ارنستو چه گوارا، در چنین روزی در ۱۴ ژوئن ۱۹۲۸،در آرژانتین متولد شد.او مبارزی سرسخت و مردم گرا بود که آوازه اش از آمریکای لاتین فراتر رفت و به آفریقا و آسیا و از جمله کشور ما نیز رسید. در سال ۱۹۹۹، مجله آمریکایی تایم او را در زمره ۱۰۰ فرد تأثیرگذار قرن بیستم قرار داد.عکسی از “چه” توسط آلبرتو کوردا، مشهور ترین تصویرعکاسی از یک شخص در نظر گرفته می شود و یکی از نمادهای رسانه ای است که شهرت جهانی دارد.این پرتره با عنوان “چریک مبارز و قهرمان ” که تصویر چگوارا را نشان می‌دهد که در تاریخ ۵ مارس ۱۹۶۰ در شهر هاوانا در مراسم گرامیداشت قربانیان انفجار کوبر در کوبا گرفته شده است. آلبرتو کوردا گفته بود: زمانی که این عکس را می‌گرفتم به شدت محو حالت چهره چگوارا شده بودم، چهره‌ای که به گفته او ” تسلیم‌ناپذیری همیشگی” است. چگوارا در زمان گرفته شدن این عکس ۳۱ سال داشت. این شخصیت مبارز در ایران و در سال های قبل از انقلاب به عنوان نماد و الگوی مبارزه علیه دیکتاتوری تبدیل شد و تا به امروز، در تمام محافل گروه های مبارز و حتی در اعتراض های مطالباتی گروه های اجتماعی، در جنبش های جهانی صلح وضد جنگ و در جنبش طرفداران حفاظت از محیط زیست نیز، از تصویر او به عنوان نماد پیکارگری و حق طلبی استفاده می شود و کمتر جوانی نیست که نسبت به او اطلاعآتی نداشته باشد. در کشور ما هم, چه گوارا، چهره ای محبوب و نماد طرفداران صلح شناخته می شود.
اما تا پیش ازآغاز مبارزه در ایران، تب مبارزه های مسلحانه آرام آرام در حال نضج گرفتن بود، در آن سال ها مطلبی افشاگرانه و ضد آمریکایی درباره کشته شدن چگوارا در ایران منتشر شد. نوشته یی از میشل بوسکه در نوول ابزرواتور که ۲ ماه بعد از اعلام خبر کشته شدن” چه” با عنوان “قاتلین ارنستو چه گوارا ” به وسیله هوشنگ کاووسی در آذر ۱۳۴۶ خورشیدی در مجله نگین منتشر شد. در این مطلب در مورد کشته شدن چگوارا, گفته هایی از موسی ابراهام و خوزه مارتی نزکاسو پزشک هایی که جسد او را مورد آزمایش قرار دادند، آمده بود. البته، اغلب این شماره مجله توقیف و بسیاری از نسخه های آن نیز از سطح شهر ها جمع آوری شد. اما اینگونه برخوردهای شدید سانسور که به امری همیشگی و به قاعده اصلی اداره مطبوعات تبدیل گشته بود هم نتوانست از تب و تابی که می رفت ایران را فرا بگیرد، جلوگیری نماید. صدای مبارزه مسلحانه سازمان چریک های فدایی خلق ایران در ۱۹ بهمن ماه ۱۳۴۹ از اعماق جنگل سیاهکل در سراسر ایران طنین انداخت و فضای سیاسی را تحت تاثیر جدی خود قرار داد و در همین ارتباط هم راه و روش انقلابیون کوبا, مورد توجه مبارزین جهانی از جمله ایران قرا گرفت و مبارزه مسلحانه به عنوان روشی راهبردی و بخشی از جنبش آزادی بخش جهانی, در برون رفت از حکومت دیکتاتوری پهلوی, بر آمد نمود.و چهره کاریزماتیک ارنستو چه گوارا نیز در کشور ما, مورد توجه جوانان قرار گرفت.
آریل دورفمن شاعر و نویسنده شیلیایی می نویسد: انگار قاتلان از مرده ” چه” بیشتر از زنده اش می ترسیدند. این ها بخشی از نوشته های او است و به خوبی نشان می دهد که چه گوارا همچنان به عنوان الگویی برای مردم جهان قابل احترام است.آریل دورفمن به درستی اشاره می کند که حالا قهرمانِ مُرده‌مان, کماکان در خاطره جمعیِ مردمان زنده مانده است. اما نه دقیقاً آن طور که اغلبِ ما انتظارش را داشتیم. “چه” حالا بدل شده به هیبتی که همه‌جا هست. چهره‌اش بر سینه جوانان, بر کوچه و خیابان, در گروه های موسیقی, در گالری های نقاشی, در چایخانه ها, در اعتراض های مطالباتی و امروزه در میان مبارزین حفظ محیط زیست. او مردی برای همه فصول است. این نقش,محو شدنی نیست, این افسانه در همه جا با صدای ما همراه می شود و با ما می ماند.
چه گوارا در سازمان ملل متحد
نقش چه گوارا در نظام تازه تأسیس کوبا به عنوان وزیر صنایع، سفیر و رئیس بانک مرکزی انتخاب شد. در سفر به جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۲ به عنوان رئیس هیئت اقتصادی بود. در سال ۱۹۶۳ به نمایندگی از کوبا در کنفرانس اقتصادی در الجزایر حضور داشت و در سال ۱۹۶۴ در کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد در ژنو حضور پیدا کرد. چگوارا در سال ۱۹۶۴ به عنوان نماینده کوبا در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک حاضر شد و سخنرانی کرد. بخشی از متن سخنرانی او به شرح زیر است:
عرصه سیاست در دنیا بسیار توسعه یافته است اما امپریالیسم آمریکا تلاش دارد تا به مردم جهان تلقین کند که همزیستی مسالمت‌آمیز فقط حق انحصاری ملل قدرتمند جهان است. ایالات متحده همواره در امور آمریکای لاتین به بهانه دفاع از آزادی دخالت می‌کند. کوبا بدون هیچ وابستگی و بدون نیاز به سرمایه گذاران خارجی، آزادانه برای خودش سیاست تعیین می‌کند که بتواند در این مجمع سرافراز بایستد. روزی این مجمع به درجه‌ای می‌رسد تا حقوق برابر برای سیاه پوستان و مردم آمریکای لاتین که در این کشور زندگی می‌کنند را طلب کند. چه گوارا در طی این سخنرانی چند نکته را جهت حفظ صلح در دریای کارائیب مطرح کرد از جمله پایان فشارهای اجتماعی و اقتصادی که از طرف ایالات متحده بر تمامی کشورهای دنیا وارد شده است، پایان دادن به فعالیت‌های خرابکارانه مانند عملیات تروریستی که بوسیله ایالت متحده صورت می‌گیرد و مسلح کردن سازمان‌های جاسوسی و همچنین خاتمه دادن به حملاتی مشابه به حملات دزدان دریایی که از آمریکا نشأت می‌گیرد.
