از جمله خصوصیات جوامعی که در آنها نابرابری اجتماعی به شکل پایه ای موجود است, شکل گرفتن سلسله مراتب هرمی قدرتمندان و طبقه بندی اقشار مختلف اجتماعی است. تنش بین فقرا و ثروتمندان یکی از قدیمی ترین مشکلات همزیستی انسان ها است. با پدیدار شدن نابرابریهای اجتماعی در جوامع مدنی، طبقات اجتماعی نیز شکل گرفتند. از اولین تنش های اجتماعی ثبت شده در تاریخ بشری شورش طبقات پایینی علیه بی عدالتی امپراتوری های باستان است که قدرتمندان با عدم پرداخت دستمزد و جیره غذایی و خشونت در قبال کار سخت و طاقت فرسای روزانه مسبب آن شدند. آیا در فرهنگ و تاریخ بشری، جوامعی خارج از قاعده طبقاتی شکل گرفته است ؟ در بسیاری از جوامع مدنی معاصر، ما میلیون ها انسانی که بیشتر از هر چیز به عنوان ابزار تولید استفاده می شویم، به غیر از برخی فرصت های معدود و استثنایی که جا به جایی طبقاتی را امکان پذیر میکند، عموماً تا پایان عمرمان در چنگال طبقه اجتماعی که به ما تحمیل شده میمانیم و فشرده و منجمد می شویم.
با انقلاب صنعتی و بالا رفتن حجم تولید، مسئله توزیع ثروت در جوامع صنعتی، برجسته تر و فوری تر شد. شهروندانی که ابزار تولید, مواد خام و ماشین آلات را در دست داشتند به ثروت و قدرت سیاسی دست یافتند. همزمان با توسعه سرمایه داری در قرن نوزدهم ، رفاه نسبی نیز در این جوامع افزایش یافت. اما نابرابری های شدید اجتماعی نیز بروز کرد و منجر به گسترش فعالیت تشکل های کارگری و تفکر سوسیالیستی گشت. کارل مارکس و فردریش انگلس مبارزه مبرم طبقاتی در دوران قدرتمندی بورژوازی را بین صاحبان ثروت، و مزد بگیرانی دانستند که مالک ابزار تولید نبودند. با توسعه جوامع صنعتی، تودههای کارگر علیه سرمایهداران قیام کردند. اعتقاد کمونیست ها بر این بود که پس از انقلاب کارگری، با لغو شدن مالکیت خصوصی ابزار تولید، توزیع ثروت عادلانه خواهد شد. اما در کشورهایی مانند روسیه که چنین انقلابی به وقوع پیوست، ایده آل کمونیستی که جامعه ای بی طبقه بود، هرگز محقق نشد. از سوی دیگر، در کشورهای صنعتی اروپایی مانند بریتانیا، فرانسه و آلمان، خصوصیت های استثمار گرایانه سرمایه داری تا حدی مهار شد و شورش طبقات پایینی و سرنگونی سیستم سرمایه داری صورت نگرفت. اتحادیه های کارگری توانسته اند منافع مزدبگیران را در برابر کارفرمایان، با تدوین حقوق صنفی کارگران، از جمله دستمزد، ساعت کار، تعطیلات، بیمه های بهداشتی و اجتماعی به اجرا بگذارند.
در کشور ما ایران، پس از گذشت بیش از چهل سال از انقلاب بهمن، “جمهوری اسلامی” حتی نتوانسته است به چارچوب یک جمهوری عرفی نزدیک شود. در این سیستم، نهاد های مستقل صنفی و مدنی، تشکل های مستقل کارگری و احزاب سیاسی اجازه فعالیت پیدا نکردند. به همین دلیل ما به آمار های روشن و بدون دخالت و دستبرد ” نیروهای حکومتی”، دستیابی نداریم و بخشی از تحقیقات پژوهشگران اجتماعی و راهبردهای رهبران کارگری کشور عملا و اجبارا بر اساس داده های حکومتی بنا شده اند. رهبران انقلاب اسلامی که با شعار های حمایت از تهی دستان، که آنان را “مستضعف” نام گذاشتند، پا به میدان گذاشتند، از همان آغاز از زحمتکشان جامعه روی برگرداندند و صف بندی کردند و جامعه را به شدت به دو طبقه بالا و پایین تقسیم نمودند و شکاف طبقاتی جامعه را به شدت افزایش دادند و با قصاوتی شدید, کمر به نابودی اقشار میانه نهادند. و این باور را تقویت کردند که همه نهضت های ایدئولوژیک که تا پیش از کسب قدرت سیاسی, به نام اپوزیسیون, نقش بازی کرده اند, دچار دگردیسی شدید شده و به نیرویی متضاد و سرکوبگر تبدیل می گردند و در جهت حفظ قدرت، به بهانه های” شرایط ویژه”, حفظ ” تمامیت ارضی”, به تقویت و تدارک ابزار های سرکوب اقدام نموده اند. اما باید تاکید نمود که امروزه، در فضای تولید شده توسط سرمایه داری جهانی و سرکوب نیروهای کار، نابرابری اجتماعی در تمامی جوامع از جمله کشورهای توسعه یافته در حال افزایش است. تمهیدات برابر طلبانه جامعه مدنی، جدا از قوانینی مبنی بر مالیات بر ثروت های انباشته شده، بالا بردن حداقل دستمزد، و کمک های اجتماعی دولت های رفاه، شامل مبارزه با تبعیضات طبقاتی نیز میشود. به این ترتیب جوامع مدرن صنعتی غرب، طبقه گرایی و عواقب آن را را مقوله ای مخرب همانند نژادپرستی و جنسیت گرایی میشناسند.
کشور ما با کمک وسایل ارتباطی مدرن و آگاهی رسانی شبکه های مجازی، دورانی تاریخی را پشت سر گذاشته است. جامعه ایران را نمی توان در بی خبری و خارج از تنش های طبقاتی و مطالباتی، در پشت دیوار های ترس و ترور و بازداشت و فشارهای امنیتی، منجمد و بی حرکت کرد. بازی های سیاسی حکومتی ها، و تلاش های مذبوحانه عناصر حکومتی، از طریق اتهام زنی های امنیتی در جهت منحرف کردن افکار عمومی، شکست خورده اند. جامعه مدنی ایران خواست های زحمتکشان، صدای مدافعان حقوق بشر، صدای اعتراض های خیابانی کارگران، معلمان، بازنشستگان و دیگر اقشار اجتماعی را شنیده اند و پشتیبانی خود را از مطالبه های صنفی آنان اعلام کرده اند. توسعه فقر و فشار معیشتی، شهروندان کشور را فشرده تر کرده و خواسته های مطالباتی را عمومی تر نموده و صدای آن ها را به خیابان ها کشانده است. ما از خواسته های مطالباتی کارگران, زحمتکشان و دیگر اقشار جامعه, پشتیبانی می کنیم.
جمعه ۶ خرداد ۱۴۰۱- ۲۷ مای ۲۰۲۲