا باید آمادگی برای رویارویی وجنگ بویژه با قدرت های بزرگ باشد. تقویت روند نظامی گری در آمریکا در هفته های اخیر با دو پدیده جدید همراه گشته است ، دستور ترامپ برای برگزاری رژه و نمایش بزرگ نظامی در آمریکا با دستوری که او برای وزارت دفاع آمریکا صادر کرده که در بستر آوازه گری های مدام او و مشابه سخنانش درباره ی کره شمالی است که در رویارویی با رهبرکره گفته بود کلید هسته ای من بزرگتر و قوی تر است و یا سخنان خطرناک وجنجال برانگیزش که کره شمالی با آتش و خشم روبرو خواهدشد. افزون براین پدیده ، آنچه که از اهمیت بیشتری برخوردارست ویک چالش جدی جهانیست ، اعلام دگرگونی استراتژی اتمی آمریکا و ساخت بمب های اتمی کوچک است.
روز دوم فوریه گزارش مهم بررسی وضعیت هسته ای ارتش آمریکااز سوی پنتاگون انتشار یافت ودر آن ضمن نام بردن از روسیه بعنوان رقیب اصلی اتمی آمریکا به دولت های چین و کره شمالی و حتی ایران هم اشاره رفته است. مهم ترین نکته در این گزارش که نشانگر یک دگرگونی اساسی در استراتژی اتمی آمریکاست تولید بمب های اتمی کوچکتر با توان ویرانگری حدود ۲۰ هزار تن است ، با توان تخریبی معادل هر یک از دو بمبی که بر هیروشیما وناکازاکی فرو ریخته شد. وزارت دفاع آمریکا می گوید این تغییر استراتژی ردی بر این نظر خواهدبود که بمب ها و قدرت اتمی آمریکا به علت بزرگی و توان ویرانگری بسیارشان کاربردی نداشته و نخواهند داشت و تنها به کار بازدارندگی میآیند ونه کاربست عملی. در گزارش پنتاگون به نوسازی موشک های بالستیک هوایی و دریایی و زمینی و تولید موشک های کروز دریایی و بهینه سازی کلاهک های اتمی مستقر در زیر دریایی های اتمی اشاره رفته است. از میان کشورهایی که دارای کلاهک های اتمی هستند روسیه و چین به این راهبرد جدید آمریکا واکنش های تندی نشان داده اند. در گزارش پنتاگون آمده است که راهبرد جدید آمریکا تضمین می کند که روسیه درک کندکه هرگونه استفاده از سلاح اتمی حتی محدود پذیرفتنی نیست. لاوروف وزیر خاجه روسیه در واکنش به گزارش پنتاگون با ابراز تاسف از اقدام آمریکا آنرا اقدامی جنگ طلبانه ارزیابی کرد وگفت روسیه ابتکارهای ضرور را برای تامین امنیت روسیه بکار خواهد بست. این ابتکار به مفهوم آغاز مسابقه سلاح اتمی همانند دوران جنگ سرد وبالا بردن بودجه نظامی برای تامین هزینه های این مسابقه و ازاین رهگذر تقویت صنایع نظامی و نیروهای مسلح و لابی سیاسی آنهاست.
وزارت دفاع چین در واکنش به استراژی جدید اتمی آمریکابه شدت با آن مخالفت کرد و آمریکا را متهم کرد که از ذهنیت جنگ سردی دست بردار نیست واز این کشور خواست تا در برابر برنامه خلع سلاح هسته ای مسولیت پذیر باشد. چین ضمن مخالفت با ارزیابی پنتاگون از تهدید آمیز بودن قدرت اتمی این کشور بر دفاعی بودن نیروی اتمیش تاکید نمود. اگر چه زرادخانه هسته ای چین با ۲۷۰ کلاهک اتمی در برابر ۷۰۰۰ کلاهک اتمی روسیه و ۶۷۰۰ کلاهک اتمی آمریکا چندان گسترده نیست اما با بودجه نظامی روز افزون این کشور و افزایش نقش سیاسی و اقتصادی و ژئوپلیتیکی روزافزون چین در جهان و برنامه هسته ای جدید چالش برانگیز آمریکا باید در انتظارروند جهشی توان اتمی و نظامی این کشور باشیم.
استراتژی جدید آمریکا در زمینه ی ساخت بمب های اتمی کوچکتر کاربردی که بزودی و بناچار به استراتژی همه قدرت های اتمی بدل خواهد شد سیاست ۷۰ ساله بازدارندگی اتمی را به سیاست جنگ های اتمی کوچک برای اعمال فشار به نیروهای مخالف فرا می رویاند وپیش از آنکه به درگیری اتمی میان آمریکا و روسیه و چین یعنی رقیبان اصلی ژئوپلیتیکی و نظامی در سطح جهانی منجر گردد به یورش اتمی محدود به این ویا آن کشور کوچکتر خواهد انجامید و از اینرو جهان سال های آینده بمراتب از گذشته نا امن تر و خطرناک ترو ترسناک ترخواهد شد وخطر بمباران های اتمی به اصطلاح محدود روز آمد تر. راهبرد جدید اتمی آمریکا آسان سازی کاربرد اسلحه اتمی در جنگ ها آینده از سوی این کشور و دیگر قدرت های اتمی است.
دولت آمریکا در پاسخ به انتقادهای گسترده اعلام کرد که به محدودیت های پیمان آغاز نو با روسیه که در سال ۲۰۱۰ میان آمریکا و روسیه بسته شده است پایبند خواهدبود وبر میزان زرادخانه اتمی اش نخواهد افزود. البته باید دید که دولت ترامپ تا چه اندازه به این وعده وفادار خواهد بود.
به رغم اهمیت بسیار زیاد این استراتژی دهشتزای اتمی، سوگمندانه ، افکار عمومی و نهاد های مدنی و جنبش صلح و مخالفان اسلحه ی اتمی در جهان و بویژه در اروپا و آمریکا ، واکنش جدی ودر خوری به آن نشان نداده اند و این راهبرد جدید خطرناک وضد انسانی تاکنون با مخالفتهای اساسی وسراسری روبرو نشده است و تقریبا هیچ واکنشی از سوی جنبش صلح و مخالفان نیروی اتمی نشان داده نشده است گویی این جنبش ها در خوابی ژرف و زمستانی بسر می برند.
بی تردید راهبرد جدید نظامی آمریکا وبرنامه جدید سلاح هسته ای این کشور که به آنها اشاره رفت ، به مسابقه تسلیحاتی در سراسر جهان دامن خواهد زد وجهان را نا امن تر از آنچه که امروز هست خواهد کرد وصلح جهانی را با خطر بیشتری روبرو خواهد ساخت.
جامعه بشری اما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند صلح و تفاهم وهمزیستی مسالمت آمیز است زیرا توسعه وپیشرفت اقتصادی و بالا رفتن رفاه توده های مردم جز در سایه ی صلح و همزیستی پایدار وکاهش چشمگیر بودجه های نظامی امکان پذیر نخواهد بود.
برلین ۱۴.۲.۲۰۱۸
عیسی پهلوان
