شصت سال قبل زمانی که ملت ایران در چنگال استعمار خارجی و استبداد داخلی دست و پا می زد و محمد رضا شاه با برپاکردن مجلس موسسان قلابی و افزودن به اختیارات خود آشکارا قدم درجاده دیکتاتوری و پایمال کردن حقوق ملت نهاده بود، دکترمصدق رهبر نهضت ملی ایران برای استقلال و آزادی و استیفای حقوق و آزادیهای ملت ایران قیام کرد. مصدق و نوزده نفرهمراهان او پس ازچهار روز تحصن بی نتیجه در کاخ مرمر که بعنوان اعتراض به تقلب درانتخابا ت دوره شانزدهم مجلس شورای ملی بعمل آوردند، سرانجام در روز اول آبانماه ۱۳۲۸ در منزل دکتر مصدق تجمع پیداکرده و تاسیس سازمان جبهه ملی ایران را اعلام داشتند. در اثر مقاومت و ادامه مبارزات دکترمصدق و جبهه ملی انتخابات تهران باطل اعلام شد و در انتخابات مجدد هشت نفر از کاندیداهای جبهه ملی با رای مردم تهران به مجلس راه یافتند و همین فراکسیون جبهه ملی درمجلس شانزدهم بود که قانون ملی شدن نفت در سراسر کشور را با پشتیبانی قاطع ملت ایران به تصویب نهائی رسانید وسپس دکترمصدق رهبر جبهه ملی ایران برای اجراء کردن قانون ملی شدن نفت قبول مسئولیت نموده و در دهم اردیبهشت ۱۳۳۰ دولت ملی زمام امور را دردست گرفت. دولت ملی مصدق به سرعت موفق شد ازشرکت غاصب نفت انگلیس خلع ید بعمل آورد و با عملی کردن ملی شدن نفت به آرزوی دیرین ملت ایران جامه عمل بپوشاند و ازنظر رعایت موازین دموکراسی و حقوق بشر موفق شد الگوئی بی نظیر در تاریخ ایران و کم نظیر در منطقه و جهان به نمایش بگذارد. در نتیجه قطع نفوذ استعمار و ایجاد فضای آزاد و دموکراتیک و پاکیزگی و سلامت مالی صاحبان مقامات دولتی توانست بدون صدور نفت بیلان اقتصادی را مثبت نموده و شکوفائی اقتصادی برای کشور به ارمغان آورد. همه ی این اقدامات برای قدرتهای استعماری جهان و ایادی داخلی آنها تحمل ناپذیر بود، لذا طرح کودتای انگلیسی و آمریکائی که اتحاد شوروی هم بر آن مهر تایید نهاده بود (این نکته که اتحاد شوروی بر کودتای ۲۸ مرداد مهر تایید نهاده باشد، برای ما تازگی دارد. نشریه کار آنلاین) با همکاری مزدوران داخلی آنها بویژه دربار پهلوی در ۲۸ مرداد ۳۲ به اجراء درآمد و دولت ملی مصدق سرنگون شد. مصدق و بسیاری از یاران او در جبهه ملی به زندان افتادند. ولی از فردای این کودتای ننگین نیروهای جبهه ملی ایران درقالب نهضت مقاومت ملی مبارزه ای سخت و گسترده را با کودتا آغازکردند که چندسالی ادامه یافت. چگونگی این مبارزات برگهای زرینی از تاریخ مبارزات آزادیخواهانه و استقلال طلبانه ملت ایران را تشکیل می دهد. در روز سی ام تیرسال ۳۹ زمانی که مبارزات نهضت مقاومت ملی در اثر سرکوبها وشرایط اختناق شدید به کمرنگی گرائیده بود بازهم یاران مصدق و همان نیروهای نهضت مقاومت ملی گرد هم آمده و پرچم جبهه ملی ایران را بر افراشتند. این دوره از مبارزات جبهه ملی ایران به سرعت گسترده گردید. هزاران نفر از نیروهای این سازمان از اقشار مختلف مردم در دانشگاه ها و دبیرستانها، بازارها و ادارات و محلات در تهران و شهرستانها و درخارج از کشور متشکل شدند و ضربات سنگینی برپیکر رژیم استبدادی شاه فرود آوردند. در دیماه ۱۳۴۱ کنگره سراسری جبهه ملی ایران در تهران برپا گردید و ۱۷۰ نفر از نمایندگان منتخب سازمانهای جبهه ملی ایران از سراسر کشور و خارج از کشور در کنگره گرد آمده، اساسنامه و منشور جدید جبهه ملی را تدوین و تصویب کردند و سی و پنج نفر اعضای شورای مرکزی را انتخاب نمودند. موفقیتهای همه جانبه ی جبهه ملی ایران در آن زمان و باطل شدن دو انتخابات زمستانی و تابستانی مجلس در اثر اعتراضات و تظاهرات پیگیر جبهه ملی برای شاه و اربابان خارجی او تحمل ناپذیر و وحشت انگیز بود. لذا تصمیم به مقابله جدی با این سازمان را گرفتند. برخورد رودررو با جبهه ملی برای آنان نتیجه ای دربر نداشت و موجب قدرتمندتر شدن جبهه ملی می گردید، بنابراین تخریب از داخل و انفجار از درون در دستور کار آنها قرار گرفت. کوتاه فکریها و تنگ نظریهای برخی افراد و احزاب که نتیجه کنگره، دلخواهشان نبود از درون تشکیلات و خصومت عده ای دیگر از بیرون کار خود را کرد و شورای مرکزی منتخب کنگره به احترام دکترمصدق رهبرجبهه ملی ایران که مورد مراجعه وشکوه مخالفین حالت سازمانی و تشکیلاتی جبهه ملی قرار گرفته بود، توقف خود را اعلام نمود و شورای جانشین که کوشش شد از نمایندگان احزاب بوجود آید نیز نتوانست به تفاهم و انسجام برسد و فعالیت جبهه ملی را تداوم بخشد و مسلم است که کندشدن فعالیت یک سازمان ترقیخواه و معتقد به دموکراسی مانند جبهه ملی از سال ۴۳ تا سال ۵۶ چه اثرات منفی عظیمی در روند حوادث انقلاب و نتایج آن و سرنوشت این ملت در برداشت. در سال ۵۶ با دعوت دکتر کریم سنجابی عده ای از اعضای شورای مرکزی منتخب کنگره همراه برخی شخصیتهای ملی دیگر مجددا شورای مرکزی جبهه ملی ایران را تشکیل و مبارزه علیه دستگاه استبدادی شاه را تا پیروزی انقلاب ادامه دادند. پس از پپروزی انقلاب، دولت موقت ظاهرا توسط نیروهای ملی ازجمله چند تن از اعضای جبهه ملی تشکیل گردید ولی باطنا نیروهای بی صلاحیت دیگری ازپشت صخنه سکان اداره امور را در دست داشته و از ماوراء دولت موقت حکمرانی می کردند. جبهه ملی پنج روزپس ازپیروزی انقلاب طی بیانیه مفصلی طرح انتقال قدرت به ملت را که متضمن جهت یافتن انقلاب به سمت دموکراسی و حاکمیت ملی بود ارائه نمود که تشنگان قدرت به آن وقعی ننهادند. دخالتهای ناروای اقتدارگرایان و انحصارطلبان بیگانه با دموکراسی و حاکمیت ملی در کار دولت و اداره مملکت خیلی زود به نیروهای ملی فهماند که انقلاب از مسیر خواستهای ملت و اهداف اولیه خود منحرف شده است. حدود یک ماه پس از پیروزی انقلاب دکتر سنجابی با استعفای خود از دولت اولین هشدار را به مردم ایران داد و زنگ خطر بیراهه رفتن انقلاب را به صدا در آورد و جبهه ملی با تمام قوا برای جلوگیری از گرایشات استبدادی و واپسگرایانه و برکرسی نشاندن آزادی و حاکمیت ملی کوشید. راهپیمائی ها و میتینگ ها و انتشار ۷۷ شماره روزنامه رسمی پیام جبهه ملی و ده ها بیانیه و اعلامیه و مصاحبه مطبوعاتی که همگی در اعتراض به روند مسائل کشور بود از افتخارات جبهه ملی در آن دوسال اول پس از پیروزی انقلاب است تا سرانجام حاکمیت جمهوری اسلامی این مواضع و روشنگریها و اقبال مردم به سوی جبهه ملی را بر نتابید و در روز ۲۵ خرداد ۱۳۶۰ که سراسر تهران برای حمایت از جبهه ملی و شرکت در فراخوان آن به حال تعطیل در آمده بود چاره ای جز بکار بردن حربه تکفیر و ارتداد نیافت و پس از این یورش سنگین حاکمیت صدها تن از نیروهای جبهه ملی در سراسر کشور به زندان افتادند و یا به زندگی مخفی روی آوردند و ده ها نفر مجبور به جلای وطن شدند ولی این بار جبهه ملی با همه این فشارها متوقف نگردید و سازمانهای جبهه ملی هرچند با محدودیت به حفظ ارتباط و حضور در مراسم مختلف و تداوم دادن به کار تشکیلاتی ادامه داد و اعلامیه ها و نشریاتی ماندگار منتشر کرد. در سال ۱۳۶۴ و در بحبوحه جنگ، باقیمانده اعضای شورای مرکزی داخل کشور که از زندان بیرون بودند در یک جلسه فوق العاده پس ازبحث و بررسی مفصل به این جمع بندی رسیدند که تا کشور درحال جنگ با دشمن خارجی است جبهه ملی ایران باید فقط به کار تشکیلاتی خود بپردازد و از برخورد و مبارزه علنی با حاکمیت موقتا خودداری نماید. در سالهای پس از جنگ همچنان اعضای جبهه ملی ایران به تلاش و کوششهای آزادیخواهانه خود مقتضی با زمان ادامه دادند. درسال ۷۲ استاد عبدالعلی ادیب برومند عضو هیئت رهبری بادعوت از اعضای شورای مرکزی جبهه ملی ایران جلسات شورا را بطور منظم برقرار نمود. طی این ۱۶ سال علیرغم این که همواره سایه شمشیر داموکلس ارتداد برسر جبهه ملی سایه افکن بوده است جبهه از هیچ گونه اظهارنظر صریح درباره مسائل مملکت و کج رویها و سوء مدیریتها و روشهای استبدادی حاکمیت جمهوری اسلامی خودداری ننموده و صدها اعلامیه و نشریه در زمینه های مختلف منتشر نموده است. در آبانماه ۱۲۸۲ پلنوم جبهه ملی ایران با حضور ۸۰ نفر نمایندگان سازمانها و احزاب جبهه ملی از سراسر کشور تشکیل گردید و ۳۵ نفر اعضای شورای مرکزی جبهه ملی ایران را انتخاب نمود و اساسنامه و منشور جبهه ملی را مورد بازنگری قرارداد. درهفت اصل اعتقادی جبهه ملی مندرج در اساسنامه بر آزادی، استقلال، عدالت اجتماعی، نظام جمهوری، جدائی دین از حکومت، حفظ تمامیت ارضی و حراست ازفرهنگ و ادب ایرانی تاکید گردیده است. جبهه ملی ایران همچنان با تاکید بر اصول اعتقادی خود در راه اعتلا و شکوفائی این مرز و بوم و در جهت استقرار حاکمیت ملی تلاش می کند و از جنبش آزادیخواهانه جاری در کشور پشتیبانی نموده و در به ثمر رسانیدن این جنبش مردمی از هیچ کوششی دریغ نخواهد نمود. درود بربنیانگذار و رهبرجبهه ملی ایران دکترمحمدمصدق درود برهمه ی رهبران و ناموران درگذشته جبهه ملی که زندگی خودرا در راه آرمان های جبهه ملی ایران به پایان بردند: دکترحسین فاطمی، الهیارصالح، دکتر کریم سنجابی، دکترغلامحسین صدیقی، محمود نریمان، دکترعلی شایگان،اصغرپارسا، دکترمهدی آذر، مهندس مهدی بازرگان، دکتریدالله سحابی، آیت الله طالقانی، آیت الله زنجانی، دکترشمس الدین امیرعلائی، حسن میرمحمد صادقی، دکترشاپوربختیار، مهندس احمدزیرک زاده، مهندس جهانگیر حق شناس، باقرکاظمی، مهندس کاظم حسیبی، دکترمحمدعلی خنجی، حاج محمد حسن شمشیری، غلامرضا تختی،حاج قاسم لباسچی، داریوش فروهر، پروانه فروهر، دکتر مسعودحجازی، علی اردلان، دکتر پرویز ورجاوند، مهندس نظام الدین موحد، حسن خرمشاهی، محمد علی کشاورز صدر، دکتر یوسف جلالی، سرهنگ ناصرمجللی، حاج حسن قاسمیه، مهدی غضنفری، دکتر غلامرضا قاضی مقدم، حشمت الله خیاط زاده، غلامرضارحیم جبهه ملی ایران تهران – دهم آبانماه ۱۳۸۸
